Krótkopowěsće (15.10.19)
Němske knižne myto Stanišićej
Frankfurt nad Mohanom. Za roman „Herkunft“ je Saša Stanišić wčera Němske knižne myto dóstał. W swojej dźaknej narěči zwurazni 1978 w Bosniskej rodźeny spisowaćel, kiž je jako 14lětny juhosłowjanskeje wójny dla do Němskeje ćeknył, swój hněw, zo je Peter Handke Nobelowe myto dóstał. Handke bě we wójnje proserbiske stejišćo zabrał.
Telko dojězdźowarjow
Budyšin. Ličba dojězdźowarjow powołanja dla je w Budyskim wokrjesu ze 86 000 wosobami tak wulka kaž ženje do toho. Dźěłarnistwo twarstwo-agrar-wobswět (IG BAU) kritizuje diskrepancu mjez pobrachowacymi zapłaćomnymi bydlenjemi we wulko- a uniwersitnych městach a mnohimi runje tam w zašłych lětach nastatymi dźěłowymi městnami. Dojězdźowarjo zhubja wólny čas, tež wobswět ćerpi pod jězdźenjom.
Mjez horomaj putnikować
Krótkopowěsće (14.10.19)
SLA na festiwalu na Mallorcy
Palma de Mallorca. Prěni raz je Serbski ludowy ansambl minjeny pjatk na španiskej kupje Mallorca wustupował. Na festiwalu MúsicaMallorca předstajištej balet a orchester SLA na koncertnym domje Auditorium w stolicy Palma program filmoweje a musicaloweje hudźby. Něhdźe 800 wopytowarjow je sej předstajenje wobhladało.
Namjety za Miłoraz wustajene
Berlin. Twarske namjety za nowe sydlišćo Miłoraza předstaji Christof van Wyk wot jutřišeho hač do pjatka na přizemskej žurli Berlinskeje Uniwersity wuměłstwow. Mjez druhim je namjet za nowy wobydlerski dom widźeć, w kotrymž su murjowe dźěle stareje wsy zapřijaty. Namjety su dźěl masteroweho dźěła van Wyka, w kotrymž je so tež z planowanym přesydlenjom Miłoraza zaběrał.
Wuchowanska rynka šulerjam
Krótkopowěsće (11.10.19)
W Mainzu inscenuja „Krabata“
Mainz. W małym domje Statneho dźiwadła w Mainzu předstaja w tutej hrajnej dobje kruch „Krabat“ po 1971 wušłej knize Otfrieda Preußlera. Režiser Markolf Naujoks, kiž je zdobom hudźbu za inscenaciju spisał, skedźbnja tež na serbski pochad powěsće. W dlěje hač dwě hodźinje trajacym předstajenju tohorunja serbsce rěča.
Sprjewiny hotel předaty
Budyšin/Halle. Firma Bankimmobilien z Halle je Budyski Sprjewiny hotel kupił. Nowy mějićel chce dom zaso jako hotel wuhotować. Do toho ma so twarjenje dospołnje wobnowić. Hač do lěta 2017 bydlachu w tehdyšim Budyskim integraciskim domje při spjatym jězoru ćěkancy, po tym twarjenje dale njewužiwachu. Hamburgska firma je dlěši čas bjez wuspěcha spytała dom předać.
Sokołske wopory česćili
Krótkopowěsće (10.10.19)
Winicarjo spokojom
Choćebuz. Łužiscy winicarjo su z wuslědkom lětušich žnjow wina přewažnje spokojom. „Smy jara spokojom z kwalitu wina, wosebje tež z wulkimi kićemi“, rjekny winicarka Cornelia Wobar z Ranja. Wjele słónčnych hodźin bě optimalnych za słód. Jeničce w aprylu bě zmjerzk škody na prućatach zawostajił. W Braniborskej plahuja wino na 40 hektarach.
W Němskej k tomu njesłušeja
Berlin. W Němskej bydlace narodne mjeńšiny njesłušeja k domoródnym abo w kmjenach žiwym ludam w zmysle ILO-konwencije 169. To zdźěli rěčnica zwjazkoweho ministerstwa za dźěło a socialne na naprašowanje našeho wječornika. Ministerstwo přihotuje w koaliciskim zrěčenju zapisany wotpohlad, mjenowane dojednanje Mjezynarodneje organizacije za dźěło (ILO) w Němskej ratifikować.
20 přizjewjenjow dóšło
Krótkopowěsće (09.10.19)
Kolokwij za prof. Köstlina
Drježdźany. Institut za sakske stawizny a ludowědu (ISGV) chce zhromadnje ze Serbskim institutom (SI) prof. dr. Konrada Köstlina jeho zasłužbow dla z wědomostnym kolokwijom 17. oktobra počesćić. Prof. Köstlin je załoženje a dalewuwiće ISGV runje tak nawjedujcy přewodźał kaž w SI. Z wědomostneje přirady ISGV je so 79lětny nětko wróćo sćahnył, kuratorijej SI wón hač do dźensnišeho přisłuša.
Dalnoćopłota z Janšojc wostanje
Choćebuz. Janšojska milinarnja město Choćebuz tež přichodnje z dalnoćopłotu zastara. Komuna, Choćebuska towaršnosć tepjenskeje a milinarnje (HKWG) a Łužiska energija milinarnje AG (LEAG) su so dojednali, wobstejace zrěčenje hač do kónca lěta 2032 podlěšić. Wo tym je LEAG wčera informowała. Předewzaće přewostaja znajmjeńša połojcu mnóstwa, kotrež su Choćebuženjo dotal wob lěto woprawdźe přetrjebali.
Wjace załožbow w Sakskej
Krótkopowěsće (08.10.19)
2,4 miliony eurow za přetwar
Hórnikecy. Sakska ministerka za wědomosć a wuměłstwo dr. Eva-Maria Stange (SPD) je wčera 1,2 milionaj eurow za přetwar Hórnikečanskeje Energijoweje fabriki přirjadnicy Budyskeho krajneho rady Birgit Weber přepodała. Z přidatnej sumu 1,2 milionow eurow spěchuje tež Zwjazk modernizaciju muzeja, kotryž předstaja stawizny a změnu łužiskeho brunicoweho regiona.
Dźe wo strowe zežiwjenje
Budyšin. Jedna ćežišćowa tema aktualneho Staršiskeho lista, kotryž wudawa Serbske šulske towarstwo, je strowe zežiwjenje. Nimo přinoška z pjera dr. Uty Libšoweje je w zešiwku rozprawa z „Chróšćan kołća“. Malešanske kubłanišćo rozprawja wo zeznaću přirody a Němčanske wo dźěle na zahrodźe. Zabawnej stej rozprawje wo dźěćacym swjedźenju w Hórkach a wo pućowanju na horu Kotmar.
Klětu so temje přiroda wěnuja
Krótkopowěsće (07.10.19)
Dźiwadło w bróžni pokazali
Pančicy-Kukow. Po wjacorych lětach přestawki bě Němsko-Serbske ludowe dźiwadło wčera zaso w Pančicach-Kukowje z hosćom. W klóšterskej bróžni dožiwi 65 zajimcow komediju „Łapanje šefa“. Žortny kruch z Janom Mikanom, Annu-Mariju Brankačkec, Istvánom Kobjelu a Měrkom Brankačkom je publikum dźakownje přiwzał. Při chłódnych temperaturach běchu tepjenskej hribaj nastajili a poskićachu horce wino a čaj.
„Krajne wobory“ zakazać
Praha. Čěske nutřkowne ministerstwo přihotuje zakoń, po kotrymž chcedźa paramilitarne „krajne wobory“ zakazać. Statna wěstotna słužba je tajke militaristiske cyłki jako riziko za kraj zastopnjowała. Nowy zakoń ma jich přiwisnikam přistup k brónjam znjemóžnić. Wokomiknje „krajnym woboram“ w Čěskej něhdźe 2 000 čłonow přisłuša.
Eduard Geyer 75 lět
Krótkopowěsće (04.10.19)
Eyckec nowy album wudała
New York. „Elegies for theremin & voice“ rěka nowy, nětko wušły album Caroliny Eyckec. Zynkonošak wopřijima swójske kompozicije tereministki, kotrež je wona w běhu dweju lět w New Yorku nahrawała. Hač do kónca nowembra předstaji serbska wirtuozka twórbu, kotraž je tež jako winylowa LP na předań, z wobšěrnej turneju po Americe a Europje.
Pjenjezy za robotery
Drježdźany. 1,8 milionow eurow přewostaja sakske strowotniske ministerstwo za projekt „Care4All“. Z nim pruwuja zasadźenje roboterowych systemow w hladanju a terapiji na demencu schorjenych testuje. Srědki pochadźeja z Europskeho fondsa za regionalne wuwiće. Zaměr projekta je, roboterowe systemy trajnje w hladarnjach předewzaća Cultus gGmbH Drježdźany a w neurologiskej klinice Drježdźanskeho uniwersitneho klinikuma zasadźić.
Trenarja pušćili
Krótkopowěsće (02.10.19)
Karel Gott njeboh
Praha. Jedyn z najznaćišich čěskich šlagrowych spěwarjow Karel Gott je wčera krótko do połnocy w starobje 80 lět po ćežkej chorosći zemrěł. To wozjewja dźensa powěsćernja ČTK, powołaca so na rěčnicu wuměłca. Karel Gott je nimale 60 lět jako spěwar skutkował a wjele mytow dobył. K jeho najznaćišim pěsnjam słušatej „Babička“ a „Pčołka Maja“.
Do čestneje knihi so zapisali
Choćebuz. Lětušu abituru je na Choćebuskich gymnazijach 21 młodych ludźi z predikatom 1,0 złožiło. Z Delnjoserbskeho gymnazija běchu to třo, Fiona Suffijc, Elias Bisse a Jack-William Šwicaŕ. Po dobrej tradiciji su so woni do čestneje knihi města zapisali, a to na poslednim posedźenju zhromadźizny měšćanskich zapósłancow.
Prěni trening koparkow
Krótkopowěsće (01.10.19)
Za Słowjanski rěčny atlas
Kraków. Lětuša konferenca komisije za Słowjanski rěčny atlas je so zańdźenu sobotu w Krakowje zakónčiła. Rěčespytnicy z jědnaće słowjanskich krajow, mjez nimi Sonja Wölkowa a Thomas Menzel ze Serbskeho instituta, spřistupnichu sej aktualne dialektologiske slědźenja a dźěłachu dale na nowych zwjazkach rěčneho atlasa, mjez druhim na zwjazku wo kajkosćach čłowjeka, kotryž ma klětu w Moskwje wuńć.
Druha stacija w Słowjenskej
Slovenj Gradec. Přehladku „Wobrazy krajiny. Podobe pokrajine“ wotewru 3. oktobra w Koroška galeriji likovnih umetnosti w słowjenskim Slovenjim Gradecu. Hač do 8. decembra budźe to druha stacija třikrajoweho wuměłskeho pućowanskeho projekta w nošerstwje Załožby za serbski lud a w zhromadnym dźěle z Budyskim Serbskim muzejom.
Zhubjenu wjes wobnowić?
