Wjace za strowotu činić

srjeda, 30. nowembera 2022 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Ludźi w Sakskej w starobje mjez 50 do 69 lětami dyrbja po studiji chorobneje kasy AOK plus wjace za swoju strowotu činić. Daty pokazaja, zo je „generacija 50 plus choriša hač prjedy“, zdźěli kasa wčera w Drježdźanach. Po tym su ­ludowe chorosće kaž schorjenja wutroby a diabetes hižo lěta dołho na wysokim niwowje abo přiběraja. „Mnozy su w zwisku z njestrowym zežiwjenjom, přemało ­pohibom a stresom schorjeli“, wuswětli Rainer Striebel z předsydstwa AOK.

Za analyzu je chorobna kasa daty wotličenja 626 780 zawěsćenych wuhódnoćiła, štož wotpowěduje podźělej 54 procentow wšěch něhdźe 1,16 milionow ludźi tuteje starobneje skupiny w swobodnym staće. Kóždy druhi zawěsćeny měješe wysoki krejny ćišć, dobrych dźesać procentow mylenje rytmusa wutroby, šěsć procentow insuficiencu wutroby a 8,4 procenty koronarnu chorosć wutroby. Kóždy třinaty zawěsćeny ćerpješe pod chorobnym składowanjom cholesterina a druhich tukow w arterijach, štož móže k infarktej wutroby wjesć. Mužojo su časćišo po­trjecheni, ličba žonow pak wot lěta 2016 přiběra.

Poručeja prawidłowne šćěpjenje

póndźela, 28. nowembera 2022 spisane wot:

„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.

Tak wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je ­čitarjam trochu bliže rozłožował (3).

Dźěći šćěpić je najefektiwnišo

póndźela, 21. nowembera 2022 spisane wot:

„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.

Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je ­čitarjam trochu bliže rozłožował (2).

Nikoho njewuzamknyć

pjatk, 18. nowembera 2022 spisane wot:
W krizowym połoženju wšu swoju móc za spjelnjenje hoberskeho nadawka zasadźuješ. Tele zadźerženje z powołanskej česću a ze swójskim narokom na wšědne dźěło zwisuje. Kak pak so čuješ, hdyž sy nastupajo připóznaće tohole angažementa prosće wróćo stajena/y? Hinak so wšitkim tym njeń­dźe, kotrychž je Berlinska ministerialna běrokratija při spisanju zakonja wo bonusowym płaćenju hladanskemu personalej w chorownjach za čas korona-pandemije prosće ignorowała. Rozmjerzanje w hornjołužiskich klinikach je wulke. Klinika jenož jako cyłk funguje, wšelake powołanske skupiny maja kóžda swój nadawk. Wonkowne wuměnjenja na korona-stacijach běchu za wšitkich jenake. Z prawom chorownje swoje lěkowanske wuslědki jako zhromadny wukon reklamuja. Zakoń zda so z horcej jehličku štrykowany być. Wudospołnjenje je přewšo trěbne. Zjawny list z Hornjeje Łužicy njech je ministrej Lauterbachej dopomnjeće a namołwa, nikoho njewuzamknyć. Axel Arlt

17 milionow za digitalizaciju

wutora, 15. nowembera 2022 spisane wot:

„Digitalizacija, sylnjenje personala, slědźenje – wažna kročel doprědka“

Drježdźany (SN). Zjawna strowotniska słužba (zss) je nimo stacionarneho a ambulantneho zastaranja třeći stołp strowotnistwa. Tutón spjelnja hłownje stražowace, dočasnje starace a starosćiwe nadawki. Po spěchowanskim připrajenju Zwjazka móže Sakske socialne ministerstwo nětko swoje plany za digitalizaciju zss zwoprawdźić. Zaměr je mjez druhim, procesy zjednorić a digitalnu wuměnu mjez zarjadami spěchować. Při tym chcedźa tež tuchwilu wužiwanu software pruwować a přichodokmanje dale wuwiwać. W přichodnymaj lětomaj steji za to 16,8 milionow eurow k dispoziciji. Z dalšimi spěchowanymi 760 000 eurami budźe so Sakska wobdźělić na třoch dalšich projektach, mjez druhim k polěpšenju mjezsobneho wužiwanja (Interoperabilität) a kraje přesaho­waceje wuměny datow kaž tež k temje wuměny datow wo pitnej wodźe zhromadnje z druhimi zwjazkowymi krajemi.

Přeměna maćiznow mylena

póndźela, 14. nowembera 2022 spisane wot:

„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.

Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk w nowej seriji znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je ­čitarjam trochu bliže rozłožował.

Čłowjek zežiwja so dźeń a njestrowšo a so runočasnje přeco mjenje hiba. Fatalna to kombinacija, wšako stej strowe zežiwjenje a prawidłowny sport wažnej wuměnjeni za dołhe a strowe žiwjenje. Tuž tež njezadźiwa, zo so wosebje w bohatych dźělach swěta kaž w Europje a Sewjernej Americe w běhu zašłych lětdźesatkow chorosće rozpřestrěwaja, kotrež rezultuja z njebalancy přez jědźe a napoje přiwzateje a wot ćěła přetrjebaneje energije. Jedna z tutych, mjeztym ludowych, chorosćow je diabetes.

We wobłuku sportoweho swjedźenja zbrašenych wčera w sportowni powołanskošulskeho centruma „Konrad Zuse“ we Wojerecach njeje prěnjotnje wo sportowe měrjenje mocow šło. Něhdźe sto wobdźělenych je swójske zamóžnosće na wšelakich stacijach pospytało, tak w kopańcy z karambolažowym bulikom, kotryž je z powětrom pjelnjeny, w badmintonje, cilowym třělenju, unihokeju, blidotenisu a po parcoursu ze zadźěwkami. Wokrjesny sportowy zwjazk Budyšin bě zarjadnišća za zbrašenych w Budyšinje, Kamjencu, Lěskej, Wojerecach a Grodku na tute zarjadowanje přeprosył. Foto: Gernot Menzel

Dale a wjace ludźi při taflach

štwórtk, 29. septembera 2022 spisane wot:

Ličba potrěbnych w Němskej tak wulka kaž hišće nihdy

Berlin (dpa/SN). Wjace hač milion ludźi w Němskej zastaruje so po naprašowanju tež na taflach ze žiwidłami. Němski institut za hospodarske slědźenje (DIW) ličbu srjedu na nimale 1,1 milion wobliči a poćahowaše so na naprašowanje z lěta 2020. Sam pak wuchadźa tuchwilu z jasnje wyšich ličbow. „Połoženje je pola wšitkich taflow ekstremnje napjate“, ­praji rěčnica třěšneho zwjazka taflow Němskeje. Pozadk je wójna w Ukrainje a stupace płaćizny. „Přińdźe tež wjace ludźi, kotřiž maja dźěło.“

Po cyłej zwjazkowej republice něhdźe 960 taflow potrěbnym žiwidła rozdźěleja, kotrež njemóža hižo předawać. Třěšny zwjazk rěči mjeztym wo jasnje wjace hač dwěmaj milionomaj kupčow a kupcow, wjace hač hdy prjedy. DIW je so wob­dźělnikow swojeje naprašowanskeje serije Socio-­oeko­nomiski panel 2020 prašał, hač bě z nich loni něchtó pola tafle. Přińdźe tak na nimale 1,1 milion ludźi, kotřiž wot poskitkow profitowachu.

Kup nětko, płać pozdźišo

pjatk, 09. septembera 2022 spisane wot:

W interneće sej něšto kupić je mjeztym něšto cyle wšědne. Štož bě před 20 lětami hišće katalog z drastami abo tworami, je dźensa online-shop. Štož rěkaše tehdy hišće nakup na zličbowanku, mjenuje so dźensa na přikład „Kup ­nětko, płać pozdźišo“.

Karantena je za inficěrowanych dale trěbna

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:

Po wšěm zdaću so dźeń a mjenje ludźi z koronawirusom inficěruje. A tola je tež w Budyskim wokrjesu natyknjenych a schorjenych. Milenka Rječcyna je so w krajnoradnym zarjedźe pola ­Sary Günther naprašowała.

Kelko testowych centrow w Budyskim wokrjesu tuchwilu mamy?

S. Günther: Na internetnej stronje https://www.landkreis-bautzen.de/corona-­­testcenter-21556.php su wšitke testowe centrumy zapisane. Zwjazana njeje z tym dospołnosć a tež nic aktualny staw.

W kotrej měrje je wobydlerjo wužiwaja?

S. Günther: Wot póndźele do pjatka su tam skutkowacy zašłe tydźenje wšědnje přerěznje 1 100 testow přewjedli, kónc tydźenja přerěznje 900.

Móžeće rjec, kelko wobydlerjow Budyskeho wokrjesa je přećiwo koronje šćěpjene?

S. Günther: Tele informacije nam njepředleža, wšako płaći stajnje městnosć šćěpjenja a nic te, hdźež čłowjek bydli.

Tež přećiwo koronje šćěpjeni ludźo na nju schorja. Hdźe ma to swoje zakłady?

HSSL24

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND