Ptačokwasne pěsnje klinčeli

pjatk, 26. januara 2024 spisane wot:

Prěni wjeršk lěta w serbskich pěstowarnjach a zakładnych šulach

Chrósćicy/Ralbicy/Rakecy (SN/MiR). Wot spočatka lěta a samo hižo krótko po hodźoch zanošowachu dźěći „Chróšćan kołča“ zymske spěwy a pěsnje wo ptačkach. A to běše wotpohlad. Tak zwučo­wachu wone za lětuši ptačokwasny program, kotryž su wčera w „Jednoće“ předstajili. Ale tež wuknjacy tamnišeje serbskeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“ su so na swój prěni wjeršk lěta derje přiho­towali. Constantin Wjenk měješe jako braška tójšto rjadować, prjedy hač wjedźeše njewjestu a nawoženju do „Jednoty“ na jewišćo. Zhromadny program ­pěstowarskich a šulskich dźěći je wulku syłu kwasnych hosći za rjenje kryte blida do hale přiwabiło.

Tež za mjeńšich chcedźa něšto měć

pjatk, 26. januara 2024 spisane wot:

Iniciatiwna skupina staršich w Njebjelčicach zaběra so z nowym hrajkanišćom. Tuchwilne je zdźěla dodźeržane a dyrbi so přetwarić a ponowić. Plany su wčera předstajili.

Njebjelčicy (JK/SN). Njebjelčanske hrajkanišćo blisko tamnišeje pěstowarnje njeje hižo w najlěpšim stawje. Suwadło, pěskowy kašćik a tež jedne z dweju kiwkadłow hižo potrjebje dźěći a wěstotnym žadanjam njewotpowěduja. Staršiska iniciatiwa je tuž zrodźiła ideju, hrajkanišćo zaso do porjadka stajić a z naročnymi a nowymi hrajkacymi nastrojemi wuhotować. Na wčerawšim posedźenju gmejnskeje rady předstajichu swoje ideje a zaměry. Wot gmejny trjebaja jeničce technisku podpěru za transport nastrojow, wšitke trěbne dźěła chcedźa sami wukonjeć.

Krótkopowěsće (26.01.24)

pjatk, 26. januara 2024 spisane wot:

Skóržbu zapodali

Wulke Rědorjecy. Zhorjelske statne rěčnistwo je na Budyskim krajnym sudnistwje skóržbu přećiwo 41lětnemu skućićelej zapodało, policija wčera wozjewi. Rěčnistwo jemu wumjetuje, zo je wón cyrkej we Wulkich Rědorjecach zapalił. Sudniski proces zahaji so 5. februara w Budyšinje. Mjeztym dźěłaja fachowcy na nuzowej třěše, kotraž ma wotpalenu cyrkej škitać.

Angažement kóždeho trěbny

Drježdźany. Składnostnje wopomnjenskeho dnja za wopory nacionalsocializma jutře, je sakska ministerka za kulturu a předsydka załožboweje rady Załožby Sakske wopomnišća Bar­bara Klepsch (CDU) wuzběhnyła, zo trjebamy bóle hač hdy prjedy angažement kóždeho jednotliwca. „Demokratiju, swobodu měnjenja, tolerancu dyrbimy zakitować. Tole smy woporam nacionalsocializma winowaći.“

Inspiracija z Łužicy

Rědki hósć při ptačej chěžce

štwórtk, 25. januara 2024 spisane wot:
Při ptačich chěžkach, kaž tule w Dobrošicach, knježeše minjene dny čiłe žiwjenje. Druhdy wuhladaš tež rědke družiny, kaž tohole pikotača (Kleiber). Je to najmjeńši dypornak, kotrehož hewak skerje w lěsu wuhladaš. W zymje pak wón tež k ptačej chěžce přileći. Wosebitosć pikotača je, zo zamóže wón z hłowu doprědka po štomje dele łazyć a za picu pytać. Swoje hnězdo twari wón w prózdnjeńcach a škałobach a wukładźe je z lisćom. Foto: Feliks Haza

Šula a pedagogika z rekordomaj

štwórtk, 25. januara 2024 spisane wot:

Wojerecy (SN/MWj). 121 284 wopytowarjow su loni we Wojerowskim zwěrjencu a susodnym hrodźe zličili. To je trochu mjenje hač 2022, jako registrowachu 126 348 wopytowarjow. Dotal najwjace hosći mějachu 2019 z něhdźe 140 000 wopytowarjemi. „Přiwšěm je lońši wuslědk po dalšim lěće z wužadanjemi a energijowej krizu za nas dobry“, praji jednaćel Wojerowskeho měšćanskeho zawoda za zwěrjenc, kulturu a kubłanje ­Arthur Kusber.

Dołha zyma a mokrota stej start do sezony 2023 poćežiłoj. „Bohužel wuskutkowaše so to tež na jutrowne swjate dny a jutrowne prózdniny, hdyž hewak prěni raz w běhu lěta wjele wopytowarjow přichadźa“, Kusber dale rozłoži. Zwěrjen­cowa šula a muzejowa pedagogika po­staraštej so porno tomu wo rekordaj. ­Dohromady je wjace hač 6 500 ludźi 362 zarjadowanjow wopytało. „To nam pokazuje, kak woblubowanej našej zarjadnišći jako zwonkašulskej městnje wuknjenja stej“, so Kusber wjeseli.

Magiske nocy w młynje

štwórtk, 25. januara 2024 spisane wot:

Čorny Chołmc (SR/SN). W bróžni Krabatoweho młyna přepodachu srjedu kluče za nowe dowolowe domčki. Přitomna bě nimo Wojerowskeho wyšeho měšćanosty Torstena Rubana-Zeha tež statna ministerka za kulturu a turizm, Barbara Klepsch. Wona wuzběhowaše w swojej narěči wuznam Krabatoweho młyna za region, wšako hižo přirunujomneho městna w Sakskej njeje. „Twar nowych dowolowych domčkow je wuběrna kročel. Móžeće hordźi na tutón wukon być“, wona doda.

Tež jednaćel bydlenskeje towaršnosće Wojerecy a twarski knjez Steffen Markgraf zhladowaše w swojej narěči spokojom na projekt. Za přenajerja z Wojerec je projekt cyle nowe polo skutkowanja. Dohromady je cyły projekt tři lěta trał. Nastało je dohromady pjeć domčkow na přestrjeni 500 kwadratnych metrow. Bydlenska towaršnosć bě 1,3 miliony eurow inwestowała, Krabatowy młyn 250 000.

Tři domy su z 60 kwadratnymi metrami za štyri wosoby koncipowane, tamnej dwaj matej bydlensku přestrjeń 90 kwadratnych metrow a skića maksimalnje šěsć wosobam městno. Někotre z domow maja samo swójsku sawnu. Přenajeće domow planuja wot spočatka februara.

Policija (25.01.24)

štwórtk, 25. januara 2024 spisane wot:

Njezbožo paletow dla

Budyšin. Nakładne awto je wutoru rano na awtodróze A 4 wjacore tak mjenowane europalety zhubiło a tak wobchadne njezbožo zawiniło. 56lětny wodźer jězdźidła bě do směra na Drježdźany po puću, jako mjez wotbóčkomaj Wóspork a Budyšin-wuchod někotre palety z awta padnychu a so na jězdni rozdźělichu. Za nakładnym awtom jěducy wodźer Mercedesa w samsnej starobje njemóžeše so hižo wuwinyć a přez jednu paletu zajědźe. Při tym nasta něhdźe 3 000 eurow škody. Na zbožo so nichtó zranił njeje. Zastojnicy awtodróhoweho policajskeho rewěra njezbožo wobdźěłachu a palety z A 4 zrumowachu.

Spominaja na wopory

štwórtk, 25. januara 2024 spisane wot:
Wojerecy. Składnostnje wopomnjenskeho dnja za wopory nacionalsocializma 27. januara namołwjatej město Wojerecy a měšćanski zwjazk za přesćěhanych nacistiskeho režima k wobdźělenju na wopominanju, kotrež wotměje so jutře, 26. januara. Započatk budźe w 13 hodź. ze zarjadowanjom w Domje Martina Luthera Kinga, kotrež šulerjo Johanneuma wobrubja. Narěč změje Diana Karbowa, sobudźěłaćerka měšćanskeho zarjadnistwa a społnomócnjena za serbske naležnosće města Wojerecy. Přizamknje so połoženje wěnca w susodnym wopomnišću.

Planuja solarny park

štwórtk, 25. januara 2024 spisane wot:

Gmejna Halštrowska Hola nadźija so přidatnych dochodow

Hory (AK/SN). Na něhdźe 60 hektarach płoniny ma mjez Narćom a Čornym Chołmcom solarny park nastać. Firma 1A-Solar-Projekt ze Schweinfurta chce tam inwestować. Wužiwać chcedźa bywši teren hotowostneje policije ze składom, bunkerami a stražnymi wěžemi. Dale chcedźa solarny park na susodne pola a łuki rozpřestrěć. Jako ekologiske wurunanje ma 23 hektarow noweho lěsa nastać. K tomu je so wjetšina gmejnskeje rady Halštrowskeje hole wutoru wuznawa a wotwažowanje zapodatych stejišćow kaž tež wustawki wobzamknyła. Z tym móže so projekt zwoprawdźić.

Na nowu drastu hordźi

štwórtk, 25. januara 2024 spisane wot:

Njeswačidło (JK/SN). Ptači kwas su kwasne ćahi pěstowarskich dźěći jara woblubowane, wosebje, hdyž su dźěći serbsku narodnu drastu woblečene. Tute wašnje pěstuja tež w Njeswačanskej pěstowarni, tež hdyž nic cyle tak wulce kaž w maćernorěčnych pěstowarnjach susodnych gmejnow.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND