Před połdra lětom su Hórnikečansku Energijowu fabriku jako sakski industrijowy muzej znowa wotewrěli. Najebać koronu móža tam na wuspěšnu prěnju bilancu zhladować.
Hórnikecy (SN/CoR). Jenož 16 dnjow bě Energijowa fabrika Hórnikecy po wotewrjenju w oktobrje 2020 hač do kónca lěta přistupna, loni bě tomu pjeć měsacow, w kotrychž su dohromady 12 235 hosći witali. „Rezonanca wopytowarjow je jara dobra. Hosći překwapjeja ležownosć, jónkrótnosć awtentiskeje fabriki a wulkotna architektura“, praji nawodnica muzeja Kirstin Zinke a dodawa, „přeco zaso so dźiwam, hdyž ludźo měnja, zo su kulturne zarjadnišća zwonka metropolow mjenje moderne, zo njejsu tak aktualne a do přichoda wusměrjene a su špatnišo nastajene hač w městach. To bohužel za cyłu Łužicu płaći. Rady sobu pomhamy, tónle negatiwny stereotyp korigować.“
Hłuboko trjechiła je mje powěsć, zo je Ralf Bursy 14. februara w starobje 66 lět po ćežkej chorosći zemrěł. Znata bě NDRska rockowa legenda pod mjenom Ralf „Bummi“ Bursy.
Tež mi wostanje 18. januara 1956 w Berlinje rodźeny njezapomnity. W běhu nimale połdra lětdźesatka sym w jeho hudźbnym studiju w Berlinje-Köpenicku po towaršnostnym přewróće hač do spočatka 2000tych lět za serbski rozhłós wjacore sta spěwow produkował. Mi bě wón prawdźepodobnje z prawej ruku. Bursyjowe studijo, w pincy jeho bydlenskeho domu zaměstnjene, bě tehdy po najmodernišim techniskim standardźe mjezynarodnych hudźbnych studijow wuhotowane. W času, jako su serbski rozhłós kónc 80tych lět z wulkimi narokami wobsahowje kaž tež po městnosći na štwórtym poschodźe Budyskeho Serbskeho domu wutwarjeli, bě nowa a wosebje načasna serbska zabawna hudźba trěbna. A runje za to bě nam Bursyjec Berlinske studijo najlěpša adresa. Jako z nowymi spěwnymi talentami k njemu přijědźech, mi Ralf zas a zaso přišeptny: „Wy Serbja móžeće na swoju kulturu a rěč hordźi być. To tež druzy hudźbnicy a spěwarjo tu praja.“
Budyšin (SN/MWj). Wot lěta 1982 wotměwa so mjeztym po wšěm swěće stajnje 21. junija hudźbny swjedźeń „Fête de la musique“. W Europje wobdźěla so něhdźe třista městow na tymle podawku, w Němskej něhdźe połsta. Princip je wšudźe samsny, mjenujcy organizować hudźbny swjedźeń bjez dobytka k wjeselu wobydlerjow.
Lětsa chce prěni raz tež město Budyšin pódla być. Zajimowani hudźbnicy – starši a młódši, lajkojo abo profijojo – móža so hač do kónca měrca w měšćanskim zarjadnistwje přizjewić, a to z mejlku na . Přizjewjenski formular nadeńdu zajimcy tež na internetnej stronje města pod .
Mjeztym zo je sprjewine město potajkim nowačk na „Fête de la musique“, je Kamjenc takrjec hižo stary zajac. Tam chcedźa lětsa 20. raz na pućach, naměstach a w nutřkownych dworach hudźić a rejwać. Hač orchester, chór abo solist – kóždy smě so wobdźělić a bjez honorara hudźić a spěwać. W Lessingowym měsće přijimuja za mjenowany swjedźeń přizjewjenja hač do 10. apryla, a to internetnje pod abo e-mailnje pod sylko.freudenberg @stadt.kamenz.de.
„O rjana wěstosć njesmjertnosće,
Ty zahroda w pusćini,
Ty žórło zbóžnej’ wjesełosće
A słónco w tej smjertnej ćmi!“
Tak započina so baseń „Njesmjertnosć“ fararja, basnika, redaktora, ratarja a šulskeho inspektora Handrija Zejlerja (1804–1872). Tydźenske Nowiny wozjewichu ju 1844. Komponist Korla Awgust Kocor (1822–1904) zhudźbni ju jako choral. W oktobrje 1845, na prěnim serbskim spěwanskim swjedźenju w Budyšinje, su pěseń prěni raz zjawnje přednjesli. Tak čitamy w knize „Handrija Zejlerja zhromadźene spisy – Štwórty zwjazk – Bajki, spěwy, přełožki“, kotruž je dr. Arnošt Muka 1891 w Budyšinje wudał.
Loni je student wučerstwa (w předmjetomaj hudźba a němčina) Lukaš Čórlich z Kulowa Zejlerjowu baseń znowa zhudźbnił. Nastała je hnujaca, dźewjeć mjeńšin trajaca twórba za orchester a sopran-solo. Lukaš Čórlich doby ze swojej twórbu lońše kompozitoriske wubědźowanje „Kocor 2.0“ Towaršnosće k spěchowanju Serbskeho ludoweho ansambla Budyšin.
Hra mjez swětłom a ćmu
Kamjenc (BG/SN). Wosebitu wustajeńcu su wčera wječor w Kamjenskim sakralnym muzeju wotewrěli. Pokazuja tam jónkrótne litografije. Tworił bě je 91lětny Armin Mueller-Stahl, wusahowacy wuměłc, kiž je sej we wjacorych wuměłskich žanrach připóznaće zdobył. Jako wukubłany hudźbnik přeńdźe wón pozdźišo k dźiwadźelenju. Helene Weigel wotewrě jemu puć do wulkeje karjery, najprjedy w dźiwadle, pozdźišo jako hrajer za film a telewiziju. W NDR sta so ze starom. W lěće 1980 dyrbješe so do zwjazkoweje republiki přesydlić, dokelž bě tež wón list přećiwo tomu podpisał, zo Wolfej Biermannej staćanske prawo wozmu. Wot toho časa jemu w NDR hižo žane róle njeposkićachu. Na zapadźe je z połnej paru swój puć dale kročił. Wosebje jako dźiwadźelnik w Hollywoodskich produkcijach sta so po wšěm swěće znaty.
Worklecy (SN/MiR). Lětsa w oktobrje chcedźa w Chróšćanskej „Jednoće“ předstajić inscenaciju serbskeho dekanatneho dušepastyrstwa za dźěći a młodźinu we Worklecach. Je to spěwohra „Z TOBU – Bohu swjećene lěto“. Ideja za projekt chowa w sebi wulku wosebitosć. Wšako nima być jeničce sceniski produkt, ale ma přidatnje sylny socialny pozadk. Wone zwjazuje akterow w starobje wosom do štyrnaće lět. Tak měri so mjez druhim wosebje na tu generaciju sobuskutkowacych, kotřiž su na proze, k młodostnej/młodostnemu, to rěka k dorosćacej/dorosćacemu.
Z planowanym hudźbno-dźiwadźelniskim projektom „Z TOBU – Bohu swjećene lěto“ kroči dekanatne dušepastyrstwo tuž aktualnje rědki a zdobom wuspěšny puć. Přetož hižo w lěće 2003 bě musical „Jandźel?“ serbskim swójbam wosebity wjeršk był. A na to ma aktualny nabožno-narodny projekt, za kotryž staj Sabina Lanzyna a Marcel Hoza scenarij spisałoj, nawjazać a runje tak nowe měritka stajić.