Rozmołwy unije a SPD wobćežne

srjeda, 26. februara 2025 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Rozmołwy mjez CDU/CSU a SPD wo nowym zhromadnym knježerstwu njebudu jednore. Tole so jenož dny po wólbach zwjazkoweho sejma wotbłyšćuje. Kanclerski kandidat unije Friedrich Merz žada sej bórzomne rozmołwy, dokelž problemy kraja žane wahanje njedowoleja, wón wčera na posedźenju frakcije CDU/CSU w Berlinje rjekny. Porno tomu rjekny předsyda frakcije SPD Rolf Mützenich: „Haj, smy zamołwići. Njedamy pak so k wěcam nuzować, kotrež njemóžemy zamołwić.“ Wšelake měnjenja wočakuja wobkedźbowarjo hladajo na prašenje dalšich wudawkow za zakitowanje, kotrež njejsu dotal předwidźane kaž tež na prašenje dalšeho zadołženja. Merz je runje tole hižo zasadnje wotpokazał.

Macron čłonam EU rozprawjał

srjeda, 26. februara 2025 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Francoski statny pre­zident Emmanuel Macron je statnym a knježerstwowym šefam čłonskich statow EU dźensa na widejowej konferency wo wuslědkach swojich rozmołwow z prezidentom USA Donaldom Trumpom rozprawjał. Rozrěč słužeše zdobom k přihoće wurjadneho wjerška EU přichodny tydźeń štwórtk. Na nim chcedźa wo tym wuradźować, kak na nowy drastiski kurs USA Ukrainje napřećo reaguja. Macron bě předwčerawšim, póndźelu, prěni europski statnik, kotrehož je Trump po swojim wuzwolenju we Washingtonje přijał. Francoza sej žadaše, zo dyrbjała so EU na měrowych jednanjach Ukrainy dla wobdźělić. Jutře přileći britiski premier Keir Starmer do Washingtona.

Deal wo surowiznach pječa hotowy

srjeda, 26. februara 2025 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Wjele diskutowany surowiznowy deal mjez Ukrainu a USA je po dny trajacych jednanjach pječa hotowy, tak informuja medije. Tole je prezident USA Donald Trump w Běłym domje wobkrućił. Nadrobnosće wón njemjenowaše. Zajutřišim, pjatk, móhł ukrainski pre­zident Wolodymyr Zelenskyj zrěčenje podpisać. Tón dźeń wočakuja jeho we Washingtonje. „Kaž słyšu, chce wón pjatk přijěć. To je za mnje okay, jeli wón to chce“, Trump rjekny.

Internetny portal Ukrainskaja Prawda w Kijewje wopisuje zrěčenje mjez USA a Ukrainu wo surowiznach jako zarunanje za wojersku pomoc Washingtona za wot Ruskeje nadpadnjeny kraj w mi­njenych třoch lětach. Nimo za wysoko-technologiske wudźěłki trěbne rědke ­surowizny kaž litium wujednachu tež, zo dóstanu USA přistup k ukrainskim žórłam zemskeho wolija a płuna.

W Ukrainje kaž tež w druhich krajach zbudźa zrěčenje wulke rozhorjenje, dokelž Trump nuzu Ukrainy za lukratiwny deal na dobro USA znjewužiwa.

Olympia ... da, da, da

srjeda, 26. februara 2025 spisane wot:
Myslo na lěto 1982, na Nowu němsku žołmu a wulki hit „Da, Da, Da“, zwjazam jón z olympiadu serbšćiny. Na kotre wašnje? Cyle jednorje: za mje je tež naša olympiada serbskeje rěče wulki hit. Mnozy chcedźa so na njej wobdźělić a dopokazać, zo swoju maćeršćinu wobknježa abo zo su serbšćinu derje nawuknyli. Kóžde lěto znowa maja šulerjo 6. lětnika jako přihot na wubědźowanje wosebite nadawki spjelnić. Ći najlěpši so na Wodowe Hendrichecy wjesela a su na wužadanja wćipne. Maja swoje znajomnosće sami a w skupinje dopokazać. To njeje lochko. Wukony su přewšo wšelake. Wšako do wubědźowanja nichtó njewě, nimo zamołwitych, z kotrej temu so wobdźělnicy zaběraja. Temy zašłych lět běchu mjez druhim lěs, woda a pčołka. Wšojedne, kotre nadawki lětsa na olympionikow čakaja jasne je: přebytk budźe wužadacy. Přiwšěm – a hit skupiny Trio „Da, Da, Da“ mi z wucha nochce – my ju lubujemy, našu olympiadu serbšćiny. Milenka Rječcyna

W Radušu zaso camprowali

srjeda, 26. februara 2025 spisane wot:
Camprowanje, póstnicy a potom tež hišće wólby zwjazkoweho sejma – minjeny kónc tydźenja bě Raduš wšo druhe hač wosamoćena błótowska wjes. Hižo wot ranja ludźo do wsy přichwatachu, zo bychu nałožki pěstowali. Tak prošachu domo­ródnych na stare wašnje wo jeja, štož słuži hižo lětstotki k wućěrjenju zymy. ­Wobydlerjo wokolnych wsow přijědźechu z wupyšenymi traktorami. Bohu dźak bě wjedro miłe, štož zabawam pod hołym njebjom polěkowaše. Na Krügerjec zahrodźe w Radušu rejowachu póstnicarjo tradicionalnu Hanamarju, prjedy hač so za obliga­toriski skupinski wobraz njezestupachu. Foto: Peter Becker

Muž dźěsći morił

srjeda, 26. februara 2025 spisane wot:
Neumark (dpa/SN). Hrózbny to podawk: W gmejnje Neumark w Vogtlandskej je 55lětny muž swojej dwě dźěsći a potom sebje samoho morił. Policija je po pokiwje swědkow w bydlenskim domje a zwonka njeho tři ćěła našła – 55lětneho Němca kaž tež dwulětnu holčku a pjećlětneho hólca. Jich identitu nětko pruwuja. Kriminalna policija pad přepytuje.

To a tamne (26.02.25)

srjeda, 26. februara 2025 spisane wot:

Pawk je w lětadle španiskeho lětarskeho předewzaća Iberia pilota kusnył. Muža dyrbjachu z medikamentom lěkować, tak španiske medije rozprawjeja. Pilot so spěšnje zaso zhraba a mašinu bjez problemow přizemi. Pawk so zminy. Tuž ani njewědźa, wo kotru družinu so jedna. Lětadło su hnydom wurjedźili. Fachowcy na to tukaja, zo je pawk na lětanišću w Casablance w Marokku do mašiny zalězł.

Dospołny wupad miliny je Chile zlemił. Něhdźe 98 procentow wšěch domjacnosćow bě wčera potrjechenych. Knježerstwo kraja we łaćonskej Americe je na to nuzowy staw wukazało. Potrjechena kónčina je dobrych 3 000 kilometrow dołha. Policija so na ćmowych dróhach wo to staraše, zo njeby nichtó chaos znjewužiwał. Mjeztym su milinu krok po kroku zaso připinyli. Pječa je wažny milinowód wupadnył, kotryž wšón kraj zastaruje.

Serbsku rěč na Youtube!

wutora, 25. februara 2025 spisane wot:

Mjezynarodna konferenca zaběra so ze starosćemi mjeńšinow

Paris (SN/MiR). Rěčna technologija za mjeńšinowe rěče je tema mjezynarodneje konferency, kotraž so wot wčerawšeho do jutřišeho w Parisu wotměwa. Z boka Serbow wobdźělitaj so na njej Ivan Kraljevski, sobudźěłaćer Fraunhoferoweho iinstituta w Choćebuzu a Daniel Zoba, społnomócnjeny Załožby za serbski lud za digitalizaciju. Hłowny wobsah wuradźowanjow je prezentacija aktualneho stawa digitalneje rěčneje technologije za mjeńšiny. Kraljevski a Zoba staj mjez něhdźe 300 akterami. Něhdźe połsta z nich předstaja jadriwje nałožowanu rěčnu technologiju z posterom. „Pytnjemy, zo njejsu rěčne technologije, kaž je wulke rěče wužiwaja, za mjeńšinowe rěče hišće dosć wuwite“, Zoba rozłoži. K tomu słušeja spóznawanje, přełožowanje a předčitanje rěče abo tež wužiwanje KI-modelow. Druhdy pak pobrachuja mjeńšinam móžnosće, sej to same nadźěłać. To ma wuskutki na dalše wuwiće a wužiwanje mjeńšinowych rěčow na wšelakich runinach, nic jeničce na ryzy technisku. Přičiny su wočiwidne.

Němske hospodarstwo słabnje

wutora, 25. februara 2025 spisane wot:

Wiesbaden (dpa/SN). Słaby eksport a woteběraca produkcija awtow a mašinow hospodarstwo Němskeje dale poćežuja. Štwórty kwartal 2024 je nutřkokrajny bruttoprodukt z teje přičiny wo 0,2 procentaj woteběrał, zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje zdźěla. Nimo toho su zawody tež mjenje nowych mašinow, nastrojow a jězdźidłow kupowali, zarjad zwěsća. Dźakowano miłemu wjedru su na twarnišćach wjace inwestowali. Koaliciske rozmołwy we Wienje

Wien (dpa/SN). W Awstriskej zdawaja so koaliciske jednanja mjez konserwatiwnej ÖVP, socialdemokratiskej SPÖ a liberalnej stronu Neos na dobrym puću być. Wobdźělnicy dźěłaja konstruktiwnje na zhromadnym knježerstwowym programje, we Wienje rěkaše. W běhu tydźenja chcedźa program předstajić. Strony běchu loni nazymu hižo raz podarmo wo koaliciji rěčeli. Po tym bě wólbny dobyćer, prawicarska FPÖ, spytała, z ÖVP knježerstwo zestajeć. Tež to je zwrěšćiło.

Minister w Guantánamo

Po wšěm swěće so wěriwi tele dny za schorjeneho bamža Franciskusa modla, kaž wčera na Pětrowym naměsće w Romje (hlej wobraz). Tola tež w argentinskej domiznje nawody katolskeje cyrkwje su so ludźo k modlitwam zhromadźili. Franciskusa lěkuja tuchwilu w Romskej chorowni Gemelli. Strowotny staw 88lětneho je stabilny, ale kritiski. Foto: dpa/Riccardo De Luca

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND