Pozitiwny nastork za ludźi

wutora, 11. julija 2023 spisane wot:

Redakcija je so wopytowarjow folklorneho festiwala za jich zaćišćemi pra­šała.

Mila Zachariasowa z Kósobuza wo programje w Hochozy: Je rjenje, zo je sej telko skupinow z druhich krajow k nam dojěło. A rjenje tež je, zo słyšiš wšudźe serbske słowa, wšojedne, hač hornjo- abo delnjoserbske abo hdys a hdys prosće „pšosym“ a „źěkujom se“, a zo wuhladaš wšudźe wjele serbskich drastow.

Kulowski farar Gabriš Nawka: Ludźo trjebaja pozitiwne nastorki za žiwjenje – kaž tón festiwal, móžeš wodychnyć a duši so kolebać dać. Festiwal je wulki dobytk za wobydlerjow we wobkruhu dwaceći kilometrow a njeparujomny. Běše po dołhej přestawce najwjetši čas, zo so zaso wotměwa!

Bettina Wenderothowa z Chrósćic: Mam wulkotne wuměnjenja, dokelž w Chrósćicach bydlu. Sym z babyfonom po dworach po puću była. Cyły swět, lětsa přewažnje Europa, so pola nas zetkawa. Mi so předewšěm měšeńca mjez temperamentnymi a měrnymi zynkami spo­doba. Wosebje wćipna běch na skupinu „Nowa Doba“.

Zapósłane (06.07.23)

štwórtk, 06. julija 2023 spisane wot:

Měrko Šołta z Budyšina ma slědowace přispomnjenje:

Póndźelu, 3. julija, pisachu SN na stronje 4 w pokiwje na zarjadowanje wo jahodach, zo rozłoži dnja 5. julija „mějićel Kaščanskeho knježeho kubła“ mjez druhim plahowanje a předźěłanje tajkich płodow. Kašecy njemějachu žane knježe kubło, ale słušachu klóštrej Marijina hwězda, kotryž měješe tam wićežneho bura. Tute kubło běše dołho w Čochec wobsydstwje. Spočatk 19. lětstotka přeńdźe wone do Smolic wobsydstwa – hlej tež swjaty křiž před ­Kašecami. Po smjerći našeje prawowki, Madleny rodź. Dučmanec z Nuknic, předa Jan Smoła, najenk ryćerkubła w Schwosdorfje zady Kamjenca, swoje něhdyše ­wićežne kubło w Kašecach.

Babuša Cinderowa z Choćebuza złožuje so na rozprawnistwo wo nowinarskej konferency Serbskeho Sejma:

Zapósłane (23.06.23)

pjatk, 23. junija 2023 spisane wot:

Jurij Bulank z Prawoćic poćahuje so w swojim dopisu na rozprawnistwo w SN wo njedawnym posedźenju Budyskeho wokrjesneho sejmika:

We wudaću 20. junija pisachu SN wo móžnych problemach při zaručenju podpěry serbskeje kultury. Njeje to potom budźenske znamjo, zo dyrbimy so gratu přimać, politiskeho gratu. Wšako je namjet ze stron #noAfD jenož jedyn z wjele přikładow boja přećiwo mjeńšinowym skupinam. Přiwšěm njewoznamjenja namjet tu hnydom kónc podpěry za Serbow. Ale krok po kroku da so to tak we wšelakich sejmach zwoprawdźić. Chcemy w přichodźe dale na to dźiwać, zo budu sejmy na komunalnym a krajnym polu po wólbach přeco tak natwarjene, zo su pjenjezy za podpěru serbskeje kultury a kubłanja dale zaručene? Snano je wažne so wjace w politiskich stronach angažować, w tutych so za serbske temy zasadźować a při wólbach do parlamentow na serbske zastupnistwo kedźbować.

Zapósłane (16.06.23)

pjatk, 16. junija 2023 spisane wot:

Cyril Pjech z Berlina wupraja so k diskusiji měroweho rozrisanja wójny w Ukrainje dla:

Społnomócnjeny za prašenja měra Ewangelskeje cyrkwje w Němskej (EKD), biskop Friedrich Kramer, je so na njedźelu skónčenym Ewangelskim cyrkwinym dnju w Nürnbergu za to wuprajił, zo njeměli so Ukrainje dale brónje dodawać, dokelž brónje morja, ale zo by so skónčnje wo přiměrje a jednanjach rěčeć dyrbjało. Na to je jemu bywši wulkopósłanc Ukrainy w Němskej, Melnyk, wudawał (hišće njedźelu!), zo dyrbjał so wón „społnomócnjeny za kapitulaciju abo Judaš-społnomócnjeny“ mjenować. Za čas swojeho zastojnstwa w Němskej je so Melnyk jara wótře a lózysce wo to postarał, zo so kóžde rozumne słowo w tutej naležnosći podusy a zo tajke někak lěto dołho po nadpadźe Ruskeje na Ukrainu tež słyšeć njeběchu (tež nic w tutej nowinje, w kotrejž bě so něchtó hóršił na tych, kiž po zdaću hinak pisaja hač bě lěto dołho měnjenje we wodźacych medijach).

Zapósłane (15.06.23)

štwórtk, 15. junija 2023 spisane wot:

Robert Maćij z Hrubjelčic poćahuje so na přinošk „Za šulu je koncept trěbny“ we wčerawšim wudaću SN:

Wospjet su w SN wulki přinošk wo Serbskej zakładnej šuli w Budyšinje wozjewili. Z wulkim zadźiwanjom čitach, zo su wšitke dźěći, kiž w awgusće do Budyskeje Serbskeje zakładneje šule zastupja, pruwowali. Nawodnica šule, knjeni Rätzowa, pozdatnje praji, zo „pak ani jeničke serbske abo na maćernorěčnym niwowje rěčace dźěćo“ mjez nimi njeje. Sym sej chětro wěste, zo wona to tak – so na wšěch nowačkow poćahujo – prajiła njeje. Z Budyskeje pěstowarnje „Jan Radyserb Wjele“ póńdu wjacore dźěći do woneje šule, kiž doma jenož serbsce rěča a dalše z měšanych mandźelstwow ze sylnej serbskej wutrobu a serbskim jazykom.

Při tutej składnosći, so tež prašam, čehodla SN wo dnjowych přebywanišćach pisaja. W němčinje hižo dźiwne słowo běrokratow, je mi tutón germanizm w serbšćinje wosebje bolostny. Wuraz pěstowarnja tola wo wjele lěpje wopisuje, što dźěćom tam skića.

Zapósłane (14.06.23)

srjeda, 14. junija 2023 spisane wot:

Jurij Sorna* wudospołni rozprawnistwo wo tak mjenowanym „dnju X“ w Lipsku ze swójskim dožiwjenjom:

Kónc meje wuńdźe po dołhim jednanju wusud w tak mjenowanym jednanju Antifa-wuchod. Njehladajo na snadnu ličbu indicijow a samo alibije wobskorženych, Linu E. a dalšich antifašistow k jatbje hač do pjeć lět zasudźichu – w mojich wočach ryzy politiski wusud. Tohodla so rozsudźich, hromadźe z 1 500 tamnymi přećiwo wusudej demonstrować.

Demonstraciji bě město Lipsk do toho přizwoliło. Tute prawo mi přisteji – to sej znajmjeńša myslach. Na městnje pak nam policija naše prawo zaprě. Stotki ćežko wobrónjenych policistow wobdachu naměsto, na kotrymž běchmy so měrliwje zetkali. Woni bijachu do ludźi a ćěrjachu nas hromadźe. Z tym započa so dwanaćehodźinska tortura. Wjace hač tysac demonstrantow běše hromadźe stłóčenych, bjez wody a jědźe, ani móžnosće na wustup hić. Mjeztym policija stajnje zaso do ludźi zarazy. Mnozy z nich njeběchu ani hišće połnolětni. Zdźěla sanitetarjam zakazachu, zranjenych zastarać.

Zapósłane (12.06.23)

póndźela, 12. junija 2023 spisane wot:

Christiana Piniekowa z Choćebuza: Radźeny model žiweje demokratije

Rady so w SN informuju a diskusije sćěhuju. W rubrice Zapósłane w SN z 6. junija nawjaza Babuša Cinderowa na nastawk Měrćina Wałdy w SN z dnja 2. junija. We woběmaj dźěše mjez druhim wo wólby zastupnistwa Serbow. K tomu chcu dodać mysle wo modelu nutřkoserbskich wólbow w Braniborskej, kiž so po mojim měnjenju pozitiwnje na delnjoserbsku community wuskutkuje.

Lucija Jakštowa z Chrósćic piše k debaće wokoło mobilneho błyskača we wsy:

Hdys a hdys steji pola nas błyskač. Mi je jasne, zo so kóždy, pola kotrehož so zabłysknje, přez to mjerza, a to je so zawěsće – wothladajo wot „našeje dróhi“ – skoro kóždemu šoferej hižo raz stało. W najlěpšim padźe so po tym na předpisanu spěšnosć dźeržiš.

Njedawno pak mějach dožiwjenje, kotrež mje pohnu, so jónu zjawnje słowa jimać. Mje něchtó narěča so prašejo, čehodla błyskace awto, hdyž steji na našej ležownosći, njewućěrimy, to je lózyskosć. Jako znapřećiwich, zo je w mojich wočach lózyske, hdyž taflu z wobmjezowanjom spěšnosće najwjetši dźěl awtow dospołnje ignoruje a njemało awtow samo z dwójnej spěšnosću do wjeski nutř abo z wjeski won smali, bu mi wotmołwjene, da dyrbiće preč ćahnyć.

Napisał dr. Měrćin Wałda

Pod rubriku Diskusija wozjewjeja Serbske Nowiny kontrowersne teksty, kotrež měli wuměnu měnjenjow pozbudźić.

Skóržby wo njepřezjednosći Serbow abo strach před jich „rozpadom“ njejsu ničo nowe. Stajnje ležachu te najlěpše lěta w zańdźenosći. Tola něšto je dźensa hinak. Zo „Serbja so zhubja ...“ abo zo je hižo „přepozdźe“, słyšach njedawno na wotewrjenju wustajeńcy „Čej da sy?“ w Serbskim muzeju wot mnohich, kotrychž dotal jako pesimistow njeznajach. Dźeń a bóle je widźeć, zo dźe serbska rěč, tež serbski towaršnostny angažement wšudźe wróćo, w institucijach, pola muži a žonow, pola młodostnych a staršich, pola šulerjow a gymnaziastow. Kóžde lěto zemrěje rjad angažowanych ludźi. Jim sćěhuje wjele mjenje socialnje aktiwnych. Hačrunjež je drje wšěm problematiska situacija wědoma, so tabuizuje abo situacija so njezamołwiće rjenje barbi.

Zapósłane (25.05.23)

štwórtk, 25. meje 2023 spisane wot:

Rejza Šěnowa z Budyšina: K Šěrachowej šćežce wokoło Budyšinka:

Zawěrno bě to rjane dožiwjenje, so zhromadnje z wulkej šwitu pčołarjow a pčołarkow kaž tež lubowarjow přirody po mjenowanej Šěrachowej šćežce wokoło Budyšinka wodźić dać. Tež šwarna ličba Serbow, mjez nimi Konječan pčołar Jan Šołta, počesći na te wašnje serbskeho fararja a přirodospytnika Hadama Bohuchwała Šěracha.

Z přinoška Leńki Thomasoweje w Serbskich Nowinach z 22. meje zhonimy, zo běchu so dwurěčne tafle šćežki z pomocu Budyskeje župy zhotowili. To je chwalobne, při blišim pohladanju pak wjace hač přesłapjace. Njeje ani jedneje tafle bjez zmylka w serbskim teksće. A to nic jenož, dokelž hóčki abo smužki pobrachuja abo druhi konsonant tworja. Samo Šěrachowe mjeno w nadpismje na prěnjej tafli je skomolene. Wobsah na druhich je z časami tak skomoleny, zo jón jenož z pomocu němskeho originala zrozumiš.

HSSL24

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND