Dozynki Dyrlicha
Jan Kokla
Plana so wzdali
Budyšin (SN). Dźiwadło Zhorjelc-Žitawa spušći swój plan, prawa na mjenje zarjadnišća předać. Najebać kedźbnosć, kotruž bě akcija po cyłej Němskej zbudźiła, njejsu sponsora našli, kiž by žadanu sumu zapłaćił, dźiwadło nětko zdźěli. Mějachu drje někotrych zajimcow, tym pak bě wočakowana suma pjenjez přewysoka. Gerharta Hauptmannowe dźiwadło tuž swoje mjeno wobchowa.
Porno předlětu 800 ludźi wjace muzej wopytało
Budyšin (SN/MiP). Serbski muzej w Budyšinje zhladuje spokojom na lońše lěto. Cyłkownje je 15 893 ludźi muzej wopytało – porno předlětu je to 800 wopytowarjow wjace. Cyłkownje je team muzeja 190 zarjadowanjow přewjedł. Najwoblubowaniše běchu dźěłarnički debjenja jutrownych jejkow, kiž běchu wuknihowane. Dobry wothłós žněještej tež serial „Kofej w třoch“ a wuprawa „Ludowe wašnja twarjenja“ po Hornim kraju.
Štyri wosebite wustajeńcy je Serbski muzej w zańdźenym lěće publikumej prezentował: „Ducy domoj“ z fotografijemi Jürgena Maćija, „Jutry w Serbach“ z dźěłami wuměłče Karoline Schneider, „Twarski inženjer Eberhard Dučman. Mjez łužiskej drjewowej architekturu a industrielnym twarjenjom“ kaž tež „Wěčne pućowanje“ z mólbami ukrainskeho wuměłca Andrija Sharana, kotraž je hišće hač dosrjedź měrca přistupna. Poradźili su so tež regionalne a mjezynarodne kooperacije, na přikład pućowaca wustajeńca z twórbami Jana Buka w muzeju w Zielonej Górje a w muzeju na hrodźe w Złym Komorowje.
Wo knihach a kniharni (10.01.25)
Kónc lěta 2024 je hišće kopica zajimawych knihow w němskich nakładnistwach wušła. Na někotre z nich chcu was dźensa skedźbnić. Knihu wo Budyskim měšćanskim dźělu „Die Seidau. Von der Gemeinde zum Stadtteil“ je awtor Wolfgang Eggerth wudał. Wosobinske dožiwjenja a zajim za stawizny něhdy samostatneje gmejny Židow su awtora pohnuli knihu wo tym napisać. Sadźbu a wuhotowanje publikacije je Handrij Bjeńš, něhdyši sobušuler Eggertha, přewzał.
„Merka/Měrkow 500 Jahre/500 lět 1524-2024“ je swjedźenski spis, kotryž su awtorojo a awtorki składnostnje jubileja wjeski kónc awgusta/spočatk septembra 2024 zestajeli a wudali.
Knihu „Burgen in der Oberlausitz und Nordböhmen“ staj Mathias Scholz a Björn Ehrlich napisałoj. To je prěni zwjazk, kiž wobsahuje w alfabetiskim rjedźe hrody wot A do J. Wobsah poćahuje so na předchadźacu pućowansku knihu „Entdeckungen in Nordböhmen“. Nětko so stawizny hrodow a jich wobsedźerjow dokładnišo wopisuja.
Dźiwadło z pozitiwnym facitom
Němsko-Serbske ludowe dźiwadło je w lěće 2024 na cyłkownje 760 zarjadowanjach dohromady něhdźe 125 000 wopytowarjow zličiło. Snadny minus porno 2023 wučinja šěsć procentow.
Budyšin (SN/bn). Sparty přesahujo je NSLDź w minjenych dwanaće měsacach 24 premjerow zwoprawdźiło. Najwuspěšniša inscenacija bě lětni spektakl pod hołym njebjom „Spuk unterm Riesenrad – Jetzt ist Bautzen dran“ z něhdźe 37 000 přihladowarjemi. Jako publikum přićahowacy magnet wopokaza so dale na hłownym jewišću předstajany kruch „Hercy – Na tamnym boku měsačka“, wotbłyšćowacy stawizny prěnjeje serbskeje beatband, kotruž loni w februaru hornjoserbsce a wot nowembra němsce pokazachu. Najwuspěšniši přinošk klankodźiwadła bě farsa „Mein Kampf“. Jako dalšej wjerškaj wuzběhny NSLDź europski projekt „Phōnē – mjeńšinowym rěčam hłós dać“ z mjezynarodnym dnjom a ze sobuskutkowacymi z Irskeje a Galiciskeje kaž tež dźiwadłowy festiwal „Witajće druhdźe VI – W jednym čołmje“, kuratěrowany a organizowany wot Thespis-centruma, z mjezynarodnymi hosćimi kónc septembra w Budyšinje.
Moje čěske dopomnjenki po lěće 1945
Jan Brězan z Drježdźan je nam swoje dožiwjenja a nazhonjenja ze šulskich lět we Warnoćicach podał
Swoje šulske lěta wot 1945 do 1949 w susodnych Čechach mam hišće w dobrym pomjatku. Jako 11lětny burski šuler podach so ze swojim bratrom Pětrom do susodneho kraja.
Jako na kóncu Druheje swětoweje wójny 1945 hišće dym a kur z bitwišća mjez Ralbicami a Chrósćicami přez łužiske hona a wjeski ćehnješe, załožichu naši prjedownicy 10. meje 1945 znowa Domowinu, kotruž běchu fašisća hižo w lěće 1937 zakazali. Jedyn z prěnich rozsudow Domowiny bě, Serbski gymnazij załožić. To sta so 1. decembra 1945 w Čěskej Lipje.
Tola hižo w juliju 1945 zarjadowachu přećelni Češa za serbske dźěći prózdninske lěhwo w Starych Splavach blisko města Doksy při Machowym jězoru. Z bratrom Pětrom smědźachmoj tam cyły měsac přebywać. Tam zeznachmoj nowu krajinu, słyšachmoj prěnje čěske słowa, nawuknychmoj samo prěnju čěsku pěsničku. To je so namaj jara spodobało. Jako doma wo swojich dožiwjenjach rozprawjachmoj a samo čěsku pěsničku zaspěwachmoj, to so njemało zadźiwachu.
Na Helmuta Kurja spominali
Choćebuz (AK/SN). „Ratar Helmut Kurjo z Blunja je narodnu drastu derje znał. Tohorunja bě wón ludowy wuměłc, braška a křesćan. Łužica měła sej jeho česćić a w pomjatku wobchować.“ Tole wuzběhny Heidemarie Listowa na filmowym popołdnju wčera w Choćebuskim Serbskim muzeju. Zhromadnje z kuratorku Christinu Kliemowej je wona na wopomnjenske zarjadowanje k 90. narodninam Blunjana přeprosyła. Tam pokazaštej dokumentarny film „Dwór Kurja“ Petera Rochy z lěta 1997 w němskej rěči. Wopytowarjo po tym diskutowachu a sej dopomnjenki wo Helmuće Kurju wuměnichu a zhromadnje spěwachu. W mjeńšinje mjelčenja woni na zemrětu Gertrud Wincarjowu z Čorneho Chołmca spominachu.
Dźesać prapremierow mištersce zmištrowali
Budyšin (SN/bn). „Tři lětdźesatki zwjazanja europskeje klasiskeje hudźby a serbskich zynkow ze stajnje znajmjeńša pjeć prapremjerami – tajkule horliwosć njemóžeš sej dosć česćić“, chwaleše moderator 30. wosebiteho koncerta na spočatku lěta Gregor Kliem organizatorku rjadu Heidemarju Wiesnerec pod sylnym přikleskom něhdźe 30 wopytowarjow předwčerawšim w Budyskim Serbskim muzeju. Po koncertomaj w Drježdźanach a Lipsku bě sprjewine město třeća stacija „małeje turneje“, kotraž pokročuje přichodny kónc tydźenja w Choćebuzu, Delnim Wujězdźe a we Wojerecach, doniž so za dwě njedźeli w Berlinje njezakónči.
