Ma kóždy wučer gymnazija serbować?
Budyšin (SN/mb). Štóž je pjatk zwjazkowe předsydstwo (ZP) Domowiny přez livestream widźeć chcył, dyrbješe najprjedy sćerpliwy być: Předsyda Domowiny Dawid Statnik jako nawoda zhromadźizny w Budyskim Serbskim domje je so hakle w 19.14 hodź. na wobrazowce zjewił. W štwórć hodźinje do toho su so njezjawnje personalnym naležnosćach lětušeho plana wěnowali. Štož pak zjawnosć potom z diskusije zhoni, kotraž dwě a běrtlk hodźiny traješe, bě dosć zajimawe.
Z rozprawy županki Diany Wowčerjoweje wo dźěławosći Kamjenskeje župy „Michał Hórnik“ smy zhonili, zo budźe ponowjeny muzej Ćišinskeho w Pančicach drje za dwě njedźeli hotowy. Dotal pak pobrachuje wosoba kaž muzejowy pedagoga, kotryž by wopytowarjow po nim wodźił. Tohodla přihotuja awdijo-wodźenje z natočenym tekstom. Bjarnat Cyž namjetowaše, ze Serbskim muzejom wo tym rěčeć, hač njemóhł so wo Muzej Ćišinskeho jako wotnožku starać. Dawid Statnik skedźbni na zamołwitosć tež za druhe wjesne muzeje. Tohodla je „přidatna personelna struktura“ trěbna, wšako je personal Serbskeho muzeja z dotalnymi nadawkami „dospołnje wućeženy“.
Wo serbskim šulskim kubłanju rozmyslowali
Raduš (SN/MiR). W srjedźišću 40. posedźenja Serbskeho sejma, sobotu na słowjanskim hrodźišću w Radušu steješe planowane zetkanje někotrych sejmarjow z Radu za serbske naležnosće Sakskeje kónc januara. W Budyskim Serbskim domje chcedźa woni srjedu mjez druhim swoje ideje wo přichodnej strukturje šulskeho kubłanja předstajić. Wuchadźejo z naroka Domowiny z jeje Syću za regionalnu identitu a serbsku rěč (ZARI), měć w lěće 2100 dohromady 100 000 aktiwnych serbsce rěčacych a 50 000 Łužičanow z pasiwnymi znajomosćemi serbšćiny w lěće 2050, bě so skupina sejmarjow prašała, što je za to trěbne. Rěčnica kubłanskeho wuběrka sejma Aneta Zahrodnikowa podšmórny trěbnosć kubłanskeje awtonomije. Měrćin Krawc konkretizowaše zakładne mysle za nastawacy kubłanski koncept. Do toho słuša, zo měli rjadownje mjenje šulerjow měć, hač to aktualne zakonje dowoleja. Swójski šulerski transport maja sejmarjo za wosebje wažny. Štož do rozmyslowanja pohnuwaše, je ideja reaktiwěrowanja resp. nowotwara małych wjesnych šulow – krótkich šulskich pućow dla.
Jana Hiccyna městožupanka
Chrósćicy (SN/mb). Předsydstwo župy „Michał Hórnik“ Kamjenc dyrbješe wjedra dla swoje konstituowace posedźenje po lońšej hłownej zhromadźiznje wo tydźeń přestorčić. Wčera wječor su so čłonojo gremija zaso schadźowali a Janu Hiccynu jako nowu městožupanku wuzwolili, kotraž je župance Dianje Wowčerjowej poboku.
Dalši dypk dnjoweho porjada je přihot na 13. schadźowanku za swójby. Tute jara woblubowane zarjadowanje chcedźa njedźelu, 3. nalětnika, w Chróšćan „Jednoće“ wuhotować – zaso w kooperaciji z Rěčnym centrumom Witaj.
Lětuša kubłanska jězba powjedźe wšěch zajimcow hižo w nalěću na slědach Hadama Bohuchwała Šěracha do Berlina, konkretny termin je 16.3.
Za lěćo planuje župa „Michał Hórnik“, nawjazujo na swoju dobru tradiciju bohateho kulturneho poskitka, spěwny wječor. Nimo toho wotměja wjacore zarjadowanja dokoławokoło katolskeje narodneje drasty, zetkanje chronikarjow župy a tež literarny wječor.
Wólby serbskeje rady hakle klětu
Přichodne wólby serbskeje rady a koordinowanje akciskeje syće za rewitalizaciju serbšćiny w Braniborskej měještej wčera prezidij Domowiny a župa Delnja Łužica na starosći.
Choćebuz (SN/mb). Prěnje dźěłowe zetkanje prezidija Domowiny lěta 2024 wotmě so wčera w Choćebuskim Serbskim domje. Kaž nowinska rěčnica třěšneho zwjazka, Božena Šimanec, zdźěli, su so mjez druhim lětušemu dźěłowemu kaž tež hospodarskemu planej wěnowali. Chcedźa jej na posedźenju zwjazkoweho předsydstwa pjatk za tydźeń w Budyšinje zjawnosći spřistupnić.
Dale wobzamkny prezidij delegowani na polu kultury: Serbski folklorny ansambl Wudwor 17. małeho róžka pčołarski konwent w Budyšinje hudźbnje wobrubi. Zarjadowanje přewjedźe so składnostnje lětušich 300. narodnin serbskeho pčołarja Hadama Bohuchwała Šěracha. A serbska lajska dźiwadłowa skupina Chrósćicy poda so wot 1. do 3. nalětnika do Prahi.
Župa nowemu ewentej poboku
Budyšin (KL/SN). Župa „Jan Arnošt Smoler“ podpěruje „Budyske mjedowe tydźenje“, wotměwace so prěni raz wot 5. hač do 24. februara w měšće. Na to dojednachu so čłonojo župneho předsydstwa na swojim posedźenju wčera w Serbskim domje. Wjeršk mjedowych tydźenjow je Mjezynarodny konwent pčołarjow składnostnje lětušich 300. narodnin Hadama Bohuchwała Šěracha 17. a 18. małeho róžka w Budyskej měšćanskej hali „Krónje“. Slěd zarjadowanjow je mějićelka „Króny“, Budyske bydlenjotwarske towarstwo zwr, nastorčiło.
Na wotewrjenju 5. februara w Centeru na Žitnych wikach budźe serbski dudak zahrać. Župa planuje přednošk z Günterom Sodanom w Serbskim domje.
Julian Nyča a Diana Pawlikowa staj wo aktiwitach w syći za serbsku rěč a regionalnu identitu rozprawjałoj. Čłonojo předsydstwa zajimowachu so za digitalne poskitki za nawuknjenje serbšćiny.
Zarjadowanje z přisłušacymi Domowinskimi skupinami a towarstwami je sej župa Budyšin w měrcu předewzała. Zhromadne dźěło z nimi je předsydstwu dale wažna naležnosć.
Wulki zajim za serbske Wojerecy – wuhlady dobre
Wojerecy (AK/SN). Wojerecy maja mnohostronske serbske korjenje w kulturje, hospodarstwje a cyrkwinskim žiwjenju. K tomu słušeja wosobiny kaž překupc Jurij Valtin (1859–1934), mějićel ćišćernje Awgust Lapštich (1862–1926) a farar Wylem Černik (1904–1958). Werner Sroka z Kinajchta, bywši referent Domowiny, je wčera wječor w swojim přednošku na temu „Kak serbske běchu Wojerecy?“ we Wojerowskej měšćanskej bibliotece Brigitty Reimann wuzběhnył, kak wažne su wone za identitu města. Na přednošk běštej biblioteka a Domowinska župa „Handrij Zejler“ Wojerecy zhromadnje přeprosyłoj. Wjace hač 40 připosłucharjow z města a wokoliny bě přichwatało. Přednošk słuša do lětušeho rjada „Literarna kofejownja“ we wobłuku wotewrjeneje dźěłarnje za demokratiju. Werner Sroka wěnowaše so serbskim stawiznam města wot lěta 1843 do 1924. Budyski Serbski institut, Wojerowski měšćanski archiw a Wojerowska Towaršnosć za domiznowědu Wojerecy su jeho podpěrali. „Wabił, so z tym zaběrać, je mje mjez druhim přednošk bywšeho superintendenta Jana Malinka w lěće 2017 wo ewangelskich Serbach we Wojerecach.“
Wustajeńca „Serbska drasta a načasna moda“
Radwor (SN/AN). Na Radworskim dwórnišću inkluzije přihotuja so tele dny na wosebitu wustajeńcu. Něhdyši šulerjo 10. lětnika Ewangelskeje srjedźneje šule w Husce kaž tež Pawołskeje šule w Rakecach su zhromadnje ze swojej tehdyšej wučerku za wuměłske kubłanje Claudiu Matoušekowu wosebitu modowu přehladku kreěrowali. Nowostka je, zo su w njej načasnu wšědnu drastu z elementami serbskeje drasty „zmandźelili“.
