Čisćenske błóto su wotpadki wopłóčkowych čisćernjow a wobsteja z organiskich abo mineraliskich maćiznow. Wězo je stajnje zaměr wotpadki wobeńć, je na někajke wašnje zaso wužiwać abo wobswětej přihódnje wotstronić. Tež předewzaća, w tym padźe Veolia, so z wotpadkowymi kołoběhami zaběraja a spytaja sej wužiwanske ­alternatiwy wotkryć. Zo móhli čisćenske błóto w regionje zwužitkować, inwestuje Veolia miliony eurow w Hamorje do gigantiskeje sušenskeje připrawy, kotraž bu w Pólskej zhotowjena. Sušenu maćiznu chcedźa potom jako paliwo zasadźić. Nałožene pjenjezy za projekt dopokazuja, zo su akterojo wo ideji přeswědčeni. Wězo móža čisćenske błóto tež hišće w druhich wobłukach, na přikład jako hnojiwo w ratarstwje, zasadźić. Mam pak za spomóžne, zo hodźi so tež jako energijowa resursa wužiwać. Wěmy dźě, zo steji region strukturneje ­a energijoweje změny dla před wulkimi wužadanjemi. A tak je kóždažkuli naslědna ideja jara witana. Bianka Šeferowa

Drježdźany (SN/JaW). Zhromadnje chcetej Srjedźoněmska syćowa towaršnosć za płun (Mitnetz) a koncern Łužiska energija a milinarnje (LEAG) na wuchodźe Němskeje infrastrukturu z wodźikom (Wasserstoff) wutwarić. To zwuraznichu zastupnicy předewzaćow minjeny pjatk popołdnju w Drježdźanach, hdźež podpisachu w přitomnosći sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) kooperaciske zrěčenje wo swojim předewzaću. Wo tym informujetej wobě firmje na swojich internetnych stronach.

Zrěčenje předwidźi zhromadne dźěło při wuwiwanju směrodajnych rozrisanjow surowiznu wodźik za łužiski a srjedźoněmski wuhlowy rewěr nastupajo. Zrěčenje wobsahuje rjadowanje wot zhotowjenja wodźika přez jeho transport a rozdźělenje hač k dodawanju tak mjenowaneho zeleneho wodźika industrijnym kupcam. „Zaměr zdobom je zhromadnje wutworić cyłkowny rjećaz tworjenja hódnotow k dekarbonizaciji regiona a tak k wažnej klimowej neutraliće w Němskej hač do lěta 2045 přinošować“, rěka w nowinskej zdźělence koncerna LEAG.

Satelity w swětnišću maja daty zběrać a ratarstwo polěpšić

Freiburg/Jena (dpa/SN). Wulki dźěl pitneje wody zasadźa ratarstwo, často pak to idealnje nječini a njeličomne litry wažneje resursy broji. Slědźerjo z Jeny a Freiburga chcedźa pomhać. Nowu wunamakanku su nětko do swětnišća třělili, a to jako kartony, wupadace kaž za nowe črije. Tak mjenowane mikrosatelity maja wužiwanje wody w ratarstwje po cyłym swěće polěpšić. Z nimi chcedźa slědźerjo daty temperatury na zemi zběrać. To pomha potrjebu wody trochować, wu­jasni techniski šef Freiburgskeje firmy ConstellR Marius Bierdel. „Hdyž so rostlinam špatnje dźe, so wone brune barbja a wjadnu“, Bierdel rozjasnja. „W tym padźe pak je hižo přepozdźe.“ Dźakowano infračerwjenej technice, z kotrejž su satelity předewzaća wuhotowane, móža hižo dwaj tydźenjej prjedy zwěsćić, hdźe je woda trěbna. Na tamnej stronje technika pomha, z wodu druhdźe njebrojić. Firma ConstellR je wotnožka Freiburgskeho Fraunhoferskeho instituta, kotryž projekt nawjeduje.

Podstupim (SN/BŠe). Nawodnica wobwoda dźěłarnistwa IG metal Berlina-Braniborskeje a Sakskeje Birgit Dietze zetka so předwčerawšim z braniborskim mi­nisterskim prezidentom Dietmarom Woidku (SPD) a tamnišim hospodarskim ministrom Jörgom Steinbachom (SPD), zo bychu zhromadnje wo přichodnych perspektiwach za industriju w regionje rěčeli.