12. hodownika 1897 zemrě w Hodźiju štyri dny do swojich 78. narodnin farar Jaroměr Hendrich Imiš. „Duchowny wjednik serbskeho luda, naš Imiš, je nas wopušćił. Mužojo jeho runjeća so žadnje narodźa, wón bě powołany chabłace serbstwo zdźeržeć. Imišowe mjeno a skutki wostanu mjez serbskim ludom njezapomnite!“ Tak pisachu tehdy Serbske Nowiny.

Wón bě z Janom Arnoštom Smolerjom, Michałom Hórnikom a Jakubom Bartom-Ćišinskim najmarkantniša wodźaca wosobina narodneho hibanja ­Serbow w druhej połojcy 19. lětstotka. Wuchodnje Hodźijskeho Božeho domu na kěrchowje stejitej čornej narownej pomnikaj z křižomaj za Imiša a jeho mandźelsku Milu. Zady kamjenja za Imiša čitamy: „Štož je wón był za Bože kralestwo. Štož tebi běše, moje drohe Serbstwo, to nihdy njehiny přez smjerć a row. To budźe jeho, naše swjate herbstwo.“ ­Farar a basnik Jan Wałtar je tute rymowane wěnowanje a te na zadnjej stronje pomnika Mile Imišoweje, rodźeneje Pfulec, pěsnił. Wjace hač tysac Serbow, mjez nimi tójšto ewangelskich hamtskich bratrow a někotři katolscy duchowni so na jeho pohrjebje wobdźělichu.

Hudźba a poezija na Jana Buka

póndźela, 12. decembera 2022 spisane wot:
Budyski Serbski muzej a Rozhlad běštej zašły pjatk na zhromadny hudźbno-literarny wječor přeprosyłoj, hdźež su Róža Domašcyna, Ingrid Hustetowa, Měrana Cušcyna, Měrćin Wjenk (srjedźa) a Měrka Mětowa něhdźe 50 zajimcam swoje literarne twórby přednjesli, kotrež běchu za lětušu Rozhladowu seriju „Kóždy wobraz je nowy započatk“ k wuměłskim twórbam Jana Buka napisali. Wo wuběrny hudźbny přewod staraše so jazzowe trijo z Pólskeje, wobstejace z Jaceka Szreniawy (klawěr), Jakuba Olejnika­ (kontrabas) a Mateusza Maniaka (bijadła). K tomu recitowaše Szreniawa poeziju Kazimira­ Pichlaka. Foto: Serbski muzej/Monika Ošikowa

Adwentny kalender raz hinak

pjatk, 09. decembera 2022 spisane wot:
Wot spočatka tutoho měsaca poskićujetej Serbskej kulturnej informaciji w Budyšinje a Choćebuzu swojim kupcam wosebity adwentny dar. Kaž pola adwentneho kalendra „wotewru“ kóždy dźeń woknješko. Tak maja hač do 24. decembra wšědnje jedyn produkt ze šěrokeho poskitka, kotryž je wo 25 procentow potuńšeny. Sobudźěłaćer Stani Wowčer wabi za wosebitu akciju a kupcy smědźa so wšědnje znowa na woknješko wjeselić. Poskitk płaći tež za onlineshop. Foto: SN/Hanka Šěnec

Z konjenca do ćopłeje stwy

srjeda, 07. decembera 2022 spisane wot:
Něhdźe 40 zajimowanych dźěći je wčera na premjernym čitanju wo dyrdomdejach na Jurkec statoku z noweje knihi „Chaos w konjencu“ awtorki Lubiny Hajduk-Vejlkovićoweje zhoniło. Wokolina zdaše so być prawje wupytana, wšako wotmě so čitanje na Smolic jěchanskim statoku w Hórkach. A tuž smědźachu dźěći do toho samo hišće na prawym konje sedźeć a so po tym do stawizny zanurić. Druhi dźěl dźěćaceje knihi je awtorka, kotraž wčera z knihi čitaše, jako kriminalku napisała. Foto: SN/Hanka Šěnec

Inter- a transkulturny projekt

wutora, 06. decembera 2022 spisane wot:

„Naš kraj“ je titul projekta tak mjenowaneho wobydlerskeho dźiwadła, kotryž chce serbsko-němske poćahi we Łužicy wobswětlić. We wobłuku informaciskeho zarjadowanja móžachu so zajimcy wčera w foyeru Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła wo nim wobhonić.

Budyšin (SN/bn). Iniciator projekta je nawoda festiwala šesćiměstow „Přińć a woteńć“ Hans Narva. Zhromadnje z režiserku Julianu Meckert a z hudźbnicu Sofiju Cyžec zdźěła wón koncept na zakładźe prašenjow, kaž na přikład „Što charakterizuje identitu w napjatnišću mjez mjeńšinu a wjetšinu?“, „Připóznawa Němska Serbow jako indigeny lud?“, „W kotrej měrje je wjetšina za indigene ludy zamołwita a začuwaja so Serbja scyła jako tajki?“. Tónle naćisk tworješe wuchadźišćo dweju sympozijow w Kamjencu a Choćebuzu, hdźež „chcychmy so z wobydlerjemi wuměnić, kotřiž so takrjec wuznaja“, Meckert rozłoži. Kooperaciskej partneraj projekta stej NSLDź a Statne dźiwadło Choćebuz, kotrejž „podpěrujetej nas nastupajo wabjenje a rumnosće“.

Wernisaža aktualneje wosebiteje wustajeńcy „Zymske wjasela – Winterfreuden“ w Choćebuskim Serbskim muzeju je dźens tydźenja něhdźe 70 zajimcow přiwabiła. Hišće hač do klětušeho 26. februara přistupna přehladka předstaja za Delnju Łužicu charakteristiske nałožki a tradicije kołowokoło hód. Foto: Michael Helbig

Hodowny mobil Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła a Serbskeho ludoweho ansambla je wčera na swojej prěnjej staciji při starej šuli we Wotrowje něhdźe 200 přihladowarjow přiwabił. Do programa „Hody jědu!“ zawjeselachu dźěći Wotrowskeje pěstowarnje publikum z hodownymi spěwami. Na premjernym předstajenju zahraštaj Annekathrin Weber a Sćěpan Siegfried sćinohru „Šlink Beno po puću do Betlehema“, Rüdiger Žur wjedźeše jako „wajchtar“ po programje. Publikum dźakowaše so wuměłcam na jewišću z trójnej „Sławu“. Foto: Feliks Haza

Šefredaktor zastojnstwo nastupił

štwórtk, 01. decembera 2022 spisane wot:
Z nowym šefredaktorom Marcelom Braumanom (druhi wotlěwa) chce redakcija Serbskich Nowin wulke wužadanja dalšeho wuwiwanja načasnych nowin wosebje tež w interneće a socialnych syćach zmištrować. Na redakciskim posedźenju je jednaćel Ludoweho nakładnistwa Domowiny Syman Pětr Cyž (třeći wotlěwa) Braumana dźensa do zastojnstwa zapokazał, z čimž zakónči so přechodna doba pod nawodom komisariskeho šefredaktora Axela Arlta (nalěwo). Jemu staj so jednaćel a nowy šefredaktor za spušćomne wuchadźenje nowiny pod najćešimi personelnymi wuměnjenjemi dźakowałoj. Foto: SN/Božena Šimanec

Wusahowace poskitki přewahuja njedostatki

srjeda, 30. nowembera 2022 spisane wot:

W spomnjeću na 150. posmjertniny Handrija Zejlerja a 200. narodniny Korle Awgusta Kocora

W nachilacym so jubilejnym lěće na česć Handrija Zejlerja a Korle Awgusta Kocora su so mnohe twórby a adapcije klasikarjow serbskeje wuměłskeje hudźby a chóroweho hibanja předstajeli, na mnohich koncertach, nyšporach a spěwnych swjedźenjach, w cyrkwjach, na wjetšich a mjeńšich žurlach Hornjeje a Delnjeje Łužicy kaž tež w sakskej stolicy; tohorunja w serbskich programach radija. Na tym maja mnohe zarjadnišća a zarjady swój podźěl, prěnjorjadnje Serbski ludowy ansambl, chóry, hudźbne a spěwne ćělesa najwšelakorišeje družiny, serbskej redakciji rozhłosow MDR a RBB a – nic naposledk – njeličomni powołanscy při­stajeni a čestnohamtsce skutkowacy interpreća. Lisćina poskitkow, koordinowanych w kulturnym wotrjedźe Domowiny, wopřijima wjace hač dwaceći koncertow w běhu lěta. Nimo toho běchu/su to či­tanja, konferency, zjawne spominanja, šulerske projekty, ekskursije a wjacore, tež digitalne publikacije. Lěto zjawnych jubilejnych zarjadowanjow započa so 5.

„Mobilny adwentny kalender“ Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła a Serbskeho ludoweho ansambla pod hesłom „Hody jědu“ změje jutře, štwórtk, we 18 hodź. premjeru při Wotrowskej starej šuli. Na pućowacym ­jewišću dožiwja wopytowarjo hudźbnikow, dźiwadźelnikow, klankarjow a hóstnych wuměłcow, kotřiž poskićeja „dobroty za ćěło a dušu na wjeselo ­cyłeje swójby“.

Budyšin (SN/bn). „Hodowny mobil“ budźe hač do 22. decembra wot póndźele do pjatka stajnje we 18 hodź. kóždy ­wječor po cyłej Hornjej Łužicy po puću. Pućowace jewišćo wuhotuja wosrjedź wsow. Přichodne stacije su Chrósćicy, Hrubjelčicy, Nowa Wjeska, Róžant a delnje Sulšecy. NSLDź a SLA stej „wšelake wotměnjawe programy wuwiwałoj, teksty a hudźbu wupytałoj a nazwučowałoj, sćinohru za klankodźiwadło spisałoj a rekwizity twariłoj, w dźěłarnjach skowałoj a pomolowałoj“, kaž zarjadowacej instituciji w nowinarskej zdźělence pisatej. Koncepciju za zarjadowanje běchu za­stupjerka intendanta NSLDź za serbske dźiwadło Madleńka Šołćic, dźiwadźelnik Jurij ­Šiman a intendant SLA Tomas ­Kreibich-Nawka zdźěłali.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND