Berlin (dpa/SN). Zeleni su tež při dočasnych wólbach zwjazkoweho sejma dobreje nahlady. „Smy zwólniwi za bližacy so wólbny bój“, rjekny politiska jednaćelka strony Emily Büning w Berlinje. W běhu někotrych tydźenjow po wuzwolenju noweho předsydstwa na zwjazkowym zjězdźe přichodny kónc tydźenja w Berlinje, chce předsydstwo nowy naćisk programa za zwjazkowy sejm předpołožić. Tón budźe wo wjele krótši hač dotalny program. Na dalšim stronskim zjězdźe chcedźa jón schwalić. Program Zelenych za wólby 2021 měješe 270 stronow.
Wuzwolenje kanclerskeho kandidata planuja Zeleni přichodnu njedźelu. Nimo Roberta Habecka nimaja žanych wotpowědnych kandidatow. Hač Habecka hižo njedźelu za kanclerskeho kandidata wuzwola, nochcyše Büning přeradźić. Habeck bě so z widejom na wolerjow wobroćił a rjekł: „Sym zwólniwy, swoje nazhonjenje, swoju móc a swoju zamołwitosć poskićeć. Hdyž chceće, tež jako kancler.“
Zeleni hotuja so pječa hižo wot lěća na dočasne wólby do zwjazkoweho sejma. Tuchwilu docpěwaja dwanaće procentow.
Mnichow (dpa/SN). Hladajo na špatne hospodarske połoženje njewidźi předsyda bayerskeje CSU za cyłoněmsku jězdźenku žadyn přichod. „Njemóžu sej předstajić, zo financujemy měsačnje jězdźenku za 49 eurow, zo móhli ludźo jónu wob lěto na přikład do Bayerskeje jěć. Dołhodobnje to wjace njepóńdźe“, rjekny bayerski ministerski prezident w Mnichowje. Söder na to pokaza, zo je jězdźenka w přichodźe dospołnje wot připłatkow Zwjazka w Berlinje wotwisna. „Hdyž Zwjazk tole wjace njepłaći, njezměje jězdźenka přichod. Cyle jednorje“, wón rjekny. Po wólbach zwjazkoweho sejma měło nowe knježerstwo pruwować, hač je financowanje „w cyłkownej zamołwitosći Zwjazka“ scyła hišće móžne. Söder sej žada, pjenjezy město toho do infrastruktury inwestować a tak tež Bayerskej pomhać.
Po měnjenju Södera inwestuje Němska přewjele do jězdźenki a přemało do wutwara infrastruktury. „Kolije, wobchad, mosty a bydlenja bychu wjac pjenjez derje znjesli“, wón praji. Jeničce Bayersku płaći cyłoněmska jězdźenka 400 milionow eurow wob lěto.
Drježdźany (dpa/SN). 2 300 přidatnych městnow na parkowanišćach a specielna linija tramwajki budu nadróžny wobchad w adwenće w Drježdźanach po sypnjenju Carolineho mosta sobu zmištrować. Tole je měšćanosta za wobchad sakskeje stolicy Stephan Kühn (Zeleni) wčera při předstajenju noweho wobchadneho koncepta připowědźił. Z Carolinym mostom je centralna a wukonita wobchadna wóska wotpadnyła. Tuž dyrbjachu w měsće za nowymi móžnosćemi pytać. W nadróžnym bliskowobchadźe zwyši so w dohodownym času ličba sobujěducych wo 120 000 na cyłkownje 730 000 ludźi wob dźeń. Ličba wopytowarjow, kotřiž z awtom přijědu, wo 20 procentow rozrosće.
Ludźo njech po móžnosći zjawny bliskowobchad wužiwaja, to wobchadny koncept praji. Přidatnje wutworjenych 2 300 parkowanišćow je zwjetša darmotnych. 1 200 městnow steji njedaloko wikow k dispoziciji. Wot tam jědźe tramwajka. Busy smědźa pod Marijinym mostom stać. Hodowny cirkus je so lětsa na druhe městno přepołožił. Tuž nastanje tež tam přidatnje 130 městnow za parkowanje busow.
Silwester praskotaki zakazać? Wo tym wuradźuje hižo nětko Berlinska policija. Wuchadźejo z nazhonjenjow minjeneho lěta chcedźa tež lětsa na łoskoćiwych městnach zwjazkoweje stolicy praskanju zadźěwać. Loni běchu wjacore tajke pasma zarjadowali. Za to běchu wohnjostroje na druhich blakach ćim hórše. Policija je 400 ludźi nachwilnje zajała, 54 policistow so zrani. Wosebje strašne je, hdyž wužiwaja ludźi trašawki a pistole.
Wo spektakularnym rubjenju wjace hač wosom milionow eurow pjenjez ze składa transportneho předewzaća wuradźuja tuchwilu před Bremenskim krajnym sudnistwom. Wobskoržena je 32lětna žona. Wona bě w meji 2021 pjenjezy w kontejneru na koleskach schowała a na dwór firma dowjezła. Tam čakachu kumpanojo w awće. Na to ćekny žona do Turkowskeje. Jej hrozy dźesać lět jastwa.
Rom (dpa/SN). Prawicarska ministerska prezidentka Italskeje Georgia Meloni je ze swojimi planami, ćěkancow zwonka EU zaměstnić, sudnisku poražku poćerpjeła. Sudnistwo w Romje je wukazało, migrantow, kotrychž běchu do lěhwa ćěkancow w Albanskej dowjezli, pušćić. Mužojo z Egyptowskeje a Bangladesha smědźa přichodne dny do Italskeje přińć. Runočasnje je so sudnistwo w Romje na Mjezynarodne sudnistwo wobroćiło.
Atomowe zawody nadpadnyć?
Tel Aviv (dpa/SN). Nowy israelski zakitowanski minister Israel Katz je so za to wuprajił, atomowe připrawy Irana nadběhować. „Iranowe atomowe zawody su njestabilne. Mamy tuž składnosć, swój najwažniši zaměr docpěć – eksistencne wohroženje Israela wotstronić“, Katz w interneće piše. Tole je wón tež na prěnim zetkanju z generalnym stabom rjekł. Israel bě při swojim nadpadźe w oktobru radarowe a raketowe stacije Irana zničił. Iranej wumjetuja, zo twari atomowe brónje za nadpad na Israel.
W Amsterdamje cychnowali
Washington (dpa/SN). Za swoje njepowalne nastajenje napřećo Chinje a Iranej znaty senator Marco Rubio ma so po informacijach medijow z přichodnym wonkownym ministrom USA stać. Přichodny prezident Donald Trump je so pječa za swojeho republikanskeho kolegu rozsudźił. Přiwšěm njeje wěste, hač Trump swoje měnjenje tola hišće njezměni. Rubio je wot lěta 2019 w senaće USA a bě 2016 podarmo spytał, sam za republikanow kandidować. Tehdy bě wón w předwólbach Donaldej Trumpej podležał.
Jedyn z móžnych kandidatow za zastojnstwo wonkowneho ministra bě tež Richard Grenell, bywši wulkopósłanc USA w Němskej.