Ramallah (dpa/SN). Protestujo přećiwo wopytej wiceprezidenta USA Mikea Pencea w Israelu su Palestinjenjo dźensa stawkowali. Palestinske frakcije kritizuja tak dwělomne připóznaće Jerusalema jako stolicu Israela přez USA. Šule a wobchody wostachu zawrjene, busy njejězdźachu. Pence je so wčera z israelskim ministerskim prezidentom Benjaminom Netanjahuwom zetkał a w israelskim parlamenće sylnu proisraelsku narěč dźeržał. Palestinjanow namołwješe wón k nowym měrowym jednanjam z Israelom.
Institucije zaso dźěłaja
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je zakoń wo nachwilnym etaće kraja podpisał. Tak je tři dny trajace haćenje dźěła knježerstwowych institucijow najprjedy raz skónčene. Pozadk „shutdowna“ běchu pobrachowace pjenježne srědki, dokelž bě hornja hranica zadołženja docpěta. Senat pak njemóžeše so na nowu tajku hranicu dojednać. Tak dyrbješe 850 000 přistajenych stata doma wostać. Noworjadowanje płaći nětko hač do 8. februara.
Turkowski wojak padnył
Waršawa (dpa/SN). Pólske knježerstwo wostawa w zwadźe z komisiju Europskeje unije dwělomneje Waršawskeje justicneje reformy dla njepowalne. Kraj chce mjeztym hižo płaćiwu reformu sudnistwow zwoprawdźić a wobkedźbować, rjekny wonkowny minister Jacek Czaputowicz wčera do zetkanja wonkownych ministrow EU w Brüsselu.
Berlin (dpa/SN). Přichodny předsyda durinskeje SPD Wolfgang Tiefensee předsydu strony Martina Schulza namołwja so ministerskeho zastojnstwa w móžnej nowej wulkej koaliciji wzdać. „Wobroćić so wo 180 stopnjow w tym prašenju by wěryhódnosć Martina Schulza střasło“, měni Tiefensee w dźensnišim wudaću nowiny Welt. Schulz bě po wólbach zwjazkoweho sejma w septembru 2017 zjawnje přilubił, zo wo zastojnstwo w kabineće Angele Merkel njerodźi.
Tiefensee, minister za hospodarstwo a wědomosć w Durinskej, zwjazkowu kanclerku zdobom namołwja swoje zastojnstwo po dwěmaj lětomaj k dispoziciji stajić. „To by přikład politiskeje mudrosće był, hdyž Angela Merkel hižo nětko připowědźi, zo chcyła potom znowa wo hłosy zwjazkoweho sejma prosyć.“
Tiefenseeja chcedźa na krajnym zjězdźe durinskeje SPD dnja 11. měrca na namjet předsydstwa za noweho krajneho předsydu wuzwolić. Dotalny předsyda Andreas Bausewein bě kónc minjeneho lěta zastojnstwo złožił.
Berlin/Kiel (dpa/SN). Zeleni su po słowach předsydki swojeje frakcije w zwjazkowym sejmje Katrin Göring-Eckardt zwólniwi, knježerstwowu zamołwitosć přewzać. Při jednanjach wo wulku koaliciju „móhła ćežka situacija nastać. A tohodla potwjerdźam, zo žane rozmołwy njewotpokazamy“, rjekny Göring-Eckardt w rozhłosu. Lěta wulkeje koalicije CDU, CSU a SPD budu po jeje měnjenju „chětro chabłace“. Za Zelenych to rěka: „Smy kóždy čas zwólniwi, pak k wólbam pak tež k hinašim rozmołwam.“
Göring-Eckardt doda: „Budźemy programatisce přihotowani. A mamy lóšt, w kraju něšto změnić.“ Na prašenje, hač móhła sej nowe jednanja k wutworjenju tak mjenowaneje jamaiskeje koalicije předstajić, wona rjekny, zo to ani ze stron zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) ani ze stron předsydy FDP Christiana Lindnera njewočakuje.
Pjaneho pilota předewzaća British-Airways je policija bjezposrědnje do wotlěta pasažěrskeje mašiny zajała. Zastojnicy wotwjedźechu 49lětneho direktnje z cockpita Boeing 777 na lětanišću Gatwick. Muž bě jednomu z třoch pilotow jědnaćehodźinskeho lěta na Mauritius napadnył, dokelž za alkoholom smjerdźeše. Mjeztym je zaso na swobodźe. Mašina móžeše z dwuhodźinskim zapozdźenjom startować, po tym zo běchu druheho pilota namakali.
Hoberska zličbowanka je štyrjoch turistow z Japanskeje w hosćencu we Venedigu chětro rozhoriła. Woni dyrbjachu za štyri steaki, fritěrowane mórske płody a wodu 1 100 eurow zapłaćić. Mjeztym je měšćanosta Venediga Luigi Brugnaro připowědźił, zo chcył „wohańbjacy podawk“ pruwować. A dyrbjało-li so to wobkrućić, wón zamołwitych pochłosta.
Paderborn/Drježdźany (B/SN). Ze 14 milionami eurow podpěruje Bonifacijowy skutk lětsa projekty w němskej, sewjeroeuropskej a w baltiskej diasporje. Z toho wužiwaja 225 000 euro za twarske a saněrowanske dźěła w biskopstwje Drježdźany-Mišno. Pomocny skutk zasadźa so za to, katolikow w diasporje we wěrje sylnić a jim dožiwjenja w zhromadnosći wěriwych zmóžnić. Financne srědki wužiwaja mjez druhim za zdźerženje cyrkwjow a wosadnych centrow, za dušepastyrstwo dźěći a młodostnych, za socialnokaritatiwne akcije a za spěchowanje projektow k skrućenju wěry.
Łaćonsku Ameriku wopytał
Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus přebywaše wot 15. do 21. januara w Chile a Peruwje – w krajomaj, kotrejž stej so po wojerskej diktaturje a awtokratiji pomału zaso zhrabałoj. Wonej stejitej na dypku přewróta a takrjec na křižnišću towaršnostneho přichoda. W prěnim rjedźe wustupowaše bamž na swojej jězby jako dušepastyr, stej dźě tam dwě třećinje ludnosće katolskej. Přiwšěm njeje so do nutřkowneje politiki krajow měšał.
Katedralu poswjećili
Davos (dpa/SN). Do zahajenja swětoweho hospodarskeho foruma w šwicarskim Davosu warnuje organizacija Oxfam před přiběracej hospodarskej njesprawnosću na swěće. Ta wohroža towaršnosće a demokratije. Štóž je chudy, so na politiskich procesach njewobdźěla abo woli protestne strony, rjekny fachowča organizacije Ellen Ehmke powěsćerni dpa. Po zwěsćenju Oxfam wobsedźi 42 wosobow na swěće runje telko kaž 3,7 miliardow chudych ludźi. Najbohatši jedyn procent wobsedźi wjace hač zbywace 99 procentow ludźi.
Kardinal bamža kritizował
Rom/Boston (dpa/SN). Jedyn z najwažnišich społnomócnjenych bamža za škit dźěći před znjewužiwanjom je Franciskusa toho wuprajenjow w zwisku ze znjewužiwanjom w Chile kritizował. Kardinal Sean O’Malley, nawoda bamžowskeje komisije za škit dźěći, rjekny, zo su wšelake wuprajenja swjateho wótca za čas jězby po Chile woporam splažneho znjewužiwanja „žórło wulkeje bolosće“. Bamž je wumjetowanja, zo bě chilski biskop Juan Barros pedofilneho duchowneho škitał, jako „wočornjenje“ wotpokazał.
„Shutdown“ dale traje
Berlin (dpa/SN). Po snadnym rozsudźe wurjadneho zjězda SPD za zahajenje koaliciskich jednanjow z CDU a CSU chcedźa so wšitcy wobdźěleni spěšnje do rozmołwow dać, zo bychu knježerstwo wutworili. Hižo dźensa wječor je rozmołwa zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) a předsydy CSU Horsta Seehofera z předsydu SPD Martinom Schulzom planowana. Při tym chcedźa nawodźa stron najprjedy raz organizatoriske prašenja za jednanja rozrisać a časowy plan wobzamknyć.
Dopołdnja je frakcija SPD w zwjazkowym sejmje wurjadne posedźenje wotměła. CDU a CSU stej so tohorunja schadźowałoj a zhromadnu strategiju wothłosowałoj. Merkel a Seehofer wuradźowaštaj z frakciskimaj nawodomaj a generalnymaj sekretaromaj. Koaliciske jednanja maja so hišće tónle tydźeń zahajić, byrnjež dokładny čas spočatnje znaty njebył.