Wustajeńca wuměłskeho rjemjesła

póndźela, 22. nowembera 2021 spisane wot:
Zhromadnje z wuměłskim rjemjesłom so zeznajomić je hłowny wotmysł cyklusa němsko-pólskich dźěłarničkow „Tu żyjemy – Tu smy žiwi“, wuhotowaneho wot ­Budyskeho towarstwa Kamjentny dom a Jelenjogórskeho kulturneho centruma. ­Minjeny pjatk su wustajeńcu w Budyšinje wotewrěli, fotografisce dokumentowacu proces zdźěłanja mjez druhim keramiki, debjenkow a intarsijow, kotrež bě cyłkownje 18 wobdźělnikow w běhu dweju dnjow zhotowiło. Wjacore wot nich stworjene hornčerske wudźěłki přehladku wudospołnjeja. Hdy budźe wustajeńca w Kamjentnym domje zjawnosći přistupna, tuchwilu jasne njeje. Foto: Paul Fischer

Schadźowanka-light

póndźela, 22. nowembera 2021 spisane wot:
Lětuša schadźowanka je so runje tak kaž hižo lońša w digitalnym formaće wotměła. Rozsudźiła bě to Załožba za serbski lud hakle minjeny tydźeń. Hač do poslednjeho wokomika sym so nadźijał, zo budźe swjatočnosć tónraz w prezency. Moje přeće drje so nažel njespjelniło, přiwšěm dožiwich sobotu rjany wječor. Zhromadnje ze syłu dalšich studentow a 12tkarjow smy so w Budyskej „Krónje“ zetkali, tam swój program předstajili a takrjec „schadźowanku-light“ woswjećili. Myslu sej, zo su zamołwići to najlěpše z aktualneje situacije činili. Po programje je so załožba wo słódnu wječer za wšěch sobuskutkowacych postarała. W měšćanskej hali smy sej blida zestajeli, zhromadnje wječerjeli a hišće dołho bjesadowali. Někotři studenća a šulerjo su sej samozrozumliwje tež swój instrument sobu přinjesli a zahudźili. Tak dožiwichmy spodobny wječor w kole přećelow. Tón wšak njeby móžny był, njebychmy-li wšitcy šćěpjeni a přidatnje testowani byli.  Pětr Dźisławk

Magacin „Carpe noctem“ hotowy

pjatk, 19. nowembera 2021 spisane wot:

W zašłych měsacach je so skupina młodostnych wokoło Milenki Rječcyneje prócowała, wšitke zaćišće serbsku pop-operu „Carpe Noctem – Njeskónčna nóc“ nastupajo w spisanym magacinje zapopadnyć. Nětko wón předleži.

Chrósćicy (SN/JBo). Wulki podźěl na projekće „Młodeho magacina Serbskich Nowin“, kotryž wuńdźe 3. decembra, měješe mjez druhim Dawina Suchec. Wona bě tež hižo plakat za pop-operu zhotowiła. Swoju nazhonitosć z tym pokaza, zo je ze wšelakimi layoutami, pismami a barbami magacinej načasny, moderny raz dała. Wukubłanča na medijowu wuhotowarku rozłožuje: „Mje je ideja, tajki zešiwk zestajeć, hnydom zahoriła. Wosebje zajimawe bě, z mnohimi ludźimi hromadźe na projekće dźěłać směć. Podate běchu jeničce wobsahi. Tak mějach dosć móžnosćow kreatiwity.“

Nysowy filmowy festiwal mytowany

pjatk, 19. nowembera 2021 spisane wot:
Ruth Lorenz z Nysoweho filmoweho festiwala a Tobias Gubsch z towarstwa Kunstbauerkino we Wulkich Hendrichecach (Großhennersdorf) staj předwčerawšim w Drježdźanach Sakske europske myto 2020 přijałoj. Z wuznamjenjenjom we wob­jimje 500 ­eurow připóznawa prezidij Europskeho hibanja Sakskeje wot lěta 2004 ­angažement w němsko-čěsko-pólskim třikrajowym róžku skutkowaceho festiwala. „Kaž nimale žadyn druhi němski zwoprawdźa Nysowy filmowy festiwal europsku mysl a mjezy překročace zhromadne dźěło“, rjekny direktor Sakskeje centrale za politiske kubłanje dr. Roland Löffler. Foto: meeco Communication Services

Waše ideje prašane

pjatk, 19. nowembera 2021 spisane wot:
Wot jutřišeho móža zajimcy namjety za „hornjoserbske słowo lěta 2021“ online zapodać. To mam za spomóžne, wšako běchu lońše, kotrež zezběrachu zamołwići sami w dźesać wurazow wopřijacej lisćinje, zdźěla chětro njekreatiwne. Čehodla su ryzy jendźelski wuraz „homeoffice“ jako SERBSKE słowo lěta namjetowali, hač do dźensnišeho njerozumju. Ćim zbožowniši běch, jako so loni rjany serbski neologizm „šmóratko“ přesadźi. Dźakowano kedźbnosći po dobyću je „šmóratko“ mjeztym w Serbach dosć derje etablěrowane. Pytanje za serbskim słowom lěta nas potajkim připódla rěčnje kubła. Tohodla nadźijam so tež tutón raz zaso rjanych namjetow wot nas wšěch. Wužiwajmy składnosć a zapodajmy słowa, kiž smy sprěnja w lěće 2021 husto słyšeli a kotrež zdruha hišće kóždy z nas w swojim słowoskładźe nima. „Šćěpiwo“ na přikład je mój wosobinski faworit. Ale směće sej ­rady sami hłójčku łamać. Wjele wjesela!    Pětr Dźisławk

Wojerecy (AK/SN). Něhdźe 70 zajimcow  je so minjenu njedźelu na swjatočnym zakónčacym zarjadowanju Wojerowskeho wuměłstwoweho towarstwa w tamnišej Łužiskej hali wobdźěliło. Po 50 lětach skutkowanja so towarstwo kónc lěta rozpušći (SN rozprawjachu). „Herbstwo towarstwa pak wobchowamy“, rozłoži Angela Potowski z předsydstwa. Irmgard Weinhofen, z 90 lětami najstarša čłonka towarstwa a přećelka spisowaćelki Brigitty Reimann kaž tež mandźelskeju Heleny a Martina Schmidtec, hódnoćeše jeju skutkowanje. Wyši měšćanosta Torsten Ruban-Zeh (SPD) přepoda jimaj čestne wopismo města Wojerec. Wobaj staj so do złoteje knihi města zapisałoj.

Wo knihach a kniharni (19.11.21)

pjatk, 19. nowembera 2021 spisane wot:

Loni je do jstwy mojeho synka nowy kniž­ny­ rjad zaćahnył. Nańdźech jón w inter­neće, jako za darami pytach. Su to knihi­ młodeje awtorki z jendźelskeho Dor­seta Rachel Bright. Prěnja kniha, na kotruž storčich, rěka „Law w tebi“ (2016). Na wobalce wuhladaće wulku lawjacu hłowu, na kotrejž sedźi stulena myška. Knihu mój syn lubuje, wězo wulkeho lawa dla. Law pak njeje hłowna wosoba jednanja, skerje wjerći so wšo wokoło małeje myški. W rjanych lochkich rymach wopisuje awtorka jeje dóńt. Tamne zwěrjata dźungla ju přewidźa, dokelž je tak mólička. Tep­taja jej samo na wopušku, zo dyrbi sej ju zawobalić. Na wulkich ilustracijach začuwaš, kak samotna, zastróžana a zadwě­lowana myška je.

Mainstream a subkultura

štwórtk, 18. nowembera 2021 spisane wot:

Serbske hudźbne wideja diskusiju w syći Łužycafilm zbudźili

Hudźbne wideja wukopachu so na lětušim Choćebuskim filmowym festiwalu (CFF) jako tuchwilu najwoblubowaniši žanr młodych serbskich filmowcow: Skupina Astronawt feat. Lil Handrij zdoby sej na filmowej přehladce z paskom „Brunica“ Spěchowanske myto Załožby za serbski lud, hiphopowa trójka Nowa Doba prezentowaše widejo „Schwientek G“, Kolektiw Wakuum předstaji we wobłuku sekcije „Heimat – Domownja – Domizna“ widejo „Čert“ a Kolektiw Klanki swoju druhu widejowu produkciju „Mróčele“. Tuž bě prawy wokomik, zo so tež syć Łužycafilm na swojej dźěłarničce z tymle tworjenjom zaběra. Dobry zakład za to poda rěčnica syće­ Sylka Polencojc-Laubensteinowa ze Za­łožby za Serbski lud z derje rešeršowanym přehladom dotalnych serbskich hudźbnych widejow. A čłowjek so dźiwa – tak młody, kaž zda so žanr w Serbach hladajo na nawal nowych produkcijow w běhu minjeneho lěta (tu mamy wosebje skupina Astronawt feat. Lil Handrij z wjacorymi přinoškami wuzběhnyć) być, wón docyła njeje.

Jězba po času wobswětla 225 lět dźiwadła

štwórtk, 18. nowembera 2021 spisane wot:

Wot lěta 1796 w Budyšinje dźiwadło ­na stajnym jewišću hraja. Jubilej bě Němsko-Serbskemu ludowemu ­dźiwadłu přiležnosć, róčnicu z wulkim galaprogramom woswjećić.

Budyšin (SN/bn). Pod hesłom „Holmes a dźiwadłowy duch“ podachu so protagonisća lětušeho lětnjeho dźiwadła „Sherlock Holmes a paski Beatlesow“ na jězbu po času. Na próstwu intendanta NSLDź Lutza Hillmanna, kiž je so samoho hrał, přepytuja mišterski detektiw (Frank Schilcher), dr. Watson (Měrko Brankačk) a mrs. Hudson (Gabriele Rothmann), štó so za „hrožacej repriwatizaciju“ – kaž scenarij wujewi, njeby to prěni raz było – Budyskeho dźiwadła chowa. Za to so do stawiznow hrajerskeho wuměłstwa w měsće zanurjeja, złožujo so na „bibliju“ Michała Lorenca „Bautzener Theater Geschichten“ a na serbsce sakrowaceho „dźiwadłoweho ducha“ (Marian Bulank).

Benedikt Dyrlich w Kamjencu čitał

štwórtk, 18. nowembera 2021 spisane wot:
We wobłuku 53. Lessingowych dnjow je Benedikt Dyrlich předwčerawšim w Kamjenskim Lessingowym muzeju z druheho zwjazka swojeje lěta 2019 tež w němskej rěči ­wušłeje awtobiografije „Doma we wućekach“ čitał. Něhdźe pjatnaće zajimcow njeměješe jenož prašenja na spisowaćela a bywšeho šefredaktora SN recepciju knihi w starych zwjazkowych krajach kaž tohorunja Dyrlichowe nazhonjenja z lawreatom Literarneho Nobeloweho myta 2019 Peterom Handku nastupajo. Přitomni diskutowachu wo aktualnej situaciji w Hornjej Łužicy runje tak kaž wo jeje perspektiwach po kóncu wudobywanja brunicy a za to trěbnych impulsach. Foto: Anne Hasselbach

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND