Krótkopowěsće (04.11.15)

srjeda, 04. nowembera 2015 spisane wot:

Michael Gromm njeboh

Berlin. Jendźelski spisowaćel a přećel Serbow Michael Gromm je njeboh. Wón zemrě minjenu sobotu 72lětny w jednym z Berlinskich hospicow, kaž jeho najwuši přećeljo zdźěleja. Gromm bě so wjele lět wo zachowanje Rogowa prócował a je samo sudniske procesy přećiwo koncernej Vattenfall wjedł. Stajnje zaso bě wón hósć Berlinskich Serbow.

Namołwjeja k demonstraciji

Drježdźany. Sakscy Zeleni namołwjeja přichodnu póndźelu, 9. nowembra, jasne znamjo za demokratiju a přećiwo hidźe a nječłowjeskosći sadźić. „9. nowember je z powalenjom murje 1989, z pogromowej nocu 1938 a wuwołanjom Weimarskeje republiki 1918 rozsudny datum němskich stawiznow.“ Demonstracija ma hesło „Wutroba město šćuwańcy“.

Templ za mjeńšinu

Cheb. Na terenje aziskeho wikowanišća w zapadočěskim měsće Cheb je tamniša skupina Vietnamjanow buddhistiski templ, financowany ze swójskich srědkow, wotewrěła. Štyri a poł metra wulku postawu Buddhy kaž tež druhe twarske elementy běchu w kontejnerach z Vietnama přiwjezli. Mjez 33 000 wobydlerjemi Cheba je 4 500 z Vietnama.

Kónc w skupinskej fazy

Krótkopowěsće (03.11.15)

wutora, 03. nowembera 2015 spisane wot:

Tilich na wopyće w Romje

Drježdźany. Sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) je wot dźensnišeho na třidnjowskim wopyće w Romje, hdźež so tež z bamžom Franciskusom zetka. Kaž statna kenclija zdźěla, chce při tej składnosći jeničce za bamža zestajanu chronologiju duchowneho a wosadneho žiwjenje sakskich katolikow po lěće 1989 přepodać. Je to prěnja jězba Tilicha jako nowy prezident Zwjazkoweje rady.

Nowy nawoda rezerwata

Stróža. Biosferowy rezerwat Hornjołužiska hola a haty dóstanje noweho nawodu. 1. januara 2016 přewozmje Torsten Roch komisariski nawod, kaž Sakski statny lěsniski zawod jako nošer rezerwata informuje. 43lětny diplomowy inženjer za lěsnistwo je minjene lěta w sakskim lěsniskim zarjedźe we wjacorych wodźacych funkcijach skutkował.

Seehofer přijědźe do Sakskeje

Krótkopowěsće (02.11.15)

póndźela, 02. nowembera 2015 spisane wot:

Angažement počesćił

Drježdźany. Sakski ministerski prezident Stanisław Tilich je dźensa w Drježdźanach komunalnych politikarjow za jich angažement při natwarje demokratije w swobodnym staće hnydom po politiskim přewróće počesćił. To zdźěli statna kenclija. Mjez wuznamjenjenymi bě tež wjelelětny Budyski wyši měšćanosta Christian Schramm (wobaj CDU).

Chwalba čěskim awtotwarcam

Mláda Boleslav. Nowy nawoda awto- twarca Škoda Bernhard Maier je swoje nawjedowace zastojnstwo čěskeje wotnožki VW z chwalbu za awtotwarske tradicije susodneho kraja zwjazał. „Předewzaće reprezentuje wusahowacy wuznam Čěskeje jako kolebki europskeho awtomobilotwarstwa“, rjekny 55lětny dźensa. Přitym pilnosć ludźi wosebje wuzběhny. Tradicija Škody saha hač do 19. lětstotka.

Mašinotwarcy ćerpja Chiny dla

Krótkopowěsće (30.10.15)

pjatk, 30. oktobera 2015 spisane wot:

Myto serbskej wědomostnicy

St. Louis. Concordia Historical Institute w ameriskim St. Louisu mytuje serbsku wědomostnicu Trudlu Malinkowu za wudawaće knihi „Jan Kilian (1811–1884) – Pastor, Poet, Emigrant“. Předmjet slědźenišća su stawizny Lutherskeje cyrkwje w Sewjernej Americe. 12. nowembra jej w St. Louisu myto spožča.

Nowum w LND

Budyšin. Znaty Towaršny spěwnik předleži nětko jako app. Tak je móžno, teksty spěwow spěšnje na wobrazowce měć. App hodźi so w Google Play Store jako light-wersija darmotnje downloa­dować, połna wersija płaći 3,99 eurow. Při zwoprawdźenju projekta je LND podpěrało Böhmak it-poradźowanje, technisku realizaciju přewza develAPPers UG.

Nowa čara za lěsnu železnicu

Běła Woda. Ze symboliskim prěnim zarywom zahajichu wčera nowotwar nimale štyri kilometry dołheje čary Mužakowskeje lěsneje železnicy k wěži při Ćežkej horje w Běłej Wodźe. Nowe kolije maja narunać dźěl tych, kotrež dyrbjachu Wochožanskeje brunicoweje jamy dla wot­stronić. Šef lěsneje železnicy Friedemann Tischer naprawu wita, dokelž so techniski pomnik tak zachowa.

Krótkopowěsće (29.10.15)

štwórtk, 29. oktobera 2015 spisane wot:

Znowa mjenje bjezdźěłnych

Budyšin. W oktobrje bě we wuchodnej Sakskej 25 041 bjezdźěłnych, 386 mjenje hač měsac do toho. Překwapjace a za oktober skerje njetypiske je, zo bjezdźěłnosć hišće raz woteběra, rjekny dźensa Thomas Berndt, šef Budyskeje agentury za dźěło. Kwota bjezdźěłnosće wučinja 8,6 procentow, w Kamjenskim wobłuku 4,9 a w Zhorjelskim 12,9 procentow.

Wurumuja cyrkej za ćěkancow

Oberhausen. Něhdźe połsta ćěkancow móže přichodny tydźeń do ewangelske­je cyrkwje w sewjerorynsko-westfalskim Oberhausenje zaćahnyć. Tamniša wosada bě tole poskićiła, kaž rěčnik města wobkrući. Do toho dyrbja Boži dom wurumować, ławki runje tak kaž wołtar, klětku a dupu. Sanitarne připrawy budu w kontejnerach zwonka cyrkwje.

Za darmotny wobjed dźěćom

Krótkopowěsće (28.10.15)

srjeda, 28. oktobera 2015 spisane wot:

Myto za Kamjenski projekt

Torgau. Sakski nutřkowny minister Markus Ulbig (CDU) je dźensa w Torgauwje składnostnje wuhódnoćenja wubědźowanja „Do srjedźa! City-ofensiwa Sakska lěta 2015“ projekt města Kamjenca „Nowe stare město – čerstwy wětřik w starych murjach“ z připóznawanskim mytom 5 000 eurow wuznamjenił. Wubědźowanje bě lětsa dwanaty raz.

Wjace Čechow w „getach“

Praha. Po zdźělenju Radeka Jiráneka, direktora Agentury za socialnu integraciju, je w Čěskej republice wokomiknje dwójce telko „socialnje wuzamknjenych getow“ kaž w lěće 2006. Aktualnje jedna so wo 600 městnow ze 115 000 wobydlerjemi, wosebje romaskeje narodnosće. Najwjace „getow chudoby“ je w sewjernej Čěskej a wokoło Ostravy.

Blatter rozsud wobžaruje

Zürich. Prezident swětoweho koparskeho zwjazka (FIFA) Joseph Blatter wobža­ruje, zo njeje po swětowych mišterstwach w lěću 2014 wotstupił. Tole rjekny wón ruskej powěsćerni Tass. Zastupnicy wjacorych kontinentalnych zwjazkow běchu jeho pječa prosyli w zastojnstwje wostać, zo njeby so konstelacija mocy w zwjazku FIFA na jich njedobro změniła.

Krótkopowěsće (27.10.15)

wutora, 27. oktobera 2015 spisane wot:

Zetkanišćo nětko wjetše

Budyšin. Dnjowe zetkanišćo Carity w Budyšinje je wot dźensnišeho w nowych rumnosćach. W twarjenju něhdyšeje BHG na Póstowym naměsće móže nětko hač do 15 staršich ludźi wot póndźele hač do pjatka zhromadne hodźinki při zabawnych hrach, čitanju a jědźi dožiwić, zdźěli Manuela Pöpelowa. Hromadźe ze sobudźěłaćerku stara so wona tam tuchwilu wo sydom do wosom seniorow, kotřiž su zdźěla dementni.

