Z parlamentom politiske jewišćo wužiwać

štwórtk, 04. oktobera 2018 spisane wot:

Ćisk (RH/SN). Na informaciske zarjadowanje wo Serbskim sejmje je kandidatka Anett Zahrodnikowa zawčerawšim do Ćiska přeprosyła. We wjace hač dwuhodźinskim čiłym rozmołwnym kole předstaji so wosom kandidatow z Delnjeje, srjedźneje a Hornjeje Łužicy za prěni serbski parlament. W diskusiji jewješe so přeco zaso prašenje za zhromadnym dźěłom z Domowinu. Tajkeho pak praktisce njeje. Sobuiniciator demokratiskeho hibanja Tomaš Čornak skedźbni na to, zo su mnozy z nastajenych kandidatow z čłonom Domowiny. Słyšeć tež bě, zo njeje třěšny zwjazk poskitk přiwzał swójskich kandidatow namjetować.

To a tamne (04.10.18)

štwórtk, 04. oktobera 2018 spisane wot:

Nukla bjez jězdźenki našła je sobujěduca w regionalnym ćahu mjez Düsseldorfom a Essenom. Zwěrjo z dosć morchejemi zastarane sedźeše samelutke w transportnej boksy. „Dokelž njemóžachmy identitu nukla zwěsćić, njetrjeba wón tež z chłostanjom pobrachowaceje jězdźenki dla ličić“, rěka w zdźělence policije.

Wulke myše su tysacy knihow Stuttgartskeje uniwersitneje biblioteki zničili. Nimale 8 000 zwjazkow je potrjechenych, a nastata škoda wučinja dohromady něhdźe 200 000 eurow. Po 200 metrach stejachu knihi na polcach, hdźež běchu so wulke myše zaměstnili. Te wšak su tam jeno swoje hromadki zawostajili a so přez kanalizaciju zaso zminyli. Po tym zo su zamołwići problem zwěsćili a wotpowědnje reagowali, je do biblioteki nětko zaso měr zaćahnył. Jeli tomu dale tak wostanje, drje njetrjebaja dom generalnje saněrować.

Žónsku formu mjenu přidać?

wutora, 02. oktobera 2018 spisane wot:

Berlin (SN/at). Zwjazkowe knježerstwo planuje liberalizaciju restriktiwnych rjadowanjow nastupajo mjena w zakonju wo změnje mjeńšinowych mjenow. Na to skedźbnja sakski zapósłanc zwjazkoweho sejma Torsten Herbst (FDP), złožowacy so na wotmołwu knježerstwa na swójske małe naprašowanje. Z njeho dale wuchadźa, zo ma powołana dźěłowa skupina reformowe namjety zdźěłać. Tak chcedźa zmóžnić, zo serbske žony po zmandźelenju swójbnemu mjenu koncowku kaž na přikład „-owa“ přidadźa.

Po měnjenju Herbsta je připowědźenje knježerstwa, wobstejace rjadowanja zakonja pruwować chcyć, „wšitkim Serbowkam w Sakskej a Braniborskej dobra powěsć“. Zapósłanc so při tym pozitiwneho wuslědka jara nadźija. Njeje pak to je­nož politikar FDP, kiž swoje njezrozumjenje nad tym wupraja, čehodla njejsu serbske žónske formy mjena „-owa“, „-ina“­ abo „-yna“ za oficialne podaće při­pó­znate. Tež z frakcijow Zwjazka 90/Ze­lenych a Lěwicy bě hižo kritika na wobstejacym njedostatku słyšeć.

Torsten Herbst chce so zaměrnje wo mjenowane žadanje Serbow starać.

Jasne namjety za dźěło sejma

wutora, 02. oktobera 2018 spisane wot:
Budyšin (SN/at). Krajny dźěłowy kruh Serbja sakskeje SPD je štyri wosoby za wól­by Serbskeho sejma namjetował. Kaž gremij zdźěli, chcedźa so kandidaća w pa­dźe wuzwolenja po skonstituowanju zaměrnje na wobsahowym dźěle Serbskeho sejma wobdźěleć. Wo tym dorozumichu so kandidaća w rozmołwje z čłonami dźěłoweho kruha a wokrjesnymi radźićelemi SPD w Budyskim wokrjesnym sejmiku minjeny pjatk w sprjewinym měsće. Wobdźělnicy maja za wažne, zdźěłać a wobzamknyć hnydomny program za nawuknjenje serbšćiny. Za to je trjeba so dorozumić ze wšěmi akterami a zajimcami, kotrymž su dwurěčnosć kaž tež kulturna a rěčna mnohotnosć w pomjeznym regionje Němskeje, Pólskeje a Čěskeje naležnosć wutroby. Zdruha měł sejm nanajspěšnišo ze sakskim kultusowym ministerstwom plan nastajić, kak hodźi so rjadowanje sakskeho šulskeho zakonja „na wšěch šulach swobodneho stata zakładne znajomosće ze stawiznow a kulturu Serbow sposrědkować“ praktisce a skutkowanje zwoprawdźić. A střeća namjetuja wobdźělnicy iniciatiwu za ko­njunkturny program „Łužica“.

Na referendum dopominali

wutora, 02. oktobera 2018 spisane wot:

Barcelona (dpa/SN). Lěto po ludowym wothłosowanju wo njewotwisnosći Katalonskeje wot Španiskeje su demonstranća z blokadami a dalšimi akcijemi na referendum dopominali. Nimo toho su žadanje za samostatnosću regiona znowa wobkrućili. Nimo akcijow na mnohich dalšich městnach demonstrowachu wčera wječor tež tysacy ludźi w Barcelonje, k čemuž běchu wšelake organizacije namołwjeli. W centrumje metropole wisaše wulki plakat z napisom: „Samopostajowanje je čłowjeske prawo.“

Skónčnje so dojednali

Berlin (dpa/SN). Nawodźa koalicije CDU, CSU a SPD su so po šěsćhodźinskim wuradźowanju na tak mjenowanym dieselowym wjeršku wčera w Berlinje skónčnje dojednali a „koncept wo čistym powětře a zawěsćenju indiwidualneje mobility w našich městach“ wobzamknyli. Po wuprajenju šefiny SPD Andreje Nah­les dźěše zdobom wo dodatnu techniku za dieselowe awta. Detaile dojednanja chcychu zamołwići fachowi ministrojo dźensa připołdnju předstajić.

Ličba woporow jasnje wjetša

Bernd Fabritius chce mjeńšiny wopytać

wutora, 02. oktobera 2018 spisane wot:

Berlin (SN/MiR). „Běše to dobra rozmołwa, tež hdyž dyrbjachmy dołho na nju čakać“, rjekny nawodnica Berlinskeho mjeńšinoweho sekretariata Judit Šołćina po prěnim zetkanju mjeńšinoweje rady ze społnomócnjenym zwjazkoweho knježerstwa za naležnosće wusydlencow a narodne mjeńšiny dr. Berndom Fabritiusom. Politikar je zajim za naležnosće mjeńšin pokazał, so jako jich „prawiznik a rěčnik“ wuznał a zdobom zwuraznił, zo ma Němska naležnosće mjeńšin dale chutnje brać. Minjeny pjatk běchu so zastupjerjo štyrjoch awtochtonych narodnych mjeńšin w Berlinje zetkali. Mjez wobdźělnikami běchu serbscy čłonojo mjeńšinoweje rady Bjarnat Cyž, Dawid Statnik a Kito Ela kaž tež sobudźěłaćerce mjeńšinoweho sekretariata Judit Šołćina a Madlenka Kowarjec. Na dźěłowym wuradźowanju w zwjazkowym ministerstwje za nutřkowne, twar a domiznu (BMI) běše jedne ćežišćo, kotrež wobdźělenych Serbow zaběraše, rjadowanje wo změnje swójskeho mjena. Rozmołwa wo zapřijeću „Domizna“ po kotrymž je wotrjad BMI pomjenowany, wuwabi dalšu diskusiju.

Prawicarjo před sudnistwom

wutora, 02. oktobera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Po wotkryću pozdatneje skupiny prawicarskich teroristow w Sakskej dyrbjachu so dźensa štyrjo podhladni před Zwjazkowym sudnistwom zamołwić. Dalši třo su wot wčerawšeho w přepytowanskej jatbje. Wosmy muž, kiž je po wšěm zdaću nawoda skupiny, hižo wot septembra w jastwje sedźi.

Politikar FDP za nutřkowne naležnosće Benjamin Strasser žada sej wot wěstotnych zarjadow a zwjazkoweho knježerstwa cyłotny koncept, kak prawicarski terorizm wotwobarać. „Znate dźě je, zo njesłuža koncerty prawicarskich hudźbnych skupin jenož financowanju sceny. Wone su zdobom elementarny wobstatk radikalizacije“, rjekny Strasser powěsćerni dpa.

Generalny zwjazkowy prawiznik je wčera přikazał zajeć sydom muži, kotřiž běchu prawicarskoteroristiske zjednoćenstwo wutworili. Skupina planowaše za jutřiši Dźeń němskeje jednoty aten­taty. Tak chcychu wukrajnikow, politisce hinak myslacych kaž tež žurnalistow nadpadnyć a tak namóc přećiwo prawniskemu statej nałožować.

Lóšt na rjemjesło

wutora, 02. oktobera 2018 spisane wot:
Drježdźany (SN). Cyłkownje 509 młodych žonow a 1 526 muži je so lětsa za wukubłanje w rjemjeslniskim wobłuku rozsudźiło a zahaji wukubłanje w jednym z wuchodosakskich zawodow. To zdźěli wčera Drježdźanska rjemjeslniska komora. Lońši niwow z 2 063 wučomnikami je lětsa z 2 035 nimale docpěty. „Ličby pokazuja, zo maja młodostni lóšt na rjemjesło a zo je atraktiwnych dźě­łodawarjow“, informuje jednaćel Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory Andreas Brze­zinski. Najwoblubowaniše ­powołanje mjez młodostnymi je nadal jězdźidłowy mechatronikar.

To a tamne (02.10.18)

wutora, 02. oktobera 2018 spisane wot:

Wosebity jězbny stoł z legoklockow ma nopawa w Baltimorskim zwěrjencu. Tón bě zwěrjo po operaciji bróńčki (Panzer) dóstało, tak zo móže so nětko zaso bjez ćežow pohibować. Legoklocki móže team zwěrjenca lochko přetwarić a tak na změny reagować. Nopawu chcedźa po wuhojenju zaso do přirody wusadźić. Mjeztym njetrjeba wona žane medikamenty wjace a je hižo zaso jara aktiwna.

Dale a wjetšich pódlanskich wuskutkow dweju potencneju pilow dla je muž policiju zawołał. Wón so njesměrnje poćeše a měješe wulke ćeže z wobtokom, tak zo so boješe z awtom na A 8 w Badensko-Württembergskej k swojej přećelce dale jěć. Zawołana wuchowanska słužba pak móžeše 30lětneho po přepytowanju zaso pušćić. Kak je so nóc pola přećelki skónčiła, wšak policija a wuchowanska słužba njezhoništej.

Je načasu rozsudźeć

póndźela, 01. oktobera 2018 spisane wot:

Iniciatiwa za Serbski sejm chutnu fazu wólbnych přihotow zahajiła

Njebjelčicy (JK/SN). Wupada cyle tak, zo wotměja so wólby Serbskeho sejma kaž planowane 3. nowembra. To bě jedyn z markantnych rozsudow sobotneje dźěłarnički iniciatiwneje skupiny Serbski sejm w Njebjelčanskej „Bjesadźe“. Kandidaća a iniciatorojo běchu hač do wječora wo swojim dźěle, ale wosebje wo terminje wólbow a pječa dalšim trěbnym času, wolerjow mobilizować, wuradźowali.

Wobdźělnicy so prócowachu wuwě­domić sej zmysł, wobsah a narok dźěła w Serbskim sejmje. Dźěše na přikład wo to, z přećiwneju pozicijow konsens docpěć. Poradźowar Njebjelčanskeje gmejny Johannes Heimrath moderěrowaše dwě dźěłarničce, při čimž skedźbni na trěbne wuchadźišća, jednohłósnje rozsudźeć, a pokaza na přikładach, kak hodźa so diskusije wjesć, mysle rjadować a tak wuspěch w sejmje zaručić. „Wažne je, z kotreje strony naležnosć wobhladuješ. Njesměš pak ju při tym samu z wočow zhubić“, wón wu­zběhny.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND