Krótkopowěsće (15.01.20)

srjeda, 15. januara 2020 spisane wot:

Předsydari mjeńšinowej radźe

Budyšin. Předsyda Domowiny Dawid Statnik přewozmje lětsa tež předsydstwo mjeńšinoweje rady, wozjewi wčera mjeńšinowy sekretariat w Berlinje. Statnik naslě­duje Dana z Južneje Schleswigskeje Jona Hardona Hansena, kiž je gremij po wje­lelětnym angažemenće wopušćił. Prěnje posedźenje z nowym předsydu budźe 10. februara w Berlinje.

Solarny park LEAG dźěła

Choćebuz/Wjelcej. Prěni swójski so­lar­ny park energijoweho koncerna LEAG je kónc lěta 2019 dźěłać započał, kaž pře­dewzaće dźensa zdźěli. Fotowoltaikowu připrawu „Wjelcej III“ z kapacitu dźesać megawattow je koncern loni na swójskich płoninach na lětanišću Wjelcej natwarił. Nazhonita firma „juwi“, kotraž bě tam hižo dwě solarnej připrawje stajiła, je tež nowu připrawu LEAG natwariła.

Manewer tema w krajnym sejmje

Krótkopowěsće (14.01.20)

wutora, 14. januara 2020 spisane wot:

Najlěpši lokal wuznamjenjeny

Zhorjelc. Najwoblubowaniši hosćenc Hornjeje Łužicy je Łutowska „Sakska stwička“. Dobyćerja wubědźowanja wo najlěpši lokal su wčera w Zhorjelcu wu­znamjenili. Druhe městno doc­pě­ Rach­lowska „Chěžkarska korč­ma“ a třeće Žitawski hosćenc „Mister Bales“. Budyska kofejownja „Nähcafé Lotte“ wjeseleše so nad pjatym městnom.

Klimowa hysterija – njesłowo 2019

Darmstadt. Zapřijeće „klimowa hysterija“ je „njesłowo lěta 2019“. Z nim so prócowanja wo lěpšu klimu a hibanje za je­ho škit wočornjeja a wažne debaty wo tym diskredituja, zdźěli rěčnica jury w Darmstadće. Wuraz běchu zastupnicy politiki, hospodarstwa a medijow wo­spjet wužiwali, mjez druhim wodźacy politikar AfD Alexander Gauland.

Wjace ćěkancow-wučomnikow

Krótkopowěsće (13.01.20)

póndźela, 13. januara 2020 spisane wot:

Manewer USA we Łužicy

Budyšin/Choćebuz. USA přihotuja „De­fender 2020“, najwjetše wojerske zwučowanje minjenych 25 lět w Europje ze 37 000 wojakami, stami tankow a 13 000 kruchami materiala a bróni. Logistiske srjedźišćo ma wojerske zwučowanišćo Hornja Łužica być. We wokrjesu Sprjewja-Nysa pak hotuja so hižo na prěnje protesty, kaž nowina Lausitzer Rundschau dźensa rozprawja.

Najlěpši počesćeni

Čorna Pumpa. Pjeć młodych fachowcow, kotřiž su loni wukubłanje w předewzaću Łužiska energija a milinarnje (LEAG) jako najlěpši zakónčili, počesćichu minjeny pjatk na Čornopumpskim industrijnišću. Zdobom móžachu so Stefan­ Schmidt, William Fischer, Lars Krüger, Tobias Reuter a Florian Kossack do wosebiteje chroniki zapisać.

„Narodniny“ tolerja swjećili

Jáchymov. Wot pjatka do njedźele wotměwachu w rudnohórskim městačku Jáchy­movje swjedźenske zarjadowanja składnostnje 500. róčnicy wobstaća to­lerja.­ Tutón pjenjez bě tam 1520 zemjanska swójba Schlikow razyć započała. Jedna­še so wo prěni europski pjenjez, na ko­trymž bě wopon hinašeho hač knje­žićelskeho rodu zwobraznjeny.

Krótkopowěsće (10.01.20)

pjatk, 10. januara 2020 spisane wot:

Pilsenske dale faworit

Hamburg. Institut za wične slědźenje Splendid research je tak mjenowany „piwo­wy monitor 2020“ publikował. Studija wujewja, zo přerěznje něhdźe dwě třećinje piwo pijacych w Němskej napoj znajmjeńša kóždy třeći dźeń konsumu­jetej. Najwoblubowaniša družina je dale po pilsenskim wašnju warjena.

Pjeć zajimčow za wučerstwo

Lipsk. Na wčerawši dźeń wotewrjenych duri je so tójšto zajimcow na uniwersitach, wysokich šulach a akademijach rozhladowała. Z Budyskeho Serbskeho gymnazija je pjeć šulerkow, kotrež chcedźa lětsa po maturje wučerstwo studować, Institut za sorabistiku Lipšćanskeje uniwersity wopytało. Zwonka oficialneho programa nawjazachu wone wosobinski zwisk docentam a dožiwichu wosebite wučbne zarjadowanje.

Najlěpša nowina pytana

Krótkopowěsće (09.01.20)

štwórtk, 09. januara 2020 spisane wot:

Ulf Großmann zemrěł

Drježdźany. Ulf Großmann je njeboh. Bywši chórowy nawoda, hudźbny wučer a kulturny decernent w Zhorjelcu je wjele lět w krajnej politice skutkował, mjez druhim jako čłon kulturneho senata Sakskeje kaž tež jako předsyda kulturneho wuběrka zwjazka městow Němskeje. Wot lěta 2011 bě prezident Kulturneje załožby Sakskeje. Wutoru je Großmann w starobje 63 lět zemrěł.

Předewzaća za nowe lěto

Choćebuz. Lětsa wuńdźe přehladna karta wo župach, Domowinskich skupinach a serbskich towarstwach w digitalnej a ćišćanej formje. Nimo toho Domowina směrodajny program strategiskich dypkow za wjacerěčny modelowy region Łužicy wosrjedź Europy we wobłuku dźěłarnički „přichod Łužicy“ sobu zdźěłuje. Wo tym informowaše třěšny zwjazk wčera swojich regionalnych rěčnicow a referentow w Choćebuskim Serbskim domje.

Namjety za Myto Witkojc zapodać

Krótkopowěsće (08.01.20)

srjeda, 08. januara 2020 spisane wot:

Dźeń a wjac hladanja potrěbnych

Kamjenc. Sakska ma so na dale a wjac hladanja potrěbnych nastajić. Hač do lěta 2030 jich ličba wo pjećinu na 242 000 rozrosće. Tele daty wuchadźeja z wobli­čenjow krajneho statistiskeho zarjada ze sy­dłom w Kamjencu, kotrež su wčera wozjewili. Před lětomaj bě w swobodnym staće něhdźe 205 000 ludźi na hladanje pokazanych.

Christine Ruby prěničku wudała

Drježdány. Pod titulom „Späne – Gedichte“ je Christine Ruby swoju prěnju zběrku basnjow předpołožiła. Wušła je kniha w Typostudio Schumacher Gebler Drježdźany. Publicistka z Radebeu­la, kotraž je tež za Serbski sejm kandidowała, předstaji swoju prěničku 29. januara w Radebeulskej kniharni Sauermann.

Tesla ma 41 milionow płaćić

Krótkopowěsće (07.01.20)

wutora, 07. januara 2020 spisane wot:

Wjac zrěčenjow wotzamknyli

Drježdźany. W sakskich rjemjeslniskich zawodach maja zaso wjace wučomnikow. Loni su cyłkownje 5 500 nowych wukubłanskich zrěčenjow wotzamknyli, štož je 82 zrěčenjow wjace hač lěto do toho. Młodostni rozsudźichu so předewšěm za wukubłanje na metalotwarca a mulerja kaž tež za sanitarny a tepjenski wobłuk.

Trjebaja nowe tramwajki

Drježdźany. Drježdźanske wobchadne zawody (DVB) chcedźa hač do nazymy lěta­ 2023 cyłkownje 30 nowych tramwajkow zasadźić, kotrež budu w Budyskim a Zhorjelskim stejnišću koncerna Bombardier zhotowjene. Jedne jězdźidło płaći něhdźe 4,2 milionaj eurow. Wot jutřišeho do 19. januara móža sej zajimcy model tajkeje tramwajki w Drježdźanskim wobchadnym muzeju wobhladać.

Chcedźa za Kafku wabić

Krótkopowěsće (06.01.20)

póndźela, 06. januara 2020 spisane wot:

Hwězdnych spěwarjow přijałoj

Drježdźany. Hwězdni spěwarjo wopytachu dźensa Sakski krajny sejm a statnu kencliju w Drježdźanach. W parlamenće přija jich dopołdnja prezident sejma dr. Matthias Rößler. Ministerski prezident Michael Kretschmer (wobaj CDU) přija na to něhdźe sto holcow a hólcow z biskopstwa Drježdźany-Mišno. Spěwanje na Třoch kralow je najwjetša solidarna akcija dźěći za dźěći po wšěm swěće.

Wuspěšni šulerjo-fyzikarjo

Drježdźany. Wosom šulerjow ze Sakskeje je na předkole lětušeje 51. mjezynarodneje olympiady za fyziku kónc januara w Greifswaldźe wobdźělenych. Tak ma Sakska najwjetšu ličbu wobdźělnikow wšěch zwjazkowych krajach Němskeje. Cyłkownje bě 281 kandidatow nastupiło, 51 šulerjow bě so ze swojimi wuslědkami kwalifikowało. Olympiada wotměje so w juliju w litawskej stolicy Wilniusu.

Statna opera ponowjena

Krótkopowěsće (03.01.20)

pjatk, 03. januara 2020 spisane wot:

Loni dwójce dwójnikaj

Kamjenc. W Kamjenskej chorowni swj. Jana bě so loni 546 dźěći narodźiło – 277 holcow a 269 hólcow, dwójce dwój­nikaj. Rata wurězanja dźěsća wučinja 15,8 procentow. Najwoblubowaniše holče mjena w chorowni Lessingoweho města 2019 běchu Frieda, Mathilda a Emma. Pola hólcow běchu so starši najčasćišo za Emila, Antona a Kurta rozsudźili.

Mjenje bjezdźěłnych hač loni

Budyšin. Ličba bjezdźěłnych w Budyskim wokrjesu je so w decembru porno nowembrej wo 3,9 procentow powjetšiła. Cyłkownje bě něhdźe 17 000 dźěło­kma­nych bjeze zaběry. Přirunujo z decembrom 2018 je to nimale dźesać procentow mjenje, kaž Budyska wotnožka agentury za dźěło zdźěla. Kwota bjezdźěłnosće we wokrjesu wučinja šěsć procentow.

LMBV z nowym jednaćelom

Krótkopowěsće (02.01.20)

štwórtk, 02. januara 2020 spisane wot:

Strony zwěsćeja wjace namocy

Drježdźany. CDU, SPD, Zwjazk 90/Zeleni, Lěwica a AfD su zdźělili, zo wjace namocy přećiwo stronam zwěsćeja. Hroženja, hida a nadběhi na politikarjow su z jich wida přiběrali. Statistika sakskeho nutřkowneho ministerstwa pak to cyle tak njewotbłyšćuje. Krajny kriminalny zarjad naliči 218 padow mjenje politisce motiwowanych chłostajomnych njeskutkow přećiwo politikarjam a stronam za lěto 2018 hač w předchadźacym lěće.

Karikaturist Bach zemrěł

Kamjenica. Po dołhej chorosći je Kamjeničanski karikaturist Rainer Bach silwe­ster 73lětny zemrěł. Jako swobodnje skutkowacy wozjewi wón karikatury mjez druhim w satiriskim magacinje „Eulenspiegel“. Kosmonawt Gennadij Padalka bě w lěće 2015 rysowanku Rainera Bacha sobu na mjezynarodnu swětni­šćowu staciju ISS wzał.

Industrijna kultura w srjedźišću

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND