Čłonojo libanonskeho Čerwjeneho křiža pytaja w rozwalinach we wsy Ain Jakub na sewjeru kraja za woporami. Při nadpadźe ­israelskich lětadłow je tam znajmjeńša wosom ludźi zahinyło. Po libanonskich informacijach bydlachu tam ćěkancy z juha ­Libanona. Israel twjerdźi, zo chowachu so w domach wojowarjo islamistiskeje milicy Hisbollah. Foto: dpa/Omar Ibrahim

Rubio nowy wonkowny minister USA

wutora, 12. nowembera 2024 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Za swoje njepowalne nastajenje napřećo Chinje a Iranej znaty senator Marco Rubio ma so po informacijach medijow z přichodnym wonkownym ministrom USA stać. Přichodny prezident Donald Trump je so pječa za swojeho republikanskeho kolegu rozsudźił. Přiwšěm njeje wěste, hač Trump swoje měnjenje tola hišće nje­změni. Rubio je wot lěta 2019 w senaće USA a bě 2016 podarmo spytał, sam za republikanow kandidować. Tehdy bě wón w předwólbach Donaldej Trumpej podležał.

Jedyn z móžnych kandidatow za zastojnstwo wonkowneho ministra bě tež Richard Grenell, bywši wulkopósłanc USA w Němskej.

Ukraina pola Kurska wuspěšna

wutora, 12. nowembera 2024 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). Ukraina wjaza po njewočakowanym nadběhu w ruskej kónčinje wokoło Kurska po swójskich informacijach něhdźe 50 000 ruskich wojakow. ­Tole je ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj zdźělił. Ruska njemóže swojich wojakow tuž na druhich wotrězkach fronty w Ukrainje zasadźić, Zelenskyj rjekny. Informacije njejsu přepruwujomne. Ukraina bě lětsa njewočakowanu ofensiwu na Kursk zahajiła a wjetše kónčiny na ruskim teritoriju wobsadźiła. Ruska je na to dotal zdźeržliwje reagowała. Pječa přihotuje ruske wójsko přećiwnu ofensiwu. Při tym chcedźa pječa tež wojakow ze Sewjerneje Koreje zasadźić.

Bohate kraje měli za klimu płaćić

wutora, 12. nowembera 2024 spisane wot:

Baku (dpa/SN). Na zahajenju swětoweje klimoweje konferency w Azerbaidźanje su bohate kraje kaž Němsku z pjenježnymi žadanjemi w astronomiskich rozměrach konfrontowali. Znajmjeńša 1 000 miliardow dolarow wob lěto wočakuje 45 najchudšich wuwićowych krajow wot industrijnych krajow, zo móhli dalšemu woćoplenju zemje zadźěwać a sćěhi klimoweje změny zmištrować. Němska statna sekretarka za klimu Jennifer ­Morgan w Baku rjekny, zo je sej Němska swojeje zamołwitosće za klimu zasadnje wědoma. Płaćić pak měli wšitke staty, „kotrež móža sej to dowolić“. Z wida EU na přikład su kraje kaž China abo bohate staty arabskeho zaliwa zamołwite, klimowe pomocy financować. Po lětdźesatki trajacej logice EU pak tute kraje přeco ­hišće jako wuwićowe kraje zastopnjuja, kotrež su pomocy potrěbne.

Nimale 200 krajow w něhdyšej sowjetskej republice wuradźuje, kak móhli klimowu krizu a jeje sćěhi wobmjezować. Po wólbnym dobyću Donalda Trumpa so boja, zo so USA dale njewobdźěla.

Nowowólby sejma 23. februara

wutora, 12. nowembera 2024 spisane wot:

Nawodnistwje SPD a CDU/CSU so dojednałoj – Zeleni přezjedni

Berlin (dpa/SN). W zwadźe wo termin móžnych dočasnych wólbow zwjazkoweho sejma su so zastupnicy SPD a CDU/CSU dźensa na 23. februar 2025 dojednali. Tole rozprawja powěsćernja dpa. Termin je tež ze Zelenymi wothłosowany. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) chce 16. decembra w zwjazkowym sejmje prašenje dowěry stajić. Wo wólbnym terminje doskónčnje rozsudźić ma zwjazkowy prezident Frank-Walter-Steinmeier. Minjene dny běchu so wo termin dočasnych wólbow zwjazkoweho sejma dosć raznje wadźili.

Frakciski předsyda CDU/CSU Friedrich Merz (CDU) chcyše po zwrěšćenju amploweje koalicije SPD, Zelenych a FDP wólby w februaru přewjesć. Na posedźenju frakciskeho předsydstwo mjenowaše wón wčera terminaj 16. abo 23. februar jako móžny termin, powěsćernja dpa rozprawješe. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) chce jutře w zwjazkowym sejmje knježerstwowu deklaraciju wozjewić. Wón chcyše poprawom hakle 15. januara w zwjazkowym sejmje prašenje dowěry stajić a nowowólby kónc měra přewjesć dać. Tole běchu raznje kritizowali.

Škoda teje prócy!

wutora, 12. nowembera 2024 spisane wot:
Na wčerawšim dnju swjateho Měrćina su starši z dźěćimi w mnohich wosadach lampionowy ćah dožiwili. Poprawom je to stajnje jara rjana atmosfera, hdyž woni spěwajo po hasach běža. Dale a bóle pak zwěsću, zo dźěći a samo starši spěwy hižo njeznaja, hewak wšak bychu sobu spěwali. Město toho pak bachtajo po dróhach ćehnjechu. Tak bě tomu wčera w Radworju. Škoda! Za přihotami na tónle swjedźeń tči stajnje wjele prócy. Derje, zo je přeco zmužity jěchar zwólniwy a sej ­zwaži, znatu scenu w kruhu wjele dźěći předstajić. Tež skupina dujerjow přećah hudźbnje wuhotuje. Skupina młodostnych ćah ze smólnicami přewodźuje a wohnjowa wobora zaruča wěstotu. W Radworju kubłarki a kubłarjo Katolskeho dźěćaceho domu nimo programa w cyrkwi tež zastaranje z jědźu a napo­jemi zaručeja. Tak zo móža přitomni ­po přećahu hišće rjanu atmosferu při ­lěhwowym wohenju dožiwić. Škoda teje prócy! Bianka Šeferowa

Nory kluč radnicy sej wužadali

wutora, 12. nowembera 2024 spisane wot:
Po starodawnej tradiciji su nory w Choćebuzu wčera póstnisku sezonu 2024/2025 zahajili. Dypkownje w 11.11 hodź. podachu so čłonojo wjacorych karnewalowych klubow zhromadnje do radnicy, zo bychu sej kluč domu wužadali. Wulki kluč ­radnicy přewza lětsa, runje na 35. róčnicy Choćebuskeho karnewala, princowy por Krissi I. a Maik II. Wyši měšćanosta Tobias Schick dyrbješe po tym z čłonkami ­škričkoweje gardy na zwučowanja. Kaž přeco su zarjadowanje z konfetijom a wjele hudźbu wobrubili. Wjeršk lětušeje karnewaloweje sezony je wulka telewizijna gala 1. februara w měšćanskej hali a póstniski přećah 2. měrca 2025. Foto: Michael Helbig

To a tamne (12.11.24)

wutora, 12. nowembera 2024 spisane wot:

Na wšěch 590 kilogramow kokaina su sobudźěłaćerjo wulkowikowarja sadu a zeleniny w Grimmje pola Lipska w bananowych kistach namakali. Wopojny jěd je wjace hač dźesać milinow eurow hódny, krajny kriminalny zarjad zdźěla. Zawod bě policiju informował, po tym zo běchu mjez bananami podhladne pakćiki wuhladali. Drogi běchu na 33 kistow rozdźělene. Cłownicy kokain sćazachu. Wotkal drogi pochadźeja, hišće njewědźa.

Wuměłski wikowar, kotryž steji předawanja falšowanych mólbow dla před Berlinskim sudnistwom, je wumjetowanja wotpokazał. Statne rěčnistwo twjerdźi, zo je muž mólby pólsko-francoskeho wuměłca Louisa Marcoussisa a toho mandźelskeje Alice Halička-Marcoussisy falšował a za dohromady 91 000 eurow předał. Wikowar twjerdźi, zo je mólby na přesadźowanju kupił.

Swětowa synoda zakónčena

póndźela, 11. nowembera 2024 spisane wot:

Vatikan (B/SN). Na kóncu swětoweje synody katolskeje cyrkwje su wobdźělnicy wo 155 wotrězkach kónčneho dokumenta wothłosowali. Hnydom po tym jón bamž Franciskus w italšćinje zjawnosći oficialnje pře­po­da. Dokument je tež w nachwilnym němskim přełožku internetnje přistupny. Do kónčneho wobzamknjenja wotměchu so konferency a naprašowanja na lokalnej, kontinentalnej a globalnej runinje cyrkwjow.

Swjedźeń swjateho Měrćina

Mišno (B/SN). Kaž w biskopstwje Drježdźany-Mišno přewjeduja tež we wjacorych regionach Němskeje, Awstriskeje, Šwicarskeje, Luxemburga, we wuchodnej Belgiskej, Južnym Tirolu a w Šleskej swjedźeń swjateho Měrćina z lampionowym ćahom a na čole z jěcharjom na konju. W ewangelskej cyrkwi wopominaja tón dźeń mjeniny a křćeńcu reformatora Martina Luthera.

Nas wjace wjaza hač dźěli

Nowy předsyda Budyskeje wokrjesneje CDU

póndźela, 11. nowembera 2024 spisane wot:

Chrósćicy (SN/MkWj). Na swojim zjězdźe je Budyski wokrjesny zwjazk minjenu sobotu w Chrósćicach 52lětneho předewzaćela Steffena Roscheka za noweho wokrjesneho předsydu wuzwolił. Nimo toho wuzwoli něhdźe sto delegatow w Chróšćanskej wjacezaměrowej hali Roscheka za noweho direktneho kandidata CDU we wólbnym wokrjesu 155 k wólbam zwjazkoweho sejma. Roschek je woženjeny, ma dwě dźowce a je wot lěta 2017 z čłonom CDU. Wón dźěła na polu informaciskich technologijow.

Jako nowy předsyda Budyskeho wokrjesneho zwjazka dósta Roschek nimale 97 procentow hłosow. Dotalny wokrjesny předsyda, krajny rada Udo Wićaz, njeje wjace kandidował, dokelž chce so na nadawki jako krajny rada koncentrować.

Při wólbach direktneho kandidata CDU we wólbnym wokrjesu dósta Roschek samo sto procentow hłosow. W swojej narěči 52lětny rjekny, zo pochadźa politisce z časa 90tych lět, jako bě Helmut Kohl zwjazkowy kancler. Dźensa bědźi so kraj z ideologiskimi dogmami. „Dokal to wjedźe, wšědnje widźimy“, Roschek hladajo na zwrěšćenu amplowu koaliciju w Berlinje rjekny.

HSSL24

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND