Z wudaća: pjatk, 07 junija 2019

Iniciatiwa Sakskeje a Bayerskeje

Berlin. Lěpšu podpěru ratarjam za žnjowe wupady klimy a wjedra dla stej Sakska a Bayerska dźensa w Zwjazkowej radźe nastorčiłoj. W rezoluciji wuprajatej so za lěpše móžnosće, za­wě­sćić so přećiwo škodam suchoty dla, kaž tež za dawkowe naprawy. Hnydomna pomoc­ kaž loni měła wuwzaće wostać. Pomoc nastupajo prewentiwne naprawy dyrbjała wobstatk rizikoweho managementa być.

Wo mobilitu z wodźikom šło

Choćebuz. Delegacija jednoho z wodźacych chinskich twarcow wodźikowych busow „Wanxiang“ je dźensa Choćebusku Industrijnu a wikowansku komoru wopytała. Mjez předewzaćelemi, slědźerjemi a wobchadnymi ekspertami su so chinscy hosćo wo techniskich prašenjach, dosahu, přizwolenskich procedurach a wo projektach nastupajo mo­bilitu z wodźikom wobhonili, kaž Cho­ćebuska komora zdźěla.

Wołtawu turistisce zwičnić

Christina Boguszowa, Claudia Muntschick, Anne Hasselbach, Andreas Wanitzek a Martina Jess (wotlěwa) tworjachu jury, kotraž je dźensa w Budyskim Serbskim muzeju najlěpše naćiski wubědźowanja „Sorbian street style“, koordinowaneho wot Andreje Pawlikoweje (naprawo), wuzwoliła. Dobyćerjow wozjewja wutoru. Wudźěłki mody a designa předstaja nazymu we wobłuku přichod­neje wosebiteje wustajeńcy samsneho titula w Budyšinje. Foto: SN/Hanka Šěnec

Marian Wjeńka

Hižo dołho je rěč wo tym, zo njeměli telko žiwidłow do wotpadkowych sudobjow mjetać, ale město toho wědomišo nakupować a žiwidła lěpje zwužitkować. Zo dyrbja za to wosebite kursy přewjedować, mje samo na sebi zrudźa, ale je najskerje tola trěbne. Ćim lěpje, hdyž so tón abo tamny na te wašnje pohnuty čuje wo tym chutnišo rozmyslować.

Do kotreho směra pak so diskusija wo tej­le temje minjene dny wuwiwa, mam runjewon za absurdne. Tak bych jara­ witał, zo smě so potrěbny darmotnje posłužować, hdyž mojedla kupnica twory hižo předawać njemóže, dokelž je wěsty datum překročeny. Twory dźě njejsu potom hnydom jědojte a su bjeze wše­ho hišće­ wužiwajomne. A kak reaguja na to w Sakskej? Čłowjek móhł wo­ča­kować, zo pytaja za pućemi, kak hodźał so tajki namjet najlěpje zwoprawdźić. Ale ně, jako prěnje widźa zamołwići naj­prjedy kopicu problemow, kotrež móhli z toho wurosć, na přikład tón, zo potom něchtó domowy měr kazy, hdyž snano na teren kupnicy stupi. To strowy rozum njezapřimnje.

Přihotuja naročny projekt ke kónčinje podłu Klóšterskeje wody

Budyšin (JK/SN). Muzejownicy Budyskeho Serbskeho muzeja noša so z naročnymi a wužadacymi myslemi. Za lěto 2023 přihotuja modelowu wustajeńcu „Kraj podłu Klóšterskej wodźe“. Nošer projekta je Miłočanski Křesćansko-socialny kubłanski skutk (CSB), kotryž dźěła wusko hromadźe ze Srjedźišćom za kulturu a stawizny w sakskim Käbschütztalu (ZKG). Wuchadźejo z toho, zo słušeja gmejny podłu Klóšterskeje wody k tak mjenowanej serbskej jadrowej kónčinje, maja so wosebite wuměnjenja wuwića tohole regiona předstajić.

Berlin (SN/JaW). Mjeńšinowa rada Němskeje, kotrejž přisłušeja zastupnicy štyrjoch awtochtonych narodnych mjeńšin Němskeje – Danow, Frizow, Serbow a Sintow a Romow – prócuje so znowa wo to, narodne mjeńšiny do Zakładneho zakonja zapisać. To zdźěli předsyda Domo­wi­ny Dawid Statnik, kiž so na wuradźowa­nju w Berlinje wobdźěli. Rěčeli su dźensa připołdnju wo tym z předsydu Zwjaz­koweje rady a ministerskim prezidentom Schleswigsko-Holsteinskeje Danielom Güntherom (CDU), zwotkelž namjet za iniciatiwu pochadźa. Kaž Statnik zdźěli, Domowina prócowanja podpěruje. Tež Sakska je signalizowała iniciatiwu podpěrać, wón rjekny.

Budyšin (SN/bn). „Njebě lochko, podobny wuspěch lubjacy kruch namakać, kaž běchu to dyrdomdeje Olsenoweje cwólby w minjenych troch lětach. Přiwšěm sej myslu, zo smy z kongenialnje wot Leandera Haußmanna sfilmowanym romanom Thomasa Brussiga ‚Słónčna aleja‘ kmanu předłohu našli, kotraž publikum wabi a so 30 lět po měrliwej rewoluciji w NDR tematisce derje hodźi.“ To rjekny intendant Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lutz Hillmann na wčerawšej nowinarskej rozmołwje na dworje Budyskeho Dźiwadła na hrodźe. Znowa bě wón maćiznu za jewišćo wobdźěłał a je wospjet režiser inscenacije lětnjeho dźiwadła w Budyšinje, kotraž rěka „Na krótšim kóncu Słónčneje aleje“.

London (dpa/SN). Britiska premierministerka Theresa May je dźensa zastojnstwo předsydki konserwatiwneje strony złožiła. Runočasnje zahaji so wupisanje za jeje naslědnika. Dobyćer wjaceschodźenkoweho procesa ma hač do kónca julija postajeny być. Dotal je so jědnaće kandidatow přizjewiło. Najlěpše wuhlady drje ma bywši wonkowny minister kraja a kritikar EU Boris Johnson.

Rozjimuja zakonje wo migraciji

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm chcyše dźensa wo hnydom sydom zakonjach nastupajo migraciju rozsudźić, štož je rekord. Při tym dźe hłownje wo to, prawa policije a zarjadow za wukrajnikow rozšěrić, zo njeby wjace telko wotsunjenjow zwrěšćiło. Płaćenje pjenjez požadarjam azyla chcedźa znowa rjadować a fachowcam zapućowanje do Němskeje wolóžić. Młodźinska organizacija SPD je zapósłancow strony w zwjazkowym sejmje namołwiła, zakonje wotpokazać.

Zeleni nětko před CDU/CSU

Při dešćikojtym wjedrje su wčera w Choćebuzu mjeztym 16. přechodźowanje po modelowym měsće přewjedli. Na cyłkownje šěsć stacijach dóstachu wobdźělnicy informacije k wuwiću města, předewšěm k aktualnym twarskim aktiwitam. Towarstwa, rejwanske skupiny a angažowane priwatne wosoby skićachu wotměnjawy kulturny program. Jedna ze stacijow bě Serbski muzej, hdźež kuratorka Martina Nowkowa wo stawiznach a wo twarskej situaciji domu informowaše (hlej wobraz). Foto: Michael Helbig

Dypkownje k zahajenju horceho časa su zamołwići w New Yorku přećiwo mobilnym předawarjam lodu postupowali. Tak su 34 wozydłow wotwlekli, za dwanaće tajkimi hišće slědźa. Přičina su njepłaćene chłostanki wopačneho parkowanja dla: Mjeztym je so 22 000 chłostankow za 4,5 milionow dolarow nakopiło. Woblubowane lodowe awta steja stajnje zaso w pasmach, hdźež je parkowanje zakazane.

Mjeztym štwórty króć je samsny dakl w hornjobayerskim Weinheimje w jamje šwinca tčacy wostał a zasadźenje wo­hnjoweje wobory zawinił. Tónkróć móžachu jeho bjez pomocy wućahnyć. W lěće 2017 pak dyrbjachu z bagrom sto kwadratnych metrow wulku jamu wu­zběhnyć a psa wuswobodźić. Wobsedźerce wobornicy naležnje radźa, sej hinašu čaru za wuchodźowanje z psom pytać.

Drježdźany (SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je so dźensa do Pětrohroda podał, zo by so tam na Mjezynarodnym hospodarskim forumje wobdźělił. We wobłuku wopyta chce so wón z wysokorjadnymi zastupnikami politiki a hospodarstwa zetkać. Zaměr jězby je, politiske a hospodarske styki z Ruskej federaciju pěstować a dale wutwarić. Kretschmera přewodźa prezident Zwjazka sakskeho hospodarstwa dr. Jörg Brückner. „Ruska je wažny partner Sakskeje. Mjezynarodny forum w Pětrohrodźe je wulkotna składnosć, dobre hospodarske a politiske styki k Ruskej federaciji dale rozšěrić. Sakska trjeba stabilne poćahi k Ruskej“, rjekny Michael Kretschmer do wotjězda nowinarjam.