Baltiske morjo wuznamne

wutora, 22. oktobera 2024 spisane wot:

Rostock (dpa/SN). Zwjazkowy minister za zakitowanje Boris Pistorius (SPD) je wuznam Baltiskeho morja za wěstotu Europy wuzběhnył. Tole je so z w zwisku z wójnu w Ukrainje, potajkim w bjezpo­srědnim susodstwje, hižo pokazało. Po słowach Pistoriusa je jasne, zo njeměri so wójna prezidenta Wladimira Putina jenož přećiwo Ukrainje. „Putinowy woprawdźity njepřećel je naše swobodne, njewotwisne a demokratiske wašnje žiwjenja“, minister za zakitowanje při wotewrjenju noweho hłowneho kwartěra Němskeje mariny w Rostocku wuzběhny.

Wěstota w Baltikumje je z wěstotu cyłeje Europy zwjazana. Z nowej centralu přewozmje namórniske stejnišćo nadawki NATO, kotraž chce swoju wobornosć při a na Baltiskim morju skrućić. Němska, kotraž ma w zwjazkarstwje NATO najwjetše stejnišćo při Baltiskim morju, je regionalnu nawjedowacu rólu hižo 1. oktobra přewzała. Pistorius pak zdobom zwurazni, zo so wo nowy hłowny kwartěr NATO njejedna.

Sonděrowanske rozmołwy zahajili

wutora, 22. oktobera 2024 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sonděrowanske rozmołwy tak mjenowaneje „Koalicije ćernjowki“ z CDU, ze SPD a BSW so dźensa dopołdnja w sakskim krajnym sejmje zahajichu. Krajne předsydstwa třoch stronow běchu so hižo na kóncu minjeneho tydźenja za sonděrowanje rozsudźili. Jelizo je sonděrowanje wuspěšne, so koaliciske jednanje přizamknje.

Do toho běchu so zastupjerjo stronow wospjet na zeznawanske rozmołwy zešli. Wuslědk toho je papjera z pozicijemi. W nim běchu potencielni partnerojo ­cyły rjad zhromadnych temow dokumentowali – na přikład hladajo na kubłansku politiku, strowotu a hladanje kaž tež za ratarstwo.

W někotrych dypkach pak su sej zastupjerjo CDU, SPD a BSW tež njepřezjedni. Na přikład podpěruje CDU wutworjenje sakskeje namjezneje policije. SPD chce wjace pjenjez do kubłanja a infrastruktury inwestować. BSW ma měrowu politiku za centralnu temu při sonděrowanju.

Tež seksizm nazhonjeja

wutora, 22. oktobera 2024 spisane wot:

Katja Meier studiju wo žonach w komunalnej politice předstajiła

Drježdźany (dpa/SN). Sakska liči w Němskej do zwjazkowych krajow, hdźež je najmjenje žonow w politice zastupjenych. Podźěl wolenych žonow po lětušich komunalnych wólbach w Sakskej wučinja w gmejnskich a měšćanskich ­radach přerěznje 22 procentow, we wo­krjesnych sejmikach jenož něhdźe 19 procentow. Tole wuchadźa ze studije, kotruž je sakska ministerka za runostajenje Katja Meier (Zeleni) wčera zjawnosći předstajiła. Najebać snadne polěpšenje po zańdźenych wólbach (ně­hdźe dwaj procentaj wjace) je swobodny stat daloko pod němskim přerězkom z něhdźe 30 procentami žonow.

Hladajo na wokrjesne sejmiki je podźěl žonow w rudnohórskim wokrjesu z dźewjeć procentami najniši. Najwyši je podźěl we wokrjesu Mišno z 23 procentami. Jasnje wjace žonow je podźělnje w měšćanskich radach Drježdźan (34 procentow), Lipska (39 procentow) a Kamjenicy (31 procentow) zastupjenych.

Žony njepodhódnoćić!

wutora, 22. oktobera 2024 spisane wot:
Hač hospodarstwo, kultura, kubłanje abo strowota: Wšitke wobłuki našeje towaršnosće jenož ze žonami funguja. To samsne płaći wězo tež za politiku! Tola tu je přemało žonow. Hladajo na komunalnu politiku w Sakskej podźěl jenož 22 procentow wučinja. Wo runostajenju potajkim rěčeć njemóžemy. Tola to je jara wažne, dokelž dyrbi so tež tamna połojca ­ludnosće w dosahacej měrje zastupować. Žony maja swój wid a swoje ideje a z tym k wuhotowanju komuny přinošuja. Jenož tak demokratija funguje. Předewšěm w komunalnym wobłuku zastupjerjo gremijow politiske rozsudy tworja, kotrež so konkretnje na žiwjenje wobydlerjow a wobydlerkow wuskutkuja. Zadźěwki, čehož­dla so žony w komunalnej politice njeangažuja, dyrbjeli so wotstronić. Tajki zadźěwk je róla žony w towaršnosći, kotryž je chětro konserwatiwny a zastarski. Žony so podhódnoćeja, štož často k tomu ­wjedźe, zo so wone přećiwo kandidaturje rozsudźa. Bianka Šeferowa

Žadanja přehnate

wutora, 22. oktobera 2024 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Sakski zwjazk městow a gmejnow (SSG) mjenuje žadanja dźěłarnistwow za přistajenych w zjawnej słužbje dospołnje přehnate. Jeničce za něhdźe 86 000 přistajenych w swobodnym staće móhli kóšty we wobjimje něhdźe 412 milionow eurow nastać, měni jednaćel zwjazka Mischa Woitscheck. „To komunalne etaty přežaduje“, wón zwurazni. Dźěłarnistwo Verdi a zwjazk zastojnikow dbb žadatej sej wosom procentow wjace mzdy – znajmjeńša 350 eurow wob měsac – kaž tež tři přidatne swobodne dny wob lěto. Tarifowe jednanja chcedźa zastupjerjo kónc januara zahajić.

Kreatiwne wiki tworow z regiona

wutora, 22. oktobera 2024 spisane wot:
W Drježdźanach wotměchu so minjeny kónc tydźenja kreatiwne wiki. Tam poskićachu mjeńše produkciske zawody, młode labele a designerojo z regiona a cyłeje Němskeje swoje twory. Přehladku wudospołnichu wšelake předstajenja a akcije, na kotrychž móžachu so wopytowarjo kreatiwnych wikow wobdźělić. Tež Susanne Bernbrich (naprawo) z Budyskeho wobchoda Mamitschka je na přehladce twory ­prezentowała. Za nju je drjewo wjace hač ryzy material. Drjewo je jej rozpalitosć a inspiracija. We wobchodźe na Heringowej předawa z ruku zhotowjene drjewjane ­debjenki a jónkrótne deko-objekty. Foto: SN/Bojan Benić

To a tamne (22.10.24)

wutora, 22. oktobera 2024 spisane wot:

Skurilna tafla ze zakazom na lětanišću w Neuseelandźe tuchwilu w socialnych syćach wulku kedźbnosć zbudźi. Pućowacy w pasmje lětanišća, hdźež swoje wačoki a kófry wotedadźa, smědźa so tam maksimalnje tři mjeńšiny wobjimać. „Za dlěše rozžohnowanje prošu parkowanišćo wužiwajće“, je na tafli napisane. Na lětanišćach je zakazane, dlěši čas we wěstych pasmach přebywać. Dotal pak njeje so ­tole kontrolowało. Taflu na lětanišću w Neuseelandźe maja ludźo za kurioznu.

Nawal ludźi, kotřiž chcedźa sej dorost pandy w Berlinskim zwěrjencu wobhladać, je jara wulki. Minjenu srjedu su tam dwójnikaj zjawnosći prezentowali. Srjedu, štwórtk a pjatk je stajnje něhdźe 5 000 wopytowarjow do zwěrjenca přišło, štož je rozrost wo 50 procentow.