Startował je wosebity projekt hižo w šulskim lěće 2013/14 na Ewangelskej srjedźnej šuli w Husce, jako přińdźe Claudia Matoušekowa z połnym košom njewužiwaneje serbskeje drasty do rjadownje. Podpěrowała a fachowje přewodźowała je šulerjow tež mějićelka drastoweho fundusa w Nowej Jaseńcy Monika Cyžowa. Po tym zo běchu projekt na kóncu šulskeho lěta dokónčili, prezentowachu swoje wudźěłki na hrodźe w Husce. Fotografowka Anne Hasselbach z Kamjenca je wustajeńcu fotografisce dokumentowała. W lěće 2016 je wučerka Claudia Matoušekowa projekt na Pawołskej šuli w Rakecach z tamnišimi šulerjemi dale wjedła.
Wučerka a wojowarka ze zapalom a stajnje čistej serbšćinu
Žarujemy wo Hilžu Nukec, wurjadnu wučerku, swěrnu katolsku Serbowku a sebjewědomu kaž tež přeswědčiwu žonu powójnskeje generacije.
Rady dopominam so na prěnje zetkanje ze serbskej wučerku knježnu Nukec, kotraž nam šulerkam a šulerjam rjadownje 4a Serbskeje polytechniskeje wyšeje šule Budyšin matematiku podawaše. Činješe to na jednym boku energisce a přeswědčiwje, na druhim boku lubosćiwje a něžnje. Z toho časa wurosće mi radosć, so wobdźělić z wobstajnej prócu a z přidatnymi zwučowanjemi na olympiadach matematiki wšěch schodźenkow. Hakle wjele pozdźišo zhonich, zo njebě Hilža Nukec matematiku, ale sorabistiku a geografiju studowała. A jeje derje přihotowane hodźiny geografije, přewjedźene ze zapalom a w stajnje čistej serbšćinje, su hišće dźensa mi a mojim sobušulerjam na rjadowniskich zetkanjach w dobrym pomjatku.
Krasne dožiwjenja z rěču
Sensibelnje z mjerzacymi zjawami wobchadźeć motiwatorki wužaduje
Budyšin (SN/at). Tři motiwatorki a dwaj motiwatoraj staraja so w srjedźnej a Hornjej Łužicy wo rumy, w kotrychž domoródni serbsku rěč nałožuja. Serbske Nowiny su wo jich mnohich aktiwitach w minjenym lěće rozprawjeli. Nětko pak prašachu so jich za najrjeńšim wokomikom kaž tež za nic tak dobrym nazhonjenjom w dotalnym skutkowanju.
„Mje jara wjeseli, zo sym w swojim dźěle wjele nowostkow wuspytała, kotrež su pola wobdźělnikow serbski měrkuš trenowali“, rozprawja Marija Šołćic. Wona dźěła w kónčinje Kulow, Wojerecy a Halštrowska Hola. „Wulkotny wokomik bě, jako so kubłarka w horće dopomni, kak je w młodosći ,Stup dale‘ rejowała. Nadobo stejachmy w kole ze 40 dźěćimi a zwučowachmy tutu reju ze spěwom.“
Wulce rozmyslować Lucian Kaulfürst njetrjeba: „Wšitke dožiwjenja su za mnje jónkrótne a rjane. Zhromadnosć z ludźimi, kotřiž swoje serbske korjenje zaso wotkrywaja, mje zwjesela.“ Motiwator je za kónčiny Malešecy, Kubšicy a Bukecy zamołwity.
Kónc Swobodneho społka wobzamknjeny
Drježdźany/Chrósćicy (SN/MG). Na swojej rjadnej zhromadźiznje rozsudźichu čłonki a čłonojo zapisaneho drustwa Swobodny społk dnja 29. decembra 2023 spočatk likwidacije cyłka. W nowinskej zdźělence pisaja sćěhowace wo přičinach: „Hladajo na běžne straty we wotbytku našich produktow a cofnjenje centralnych zastojnskich nošerjow z drustwa, začuwamy přiběrajo nuzu, Swobodny społk z.d. wot 1. januara 2024 do likwidaciskeje fazy přewjesć“.
Tak pobrachowaše wosebje na angažowanych ludźoch, kotřiž so na dalšim wuwiću społka wobdźěleja. Wot dohromady 23 drustwownicow a drustwownikow běše jenož horstka na skutkowanju aktiwnje wobdźělena. „Tole drje bě z wulkeho dźěla zdobom rezultat toho, zo běchu čłonojo drustwa w mnohich druhich projektach angažowani“, rozkładuje Hańžka Wjeselic, něhdyša předsydka społka a nětčiša likwidatorka.
