Młodźinske dźiwadło Serbskeho gymnazija při Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle je tež z prapremjeru inscenacije „ChOROwNjA“ wuteptane puće wobešło a publikum z dwurěčnej sceniskej kolažu wužadało. Dołho trajacy přiklesk přihladowarjow swědči wo wospjet poradźenym eksperimenće.

Młodźinske dźiwadło Serbskeho gymnazija Budyšin při Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle prezentuje dźensa na žurli Dźiwadła na hrodźe prapremjeru swojeje inscenacije „ChOROwNjA“. Sceniska kolaža z elementami absurdneho dźiwadła wotbłyšćuje wid młodostnych na krizy minjenych měsacow a kak so jim wuwinyć. Foto: Mirosław Nowotny

Sławna tragedija a komiska opera

štwórtk, 12. januara 2023 spisane wot:

Po „njesměrnje napinacymaj lětomaj“ chce Serbski ludowy ansambl ptači kwas zaso na zwučene wašnje ducy po Łužicy prezentować. Wječorny program budźe „absolutny nowum“.

Budyšin (SN/bn). „Leć ze mnu“, kaž programej za dźěći rěkaja, chcedźa 19. januara prěni raz předstajić, a to „po třoch lětach trajacym přetwarje zaso na našej žurli w Budyšinje“, kaž intendant domu Tomas Kreibich-Nawka na wčerawšej nowinarskej rozmołwje w Röhrscheidtowej bašće sprjewineho města podšmórny. Režijnu asistentku inscenacije Kristinu Nerád dopomina kruch „na dramu ‚Romeo a Julija‘, ale z dobrym wukóncom“. Libreto je spisała Cornelia Just, kotraž produkciju jako hóstna režiserka wuměłsce nawjeduje. Tohorunja jako hosćej buštaj komponist Andreas Grundlach a wuhotowar Tom Böhm angažowanaj.

Wospjet sep prapremjerow

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:

Po loni jeničkim, ryzy wirtuelnje wuhotowanym zarjadowanju chce pianistka Heidemarja Wiesnerec swoje „Wosebite koncerty na spočatku lěta“ lětsa zaso na dohromady pjeć jewišćach w třoch zwjazkowych krajach a z publikumom wuhotować. Wospjet wopřijima program wjacore prapremjery twórbow serbskich komponistow.

Berlin (SN/bn). Zazběh twori koncert sobotu w 19 hodź. w Lipšćanskim Domje Schumanna. Slěduja prezentacije w Berlinskim Murjowym muzeju (15. januara), w Choćebuskej Wuměłstwowej hali Łužyca, w Budyskim Serbskim muzeju kaž tež na Wojerowskim hrodźe (20., 21. resp. 22. januara). Njedźelne zarjadowanja startuja stajnje w 16 hodź., hewak započinaja so stajnje w 19.30 hodź. Nimo Wiesnerec, kotraž koncertny rjad mjeztym 27. raz organizuje, zahudźa Christina Bylow na obowje a na jendźelskim rohu, Peter Jarchow na klawěrje a Mark Chaet na huslach. Wo dwurěčnu moderaciju postara so rozhłosownik Gregor Kliem.

„Swoboda kiwa!“ w Podstupimje

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:
Prezidentka Krajneho sejma Braniborskeje prof. dr. Ulrike Liedtke je we wobłuku wernisaže pućowaceje wustajeńcy Serbskeho instituta (SI) „Swoboda kiwa! Serbja a mjeńšinowe prašenje po 1918“ wčera na Podstupimskim měšćanskim hrodźe podšmórnyła, zo „móžetej mjeńšina a wjetšina jedyn wot druheho wuknyć: tolerancu, mjezsobny respekt, tež wobchadźenje z rozdźělemi a wšelakimi tradicijemi. To je tež tohodla wažne, dokelž dźě je w globalizowanym swěće kóžda a kóždy někak z přisłušnikom mjeńšiny.“ Direktor SI dr. Hauke Bartels wuzběhny „charakter Łužicy jako srjedźoeuropska mostowa a zwjazowaca krajina“ posrědkowacy raz přehladki, kotraž je hač do 9. měrca přistupna. Foto: Krajny sejm Braniborskeje/ Anja Hebold

Festiwal Łužica zaso kaž prjedy

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:

Budyšin/Chrósćicy/Hochoza (SN/mb). Za 14. mjezynarodny folklorny festiwal Łužica 6. do 9. julija liča z 20 000 přihladowarjemi a cyłkownym etatom 300 000 eurow. Wot 50 skupin z wukraja, kotrež bychu so rady wobdźělili, chcedźa organizatorojo dźesać přeprosyć. Při tym hraje „spektrum temperamentow“ a zakótwjenje w etniskej mjeńšinje rozsudźacu rólu, praješe předsyda přihotowanskeho wuběrka Marko Kowar Serbskim Nowinam. Kaž w času do pandemije budźe znajmjeńša 600 sobuskutkowacych, połojca z wukraja. Woni wočakuja serbske ansamble ze wšěch regionow Łužicy. Program so w Budyšinje a na třoch statokach w Hochozy a na šěsć dworach w Chrósćicach wotměje. Zajimcy móža so běžnje pod informować.

Wo financowanje etata staraja so Załožba za serbski lud, kulturny rum, komuny a wopytowarjo ze zastupnym lisćikom. Lětuši festiwal je wosebite wužadanje: „Dyrbjachmy po pandemiji zaso pola­ nule započeć“, rozłoži Marko Kowar, a na přikład zwěsćić, hač wšitcy partnerojo z hospodarstwa hišće eksistuja.

Sporjedźeja a wurjedźa cyrkej

srjeda, 11. januara 2023 spisane wot:
W Drježdźanskej cyrkwi Našeje knjenje maja tutón tydźeń rjemjeslnikow: charakteristiske znamjo města wostanje hač do soboty zawrjene. Přičina toho su lětne rjedźenske a hladanske dźěła, kaž załožba Cyrkej Našeje knjenje zdźěli. Mjez druhim chcedźa elektriske připrawy hladać a drjewjane stoły předźěłać. Tež durjowe a sćěnowe přestrjenje maja so sporjedźeć. Na dźěłach je lětsa něhdźe 40 wosobow z 15 přemysłow wobdźělenych. Zo bychu spěšnje a we wuskim taktowanju dźěłać móhli, wostanje cyrkej za to dospołnje zawrjena. Njedźelu, 15. januara, swjeća zaso ­regularnje kemše. Foto: Jürgen Männel

Za kulturu nowe koordinowanišćo

wutora, 10. januara 2023 spisane wot:

Choćebuz (SN/at). Kraj Braniborska wotewrje jutře w Choćebuzu Łužiske kulturne koordinowanišćo. Nowe zarjadnišćo je wotnožka ministerstwa za wědomosć, slědźenje a kulturu. Jako bytostny wobstatk při zwoprawdźenju Kulturneho plana Łužica skutkuje wone jako šarněr mjez zjawnje spěchowanej kulturu a kulturnym a kreatiwnym hospodarstwom. Zdobom ma tworjenju syćow mjez kulturnymi akterami dopomhać.

Wotpohladane zhromadne dźěło je šěroko zapołožene. Wuske maja styki z Łužiskim hospodarskim regionom WRL, z akterami Łužiskeho festiwala, ze za kulturu zamołwitymi w Choćebuzu a wokolnych wokrjesach kaž tež z kulturnym rumom Hornja Łužica-Delnja Šleska w Sakskej być. Nowe koordinowanišćo ma podpěrać, zo Łužicu jako europsku kulturnu krajinu zaznawaja a wuwiwaja.

Braniborska ma kulturu za centralny motor strukturneho wuwića we Łužicy. Wona ma přinošować, regionalnu identitu a atraktiwitu tudyšeje krajiny wuměłstwa a kultury skrućić, nastorki posrědkować mjez druhim za wjace wobydlerskeho angažementa w regionje.

Prěnje zarjadowanje Zwjazka serbskich wuměłcow (ZSW) w nowym lěće bě zdobom zakónčenje wjace hač 24 měsacow trajaceje přestawki. We wobłuku mjeztym hižo sedmy raz wuhotowaneje literariskeje rozmołwy rjadu „tracTare“ diskutowachu minjeny pjatk ně­hdźe dźesać zajimcow w Budyskej Röhrscheidtowej bašće wo antologiji „Paternoster 9“.

Budyšin (SN/bn). Jako zazběh do diskusije poda Dietrich Šołta kompaktnu recensiju, wuzběhnywši wosebje „elegantne wuhotowanje“ knihi, wo kotrež bě so Isa Bryccyna postarała, a chwalo na přikład „žortne limericki w bjezporočnej serbšćinje z pjera Damiana Dyrlicha“, poetiske přinoški Źil-Francis Ketlicojc, Pětra Dźisławka a Maksa Bagańca kaž tež „derje pisanu“ prozu Patricije Kralec. Přitomnymaj awtoromaj Clemensej Bobce a Annamarje Zahonowej wobswědči wón „emocionalnje hnujace ekspresiwne sady“ resp. wurjadne „wopisowanje žiwjenskich wobstejnosćow z optimistiskim widom na woprawdźitosć“.

Ze swingom lěto zahajili

póndźela, 09. januara 2023 spisane wot:
Na njewšědne městno přeprosy band „Conni Island“ wokoło mnohostronskeje hudźbnicy a wučerki hudźby na Budyskim serbskim gymnaziju Conni Wolf (nalěwo) minjenu sobotu, zo bychu lěto z koncertom zahajili. Na domowym koncerće pola saksofonistki Jany Šołćic (2. wotprawa), kotraž bydli blisko Radeberga, zahrachu ze hudźbnicomaj Torsten Schubert, Terence Lohr a Paul Kanig (wotlěwa) kompozicije z pjera Conni Wolf, kaž tež jeje w swing-stilu překomponowane sadźby znatych hodownych spěwow. Mjez přichwatanymi přećelemi a swójbnymi běchu tež bywši něhdyši šulerjo hudźbneje wučerki. Koncert da nadźiju na dalše hudźbne překwapjenki tute lěto. Foto: SN/Božena Šimanec

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND