Krótkopowěsće (26.02.20)

srjeda, 26. februara 2020 spisane wot:

Wustajeja dźěła Jana Hanskeho

Eisenhüttenstadt. Składnostnje lětušich 95. posmjertnych narodnin Jana Hanskeho pokazuje měšćanski muzej w Eisenhüttenstadće hač do 15. měrca dźěła wot njeho ze swojeje wuměłstwoweje zběrki. Z Njebjelčic pochadźacy a 2004 w Eisenhüttenstadće zemrěty moler je kulturne stawizny města nad Wódru wot lěta 1955 sobu wobwliwował. Tak je Jan Hanski tež wopon města stworił.

„Moped z 15“ přińdźe

Drježdźany. W Sakskej smědźa młodostni přichodnje z 15 lětami jězbnu dowol­nosć za moped złožić. To je wčera sakski kabinet wobzamknył. Wotpo­wědny zakoń wo nowym rjadowanju ma 1. meje płaćiwosće nabyć. Sakski statny minister za wobchad Martin Dulig (SPD) ma rozsud za „moped z 15“ předewšěm za młodostnych na wsach za jara dobry. Wšako su tak wo wjele mobilniši.

Organizowana pomoc móžna

Karlsruhe. Wot lěta 2015 płaćiwy za­koń­, zakazowacy aktiwnu pomoc k wu­mrěću, so Zakładnemu zakonjej spřećiwja. To je Zwjazkowe wustawowe sud­nistwo dźensa w Karlsruhe rozsudźiło a tak skóržbam ćežko chorych ludźi, lěkarjow a přewodnikow do smjerće wotpowědowało.

Krótkopowěsće (25.02.20)

wutora, 25. februara 2020 spisane wot:

Countdown za Dźeń Saksow

Drježdźany. Hač do 1. měrca hišće móža­ so kulturne a dalše towarstwa, zwjazki a institucije za lětuši 29. dźeń Saksow přizjewić. Swjedźeń­ wotměje so wot 4. do 6. septembra w Aue-Bad Schlema. Z dohromady 120 000 eurami sakska statna kenclija towarstwa za to spěchuje. Domowina namołwja­ tež serbske cyłki, na najwjetšim sakskim swjedźenju so před­stajić.

Wopomnjensku taflu wotkryli

Gołkojce. Z wosebitymi dwurěčnymi kemšemi su předwčerawšim w Gołkojcach na fararja Karla-Eduarda Haußiga spominali. Wón bě farar w Bórkowach a Gołkojcach a je 1868 wudaće serbskeje biblije zamołwił. Po kemšach su w cyrkwi jemu wěnowanu wopomnjensku taflu wotkryli. Wo žiwjenju a skutkowanju Haußiga přednošowaše předsyda Spěchowanskeho towarstwa za serbsku rěč w cyrkwi dr. Hartmut Leipner.

Wulki dundak so nawróćił

Krótkopowěsće (24.02.20)

póndźela, 24. februara 2020 spisane wot:

Tworja nowe rěčne rumy

Zły Komorow. Zajim za serbsku rěč a kulturu je minjene lěta w Złym Komorowje přiběrał. Nětko organizuje tamniša Domowinska skupina měsačne Serbske blido a zhromadne spěwanje. Prěnje Serbske blido su pjatk wotměli, zdźěli čłon skupiny Günter Pawliš. Tak chcedźa dalše serbske aktiwity wuwiwać, serbskorěčne rumy tworić a dwurěčnosć sylnić.

Lědma škody po wichoru

Lipsk. Wichorowa nižina „Yulia“ je w Němskej a w Hornjej Łužicy na zbožo mało škody zawostajiła. To wozjewi dźensa zasadźenski centrum nutřkowneho ministerstwa w Lipsku. Předewšěm w Vogtlandźe je wichor někotre štomy spowalał. Tež w Bolborcach dyrbješe wohnjowa wobora na milinowód padnjeny štom zrumować. Wosoby po informacijach centruma njebuchu žane zranjene.

Z ombudnikom njespokojom

Krótkopowěsće (21.02.20)

pjatk, 21. februara 2020 spisane wot:

Chcedźa młodźinu spěchować

Wojerecy. Na posedźenju přirady za serbske naležnosće města Wojerec wu­radźowachu přitomni předwčerawšim wo tym, rozdźělić přiražki na móžne projekty wjesnych dźělow. Dźěło z dźěćimi a młodźinu jim wosebje na wutrobje leži. Tak přizwoli přirada podpěru młodźinskim klubam w Němcach, Brětni, Ćisku, Čornym Chołmcu a Hórnikecach.

Nowej rizikowej kónčinje FSME

Drježdźany. Dźeń a wjetši teritorij Sakske­je je po zastopnjowanju Roberta Kochoweho instituta rizikowa kónčina FSME – klěšćow dla. Najnowšej stej wot wčerawšeho město Drježdźany a Mišnjanski wokrjes. Budyski wokrjes ma hižo­ wot lěta 2018 status rizikoweje kónčiny­ FSME. Z cyłkownje dźesać sak­skich wokrjesow a třoch wulkoměstow je mjeztym šěsć takle zastopnjowanych.

Tež Prascy Madźarojo narěčani

Krótkopowěsće (20.02.20)

štwórtk, 20. februara 2020 spisane wot:

Jara wulki zajim za ITB

Berlin. Turistiski zajim na Saksku je tak wulki kaž hišće ženje. Wjace hač 20,7 milionow přenocowanjow hosći bě branša loni zličiła. Sakska prezentuje so wot 4. do 8. měrca na najwjetšich wikach swětoweho turizma, Mjezynarodnej tu­ristiskej bursy (ITB), w Berlinje. Prěni raz chce tež sakska ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU) stejnišćo swobodneho stata wopytać.

Za wjace naslědnosće

Drježdźany. Sakska žada sej wot Zwjazka wjace naslědnosće za dołhodobne finan­cowanje kubłanskich programow. „Čas politiki wukładneho wokna dyrbi nimo być. Trjebamy spušćomne finan­cowanje projektow“, rjekny kultusowy minister Christian Piwarz (CDU) powěsćerni dpa. Tak njeje hišće jasne, kak ma so­ „Zakoń za dobru pěstowarnju“ po kóncu wólbneje periody dale wjesć.

Dóstanje folklorne myto

Krótkopowěsće (19.02.20)

srjeda, 19. februara 2020 spisane wot:

Za wuspěšne předewzaće

Budyšin. Hladajo na jednanje mjez koncernomaj Alstom z Bombardier přewzaća železniskeje sparty dla reaguje nětko tež dźěłarnistwo IG metal. Zakładny zaměr ma być, wuspěšne předewzaće wutworić, štož IG metal podpěruje. Při­wšěm wujewja so mnoho prašenjow nastu­pajo přichod łužiskeju stejnišćow Bombardier w Budyšinje a Zhorjelcu, wša­ko tam hłownje železnicy zhotowjeja.

Wučerjow w Zhorjelcu wukubłać

Zhorjelc. Sakska chce tež w Zhorjelcu wučerjow wukubłać, wšako jich w re­gionje tójšto pobrachuje, kaž rjekny to ministerski prezident Michael Kretsch­mer (CDU) w měsće nad Nysu. Na tam­nišej wysokej šuli Žitawa/Zhorjelc su za tajke plany přistupne. Přichodni peda­gogojo móhli tu fachowowědomostny studij absol­wować a potom na uniwersiće dalši z ćežišćom wučerstwo.

Klimowa konferenca šulerjow

Krótkopowěsće (18.02.20)

wutora, 18. februara 2020 spisane wot:

Texasčenjo pjelnja serbski kurs

Budyšin. Zajim za lětuši lětni kurs za serb­sku rěč a kulturu Serbskeho instituta bě tak wulki, zo su wšitke městna hižo wobsadźene. Tak wočakuja 42 wobdźělnikow z wosom krajow a štyrjoch kon­tinentow, jeničce z Texasa dźesaćoch. Woni su potomnicy Serbow, kotřiž běchu w 19. lětstotku z Łužicy wupućowali. Dalši­ su z Chiny, USA a Kanady. Kurs wotměje so wot 24. julija do 8. awgusta.

Šwika dominancu zapadnikow

Berlin. Nowy społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za wuchod Marco Wanderwitz (CDU) wobžaruje, zo su načolne zastojnstwa w zjawnej słužbje dale hłownje ze zapadnymi Němcami wobsadźene. „Po 30 lětach njehodźi so docyła hižo wopodstatnić, čehodla so z pobrachowacej reprezentancu wuchodnych Němcow dale pokročuje“, rjekny wón dźensa Redakciskej syći Němska.

Dźeń a wjace brónjow w Sakskej

Krótkopowěsće (17.02.20)

póndźela, 17. februara 2020 spisane wot:

Nowy hudźbny festiwal

Bart. Nowy Hornjołužiski swjedźeń komorneje hudźby změje wot 15. do 19. apryla premjeru. Pod hudźbnyn nawodom Ramona a Serafiny Jaffé planuja sydom koncertow na šěsć městnach, tak tež w Bartskej cyrkwi, na Minakałskim a Hrodźišćanskim hrodźe. Wuměłcy z dźesać krajow chcedźa hudźić, mjez druhim pianistka Heidemarja Wiesnerec.

Wubědźowanje zahajene

Choćebuz. Towaršnosć Łužiski hospodarski region je třeće idejowe a projektowe wubědźowanje zahajiła, kotrež naprawy hladajo na strukturne wuwiće w brunicowym regionje spěchuje. Hišće hač do 28. februara móža zajimcy projektne naćiski, na přikład nastupajo wodowe hospodarstwo abo zawěsćenje fachowcow, mjenowanej towaršnosći zapodać.

Serbiski rjad Handce

Krótkopowěsće (14.02.20)

pjatk, 14. februara 2020 spisane wot:

Sakska spěchuje kandidaturu

Drježdźany. Sakske statne ministerstwo za kulturu a turizm spěchuje kandidaturu Kamjenicy jako kulturna stolica Europy 2025 ze 600 000 eurami. Je-li požadanje města wuspěšne, chce Sakska dalšich něhdźe 20 milionow eurow inwestować a Kamjenicu „na wšěch politiskich runinach a wšitke ressorty knježerstwa zapřijejo“ podpěrać, zdźěla kultusowa ministerka Barbara Klepsch (CDU).

Z jubilejom přewšo spokojom

Weimar. Zarjadowanja kołowokoło lońšeho jubileja hibanja Bauhaus su po cyłym swěće statysacy zajimcow wopytali. Wosebitej wustajeńcy we Weimarje a Dessauwje přiwabištej cyłkownje wjace hač poł miliona wopytowarjow. „To je wočakowanja nad měru přetrjechiło“, rěka­ w zdźělence ekspoziciji wuhotowaceho Bauhaus-zwjazka.

Festiwal krótkofilmow zahajeny

Krótkopowěsće (13.02.20)

štwórtk, 13. februara 2020 spisane wot:

Přihotuja lěto župow

Wojerecy. Přihoty na lěto župow stejachu w srjedźišću wčerawšeho wuradźowanja regionalnych rěčnicow a referentow Domowiny we Wojerecach. Kaž nowinski rěčnik Marcel Brauman zdźěli, su tež praktiske přikłady skutkowanja na dobro serbskeje rěče na wjacorych kubłanišćach rozjimowali. Župje „Handrij Zejler“ přisłuša tuchwilu sydom Domowinskich skupin a 13 towarstwow.

Joseph Vilsmaier njeboh

Mnichow. Wuznamny němski režiser a kameramuž Joseph Vilsmaier je wčera 81lětny w Mnichowje zemrěł. K jeho najwuspěšnišim­ filmam słušeja mjez druhim „Stalingrad“, „Schlafes Bruder“ a „Comedian Harmonists“. W lěće 2003 bě wón sobuzałožer Němskeje filmoweje akademije, kotraž spožča myto „Lola“.

Bywši wjesnjanosta pisa bamžej

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND