Njewšědny wopyt w rěči młodosće

pjatk, 11. awgusta 2023 spisane wot:

Jan Róbl (93), rodźeny w Hózku, je najstarši Serb Awstralskeje a bydli při jednym z najrjeńšich pobrjohow swěta

To běch spočatk měrca w awstralskim měsće Gold Coast na wšo přihotowany, jenož nic na to! Hižo dny do toho sym so pola njeju telefonisce přizjewił, wšako je Jan Róbl hižo 93 lět a jeho partnerka Irena 89. Wo ludźoch tuteje staroby wšak ma čłowjek ... nó haj, tak swoje předstawy. Potom pak přijědźech tam wokoło róžka, a da steještaj dwaj zróstnaj čłowjekaj před durjemi, zo sej najprjedy myslach: To drje budźetaj zawěsće jeju dźěsći?!

1

2

3

Fota: Karsten Richter (2),

Susann Frömmer, Franziska Herz

Serbscymłodostni na swetowym zetkanju

pjatk, 04. awgusta 2023 spisane wot:
˘
Pjatk, 4. awgusta 2023
 SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA

Hižo póndźelu, 24. julija, nastaji so wjac hač 80 serbskich katolskich młodostnych na daloki puć do Lissabona na swětowe młodźinske

zetkanje. Něšto dnjow přebywachu woni na sewjeru Portugalskeje,

w rjanym měsće ­Porto. To běše tajke něšto kaž předzetkanje z wjac

hač 40 000 dalšimi młodymi wěriwymi ze wšeho swěta. Mjez druhim swjećachu tam mjezynarodne Bože mšě – tež z biskopom. Z instrumentami a chó­rom su samo tu abo tamnu swjatočnosć sobu wobrubili. Ale tež wulěty, na přikład wopyt w rjanym zwěrjencu města abo sightseeing z kapłanom Florianom Mrózom, stejachu na planje. Nalada wšitkich holcow a hólcow ze serbskeje Łužicy bě a je ­dotal wulkotna. Wšědnje so mócnje spěwa, modli, rejuje, a tak nastawa tójšto ­kontatkow k tamnym młodym wěriwym z druhich krajow.

Mjeztym su Serbja, kiž podachu so zhromadnje z dalšimi ­młodostnymi z Drježdźansko-Mišnjanskeho a Zhorjelskeho ­

biskopstwa do Portugalskeje, w Lissabonje. Tam mjenujcy wobdźěleja so wot wutory na swětowym młodźinskim zetka-­

foće: maćij bulank, feliks haza
Pia Šnajdrec je prěni króć scyła měnjenja za Młodźinu zběrała a so wopytowarjow lětušeho folklorneho festiwala prašała: Čehodla sy poprawom sem přijěł/a, a što je wosebite na festiwalu?

Měnjenja

Pia Šnajdrec je prěni króć scyła měnjenja za Młodźinu zběrała a so wopytowarjow lětušeho folklorneho festiwala prašała: Čehodla sy poprawom sem přijěł/a, a što je wosebite na festiwal.

Alina Šnajdrec pochadźa ze Žuric a rjekny: Sym do Chrósćic přijěła, dokelž zabawa na dworach wjeselo wobradźa. Sym tu swojich přećelow zetkała. A festiwal je cyle jednorje rjany spočatk prózdnin.

Leni Hejduškec z Hórkow jej do mikrofona praji: Mi je so na festiwalu wosebje sobotny wječor w Chrósćicach lubił. Chcych cyle jednorje zabawu měć. Moji přećeljo tam tež běchu. Tam bě tajka ­super hudźba, a sym zajimawych rejowarjow a wjesołe rejowarki widźała.

Paul Šnajder z pokalom za najlěpšeho třělca wrotow (foto horjeka) – Poslednje mustwowe foto Paula Šnajdra w rjadach koparskich přećelow z Worklec (foto naprawo). foće: Jörg Stephan, Dawid Matik

Što je europska nowina dźensa?

pjatk, 28. julija 2023 spisane wot:

W Baskiskej so zastupjerjo europskich dźenikow mjeńšinowych a regionalnych rěčow schadźowali

Wulězeš-li w španiskim měsće Donostia z busa, napadnu ći hnydom wjacore podobnosće ze „stolicu Serbow“. Tež w Donostiji su nadróžne taflički dwurěčne a tež zda so hewak, jako by Donostia, kotraž rěka španisce San Sebastian, Budyšinej jara bliska była. We měsće mjenujcy bydli tohorunja mjeńšina, kotraž so wote zbytka Španičankow a Španičanow chětro rozeznawa: Baskojo a Baskowki.

Runje w tutym měsće wotmě so lětuša hłowna zhromadźizna europskeho zwjazka dźenikow w mjeńšinowych a regionalnych rěčach, skrótka MIDAS. Organizacija eksistuje hižo z lěta 2001 a ma dźensa 27 sobustawskich dźenikow w 10 krajach. Zaměr zjednoćenstwa wobsteji w tym, mjeńšinowym dźenikam lobby skićić a je w jich prócowanjach sylnić a zwjazować. Tute cile zwoprawdźeja sobustawske nowiny w lětnych zhromadźiznach a w tak mjenowanym „content exchange program“, potajkim w syći, w kotrejž sebi wobdźěleni žurnalisća dźenikow artikle wuměnjeja a tak w druhich krajach wo swojich temach informuja.

Redakcija Serbskich Nowin je do lětušeje přiłohi za folklorny festiwal zapřijała nimo mnohich informacijow prěni króć tež hódančko. Wopytowarjo mějachu wosebitosće na jednotliwych dworach w Chrósćicach spóznać.

Junijski rjad zarjadowanjow pod hołym njebjom z wulkim potencialom nastupajo wuměłstwo kaž tež publikum

„Kulturna zahroda“ Serbskeho ludoweho ansambla bě lětsa hišće pisańša a bóle wotměnjawa hač loni, jako so bywša byrgarska zahroda pod Budyskej Röhrscheditowej baštu prěni raz z kulturnišćom pod hołym njebjom sta. Cyły smažnik wuhotowachu tam dohromady 16 zarjadowanjow (dwójce wotměchu programaj dešća dla na žurli SLA); cyłkownje něhdźe 1 000 wopytowarjow drje njewoznamja runjewon hoberski nawal, pokazuje pak potencial projekta. Nimo regularneho publikuma je raz wjace, raz mjenje zajimcow – často tež koleso a znajmjeńša dwójce samo (so wě njelegalnje) awto zadźeržujcy – na Mosće měra pozastało a zynkam ze zahrody připosłuchało. Tónle „rang“ takrjec wupředać zešlachći so Symanej Hejdušće, Helenje Hejduškec, Janej Brězanej a smyčkarjam SLA z koncertom „Intimate piano“.

W serbskej literaturje chowaja so mnohe drohoćinki, na kotrež znowa skedźbnić je trjeba, zo njebychu so pozabyli.

Wotpowědne impulsy chce awtorka

serbskim čitarkam a čitarjam z rjadom „Znowa čitała“ dawać.

Dopominam so hišće derje na diskusiju Koła serbskich spisowaćelow před wjace hač 30 lětami w klubowni Serbskeho doma. Tam, hdźež je dźensa Serbska kulturna informacija, běštej něhdy dwě klubowni, z blidami a křesłami a srjedźa z fałdowanej sćěnu za suwanje. W rumnosćomaj wotměwachu so zhromadźi­zny, towaršliwe zetkanja a druhdy tež proby chóra abo dźěćaceho dźiwadła, hdyž bě žurla wobsadźena. Wuhotowanje njebě najmoderniše, ale bě na kóždy pad přijomniše hač rumnosće, kotrež Serbski dom tuchwilu za zetkanja poskićuje. Tam potajkim wotmě so diskusija wo nowej knize „Zrudoba to běše a nadźija“, kotraž bě runje hakle w lěće 1988 wušła. Kaž na tajkich zarjadowanjach bywa, ći jedni běchu sej knihu hižo přečitali, tamni nic. Rozwi so čiła diskusija.

Dialog pišćelow a orchestra

pjatk, 21. julija 2023 spisane wot:

Tutón termin njesteješe jenož w protyčce lětušeho Budyskeho pišćeloweho lěća, ale tohorunja w kalendrje Serbskeho ludoweho ansambla – srjedu, 5. pražnika. Přetož do rjadu jara dobrych a wurjadnych organistow Němskeje a wukraja składnostnje pišćeloweho lěća w cyrkwi swj. Pětra zarjadowa so tohorunja Samuel Kummer z Drježdźan. 55lětny mjezynarodnje sławjeny wuměłc běše 17 lět jako hłowny organist Cyrkwje našeje Knjenje hudźbne žiwjenje w sakskej stolicy jara angažowanje sobu postajował a tak prestiž Drježdźan jako hudźbne město wobkrućił.

Zhromadny koncert –

česć a zdobom wužadowanje

nowostki LND