Lubin chce přistupić

Lubin. Serbski sydlenski rum na juhu Braniborskeje móhł so přichodnje rozšěrić. Błótowske město Lubin chce zajutřišim, štwórtk, wo tym wuradźować, hač wotpowědnu próstwu wo přistup zapoda. Měšćanosta Lars Kolan (SPD) z toho wuchadźa, zo wjetšina zapósłancow měšćanskeho parlamenta tomu přihłosuje, kaž wón nowinarjam zdźěli.

Muž swoju žonu morił

Krótkopowěsće (26.10.15)

póndźela, 26. oktobera 2015 spisane wot:

Nalada chětro napjata była

Freiberg. Napjata a chětro agresiwna nalada knježeše wčera w Freibergu, jako tam ćah z ćěkancami dojědźe. Něhdźe 200 policistow měješe něhdźe dwójce telko demonstrantow pod kontrolu dźeržeć. Při tym dóńdźe k raznym werbalnym rozestajenjam z połsta přećiwnymi demonstrantami. Cyłkownje 721 požadarjow azyla dowjezechu wčera hišće do Lipska a Drježdźan.

Po telefonaće pryska woda

Jiřetín pod Jedlovou. Nowu fontanu na naměsće w Jiřetínje nad Jedlovou w čěskich Łužiskich horach móže kóždyžkuli běžeć dać. Dosaha telefonowe čisło, za­pisane na tafli při studni, zazwonić a wodomjet­ započina awtomatisce wodu pryskać­. Bórze budźe móžno atrakciju tež na webcamje wobkedźbować. Klětu matej w měsće dalšej tajkej studni nastać.

Dokumentarny festiwal

Lipsk. Mjeztym 58. mjezynarodny festiwal dokumentarnych a animaciskich filmow zahaja dźensa w Lipsku. Na nim pokazaja 300 filmow z 62 krajow, kaž zamołwići zdźěleja. Je to mjeztym sobu najwuznamniše zetkanje tuteje filmoweje branše. Wjeršk budźe swjatočne spožčenje mytow 31. oktobra.

Krótkopowěsće (23.10.15)

pjatk, 23. oktobera 2015 spisane wot:

Na rěčnym atlasu dźěłali

Łužnica. W chorwatskej Lužnicy njedaloko stolicy Zagreba wotmě tutón tydźeń konferenca komisije za Słowjanski rěč­ny atlas. Mjezynarodna skupina slawistow zaběraše so ze zwobraznjenjom słowjanskich dialektow w formje rěčnogeografiskich kartow. Njedawno je wušoł w Moskwje dalši zwjazk atlasa, w kotrymž su tež štyri serbske narěče zapřijate.

UNO kritizuje Čěsku

Praha/Genf. Zjednoćene narody wumjetuja Čěskej systematiske ranjenje čłowjeskich prawow migrantow. Knježerstwo w Praze prawdźepodobnje spyta, ćěkancow wottrašić, zo njebychu do kraja přišli, UNO wčera zdźěli. Mjez druhim kritizuja, zo Čěska ćěkancow hač do 90 dnjow pod ponižowacymi wuměnjenjemi interněruje, mjez nimi tež dźěći.

Nowosće wokoło liškow

Krótkopowěsće (22.10.15)

štwórtk, 22. oktobera 2015 spisane wot:

Sakski šef PKK zajaty

Drježdźany. Policija je pozdatneho sakskeho regionalneho šefa zakazaneje kurdiskeje Dźěłaćerskeje strony PKK zajała. 44lětneho dosahnychu jeho wčera při raciji w Drježdźanach, kaž statne rěčnistwo dźensa zdźěli. Jemu wumjetuja čłonstwo we wukrajnej terorowej organizaciji. Dotal bě 44lětny regionalny nawoda w Hannoveru, doniž njepřińdźe do Sakskeje.

„Ostalgija“ tež w Čěskej

Praha. Na teritoriju bywšeje NDR rozšěrjene nastajenje k tradicionalnym produktam z časa do lěta 1990 je tež w Čěskej republice přitomny. Dźeń a wjac předewzaćow spyta tole wužić. Tak je předawarnja Lidl hižo druhi raz wosebity tydźeń ze žiwidłami socialistickeho časa w „originalnym“ zapakowanju přewjedła. Zajim kupcow wočakowanja přetrjechi.

Sakske hospodarstwo robustne

nowostki LND