To a tamne (31.08.18)

pjatk, 31. awgusta 2018 spisane wot:

Na nastupišću dwórnišća dźěćo porodźiła je žona w Pólskej. Porod na centralnym Waršawskim dwórnišću „Śródmieście“ njetraješe ani pjatnaće mjeńšin. Žona­ móžeše runje hišće z ćaha wulězć. Nan dźěsća, policija a personal dwórnišća při ekspresnym porodźe pomhachu. Mać a strowe dźěćko dowjezechu do chorownje. Pólska železnica gratulowaše, při­powědźejo darny paket. Wězo so nadźija, zo budźe dźěćo lubowar železnicy.

Njewšědnu připrawu k zawodźenju čisłoweje taflički awta je policija w bayerskim Bindlachu wuhladała a wotstroniła. Šofer móžeše z dalokoposłužowakom taf­lič­ku z małej elektriskej žaluziju zakryć. Zastojnikam bě přezpólny wóz bjez prědnjeje čisłoweje taflički na awtodróze A 9 napadnył. 54lětny šofer přizna, zo chcyše „njelube wobrazy“ policije wobeńć. Ta wšak připrawu nablaku wotšrubowa.

Kretschmer rěči z wobydlerjemi

štwórtk, 30. awgusta 2018 spisane wot:

Kamjenica (dpa/SN). Sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) wočakuja dźensa wječor w Ka­mjenicy na wobydlersku diskusiju. Štyri dny po morjenju 35lětneho ze slědowacymi demonstracijemi a namócnosćemi chce so wón zhromadnje z wyšej měšćanostku Barbaru Ludwig (SPD) w stadionje města z wobydlerjemi rozmołwjeć. W samsnym času chce prawicarskopopulistiske hibanje Pro Chemnitz demonstrować. Policija je z jednotkami z pjeć zwjazkowych krajow prezentna.

Trump: Žane dalše wójnske hry

Washington (dpa/SN). Prezident USA Do­nald Trump nochce hižo dlěje zhromadne wojerske manewry z Južnej Ko­reju před korejskej połkupu přewjesć. „Njeje žaneje přičiny, wjele pjenjez za zhromadne wójnske hry Južneje Koreje a USA wudać“, Trump wčera twitterowaše. Přiwšěm móhli z nimi kóždy čas zaso započeć, jeli so prezident USA k tomu rozsudźi. „Potom budu manewry wo wjele wjetše, hač to do toho běchu.“

Spěchuja twar bydlenjow

Před twarjenjom zwjazkoweho hospodarskeho ministerstwa w Berlinje su demonstranća wčera přećiwo pušćenju štomow w Hambachskim lěsu k rozšěrjenju tam­nišeje brunicoweje jamy protestowali. W samsnym času schadźowaše so w domje wuhlowa komisija, kotraž ma kónc brunicy přihotować. Foto: dpa/Wolfgang Kumm

Misija EU wohrožena

štwórtk, 30. awgusta 2018 spisane wot:
Rom (dpa/SN). Zakitowanscy ministrojo Europskeje unije schadźuja so dźensa we Wienje, zo bychu wo dalšim zhromadnym dźěle wuradźowali, mjez druhim wo natwarje stajneje wojerskeje kooperacije. Na dnjowym porjedźe steji tež přichod wuchowanskeje misije EU, kotraž měri so přećiwo pašowarjam ludźi. Misija „Sophia“ je wohrožena, dokelž so Italska tomu wobara, łódźe wuchowanych ćěkancow awtomatisce w italskich přistawach přiwzać. Italska namjetuje na­twar koordinowanskeho centruma, ko­tryž ćěkancow na druhe kraje rozdźěla. Kóždy čłonski kraj měł zastupjerja do toho gremija­ pósłać, kotryž móhł w sicilskim Catania swoje hłowne sydło měć. Zaki­towanska ministerka Elisabetta Trenta chcyše poskitk dźensa předpołožić.

Merkel poskića pomoc

štwórtk, 30. awgusta 2018 spisane wot:

Accra (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je dźensa na druhej staciji swojeje jězby afrisku Ghanu wo­pytała. W stolicy Accra witašu ju prezident Nana Akufo-Addo. W rozmołwach dźěše wo wuše hospodarske poćahi, wo stabilitu regiona a wo migraciju. Kanclerka chcyše so tež za wot němskeho hospodarstwa organizowanym kulojtym blidom wobdźělić, kotrež chce předewzaća k wjetšim inwesticijam w Africe pohnuć. Wčera wopyta Merkel Senegal. Třeća a poslednja stacija budźe jutře Nigeria.

Wažny dypk rozmołwow we wšěch třoch krajach je prašenje, kak hodźało so dal­šemu prudej ćěkancow zadźěwać a što móhli činić, zo bychu ludźo w swojej domiznje wostali. Němska krajam při tym pomoc poskića.

Greifswald-Riems (dpa/SN). Europa bědźi so dale z afriskej swinjacej mrětwu, kotraž so spochi rozpřestrěwa. Hač do kónca awgusta su po wšej Europje wjace hač 4 800 padow mrětwy pola dźiwich swini a 700 padow wjace hač loni we wobstatkach domjacych swini registrowali. Wosebje kritiske je połoženje w Rumunskej, hdźež so mrětwa podłu Dunaja na mnohich małych statokach jewi a so po posudku Friedricha Löffleroweho instituta spěšnje rozšěrja. Z rozrosćacymi ličbami infekcijow na wuchodźe Europy so ćišć na Němsku přiběra. „Ličba wot mrětwy potrjechenych krajow w Europje dale stupa, runje tak tež ličba potrje­chenych regionow“, rozłožuje wicepre­zident mjenowaneho instituta na kupje Riems prof. Franz Conraths. „Połoženje je dale napjate. Strach, zo so mrětwa tež na Němsku rozšěri, je dźeń a wjetši. Najwjetši rizikowy faktor je čłowjek sam, hdyž na přikład inficěrowane žiwidła do Němskeje wozy abo zbytki jědźe na parkowanišćach ležo wostaji.

To a tamne (30.08.18)

štwórtk, 30. awgusta 2018 spisane wot:

Protestujo přećiwo zanjerodźenju přirody a nadměrnemu rybyłójenju je Wulkobritaničan Ärmelowy kanal po dołhosći přepłuwał. 48lětny Lewis Pugh je wčera po něhdźe 560 kilometrach swój zaměr Dover docpěł. Startował bě 12. julija na zapadźe Cornwalla. Po swójskich informacijach je wón prěni čłowjek, kiž je kanal na te wašnje přewinył. Poprawom płuwarjo Ärmelowy kanal na najwušim městnje přeprěčeja, mjez jendźelskim Doverom a francoskim Calaisom. Čara je tam runje 32 kilometrow dołha.

Wjace hač 20 000 ludźi je so we wuchodošpaniskim Buñolu na tradicionalnej tomatowej bitwje „La Tomatina“ wob­dźěliło. Kaž kóžde lěto poslednju srjedu awgusta su wobdźělnicy ze wšeho swěta něhdźe hodźinu dołho přezrawjene tomaty na so mjetali. Při tym přetrjebachu 145 tonow płodow.

Na rentowy paket so dojednali

srjeda, 29. awgusta 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wulka koalicija CDU/CSU a SPD je so wčera wječor na wobšěrny rentowy paket dojednała. Zwjazkowe knježerstwo chcyše hišće dźensa noworjadowanje wobzamknyć. Tak ma so hač do lěta 2025 rentowy niwow 48 pro­centow zachować. Přinoški k rentowemu zawěsćenju njesmědźa wyše być hač 20 proc. mzdy. Nimo toho ma so popłatk za bjezdźěłnostne zawěsćenje wo cyłkownje 0,5 proc. znižić.

Postawu Erdoğana zrumowali

Wiesbaden (dpa/SN). Město Wiesbaden je jako dźěl wuměłstwoweho festiwala nastajenu postawu turkowskeho statneho prezidenta Recepa Tayyipa Erdoğana wotstronić dało. Wěstota njebě hižo zaručena, město swój rozsud wopodstatni. Wohnjowi wobornicy su krótko po połnocy přijěli a z pomocu krana postawu zrumowali. Wčera wječor běchu so přiwisnicy a přećiwnicy Erdoğana při po­stawje raznje wurěčowali. Po słowach policije­ tajka agresiwna atmosfera přiběrajcy k namócnosćam wjedźe.

Sćelu wojakow za mjezu

Berlinska policija je dźensa znowa přećiwo jednej z arabskich wulkoswójbow postupowała. Něhdźe 40 zastojnikami přepyta w rańšich hodźinach bydlenje 18lětneho w měšćanskej štwórći Kreuzberg. Tukaja na to, zo je młodostny čłon arabskeho swójbneho clana falšowane pjenjezy rozšěrjał. Zastojnicy jeho zajachu a wzachu karton z dopokazami sobu. Hakle spočatk tydźenja běchu bydlenje wulkoswójby přepytali a dweju mužow zajeli. Jimaj wumjetuja wikowanje z drogami. Foto: dpa/Paul Zinken

Pozdatny wukaz zajeća w syći

srjeda, 29. awgusta 2018 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Wozjewjeneho po­zdatneho wukaza zajeća přećiwo jednomu z móžnych skućićelow w Kamjenicy dla chce sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) přepytowanske jednanje zahajić. Wozjewjenje dokumenta je chłostajomny njeskutk, rjekny wón dźensa sćelakej MDR. Zastupnik Kretsch­mera Martin Dulig (SPD) rěčeše wo njesłyšanym podawku. „Hdyž słyšu, zo je so wukaz zajeća z rjadow policije do kruhow prawicarskich ekstremistow dóstał, da mamy hoberski problem wobdźěłać.“ Wukaz zajeća wot wčerawšeho na wšelakich platformach kursěruje. Wón zdawa so awtentiski a wobsahuje mjez druhim cyłe mjeno podhladneho.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND