Róža Domašcyna w Choćebuzu čitała
Wo knihach a kniharni (19.08.22)
Dokal móžemy sej dojěć, što móžemy sej wobhladać? Tele prašenje njestaja so jenož za kónctydźenski wulět, ale tež za dowol.
W kniharni mamy tójšto nowinkow ze zajimawymi pokiwami za móžne wulěty. Nakładnistwo DUMONT je wudało hnydom wjacore knihi w jednym rjedźe. Tak namakamy w knize „52 kleine & große Eskapaden – Ab nach draußen! – Oberlausitz und Sächsische Schweiz“ na přikład pućowanje do Łazkowskeho lěsa, wopyt Stołpinskeho hrodu abo muzej w Rěčicach. Dalša kniha z rjadu je „... Flämig, Niederlausitz und Spreewald“. W njej su pokiwy mjez druhim za wopyt fabrikoweho města Baršć, Pückleroweho parka w Rogeńcu (Branitz) abo hrodźišća w Radušu. A hišće jednu mamy „... Wochenenden in Deutschland“. Tam su sej dojěli do Žitawskich hór – na horu Oybin, ke kupanju k Olbersdorfskemu jězorej a w Sakskej Šwicy su pobyli na Kleiner Winterberg (tam hdźež so nětko pali). „52 kleine & große Eskapaden in Deutschland – Wochenenden am Wasser“ skići wočerstwjenje při Lejnjanskim jězoru (Geierswalder See) a jenož něšto kilometrow dale je Złokomorowski jězor a tamniša twjerdźizna.
„Wukrawjenje“ strachi wubudźa
Redaktorki a redaktorojo Serbskich Nowin maja tež zwonka Ludoweho nakładnistwa Domowina dobre powołanske perspektiwy. Wo tym swědča tři wotchady k 30. septembrej. Naslědnistwo zaručić zda so ćežko być. To napjate połoženje w redakciji jara přiwótřa a přichod serbskeho wječornika wohroža, wšako su tež hižo dalše městna wakantne.
Budyšin (SN/at). Šefredaktor Serbskich Nowin Janek Wowčer je wot 1. oktobra 2022 jako wyši redaktor w serbskej redakciji sćelaka MDR přistajeny. Po tym, zo je předwčerawšim dźěłowe zrěčenje podpisał, informowaše wón wčera redakciju wo swojim powołanskim přichodźe. Wuprajenje je Bogna Korjeńkowa, nawodnica Budyskeho studija MDR, našemu wječornikej wobkrućiła. SN běchu 5. julija wo tym pisali, zo „je Janek Wowčer swoje dźěłowe zrěčenje jako šefredaktor Serbskich Nowin a wotrjadnik za nowiny a časopisy w Ludowym nakładnistwje Domowina wupowědźił“.
13 wobdźělnikow dalekubłanskeho kursa Foruma Unna tele zaběraše ...
Přećelow nańć a so w rěči wukmanjeć
Kursisća ferialneho kursa serbšćiny powědaja wo swojich nazhonjenjach a najrjeńšich dožiwjenjach lětsa we Łužicy
Dwutydźenski mjezynarodny lětni kurs za serbsku rěč a kulturu Serbskeho instituta je lětsa dohromady 51 zajimcow ze cyłeho swěta, mjenujcy z Benina, Čěskeje, Francoskeje, Italskeje, Japanskeje, Pólskeje, Ukrainy, USA a Němskeje do Łužicy přiwabił. 13 z nich zamóchu sej z pruwowanjom certifikat kwalifikacije A1 do B2 zdobyć. Na tejle stronje předstaja SN někotrych kursistow, wobswětlujo jich motiwacije a puće do Budyšina kaž tež prašejo so za prěnimi, snano bytostnymi nazhonjenjemi.
Anna Wróbel a Anna Śiston stej z Kašubskeje přijěłoj. Tam, kaž powědatej, je zajim na Serbach „generelnje wulki“. Wosebje wćipnej běštej, kak tu serbšćinu dźěćom w kubłanišćach, ale tež zwonka šulow a pěstowarnjow dale dawaja. „Smój wjele nawuknyłoj, a snano móžemoj tomu přinošować, kašubšćinu na zakładźe naju nazhonjenjow w domiznje lěpje sposrědkować. Mjez młódšimi wobydlerjemi je tuchwilu mjenujcy chětro ćežko, wotpowědny zapal zbudźić.“
Zakład za přichod
Chce, zo su šulerjo a starši spokojom
„Jan Breindl je mi raznje poručił so na lětnim kursu wobdźělić. Sym jeho naslědnik, wot septembra čěšćinu na serbskich šulach podawam. Wón ma kurs za dobru składnosć, so jenož ze serbskej rěču njezeznajomić, ale tež z mentalitu Łužiskich Serbow. Dyrbju prajić, mi so tu jara lubi. To, štož sym chcył, mi kurs da“, powěda mi Jiři Jonák.
Pochadźacy z Ústíja nad Labem je podawanje čěšćiny 47lětneho hižo nimale do cyłeho swěta wjedło. Awstralska, USA, Belgiska – wšudźe tam je šulerjam swoju maćeršćinu zbližił. Po 16 lětach w Brüsselu pak jeho nětko zaso domoj ćehnje, znajmjeńša bliže k domiznje. „Sym so za wotpowědnym rozhladował, jobom a tak sym na městno we Łužicy storčił.“ Telko wo Serbach dotal njewědźeše – zo pak eksistuja a zo je serbšćina čěšćinje bliska je swojim šulerjam hižo husto powědał.
Konkretne ideje za spóznawanje rěče wuwili
Budyšin (SN/pdź). Rano stawać, ličakej kazać „Zaswěć swěcu w kupjeli!“ abo „Zapik serbski rozhłós!“ abo so woprašeć „Kajke budźe dźensa wjedro?“ – to njejsu futuristiske sony, to je dźensa wšitko hižo móžno. A zo by tole tež w serbskej rěči fungowało, přewjedźechu wot póndźele do srjedy medijowy workshop, kotryž zaběra so ze spóznawanjom rěče.
Njepředstajomne kołwrótne kombinacije
Lětni serial SN
5. dźěl
Załožba za serbski lud je loni idejowe wubědźowanje „Rěč wjaza. Rěc zwězujo. Sorbisch verbindet.“ přewjedła. 27 projektow su z pjenježnym mytom w pjeć kategorijach 500 do 10 000 eurow wuznamjenili. W našej lětnjej seriji předstajamy wubrane dobyćerske projekty, dźensa: „Błóta monster“.
Pod tymle dosć njewšědnym titulom ma wuńć kwadratiska, ilustrowana kniha, kotrejež wobsahowe žro twori „encyklopedija kreaturow“ z pomjenowanjemi „zwěrjatow“ a jich stawow w němčinje a delnjoserbšćinje. Pazorki su tohodla trěbne, dokelž njejedna so wo woprawdźite stworjenja, ale takrjec wumyslene chimery na zakładźe za Błóta typiskich zwěrjatow a tamnišich mytiskich figurow. Tež ta abo tamna „eksotiska rostlina“ kaž tež někotryžkuli nastroj njepřirodneho pochada so mjez dotal eksistowacymi rysowankami jewi. Titulne monstry su potajkim najwšelakoriše kombinacije realnych a fiktiwnych elementow.
