Studija: Boja so přichoda

štwórtk, 10. awgusta 2017 spisane wot:

Njespokojnosće nad swójskim połoženjom dla ludźo AfD wola

Što su přičiny, zo přiwobroćeja so ludźo, tež dźěłarnicy, prawicarskopopulistiskemu orientowanju, potajkim AfD? Tele prašenje je dźěłarnistwam bliska Hansa Böcklerowa załožba w aktualnym pře­pytowanju sćěhowała. Slědźerjo su kónc januara/spočatk februara nimale 5 000 wosobow­ w starobje wot 18 lět nastu­pajo nastajenje, orientowanje hódnoty a wólbnu preferencu online-woprašeli. Wuslědki je Němski dźěłarniski zwjazk wčera w Berlinje předstajił.

Za přichodowu załožbu Łužica

štwórtk, 10. awgusta 2017 spisane wot:

Běła Woda (SN/at). Dźesać klučowych projektow ma frakcija Zwjazka 90/Zelenych w Sakskim krajnym sejmje nastupajo strukturnu změnu we Łužicy za nuznje trěbne. To je frakcija na klawzurje dźensa w Běłej Wodźe schwaliła. Ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) je drje njedawno w Běłej Wodźe tak jasnje kaž ženje do toho wo kóncu wudobywanja brunicy rěčał, tam rěka. Dokelž dźe wo wjace, hač jenož dźěłowe městna w brunicy narunać, měli strukturnu změnu skónčnje započeć, sej Zeleni žadaja.

K projektam słuša, zo dyrbja program elektrifikowanja na čaromaj Choćebuz–Zhorjelc a Drježdźany–Zhorjelc jako prěnjorjadne zastopnjować, a ciwilnu towaršnosć na prócowanjach wo přichod wobdźěleć. Łužicu měli jako kompetencny region za energijowu změnu profilować a syć łužiskich wysokich šulow z pohórnistwowej wědu wutworić. Dale namjetuja Zeleni, zo požada so region Hamor,­ Běła Woda, Mužakow wo zwjaz­- kowu zahrodnu přehladku 2033, a zo wutworja přichodowu załožbu Łužicu.

Dorěče z VW z wašnjom byli

štwórtk, 10. awgusta 2017 spisane wot:

Hannover (dpa/SN). Komunikaciske dorěče mjez awtotwarcom VW a krajnym knježerstwom w Delnjosakskej běchu tež za čas knježerstwa CDU a FDP z wašnjom. Wo tym rozprawjeja nowinarjo. Awtokoncern je po tym knježerstwo z „formulaciskimi pomocami“ zastarował. Tak bě sej firma swój čas nowinske zdźělenki ministerskeho prezidenta Davida McAllistera (CDU) a hospodarskeho ministra Jörga Bodeho (FDP) předpołožić dała a „komunikaciske směrnicy“ sposrědkowała.

Podhladny w chorowni

Paris (dpa/SN). Po nadpadźe z awtom na wojakow zajaty podhladny je dale w jednej z Pariskich chorownjow. Zranjenjow dla njemóžachu jeho dotal hišće přesłyšować, rozhłosowy sćelak Franceinfo rozprawja. Muža běchu wčera na awtodróze njedaloko Boulogne-sur-Mer zajeli. Policisća muža při tym z wjacorymi wutřělemi zranichu. Zastojnicy su mjeztym bydlenje muža přepytali. Pola njeho jedna so wo Algeričana, kiž ma w Francoskej prawo přebywanja.

Kontrole před šulemi

Cyrobizny měła EU dohladować

štwórtk, 10. awgusta 2017 spisane wot:
Berlin (dpa/K/SN). Dźiwajo na to, kak je ke skandalej zajědojćenja jejow z fipronilom docyła dóńć móhło, je delnjosakski minister za ratarstwo Christian Meyer za to, zo měła Europska unija cyłe cyrobiznistwo intensiwnišo dohladować. „Žadam sej task-force EU z kontrolnymi kompetencami po cyłej uniji za škit pře- trjebarjow a přetrjebarkow“, politikar Zelenych zwurazni. Podobnje reaguje Němski burski zwjazk. „Nihdy hižo njesmě so stać, zo statne instancy informacije zatajeja“, praji naměstny generalny sekretar zwjazka Udo Hemmerling. „Z tym su wjele časa za to zhubili, wobmjezować rozšěrjenje skaženych jejow na wikach zhromadźenstwa.“

Gabriel nětko w Južnym Sudanje

štwórtk, 10. awgusta 2017 spisane wot:
Entebbe/Juba (dpa/K/SN). Němski wonkowny minister Sigmar Gabriel (SPD) wopyta dźensa na druhim dnju swojeje wuprawy do Afriki na wójnu a hłód ćerpjacy Južny Sudan. Wot lěta 2013 wojuja tam přisłušnicy luda Dinka, kiž podpěruja prezidenta Salvu Kiira, z podpěraćelemi prjedawšeho naměstneho prezidenta Rieka Machara, přisłušaceho ludej Nuer. Wjace hač štyri miliony ludźi je kraj z toho časa wopušćiło, milion do Ugandy. Přibližnje šěsć milionow Južnosudanjanow, něhdźe połojca wobydlerstwa, nima dosć k jědźi. Při zetkanju z prezidentom Kiirom je so Gabriel prócował wo zakónčenje krawneho konflikta, kotryž kraj spochi bóle zahubja.

Wobě stronje hrozytej ze sylnosću

štwórtk, 10. awgusta 2017 spisane wot:

Pjönjang/Washington (dpa/K/SN). Nawodnistwo sewjerokorejskeho wójska je na najnowše připowědźenje Donalda Trumpa, nałožić „woheń, złósć a sylnosć“ demonstratiwnje měrnje reagowało, ameriskemu prezidentej atestujo, zo nima žanežkuli zrozumjenje za chutnosć situacije. „Z čłowjekom bjez rozuma njeje wěcowny dialog móžny, jenož z absolutnej sylnosću pola tajkeho něšto docpěješ“, rěka we wozjewjenju wójska, publikowanej wot statneje agentury KCNA.

Po prezidenće je nětko tež ameriski minister za zakitowanje James Mattis atomowu zwadu ze Sewjernej Koreju přiwótřił. Komunistiski kraj njemóže so nastupajo­ wojersku sylnosć tola na žane wašnje z USA a jich zwjazkarjami měrić, Mattis rjekny, warnujo zdobom doraznje „před aktiwitami, kiž bychu dowjedli ke kóncej režima a k zničenju jeho ludu“. Mattis namołwi Pjönjangske knježerstwo, wzdać so programa k wuwiwanju atomowych brónjow.

Richter: Rozsud swědomja

štwórtk, 10. awgusta 2017 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Bywši direktor Sakskeje krajneje centrale za politiske kubłanje Frank Richter je z CDU wustupił. Bě to „wosobinski rozsud swědomja“, z kotrymž bě so wón hižo dlěši čas nosył, rjekny znaty wojowar za čłowjeske prawa nowinarjam Sächsische Zeitung. „Mój wustup je znamjo jasnosće, nic hněwa.“ Richter wopodstatni swój rozsud z po jeho měnjenju pobrachowacej kulturu wadźenja a diskusije w sakskej uniji. „Demokratija je wjace hač jenož puć k wólbnemu kašćikej. Wona rozeznawa so wot monarchije mjez druhim w tym, zo maja ju wobydlerjo za swoju naležnosć, a nic za naležnosć krala, a zo wo jeje přichodźe zjawnje a kontrowersnje diskutuja.“ Richter, kiž bě spočatk 1990tych do CDU zastupił, nawjedowaše centralu wot lěta 2009 hač do spočatka 2017. W tejle funkciji měješe tež wospjet rozmołwy ze zastupnikami Domowiny. Nimo toho wobdźělowaše so wospjet na kóždolětnym Budyskim forumje, w kotrymž režim potłóčowanja w něhdyšej NDR z pomocu časowych swědkow předźěłuja.

To a tamne (10.08.17)

štwórtk, 10. awgusta 2017 spisane wot:

Pod wliwom drogow stejaceho lokomotiwnika je policija w Hamburgu lepiła. 40lětny je po dotalnych dopóznaćach ćah z 40 wagonami a 3 800 tonami ranžěrował. Při tym ignorowaše signal a zajědźe bjezmała do barjery. Swědk bě do toho wobkedźbował, kak lokomotiwnik joint kuri. Drogowy test na THC, wobstatk hašiša, bě pozitiwny, policija zdźěli. Jězbnu dowolnosć lokomotiwnika dyrbješe 40lětny wotedać.

Jako powědarjo bajkow móža so sakscy politikarjo wopokazać. Při 4. bajkowym festiwalu swobodneho stata wot 17. do 27. awgusta chcetaj so tež sakski ministerski prezident Stanisław Tilich a prezident krajneho sejma Matthias Rößler (wobaj CDU) wobdźělić, Němski centrum bajkoweje kultury jako zarjadowar informuje. Festiwal wěnuje so lětsa pomjeznej kónčinje k Čěskej a tež serbskim tradicijam.

Běrow jědnaty raz nadpadnjeny

srjeda, 09. awgusta 2017 spisane wot:

Budyšin (SN). Njeznaći su w nócy na wutoru běrow zapósłanče w zwjazkowym sejmje a městopředsydki frakcije Lěwicy Caren Lay w Budyšinje nadpadyli. „To je jědnata ataka w Budyšinje a cyłkownje 27. nadpad na jedyn z mojeju wólbnowokrjesneju běrowow wot lěta 2010“, zdźěli zapósłanča.

Skućićeljo běchu spytali, z kamjenom wokno zachodnych duri přerazyć. Njeskutk je policiji přizjewjeny, próstwa wo chłostanje zapodata. Lay namołwi policiju njeskutk přepytować a wujasnić. Při tym je zapósłanče wažne zhonić, „dalokož tu zwisk k aktualnje přiwótřenej klimje w Budyšinje a zjawnje zwuraznjenej kritice na mojej wosobje a stronje po mojich słowach k najnowšim rozestajenjam na Žitnych wikach wobsteji“.

Runje na zahajacej so horcej fazy wólbneho boja nima Caren Lay namóc jako srědk rozestajenja za akceptabelnu.

Kaž Zhorjelska policiska direkcija na naprašowanje SN zdźěli, je Operatiwny wotwobaranski centrum (OAZ) sakskeje policije w Lipsku přepytowanja zahajił.

Politisce a sportowsce aktiwny

srjeda, 09. awgusta 2017 spisane wot:

W Serbach njeje wón žadyn njeznaty, wšako ze swojimi 2,12 metrami hižo optisce wšitko přesahuje. Roman Dźisławk z Chasowa pak je přiwšěm tež politisce a towaršnostnje angažowany čłowjek.

Lěta 1975 rodźeny z Haslowa pochadźacy Roman Dźisławk bě po maturje na Budyskim Serbskim gymnaziju w Drježdźanach zawodne hospodarstwo studował. Dźensa nawjeduje logistiski wotrjad Hornjołužiskich klinikow w Budyšinje z 50 sobudźěłaćerjemi a ma tak dosć wulku zamołwitosć. Lěta 2004 bě Roman Dźisławk nachwilnje za Serbske Nowiny dźěłał a za naš wječornik nowy moderny redakciski system wobstarał.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND