„Znowazjednoćenje Němskeje – són a woprawdźitosć“ rěka kapsna kniha z pjera Waltera Leonharda. Rodźeny ­Durinčan je 40 lět we Wětrowskej šamotowni­ dźěłał. Serbske Nowiny wozjewjeja­ jeho trochu wudospołnjene, wot Arnda Zoby a Friedharda Krawca ­z přećelnej­ dowolnosću nakładnistwa DeBehr zeserbšćene dopomnjenki.

Wšitcy migranća maja wobstejace zakonje, wašnja a tradicije respektować. Najskerje je zmysłapołne, z toho wuchadźeć, migrantow wukubłać z opciju, zo móža so do domizny nawróćić. W dalšim je hranica přijimowanja komunalneho cył­ka­ docpěta, hdyž je čas rozsudźenja próstwy wo azyl nastupajo njeznjesliwje dołhi, hdyž wukubłanske a dźěłowe městna pobrachuja, hdyž financy zaručene njejsu abo hdyž je samo prawniski stat přežadany. Jenički kompleks, zawěsćić dźěło za wšitkich, wujasnja, kajke hoberske problemy maja so zmištrować. Trěbne su přeswědčiwe koncepty, kotrež pak dotal žana strona nima.

QuizSerb jeho dotal najwjetši projekt

srjeda, 23. decembera 2020 spisane wot:

Student hospodarskeje informatiki Syman Sćapan dźěła na wšelakore wašnje na polu digitalizacije serbskeje rěče

Hustohdy rozprawjeja w medijach wo wosobach, kotrež so zjawnje před kameru stupja, kaž smy to lětsa koronapandemije dla tež w Serbach w najwšelakorišich widejach a přinoškach dožiwili. Kohož pak wobhladowarjo při tym widźeć njemóža, je čłowjek, kiž za kameru steji a zjawne spřistupnjenje wobrazow scyła zmóžnja. Mjeno Michała Cyža, nawody Budyskeho studija Sakskeho spěchowanskeho a wupruwowanskeho kanala, je drje mnohim Serbam znate. Zo pak njemóže wón samo kóždy serbski kulturny wjeršk nahrawać a w najlěpšim padźe hišće­ jako livestream na Youtube wusyłać, tež to je wočiwidne. Zo to njedźiwajcy toho­ zwjetša wšitko derje funguje, zaleži na mjeztym derje dźěłacym teamje, kiž je w běhu lět w Serbach nastał a kotryž je mjeztym wšudźe tam pódla, hdźež dyrbja z komplikowanej techniku wobchadźeć. Jedyn čłon tohole cyłka je Syman Sćapan.

Kaž druhdźe lětsa tež we Wojerecach žane­ adwentne wiki njeběchu. Wosebje dźěći to wobžarowachu, zo njemóžeše je tam kaž hewak dźěćatko wobdarić a pomajkać. Dotal 28 lět je Wojerowske dźěćatko na tamnišich adwentnych wikach wopytowarjow zwjeselało a k rjanej dohodownej atmosferje přinošowało, ru­nočasnje na to skedźbnjejo, kak běchu ewangelscy Wojerowscy Serbja něhdy hody­ swjećili. Ideju za to měještej a stej ju tež zwoprawdźiłoj Kirsten Bejmina ze swojej tehdy 72lětnej wowku Hanu.

Foto: Bianka ŠeferowaFoće: Judith Škodźina, Xenia Měrćinkowa

Pječene jabłuko

Chceš swoju maćerku hody w kuchni podpěrać a dessert přihotować? Pječene jabłuko je jednore a so kóždemu radźi. Wuspytaj to!

Přidawki za štyri porcije:

125 gramow bruneho cokora

250 gramow butry

8 jabłukow

8 pomazkow běłeho chlěba

citronowa brěčka

200 gramow sykanych worjechow

Cyłkownje trjebaš za přihot a pječenje 85 mjeńšin.

 Wukałaj jadrownik jabłukow. Tam hdźež hižo žana bělizka njeje, pomazaj jabłuka z citronowej brěčku. Tak so brune njebarbja.

 Nakraj běły chlěb na małe kuski a połož je do pje­čen­skeho sudobja, kotrež maš do toho z butru pomazać. Na kuski chlěba staj jabłuka.

 Změšej cokor z butru a worjechami a pjelń z nimi jabłuka. W zwohrětej pjecy jabłuka při 150 stopnjach něhdźe jednu hodźinu pječ.

K pječenym jabłukam so jara derje waniljowy lód hodźi!

Dajće sej słodźeć!

Škórń chłóšćenkow

pjatk, 18. decembera 2020 spisane wot:

Šulerjo, šulerki, ale tež wučerki a wučer Chróšćanskeje šule „Jurij Chěž­ka“ su so nad rjanej překwa­pjen­ku zwje­se­lili. Swjaty Mikławš bě jimi škórń połny chłóšćen­kow a jabłučkow zawostajił. Foto: Anja Nowakowa

Zajimawy to čas krótko do hód

pjatk, 18. decembera 2020 spisane wot:
Foto: SN/Hanka ŠěnecFoto: Feliks HazaPilny rumpodich Ruce połnej dźěła druhu adwentnu njedźelu měješe Choćebu­ski rumpodich. Wjele přećow dyrbješe sej wón přečitać. Dźěći běchu swoje cedle do toho w přistawowym běrowje na Grodkowskej dróze do listo­weho kašćika ćisnyli, hdźež hodownu póštu zběraja. Tež nad wašim listom a rjanej rysowanku abo postrowom so rumpodich zawěsće jara wjeseli! Foto: Michael HelbigAdwent je čas potajnosćow a zajimawosćow. W tym času swójbni zhromadnje poprjančki pjeku, zhromadnje pasla a spěwaja. Snano sće tež wy něšto rjaneho paslili. Dźěćiznak je so raz rozhladował a zwučene a njezwučene dekoracije našoł. A sće-li wy něšto zhotowili, pósćelće mi rady fota swojich wudźěłkow. Před Njebjelčanskej pěstowarnju steji rjenje pyšeny hodowny štom. Je tón na wašej zahrodźe tež tajki rjany? W Brězynce pola Delnjeje Hórki pak steji sněhowy muž samlutki na zelenej łuce. Nadźijomnje so bórze sněži, zo hižo tak zhubjeny njewupada. Maće tež wy někajku njewšědnu pyšenku? Nimo toho pěstujemy w adwentnym času wšelke nałožki. Tak wopyta dźěći 4. decembra swj.

Šulerjow překwapił

pjatk, 18. decembera 2020 spisane wot:

Dźens ty­dźenja bě posledni dźeń do hód, hdźež mějachu wšitke rjadownje Krabatoweje za­kładneje šule Kulow poprawnu wučbu na městnje. Wosrjedź hodźiny słyšachu dźěći nadobo konje ze zwónčkami. Rumpodich běše z korejtu do šule přijěł. Spěšnje chwatachu wone na dwór. Kóžda rjadownja dósta wulku titu ze šokolodźanymi rumpodichami. To běše rjana překwapjenka. Foće: Lubina Dučmanowa

„W Serbach rady dźěłam“

pjatk, 18. decembera 2020 spisane wot:

Wučer Jan Breindl so tež na hudźbnym polu angažuje

Přeprěčiš-li za rudnohórskim Oberwiesenthalom mjezu do směra na Karlovy Vary a jědźeš-li dale přez Boží Dar a Jáchymov, sy spěšnje w Ostrovje, domiznje Jana Breindla. Přez swoje wobšěrne ­wuwučowanske a hudźbne aktiwity je 40lětny w serbskich kruhach mjeztym dosć derje znaty a rady widźany. Za pochadom jeho swójbneho mjena prašany wón měni, zo pochadźachu prjedownicy nana z awstriskich kónčin a přesydlichu so do Prěnjeje swětoweje wójny do Sudetskeje. Tak wotrosće wón w čěskej swójbje. Zwotkel pak ma tajke wobšěrne znajomosće němčiny? Breindl chodźeše lěto w Schwarzenbergu na gymnazij, kiž je tež za šulerjow z Čěskeje přistupny.

Studij w Čěskej a dźěło we wukraju

Pod nadpismom „Z kameru po Łužicy a do swěta won“ wěnuje so w ­seriji Serbskich Nowin dr. Toni Bruk stawiznam serbskeho ­filma. Mjez ­druhim rozprawja wón w swojich ­wuwjedźenjach wo wosebitosćach a njewšědnosćach před a za kameru kaž tež wo wuwiću serbskeho ­filma ­hač do přitomnosće.

Fenomen Beethoven

pjatk, 18. decembera 2020 spisane wot:

K 250. narodninam mištra Wienskeje klasiki

Lětsa w decembru spominamy na 250ćiny jednoho z najwažnišich zastupjerjow tak mjenowaneje Wienskeje klasiki, wu­znamneho hudźbnika Ludwiga van Beethovena. Jeho tworjenje měješe wusahowacy wliw na dźěło pozdźišich generacijow komponistow a docyła na stawizny europskeje hudźby po nim. To płaći po­wšitkownje na te abo tamne wašnje tež za wuwiće wjacorych serbskich komponistow zašłosće a přitomnosće, kotřiž su so rozdźělnje intensiwnje z fenomenom Beethoven rozestajeli.

nowostki LND