Nowe wurazy woprawdźe zeserbšćał

póndźela, 21. oktobera 2024 spisane wot:

Zrudźaca powěsć je do našeje redakcije dóšła, zo je Jurij Šěrak z Lejna dnja 17. oktobra 89lětny zemrěł. Wjele lět bě wón ­jedyn z nas, naš spušćomny kolega. Dokładnosć rěče bě jemu wažna. Hněwaše so na zmylki a njedostatki, kotrež běchu ze zwjeršnosće nastali abo kiž zaležachu na njekritiskim nałožowanju wobchadneje serbšćiny.

Po maturje 1953 studowaše Jurij Šěrak w Lipsku slawistiku – serbšćinu, pólšćinu, čěšćinu a rušćinu. Chór Sorabije, kotryž haješe přećelske styki z Olomoucskimi studentami, je wón jako spěwar sobu ­zesylnjał. Po studiju přińdźe diplomowy ­slawist do runje załoženeho serbskeho nakładnistwa w Budyšinje, zo by jako lektor za rjanu literaturu skutkował. To či­nješe dobrych pjeć lět. Něhdźe pjatnaće knihow bě tehdy lektorizował, mjez druhim „Wowku“ Boženy Němcoveje, Jana Nerudowe „Małostronske powědančka“, „Boži woheń“ Mikławška Andrickeho, „Bjedrich Radlubin powěda“, Antona Čechowowu „Njewjestu“ a „Hwězdy nad bjezdnom“ Marje Kubašec.

Zhromadne modlenje

póndźela, 21. oktobera 2024 spisane wot:

Vatikan (B/SN). Na zahajenju swětoweje synody w Romje modlachu so načolni zastupjerjo 16 cyrkwjow a křesćanskich konfesijow zhromadnje z bamžom Franciskusom a něhdźe 400 wobdźělnikami swětoweje synody we wjacorych rěčach wo jednotu křesćanow. Swjatočnosć ­na Pětrowym naměsće wuhotowachu přisłuš­nicy francoskeho ekumeniskeho zhromadźenstwa Taizé.

Wjetša dowěra trěbna

Kijew/Vatikan (B/SN). Diplomatiske poćahi mjez Ukrainu a Vatikanom su po słowach ukrainskeho pósłanca Andrija Juraša wotewrjene za „wjetšu mjezsobnu dowěru a za móžne puće k zakónčenju wójny“. To je wuslědk jeho wopyta z prezidentom Wolodymyrom Zelenskym minjeny tydźeń pola bamža Franciskusa, arcy­biskopa Vatikana Paula Gallaghera a kardinalneho sekretara Pietra Parolina.

Bože kaznje na šulach

Myto Dynama Drježdźany dwórnišću

póndźela, 21. oktobera 2024 spisane wot:
Hižo 12. raz přepoda SJ „Dynamo Drježdźany“ wčera čestnohamtske myto „Sylnje přećiwo diskriminaciji“. Lětsa bě Radworske towarstwo „Dwórnišćo inkluzije z.t.“ lawreat. Čłonka towarstwa Raphaela Wićazowa předstaji mnohostronske dźěło towarstwa wosebje na polu inkluzije a wuzběhny při tym tež wosebitostku dwurěčneho dźěła, kotrež je za towarstwo samozrozumliwe. Z wulkej dźakownosću přija wona ­myto, kotrež je z 5 000 eurami dotěrowane. „Je za nas wulka česć, jako małke towarstwo we wjesnych kónčinach před tutej kulisu naše dźěło předstajić a tute wuznamjenjenje přijimać“, wona w dźaknych słowach wuzběhny. Myto přepodał je zastupowacy předsyda SJ Dynamo Drježdźan dr. Michael Bürger. Foto: PR/Dynamo Drježdźany

HSSL24

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND