Hromadźe stać

wutora, 17. nowembera 2020 spisane wot:
W nuzowych situacijach ludźo stajnje wušo hromadźe steja a sej pomhaja. To smy w zašłosći časćišo nazhonili. Wušo hromadźe stać je dźensniši čas wězo ćežko, hdyž nas stajnje a wšudźe na to dopominaja dosć wěstotneho wotstawka dźeržeć, zo bychmy natyknjenju z koronawirusom zadźěwali. Ale w přenjesenym zmysle to tež dźensa płaći, zo jedyn druhemu pomha, hdyž je nuza wulka. A wulka wona w Chróšćanskim Domje swj. Ludmile zawěrno je. Tam dźě njejsu so jenož wobydlerjo z koronawirusom natyknyli, ale tež dźěl personala. Ale starši ludźo maja dale zastarani być, byrnjež wobstejnosće hišće tak špatne byli. Starownju dźě njemóžeš prosće začinić kaž pěstowarnju abo šulu. Tohodla je wšeje chwalby hódne, zo je so na namołwu nawodnicy Chróšćanskeho domu na wšěch 20 dobrowólnikow při­zjewiło, kiž bychu tam wupomhali. To swědči, mi so zda, wo tym, zo smy sej pola nas hišće kusk normalneho swěta wobchowali. Marian Wjeńka

Wotnětka w starowni pomhaja

wutora, 17. nowembera 2020 spisane wot:

Po pjeć dnjach hišće žane wuslědki testy personala nastupajo

Chrósćicy (SN/MWj). Po namołwje Chróšćanskeho Domu swj. Ludmile minjeny tydźeń w socialnych syćach, zo trjebaja nuznje dobrowólnych pomocnikow za hladanje a zastaranje wobydlerjow, je so něhdźe dwaceći zajimcow přizjewiło. Prěni z nich su tam dźensa dźěłać započeli, zdźěli nawodnica Mónika Wenclowa. Někotři su fachowcy na wuměnku, dalši maja nazhonjenja při hladanju starych. „Su pak tež młodźi ludźo, kotřiž wotydźenja na dźěło chodźa a bychu nam kónc tydźenja pomhali“, rozprawja nawodnica. Jako prěnich zasadźichu dźensa bywšich sobudźěłaćerjow. Woni so wuznawaja a njetrjebaja wjele nawoda, na přikład, kak wobydlerjam hladarnje jědź po­dawać abo kak jich myć.

Připosłuchać a poradźować

srjeda, 11. nowembera 2020 spisane wot:

Konječan Markus Bjeńš je z Łužicu wutrobnje zwjazany, ale so tež w dalokim swěće derje čuje

Po wjacelětnym skutkowanju zwonka Łužicy je so Markus Bjeńš lětsa 25. februara z přednoškom w Chrósćicach nachwilnje do domizny nawróćił. Što su jeho za­mě­ry, a hač we Łužicy wostanje? Socialny pedagoga na swojej in­ter­netnej stronje na to wotmołwja.

Wšudźebył a přiwšěm čłowjek z hłubokim zwiskom do Łužicy – to je rodźeny Konječan Markus Bjeńš. Derje so hišće dopominam, jako je wón lěta 2004 w Budyskim Serbskim muzeju sobu wo tym diskutował, kotru hódnotu ma narodna drasta katolskich Serbow w modernym swěće. Napadnyło bě mi tehdy jeho měrne, do rozmyslowanja pohnuwace wašnje, so temje bližić z wotmysłom, pytać runowahu mjez měnjenjemi přitomnych. Běše to w času, jako steješe wón na mjezy dalšeho wuwića. Wšako bě runje na Budyskim Serbskim gymnaziju maturował. A bě w žiwjenskej fazy, hdyž počinaše kročić swójski žiwjenski puć. Kajkosće, kotrež běchu mi napadnyli, jeho charakter hač do dźensnišeho bytostnje postajeja a su jemu wrota do dalo­keho swěta wotewrěli.

Maltezojo předań cofnyli

póndźela, 26. oktobera 2020 spisane wot:
Kamjenc/Köln (SN/mwe). „Proces pře­daća našeju chorownjow swj. Jana w Kamjencu a swj. Carolusa w Zhorjelcu cof­nyć­, je w tuchwilnej situaciji najlěpši rozsud“, nowinski rěčnik pomocneje słužby maltezow w Kölnje Patrick Pöhler na naprašowanje Serbskich Nowin zdźěli. „Z tym wobstejacu njewěstosć za našich sobudźěłaćerjow, pacientow a našich kooperaciskich partnerow politiki kaž tež nošerjow kóštow skónčimy.“ Hakle njedawno rěkaše, zo so Hornjołužiske kliniki w Budyšinje za přewzaće Kamjenskeje hojernje zajimowachu a chcychu tež lěkowarnju maltezow w Zhorjelcu kupić. Dlěši čas bě so akciska towaršnosć Sana klinikow ze sydłom w Mnichowje za domaj zajimowała. „Wobě chorowni maltezow w Kamjencu a Zhorjelcu běštej za čas koronakrizy derje wobstałoj a we wuchodnej Sakskej w prěnjej korona-žołmje najlěpše dźěło wukonjałoj. Naje­bać předawanskeje situacije sobudźěłaćerjo pacientow wu­běrnje zastarachu. Zo bychmy přichod domow zawěsćili, profil chorownjow w swójskim nošerstwje wutwarimy a do wobeju domow inwestujemy“, z centrale maltezow w Kölnje rěka.

Wojerecy (KD/SN). „Zhromadnje rěčeć“ je hesło rozmołwneho rjadu ewangelskeje wosady Wojerecy-Nowe město, kotryž je dźěl Interkulturelneho tydźenja Bu­dyskeho wokrjesa. Zańdźeny pjatk bě nimale 20 zajimcow ze wšelakich krajow do Domu Luthera Kinga přišło, zo bychu z fararjom Jörgom Michelom z woby­dlerskeho zwjazka „Wojerecy pomhaja z wutrobu“ wo mnohotnosći rěčeli.

„Zetkaja-li so ludźo prěni króć, chcedźa woni wědźeć, kajki charakter tamny ma. Wotpowědnje kubłanju přewahuja při tym strach a předsudki abo wćipnota. To płaći w samsnej měrje za wobydlerjow wšelkich łužiskich wsow a za Němcow, kotřiž maja ćěkancow za susodow“, farar Michel rozjasni. Mnozy Wojerowčenjo su po Druhej swětowej wójnje sem přišli a tu wostali. W měsće bydla Serbja, Polacy, wusydlency z Ruskeje kaž tež požadarjo azyla ze wšelkich krajow. Wšitcy maja swoju identitu w rěči a žiwjenskim wašnju domizny. Woni pak maja němsce rěčeć móc, zo bychu móhli we Wojerecach žiwi być.

Kraj Israel ćežišćo tworił

wutora, 06. oktobera 2020 spisane wot:

Budyšin/Smochćicy (CS/SN). We wobłuku interkulturnych tydźenjow wokrjesa Budyšin bě wčerawša póndźela jako temowy dźeń Israelej wěnowana. Z prě­njeje ruki zhonichu hosćo na Budyskim krajnoradnym zarjedźe wo aktualnym połoženju w kraju. Žurnalist Igal Avidan rozprawješe wo tuchwilnym wuwiću w swojej domiznje. Wječor předstaji wón w Smochčanskim kubłanišću swj. Bena swoju knihu wo egyptowskim lěkarju Modu Helmyju, kiž bě w Berlinje židowsku holcu wuchował, zmóžnjejo jej přestup k islamskej wěrje a chowajo ju.

Społnomócnjena wokrjesa Budyšin za wukrajnikow Anna Piętak-Malinowska rozprawješe wo kubłanskej jězbje, kotraž bě ju do Israela wjedła. Kurt a Ellen Spengler běštaj w Betlehemskim domje „Lifegate“ 2019 při hladanju zbrašenych dźěći a młodostnych pomhałoj a powědaštaj wo swojich zaćišćach. Kaž wonaj rjekny­štaj, tam wrota k žiwjenju přede­wšěm muslimskim zbrašenym na dwoje wašnje wotwěraja: Sprěnja dóstawaja tele dźěći scyła přistup ke kubłanju, a zdruha je w zarjadnišću na žiwjenje přihotuja.

48hodźinska akcija nětko zaběži

wutora, 06. oktobera 2020 spisane wot:

Budyšin (SN/MiR). 55 angažowanych skupin młodostnych kaž tež towarstwow z Budyskeho wokrjesa chce so na lětušej 48hodźinskej akciji wobdźělić. Mjez poskitkami su někotre serbskich młodostnych. Přizjewili su so štyrjo zajimcy z wobłuka zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe a z Kulowa. Regionalny běrow Rěčneho centruma WITAJ w Chrósćicach so wo nje stara. RCW słuša k nošerjam akcije za serbski sydlenski rum runje tak kaž Budyski Kamjentny dom za Budyšin a za region sewjerowuchodnje sprjewineho města.

Někomu euro popřeć

srjeda, 23. septembera 2020 spisane wot:
Dźensa rano ducy na dźěło so njemało dźiwach. Při dróze steješe nowše awto, kotrež měješe kófrowy rum wočinjeny. Wostach tam cyłu chwilu stejo, myslo, zo hnydom něchtó přińdźe. Tomu pak tak njebě. Sym wćipna, hač tam wone hišće budźe, hdyž popołdnju wot dźěła du. ­A hdyž nic, je wobsedźer z nim wotjěł? Zdobom wo tym rozmysluju, što je tajke awto hódne a što so stanje, hdyž něchtó składnosć wužije a z nim wotjědźe. Njeje wobsedźer trochu lochkomyslny? Kelko móhł jednotliwc z pjenjezami, kotrež tajke awto płaći, na dobro chudych a potrěbnych započeć? Njetrjeba to być projekt kaž tón w Peruwje, z kotrehož kmjen Quechuas, potomnicy Inkow, čerpa. Tež w našich kónčinach mamy ludźi, towarstwa a socialne zarjadnišća, kotrymž je pomhane, hdyž jim něchtó euro popřeje. Byrnjež Němska bohaty kraj była, maja sej mnozy ćežko. Wo tym rozprawjeć wědźa na přikład sobudźěłaćerjo Carity, AWO, DRK, diakonije ... Milenka Rječcyna

Wulka pomoc do peruskich Andow

srjeda, 23. septembera 2020 spisane wot:

Budyšin/Frankenberg (SN/MiR). Podpěrać kubłanje je nadawk, kotryž předewzaće DEBAG chutnje bjerje. Tak wone hižo mnohe lěta kooperaciju swojeje twornje w Budyšinje z tamnišim powołanskošulskim centrumom pěstuje. Nětko pak je wuwiwar technologije a producent pječenskeje techniki wospjet pokazał, zo podpěruje ludźi, předewšěm młodostnych w regionach swěta, kotrež nimaja tak wšowopřijacy socialny system kaž Němska. Tak su do Peruwa darili pěc, kotruž wužiwaja tam za jednu chorownju a šulu. „Za nas bě hnydom jasne, zo chcemy podpěrać projekt ,Diospi Suyana’, štož woznamjenja ,Dowěr so Bohu’“, zwurazni jednaćel DEBAG Oliver Theiß.

Respekt!

wutora, 15. septembera 2020 spisane wot:
Čestnohamtski angažement je w dźensnišej towaršnosći njeparujomny. Naš system wosebje we wjesnych kónčinach wot tajkeho wotwisuje. Tak wukonjeja wo­hnjowi wobornicy swěru swoju słužbu. A dalše cyłki prócuja so wo dobru zhromadnosć. Towarstwo Radworske dwórnišćo inkluzije wokoło Chěžkec swójby z Boranec je so na wosebje wulki projekt zwažiło a chce něšto jónkrótne we wokolinje wutworić. Po swojich wizijach dadźa tuchwilu Radworske dwórnišćo na zetkawanski centrum přetwarić, a to z přede­wšěm priwatnymi srědkami. Tajke něšto nječini so tak připódla, ale je z wjele rozsudami a nadawkami zwjazane. Štóž je hižo raz staru chěžu přetwarił, wě, wo čim rěču. Sy-li jónu wjerchi, swisle, třěchu abo sćěnu wočinił, dyrbiš stajnje z njerjanymi překwapjenkami ličić. Mam tuž wulki respekt před towarstwom a angažementom Chěžkec swójby. Nadźijam so, zo sej swoje wizije z dalšej wutrajnosću a sćerpnosću spjelnja. Bianka Šeferowa

HSSL24

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND