Ze Stuttgarta do Łužicy
Krótkopowěsće (07.02.24)
Pozdatny nadpad njewěrny
Zhorjelc. Kónc januara kursěrowaše w syći rozprawa wo nadpadźe třoch wukrajnikow na Budyšana, kotryž bu zranjeny. Kuriozne pak běše, zo přizjewi so přez platformu instagram. Policija jeho na to přesłyša a wukopa so, zo běše sej wšitko jenož wumyslił. Nětko ma so 22lětny njewěrneho wuprajenja dla zamołwić. Policija skedźbni w tym zwisku na to, zo „tež w interneće prawo płaći“.
„Filmowe nocy“ wohrožene
Drježdźany. „Filmowe nocy dyrbja być!“ rěka kampanja zarjadowarjow „najwjetšeho kinoweho a koncertoweho festiwala Europy“, kajkuž wčera ze zjawnym listom předstajichu. Z njej reaguja na „politiski rozsud města Drježdźany, najenske zrěčenje njepodlěšić a zarjadowanje přichodnje zjawnje wupisać. Pod tymle wuměnjenjemi je přichod ‚Filmowych nocow při połobskim brjoze‘ pobrachowaceje perspektiwy dla“ wohroženy.“
W zwěrjencu dawaja nowosće
Domizniskeho ornitologu a chronista počesćili
Łaz (AK/SN). „Rjad wuznamnych wosobinow w Domje Zejlerja a Smolerja we Łazu je nětko wo jednu wopomnjensku taflu bohatši.“ Tole podšmórnje předsydstwo tamnišeho Spěchowanskeho towarstwa Dom Zejlerja a Smolerja. Wjesnjanosta Thomas Leberecht (CDU) a farar Christian Huth poswjećištaj wopomnjensku taflu za čestneho wobydlerja Łaza Heinza Menzela (1928–2022) – zhromadnje z jeho synom Peterom Menzelom.
Heinz Menzel je mnohe lěta jako domizniski ornitologa a domizniski chronist skutkował a je na swójsku iniciatiwu třidźělny spis „Přinoški ke chronice“ wudał. W nadawku Łazowskeje ewangelskeje wosady je wón wo jeje stawiznach pisał. Dale je wón žiwjenje Łazowskeho kublerja Alexandera Roberta von Loebensteina (1811–1855) přeslědźił a swoje dopóznaća zapisował.
Jónkrótne towarstwo
Brětnja/Michałki. Nowe towarstwo za konjacy sport Brětnja/Michałki (PSVBM) je swoje dźěło zahajiło. Wone je nětko do registra towarstwow zapisane. Towarstwo chce předewšěm dźěćom ze socialnje słabšich swójbow zmóžnić, zo wobchad z konjom kaž tež jěchanje nawuknu. Předsydka towarstwa je Romy Belka.
So idejam za fotami bližić
Budyšin. Serbscy muzejownicy přeproša na předposlednje zarjadowanje wosebiteje wustajeńcy „Ducy domoj“ z fotografijemi Jürgena Maćija. Te wotměje so jutře, srjedu 7. februara, wječor w Budyskim Serbskim muzeju. We 18 hodź. powjedźe Jürgen Maćij po wustajeńcy a w 19 hodź. sćěhuje přednošk „,Přistupju a praju sej: Nětko sym tu. Moja legitimacija je foto-aparat‘ – Sektor foto a film w Domje za serbske ludowe wuměłstwo“. Wědomostnicy Serbskeho instituta dr. Theresa Jacobsowa a dr. Ines Kellerowa přednošujetej w němskej rěči.
W Ralbicach hodowne štomiki spalili
Myto KiJu za młodźinski klub
Radworski młodźinski klub je minjeny pjatk myto za angažement młodźiny w Budyskim wokrjesu přijał, kotrež spožča Syć za dźěći a młodźinu (KiJu) w Biskopicach.
Radwor (SN/MiR). Radworski młodźinski klub – Radworske z.t., kotryž jako towarstwo wot lěta 2000 wobsteji, ma tuchwilu 89 čłonow a čłonkow. Młodostni bytostnje k dwurěčnemu žiwjenju we wsy přinošuja. Woni njewuhotuja jenož tradicionalne swjedźenje kaž chodojtypalenje a mejemjetanje, ale zabawjeja ze swójskimi, zarjadowanjemi mnohich ludźi. Tak přewjeduja w lěću wjacednjowski barowy festiwal. Wšitke zarjadowanja přihotuja a přewjeduja młodostni w serbskej a němskej rěči. Młodostni wot 9. lětnika so w klubje prawidłownje zetkawaja a pěstuja serbsku rěč zwonka šule a swójby.
Móst mjez tradiciju a modernu
Z mobilnej dźěłarničku stare rjemjesło módroćišća zachować
Stróža (CS/SN). Wot lěta 2018 słuša rjemjesło módroćišća k imaterielnemu swětowemu kulturnemu herbstwu. „Připóznaće tutoho prastareho rjemjesła pak so w eurach a centach njewupłaći. Aktualnje a perspektiwisce ma to skerje ideelnu hódnotu“, rjekny Daniel Häfner, zamołwity za serbske kreatiwne hospodarstwo z Choćebuza, na wotewrjenju wustajeńcy, pjatk w Stróžanskim domje tysac hatow.
Domowina so jasnje wuprajiła
Budyšin (SN). Podawki zašłych dnjow a nahlady někotrych skupinow a stronow pohnuwaja Domowinu, so jasnje wuprajić: „Jelizo so prawicarska ideologija, ale tež kóždyžkuli ekstremizm tolerěrujetej, je naša towaršnosć a su naše zakładne prawa wohrožene“, zwurazni předsyda Domowiny Dawid Statnik. Wšelakorosć měnjenjow je žro demokratije. Runje to tuchwilu dožiwjamy – su wšelake skupiny, kotrež na wšelake wašnja spytaja, za swoje měnjenja wabić – hač na dróhach, w parlamentach, w socialnych syćach abo we wosobinskej rozmołwje. Demokratija dowola wšelake měnjenja a je wot kompromisow žiwa. Tola wuprajenja přećiwo čłowjeskim prawam, runohódnosći, ludowej suwereniće, dźělenju mocow a swobodźe njejsu wosobinske měnjenja, ale antidemokratiske wustupowanje.
Wopytowarjo demonstracije za čłowjeskosć, demokratiju a swobodu, sobotu tydźenja w Budyšinje, su začuwali, kak so prawicarjo w stolicy Serbow mocuja. Dyrbimy wo tym rěčeć. Dale rěka w zdźělence: Budyšin je stolica Serbow. Domowina so za to zasadźuje, zo to tež w přichodźe tak wostanje.
Krótkopowěsće (06.02.24)
Krabatowe hry wupředate
Čorny Chołmc. Kartki za lětuše Krabatowe hry w Čornym Chołmcu su wupředate. Tamniši kulturny centrum KRABATowy młyn ptzwr, kiž prěni króć jako zarjadowar wustupuje, přeprošuje na inscenaciju „Na spočatku bě swětło“. Dalša nowostka je, zo budu wopytowarjo na trawersach abo za blidami sedźeć. Za domoródnych su prěni króć wosebity kontingent kartkow rezerwowali.
Šuler kubłanišću hrozył
Budyšin. Hroženja z bombu dla dyrbjachu dźěći Budyskeje spěchowanskeje šule na Alberta Einsteinowej kubłanišćo 24. januara wopušćić. Policija běše je kaž tež wučerjow do Serbskeho šulskeho a zetkawanskeho centruma na Listowej ewakuěrowała. Bombu pak fachowcy namakali njejsu. Kaž so nětko wukopa, je šuler mejlku z hroženjom na šulu pósłał.
Politikarjow lěpje škitać
Zahorjene kopyto
Nic jenož na wsach, ale tež w městach maja mnozy doma skót. Něchtóžkuli nimo toho drobny skót plahuje. Wšitcy so wo strowotu swojich lubuškow prócuja. K tomu přinošować chce naša serija z pokiwami z weterinarneje mediciny. (25)
Kóń je jara čućiwe zwěrjo, dźe-li wo jeho kopyta. To je tež něhdźe zrozumliwe, hdyž sebi předstajamy, kelko zwěrjatow móže swoju wahu na wšelake kosće rozdźělić. Wobhladamy-li sebi anatomiju konja, tworja w delnim wotrězku nohi tři za sobu slědowace kosće (Fessel-, Kron-, Hufbein) nošny aparat. Tak wukonja waha konja stajnje wěsty ćišć na kopyto. Ale tež zespody móža kamuški, hozdźe abo žerite (něm.: ätzend) maćizny k škodam kopytow wjesć.
Dźensa pak wobswětlamy zahorjenje kopyta přez procesy w ćěle konja, tak mjenowane „Hufrehe“. Powšitkownje rěčimy při tutej chorosći wo sterilnym zahorjenju kutis kopyta (Huflederhaut), při kotrymž so poprawne kopyto (kapsla) wot kutisy pušći.
