... ryženkej zelo derje słodźi
Foće: diana Fryčec-GrimmigowaMałe stworjenčko njeje ani centimeter wulke, ale žerje, štož so jemu do brjuška hodźi. Zamóže samo cyłe polo zničić, tak zo burej wulke škody w rynčkach načinja. Tohodla su tež něhdy swójby po rynčkach chodźili, a ryženki (neplace bruki), jich larwy a jejka wotzběrali. Štóž ma dźensniši dźeń hišće pólko abo někotre rynčki w swojej zahrodce, to tež hišće čini. Tak njetrjeba žane škódne chemiske maćizny pryskać, a rostlinka wostawa strowa. Wažne je zrozumić žiwjenski rytmus małeho stworjenčka, zo by so wotwobarać hodźał.
W nalěću, hdyž prěnje zelo neplow ze zemje hlada, ryženk ze zymskeho spara wotući a swoje přebywanišćo wopušći. Jenička mysl jeho potom honi: čerstweho zela so nažrać a na spódnjej stronje łopjenow jejka nanjesć. A potom to cyle spěšnje dźe. Hižo po třoch dnjach wulězu z jejkow larwy a žeru hišće spěšnišo a wjace, hač ryženk sam. Nětko je neplaca rostlinka wosebje wohrožena.
Ryženka samoho, kotryž pochadźa poprawom ze Sewjerneje Ameriki, spěšnje spóznaješ.