Za „wjesołu póndźelu“

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:

Budyšin (SN/MG). „Chcemy póndźelu, na kotruž so wjeselić móžemy.“ Tole praji wčera, póndźelu, Manja Gruhn, zamołwita za nowy projekt „Happy monday – wjesoła póndźela“. Wot wosmeho apryla planuje pod tutym mjenom šěroka paleta towarstwow a iniciatiwow tójšto zarjadowanjow na póndźelach na rozdźělnych městnosćach. Zarjadowanja maja napřećiwny pol k pochodowacym prawicarjam w měsće tworić.

Nimo Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła, Kamjentneho domu a ewangelskeje wosady Budyšin je tež tójšto serbskich institucijow na projekće wobdźělenych. Tak naliči Heiner Schröder wot TVbunt, najwjetšeho třěšneho zwjazka čestnohamtskeho dźěła w Budyskim wokrjesu, nimo Domowiny a rěčneho centruma Witaj tež Serbski institut a Serbski ludowy ansambl. Z tutym miksom tematisce tak rozdźělnych partnerow chcedźa pokazać, „zo je Budyšin pisany“, tak Schröder dale.

Wulke problemy we wójsku

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda dźěłarnistwa zwjazkoweje wobory Andre Wüstner žada sej hladajo na wulke njedostatki w zwjazkowej woborje wobšěrne inwesticije we wójsku. Wón widźi wulke problemy we wójsku, w marinje a lětarstwje „hladajo na nadawk a na połoženje“. Wüstner wočakowaše dźensa rano wotpowědnje kritisku rozprawu społnomócnjeneje zwjazkoweho sejma Evy Högl. Politikarka SPD chcyše w běhu dnja swoju rozprawu wo połoženju armeje předpołožić.

Ukrainske truty do Ruskeje

Moskwa (dpa/SN). Z wjacorymi bojowymi trutami je Ukraina po informacijach Moskwy minjenu nóc objekty w Ruskej nadběhowała. Zakitowanske ministerstwo w Moskwje zdźěla, zo su 26 ukrainskich trutow wottřělili. Jedna z nich pak je přiwšěm wot Ukrainy 800 kilometrow zdaleny Nišnij Nowgorod docpěła a w tamnišej rafineriji woheń zawinowała. Ukraina je minjeny čas wospjet objekty w Ruskej nadběhowała a při tym tež stajnje zaso daloko lećace truty zasadźiła.

Huthi znowa łódź nadběhowali

Po ćežkich njewjedrach na juhowuchodźe Francoskeje je ličba smjertnych woporow na pjeć rozrostła. Nižina „Monica“ bě ­minjeny kónc tydźenja zliwki a zapławjenja zawinowała. Potrjechene bě mjez druhim wulkoměsto Bordeaux (hlej wobraz). ­Žołmy wody běchu wjacore awta sobu storhnyli. Foto: pa/dpa/MAXPPP/Guillaume Bonnaud

Tesla ma zaso milinu

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:
Grünheide (dpa/SN). Po zahubnym nadpadźe na milinowe zastaranje awtotwarca Tesla w Grünheide pola Berlina je tak mjenowana gigafactory zaso k milinowej syći přizamknjena. Dźěła k porjedźenju škodow móžachu prjedy zakónčić, hač bě planowane, energijowy zastaraćel Edis wčera wječor zdźěli. Tesla bě z tym ličiła, zo dyrbi produkcija w zawodźe cyły tydźeń wotpočować. Před tydźenjom běchu skućićeljo milinowy sćežor zapalili, kotryž zastaranje twornje z milinu zaruča. Na to bě produkcija zlemjena. Lěwicarsko-ekstremistiska skupina „Vulkan“ bě zdźěliła, zo je za nadpad zamołwita. Atentat bě šěroku diskusiju wo tym zbudźił, kak móhła so sensibelna infrastruktura w kraju lěpje škitać. Awtotwarc chce zawod wo 300 hektarow rozšěrić a za to sto hektarow lěsa pušćić. Tomu so aktiwisća kaž tež wobydlerjo wobaraja.

Łódź po puću do Gazy

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:
Larnaka (dpa/SN). Łódź „Open Arms“ runje tak rěkaceje pomocneje organizacije je dźensa zapozdźena z cypernskeho ­přistawa Larnaka do směra na Gazaske pasmo wotjěła. Poprawom měješe so hižo kónc tydźenja na puć podać. Łódź, přetwarjeny wlečak, ćehnje platformu za sobu, na kotrejž su pomocne srědki składowane. Jedna so wo 200 tonow pitneje wody, lěki a žiwidła. Jězba je zdobom test čary planowaneho pomocneho koridora. Larnaka je wot Gazy něhdźe 400 kilometrow zdalena. Dotal njeje jasne, kak maja pomocne srědki wotkładować. USA chcychu prowizoriski přistaw natwarić.

Kretschmer zakituje słowa bamža

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:

Rom/Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je wjele diskutowane wuprajenja bamža Franciskusa zakitował. „Jeho namołwu, zmužitosć k jednanjam, podpěruju“, rjekny Kretschmer nowinarjam. Jasne je, zo trjeba Ukraina podpěru a zo je Ruska agresor w tutej wójnje, wón rjekny. „Najebać to dyrbimy so bóle na­pinać, mrěće w tutej wójnje skónčić“, rjekny sakski politikar. Bamža Franciskusa mjenowaše Kretschmer „mudreho a wobhladniweho muža“. Sakski ministerski prezident namołwja w tym zwisku europsku zhromadnosć, so wo přiměr prócować. Tole měło so hišće do prezidentskich wólbow w USA stać. „Logiku namocy a mrěća dyrbimy přewinyć.“

Bamž Franciskus bě w rozmołwje ze šwicarskimi nowinarjemi rjekł, zo pokazuje tón sylnosć, „kiž situaciju spóznawa, kiž mysli na swój lud a kiž ma zmužitosć, běłu chorhoj wupowěsnyć a jednać“. Tole měrješe so wočiwidnje na Ukrainu. ­Wuprajenja bamža běchu w Němskej njezrozumjenje a sylny protest zbudźili.

AfD skorži přećiwo posudkej

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:

Směrodajne jednanje w Münsteru nastupajo zastopnjowanje strony

Münster (dpa/SN). Na sewjerorynsko-westfalskim wyšim zarjadniskim sudnistwje (OVG) su dźensa sudniske jed­nanje w druhej instancy wo zastopnjowanju AfD přez wustawoškit zahajili. Zwjazkowy zarjad (BfV) z hłownym sydłom w Kölnje bě stronu a jeje młodźinsku organizaciju Młodu alternatiwu (JA) jako prawicarsko-ekstremistiski podhladny pad zastopnjował. Zarjadniske sudnistwo w Kölnje bě lěta 2022 tute nastajenje wobkrućiło. Wotpowědujo tomu ma wustawoškit prawo, stronu a jeje młodźinsku organizaciju ze srědkami tajneje słužby wobkedźbować. Přećiwo wusudej w Kölnje bě AfD znapřećiwjenje zapodała. Sudnicy najwyšeho zarjadniskeho sudnistwa dyrbja nětko rozsudźić, hač je posudk zwjazkoweho zarjada za wustawoškit prawnisce w porjadku.

Zo přińdźetaj předsydaj strony Alice Weidel a Tino Chrupalla na jednanje, njewočakowachu. Připowědźił bě so bywši zapósłanc zwjazkoweho sejma Roman Reusch jako zastupnik AfD ze Sewjerorynsko-Westfalskeje.

Parada zastarskosće

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:
„Jutry ze serbskej paradu“ – křižerjo? Ně! Serbske drasty, kotrež po měsće poćahnu. Budu Serbja w tutej drasće? Ně! Němcy. Prašam so stajnje zaso, čehodla sebi fachowcy a fachowče marketinga mysla, zo je to dobra ideja. Zaso raz redukuje marketingowy wotrjad města Budyšin Serbow na stereotypy: drasta, jejka a křižerjo. Awtentisce to wšo njeje. Zaso raz reprodukuje so wobraz wo Serbach, kotryž je poprawom dawno zestarjeny. Smy wjace hač drasta, jejka a křižerjo. Snadź by spomóžne było, bychu-li so tež Serbja do planowanjow ­zapřijeli. Hdyž wupjeku lući Němcy, kak móhli serbski podźěl města reprezentować, wuskoči najčasćišo tajkele něšto: Tupy a jara njeakuratny wobraz wo nas. Hdy bychu so zamołwići raz hłubšo z našim ludźikom rozestajili, bychu pytnyli, zo njepřinošuje jich dźěło k žanomu polěpšenju našeho imaga. Njezadźiwa mje, zo so serbske swójby k tomu zwól­niwi njewupraja, so na paradźe zastarskosće wobdźělić! Maximilian Gruber

To a tamne (12.03.24)

wutora, 12. měrca 2024 spisane wot:

Dokładnje 15 637 městnow za komu ličby Pi je Frankfurtska policistka Susanne Hippauf loni naličić móhła a je tak nowy němski rekord nastajiła. Kónc tydźenja chce 42lětna swój titul zakitować a gigantiski rjad ličbow znowa z hłowy přednjesć. Wot januara wona intensiwnje zwučuje. Předewzała sej je, 18 000 ličbow za smužku bjez zmylka pruwowarjam naličić. To traje dlěje hač tři hodźiny.

Na wšěch 107 893 króć su šoferojo awtow loni w Sakskej pomocnu słužbu ADAC wołali. Bě to 3 593 króć wjace hač 2022. Najčasćišo wołachu pomocnikow defektnych baterijow dla (44,1 procent). Tola tež skóncowane motory, defektne generatory a startowaki běchu přičina nuzowych telefonatow. Najhusćišo trjebachu šoferojo pomoc wot awgusta hač do decembra 2023. Rekordny dźeń bě 4. december ze 18 378 zasadźenjemi.

Za katolikow njemóžne

póndźela, 11. měrca 2024 spisane wot:

Vatikan (B/SN). Bamžowska teologiska akademija je podšmórnyła, štož je 1738 bamž Clemens XII. (1730–1740) hižo wobzamknył, zo njehodźi so swobodnomurjerstwo na zakładźe předstawow wo Bohu z katolskej cyrkwju zjednoćić. Tež rozdźělne koncepty wo přećelstwje, lubosći k blišemu a ezoteriske praktiki přisłušnosć katolikow k swobodnomurjerstwu znjemóžnjeja, kotrež ma po cyłym swěće tři do pjeć milionow čłonow.

Tři křižiki

Hamburg (B/SN). Tradicija, so do čitanja ewangelija trójce pokřižować, bu w 11. lětstotku spočatnje jenož za měšnikow zawjedźena. Wosada z pokřižowanjom signalizuje, zo chce ewangelij z rozumom zapřimnyć, z ertom wozjewjeć, we wutrobje nosyć a po nim žiwa być.

Proces zahajeny

Kijew (B/SN). Nimale sydom lět po smjerći woblubowaneho grjeksko-katolskeho kardinala Lubomyra Huzara je nětko jeho naslědnik, wulkoarcybiskop Swjatosław Šewčuk, proces zbóžnoprajenja zahajił. Ukrainska grjeksko-katolska cyrkej je najwjetša na wuchodźe z ně­hdźe 4,5 do 5,5 milionami křesćanow.

Škódna propaganda

nowostki LND