Francoska za atomarny škit

štwórtk, 06. měrca 2025 spisane wot:

Zastupjerjo krajow EU na wjeršku wo zhromadnej strategiji wuradźuja

Brüssel/Berlin (dpa/SN). Wonkowna politika prezidenta USA Donalda Trumpa wobydlerjow Europy starosći. Na krizowym wjeršku chcedźa zastupjerjo krajow dźensa wo konsekwencach a strategijach wuradźować.

Što je wuchadźišćo tuchwilu hubjeneho poćaha mjez USA a EU? Hižo tydźenje Trump a swój team cyle jasnje zwuraznitaj, zo chcetaj wójnu w Ukrainje zakónčić. Při zetkanjach z ruskim knježerstwom jednaše USA bjez zastupjerjow z Ukrainy a EU. Přiwšěm ma po předstawach Trumpa EU nadawk dóstać, měr w Ukrainje zaručić. Za potrjechene kraje tole woznamjenja, zo maja w běhu krótkeho časa swoje wójska wuhotować a spřihotować. Tajne słužby z toho wuchadźeja, zo je Ruska w lěće 2030 kmana, dalšu wójnu zahajić. Tohodla je wažne, zo Europa swoju wojersku móc tež za wottrašenje wutwarja. Kraje drje su sej pře­zjedne, zo dyrbja wudawki za zakitowanje jasnje powyšić. Tola mnohe knježerstwa njewědźa, kak dyrbja to financować.

Give pěsk a chance?

štwórtk, 06. měrca 2025 spisane wot:
„Znowawobrónjenje Europy“ je někotremužkuli pozdatnemu pacifistej zawěšće z přičinu, wumjetować politikarjam škaranje, hdyž nic samo wokrasnjenje wójny. Dołhož pak wulkomocy narodoprawniske zasady nježeněrowane z nohomaj teptaja, njeje „staremu kontinentej“ hinaša alternatiwa, hač swoje kmanosće so zakitować stopnjować, chce-li nadal na swěće sobu koncertować. Kaž modlersce tež přeco pozdatnje dorosćeni pozdatnym dźěćom rozumnosć přikazali – na prawidłach pěskoweho kašćika so ženje ničo změniło njeje. Za dorozumjenje je zhromadna rěč njeparujomna, a jedna-li so wo rěč (na)mocy, je na času, so znajmjeńša wo kmaneho tołmačerja prócować. Snano so w Brüsselu poradźi, narodne zajimy hladajo na globalne krizy wróćo stajić. Wuchadźa-li z toho zwólniwosć, po zwyšenju wudawkow za wojerstwo tež wjace do strowotnistwa, kubłanja a kultury inwestować, směło so něhdy samo wo wuspěšnym wjeršku rěčeć. Bosćan Nawka

Stawkuja težw pěstowarnjach

štwórtk, 06. měrca 2025 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). W trajacej tarifowej zwadźe za přistajenych komunow a Zwjazka hroža kónc tydźenja znowa warnowanske stawki. Dźěłarnistwo ver.di namołwja swojich čłonow, jutře, 7. měrca, po wšěm swobodnym staće dźěło złožić. Před měšćanskej radnicu w Drježdźanach planuja centralnu demonstraciju. Wot stawka potrjechene su mjez druhim měšćanske a gmejnske zarjadnistwa kaž tež lutowarnje, dźěłowe agentury a job-centery.

Na wobćežnosće měli so zdobom starši mjeńšich dźěći nastajić. Tež w komunalnych žłobikach, pěstowarnjach a hortach móhli stawkować. Datum stawka su dźěłarnicy cyle wědomje wuzwolili, zo bychu składnostnje Dnja žonow znamjo sadźili. Towaršnosć njesměła so na to zwučić, zo přewozmu žony kubłanske dźěło a zo so ze špatnymi wuměnjenjemi wotnamakaja. To zdźěla dźěłarnistwo za kubłanje a wědomosć GEW. Dźěłarnistwo žada sej za přistajenych mjez druhim wosom procentow wjace mzdy, znajmjeńša pak 350 eurow wob měsac, kaž tež wyše přiražki za nadhodźiny. Přichodne jednanja planuja wot 14. do 16. měrca.

Nowu rołu móža bórze wužiwać

štwórtk, 06. měrca 2025 spisane wot:
Saněrowanje tunla pod Limasom na zwjazkowej awtodróze A 4 dale traje. Hač do dźensnišeho wječora w 22 hodź. je tunl do wobeju jězbnych směrow dospołnje zawrjeny a šoferojo dyrbja jón wobjěć. Wot lońšeho apryla su jednu rołu tunla saněrowali. Twarske dźěła pak trajachu dlěje hač planowane. W tunlu su dźěłaćerjo mjez ­druhim nuzowe telefoniske připrawy a widejowu techniku za wobstražowanje ­wobchada ponowili. Na terminje su zamołwići nowinarjam nowe wuhotowanje předstajili. Foto: imago/Matthias Wehnert

Ministerka prosy na wjeršk azyla

štwórtk, 06. měrca 2025 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska chce zarjadniskim sudnistwam hladajo na raznje přiběracu ličbu skóržbow azyla dla pomhać. Justicna ministerka Constanze Geiert (CDU) přeprošuje tohodla na azylowy wjeršk, kotryž přewjedu přichodnu póndźelu. Zaměr je, ze zastupnikami ministerstwa a sobudźěłaćerjemi zarjadniskich sudnistwow wo aktualnym połoženju wuradźować a z toho wuchadźace konkretne naprawy wobzamknyć, ministerstwa zdźěla.

Wot spočatka lěta 2024 ličba skóržbow požadarjow wo azyl na sakskich zarjadniskich sudnistwach raznje přiběra. Tole drje hač do srjedź 2025 takle wostanje a potrjechi Saksku jako pomjezny kraj cyle wosebje, tak rěka. Čas wobdźěłanja spochi přiběra a zawinuje wulke dźěłowe poćežowanje sudnistwow. Po zetkanju chce Geiert zjawnosć wo wuslědkach informować. Na zarjadniskich sudnistwach Sakskeje přijimachu 2024 widźomnje wjace skóržbow azyla dla hač lěto do toho. Po informacijach Budyskeho Wyšeho zarjad- ni­skeho sudnistwa su loni 8 747 nowych skóržbow registrowali, 2023 bě jich 5 703. Najwjetši dźěl skóržbow su wotpokazali.

To a tamne (06.03.25)

štwórtk, 06. měrca 2025 spisane wot:

Drohotne debjenki spóžěrał je paduch w staće USA Floridźe. 32lětny bě so we wobchodźe złotnikarja w měsće Orlando jako sobudźěłaćer sławneho sportowca wudawał a sej wšelake drohoćinki wobhladał, mjez druhim nawušnicy za wjace hač 700 000 dolarow. Muž spytaše debjenki rubić, na čož so z wobsedźerjom zwadźi. Jako policija dojědźe, paduch złoćane drohoćinki spóžěra.

Mylnje bomby na wjes ćisnył je pilot wojerskeho lětadła w Južnej Koreji. Při tym so 15 wobydlerjow zrani. Njezbožo sta so w ramiku zhromadneho wojerskeho zwučowanja jednotkow USA a Južneje Koreje. Wočiwidnje běchu pilotej wopačne koordinaty dali. Na kóncu njećisny wón wosom bombow na objekt wosrjedź zwučowanišća, ale na wjes na kromje ­terena. Wjesnjanosta žada sej zjawne zamołwjenje wójska za misnjenje.

Genderowanu rěč wotstronili

srjeda, 05. měrca 2025 spisane wot:

Drježdźany (SN). Nowa sakska justicna ministerka Constanze Geiert (CDU) změni postajenje swojeje předchadnicy Katje Meier (Zeleni) a wotstroni tak mjenowanu gender-sprawnu rěč w tekstach zakonjow, wukazow a předpisow. Tak je to wčera kabinet mjeńšinoweho knježerstwa CDU a SPD wobzamknył. Zeleni po lońšich wólbach w Sakskej hižo knježerstwu njepřisłušeja. Wukubłana juristka Geiert je wot 2019 profesorka na Mišnjanskej wysokej šuli za zarjadnistwo, hdźež mjez druhim zarjadniske prawo wuwučowaše. Katja Meier je politologowka, stawiznarka a sociologowka a dźěłaše do swojeho časa jako ministerka we wšelakich funkcijach za Zelenych.

Z wida Geiert je rozsud přinošk k wot­twarej běrokratije, wšako maja teksty zakonjow za ludźi a hospodarstwo zrozumliwe być. Zašła koalicija CDU/Zelenych/SPD je „genderowu rěč“ 2020 zawjedła. Katja Meier rozsud naslědnicy wobžaruje, wšako je rěč zakonjow hišće z časa postajowana, hdyž njejsu žony a mužojo samsne prawa měli. Geiert pak kritizowaše trěbne přeformulowanje cyłych zakonjow při kóždej změnje.

Trump swoje dźěło chwalił

srjeda, 05. měrca 2025 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je swoje dotalne dźěło w zastojnstwje jako přewšo wuspěšne wuchwalował. „Amerika je wróćo“ rjekny republikan w swojej narěči před woběmaj komoromaj parlamenta. Po swojim spřisahanju před šěsć tydźenjemi je wón spěšnje a konsekwentnje jednał, „zo by najwulkotnišu a najwuspěšnišu dobu w stawiznach kraja zahajił“. Amerika je z nim swoju hordosć a swoje sebjewědomje zaso namakała, je sej Trump wěsty.

Žana woborna winowatosć

Berlin (dpa/SN). Zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) žadanja za spěšnym wukazanjom woborneje winowatosće w Němskej wotpokazuje. Zwjazkowa wobora nima scyła dosć kasernow, zo móhła wšitkich zwołanych wojakow zaměstnić, rjekny Pistorius sćelakej ARD. Wažniše je, wšěm tym perspektiwu skićić, kotřiž k zwjazkowej woborje chcedźa. Tutych ludźi měli registrować. Woborna winowatosć, kaž ju ze starych časow znajemy, njeje wjace zwoprawdźomna, wón rjekny.

Nahubnik bamžej pomha

Předsyda CSU, bayerski ministerski prezident Markus Söder je dźensa dopołdnja w bayerskim Passauwje z bojowniskej gestu politisku popjelnu srjedu CSU zahajił. Podobne zarjadowanja su dźensa wšitke politiske strony přewjedli, zo bychu swojich přiwisnikow aktiwizowali a z politiskimi přećiwnikami wotličili. Foto: dpa/Sven Hoppe

Saksojo politiku Trumpa witaja

srjeda, 05. měrca 2025 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Hinak hač w druhich dźělach Němskeje žněje razne postupowanje prezidenta USA Donalda Trumpa napřećo Ukrainje – wosebje šmórnjenje dalšeje wojerskeje pomocy – w Sakskej přewažnje pozitiwny wothłós. Tole je wuslědk woprašowanjow Sakskeje nowiny a Lipšćanskeje ludoweje nowiny. Po tym ma 48 procentow ludźi w Sakskej kročel Trumpa za pozitiwnu, 43 procentow za wopačnu. Wuslědk rozeznawa so wot cyłoněmskeho wuslědka woprašowanja: Po wšej Němskej ma 63 procentow ludźi za wopačne, zo Trump z Ruskej wo skónčenju wójny rěči, bjez toho zo by Ukrainu zapřijał. Jenož 29 procentow tole wita. W Sakskej 52 procentow Trumpej přicpěwa, zo wójnu skónči.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND