26. wulkeho róžka před sto lětami zemrě w Choćebuzu delnjoserbski wučer a redaktor Bramborskeho Casnika Kito Šwjela. „Chceće-li wědźeć, štó Kito (Křesćan) Šwjela bě, dyrbiće so wobhonić w jeho Bramborskim Casniku. Z tutym tydźenikom je so wón swojemu delnjoserbskemu ludej do wutroby zapisał. Mnozy so dźiwachu, zo bě jemu móžno kóždy tydźeń dlěje hač 50 lět při wšelakich druhich pismach tajku nowinu napisać a Serbam přepodać. W krótkich a dlěšich nastawkach rozwučowaše wón swój serbski lud jako jeho duchowny nawoda.“ Tak pisaše rowjenk Šwjele Wylem Nowy, farar w Choćebuskej Serbskej cyrkwi a awtor rjadu „Z božego kralejstwa“, w Bramborskim Casniku wo Kiće Šwjelu. 21. małeho róžka 1836 bě so Šwjela ratarskej swójbje w Zaspach pola Choćebuza narodźił. Wopytawši wučerski seminar w Nowej Cali bě wón pjeć lět wučer w Žergonju a dalše pjeć lět we Wjelikim Wóseńku (Groß Oßnig). 44 lět wučerješe w Skjarbošcu (Schorbus), doniž njepoda so na wuměnk w Choćebuzu, hdźež je na Sewjernym pohrjebnišću pochowany.
„Jedna gesta, jedyn dych, jedyn kosmos“ rěkaše hesło koncerta, z kotrymž je ansambl United Berlin před ani třomi lětami Jura Mětška składnostnje jeho 65. narodnin počesćił.
Słódke pječwo w formje ptačka njesmě wokoło 25. wulkeho róžka w Serbach pobrachować. Runje tak rady popřewamy sej tež kulturnu chłóšćenku k ptačemu kwasej. A to lětsa hišće radšo, po tym zo dyrbješe Serbski ludowy ansambl loni swój program wotprajić.
Lětuša premjera spěwohry „Njewěsta njewjesta“ bě minjeny pjatk w Chróšćanskej „Jednoće“, kotruž je něhdźe 150 přihladowarjow dožiwiło.
Prjedy hač so poprawny program započa, wuži intendant ansambla Tomas Kreibich-Nawka składnosć, so wšitkim sobudźěłaćerjam za a před jewišćom za wulkotne zhromadne dźěło dźakować. Pokaza na ćeže při planowanju a nazwučowanju programa. Zdobom předstaji publikumej noweho chóroweho nawodu Tvrtka Karlovića a noweho hudźbneho nawodu SLA Petera WesenAuera, kotryž publikum samo w serbskej rěči postrowi a jemu z tej abo tamnej sadu posměwk do wobliča skuzła. Tak bě dobra nalada hižo do předstajenja zaručena.
Slepo (SN/at). Wjeršk jubilejneho lěta składnostnje 750. róčnicy prěnjeho naspomnjenja Slepoho ma festiwal dudakow wot 17. hač do 19. junija być. Kaž čłonka přihotowanskeho wuběrka Stephanie Bierholdtec na kromje zazběhoweho zarjadowanja minjeny pjatk informowaše, su přihoty za podawk derje zaběželi. Wona je optimistiska a so nadźija, zo móža wurjadny swjatk najebać dale trajacu koronapandemiju bjez ćežow přewjesć. Organizatorojo wočakuja ludowych wuměłcow-dudakow z Estiskeje, Pólskeje a Čěskeje w Slepom. „Smy pak festiwal lětsa po wobsahu wotewrěli a podźěl folklory rozšěrili. Tak wočakujemy tež skupiny z Panamy, Makedonskeje a z kupy Mallorca“, čłonka organizaciskeho cyłka rozłoži. Tuchwilu z toho wuchadźeja, zo so potom přibližnje 150 wobdźělnikow wo wotměnjawy festiwalny program postara. A w towarstwach rozmysluja hižo wo swojich přinoškach za swjedźenski ćah.
Dalši poskitk we wobłuku jubilejneho lěta su prawidłowne wuchodźowanja po wsy. „Wone so kóždej dwaj měsacej jednu sobotu wotměwaja“, Stephanie Bierholdtec doda.
Čorny Chołmc (SiR/SN). Zo je ptači kwas kóžde lěto 25. janura, wědźa tež zamołwići w Čornochołmčanskim Krabatowym młynje. Přiwšěm organizowachu woni hižo dwaj dnjej do toho, mjenujcy předwčerawšim premjeru swojeho wosebiteho ptačokwasneho poskitka. Za to so njedźelne popołdnjo wuběrnje hodźeše. Wšako móžachu so na te wašnje tež swójby z dźěćimi wobdźělić. „Smy so wědomje za tónle termin rozsudźili, zo njeby so na rjany nałožk ptačeho kwasa 25. januara zabyło“, rozłoži Dieter Klimek, kiž bě jako Čorny młynk wězo pódla. Pjekarski mišter Rico Ziegenbalg njebě jeno čerstwy chlěb napjekł, ale tež tójšto słódkich srokow a pisane hněžka.
Šěrachow (ES/SN). Před 150 lětami, dokładnje 10. januara 1872 je so wuznamny, ale mjeztym pozabyty hornjołužiski moler Wilhelm Schulze-Rose w braniborskim městačku Dahme narodźił. Na njeho su tele dny w Šěrachowje spominali.
Rose je na wuměłskej akademiji w pruskim Königsbergu a pozdźišo w Drježdźanach a Mnichowje studował. Wón bydleše najprjedy w Lipsku, hdźež je zjednoćenstwo wuměłcow sobu załožił. 1918 přesydli so do Berlina a pozdźišo do Lomnitza (dźensa Łomnica w Pólskej). Tam móžeše z podpěru přiwuznych bjez wulkeje hospodarskeje nuzy wuměłsce skutkować. 1923 organizowaše wobšěrnu a kedźbyhódnu wustajeńcu šleskich a hornjołužiskich wuměłcow w Zhorjelcu, hdźež wěnowachu jemu k 60. narodninam tež wosebitu wusta- jeńcu z 80 mólbami a 20 rysowankami.
Zagreb (SN). W nakładnistwje „Srednja Europa“ w Zagrebje je kónc lěta 2021 wušła bajkowa kniha „Raspjevana lipa. Bajki zapadnih Slavena“, w přełožku Adama a Damira Agičića. Wobšěrnu bajkowu knihu zapadnych Słowjanow pod titulom „Klinkotata lipka“ kaž tež w němskim přełožku „Die gläserne Linde“ bě Pawoł Nedo 1972 w Ludowym nakładnistwje Domowina wudał.
W Praze su bajki čěsce wušli a w Bratislavje słowaksce. Nětko předleži wudaće w chorwatšćinje.
Kulow (AK/SN). Wot lěta 1878 hač do 1936 wuchadźeše w Kulowje nowina „Wittichenauer Wochenblatt“. Christian Schenker je ju 1990 wozrodźił a tydźenik hač do dźensnišeho ze žiwjenjom pjelni. Starobnych přičin dla je 71lětny nětko swoje dźěło złožił a přepoda je dźowce Alexandrje Heil. 44lětna chce nowinu dwutydźensce wudawać.