Aus der aktuellen Ausgabe vom Mittwoch, 24 April 2019

Drježdźany (dpa/SN). Estniska firma Skele­ton Technologies chce do swojeho stejnišća w Großröhrsdorfje něhdźe 25 milionow eurow inwestować. Tole zdźěli předewzaće minjeny tydźeń w Talinnje, jako sakski hospodarski minister Martin Dulig (SPD) předewzaće wopyta. Koncern chce hač do lěta 2022 ličbu sobu­dźěła­ćerjow wot tuchwilu 50 na 545 rozšěrić. Hakle před lětomaj běchu w Großröhrsdorfje započeli wosebite konden­satory zhotowjeć. Připrawy zasadźeja pře­de­wšěm w awtomobilnej industriji a swětnišćowej technice. Zaměr je wu­storko­wanje wuhlikoweho dioksida trans­­portneje industrije pomjeńšić. Skeleton přino­šuje wuspěšnemu dalewu­wiću energijoweje politiki w Sakskej, Martin Dulig wuzběhny.

Drježdźany (SN). Ze zjawnym listom je so Drježdźanska rjemjeslniska komora na předsydow frakcijow a regionalnych zapósłancow Zwjazkoweho sejma wobro­ćiła. W nim žadaja sej wolóženje přede­wzaćow, kotřiž wučomnikow wukubłaja. K 1. januarej 2020 ma so mjenujcy po­wołanski kubłanski zakoń změnić a minimalna mzda wučomnikam zawjesć, štož je zawodam wulke wužadanje. Tohodla měli so zapósłancy z předewzaćelemi wosobinsce rozmołwjeć.

„Njejsmy přećiwo minimalnej mzdy wučomnikam, ale žadamy sej wolóženje firmow na druhim městnje. Wukubłanje žada sej personelne a financielne nało­ženje, štož rjemjeslnicy sami noša. Rjemjeslnistwo je za wšitke wobłuki hospodarstwa a tež zjawnu słužbu bytostne. Tuž wšitcy z wukubłanja profituja“, rěka we wčera wozjewjenej zdźělence Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory. Situaciju kóštow a produktiwitu předewzaćow měli do rozmyslowanjow zapřijeć.

Nowe přepytowanje chorobneje kasy nastupajo powołansku njekmanosć

Garching (dpa/SN). Burnout, depresije, strachi a druhe psychiske chorosće su po nowym přepytowanju chorobneje zawěsćernje Swiss Life najčasćiša přičina powołanskeje njekmanosće w Němskej. Po zwěsćenju zawěsćernje je psychiske schorjenje pola wjace hač třećiny – w 37 procentach wšěch padow – přičina dočasneho wotchada z powołanskeho žiwjenja na wuměnk.

„Jeničce w minjenych dźesać lětach smy runje na tutym polu rozrost 40 procentow registrowali“, rjekny Amar Banerjee, nawoda zawěsćernskeje produkcije němskeje wotnožki Swiss Life w Garchingu pola Mnichowa. Z tym zwjazane su po posudku předewzaća přiběracy stres, powołanski ćišć a pobrachowace wurunanje w powołanskim žiwjenju.

Zawěsćernja je daty swojich kupcow wuhódnoćiła. Po psychiskich chorosćach sćěhowachu schorjenja pohiboweho aparata ze 24 procentami a njezboža z nimale 14 procentami. Swiss Life je po swójskich informacijach na polu zawěsćernjow za powołansku njekmanosć sedme najwjetše předewzaće na němskich wikach.

Sej nowe rěčne rumy wotkrywać a serbšćinu w nich potom tež nałožować je zaměr, kotryž wšitcy nošerjo serbskich a serbšćinu posrědkowacych kubłanišćow, institucijow kaž tež komunow maja. Snano njeje Miłočanski Křesćansko-socialny kubłanski skutk swój aktualny poskitk scyła jako tajki zarjadował. Tola dźěćom w dźěćacych dnjowych přebywanišćach přidatnje k wšědnym poskitkam kubłarkow a kubłarjow posrědkować serbski spěwny a hudźbny pokład, mam za wotkrywanje tajkeho rěčneho ruma. Wosebje, hdyž přewjedźe poskitk akter, kotryž njesłuša k personalej nošerja. Dźěći nazhonja na tele wašnje, zo stej rěč a kultura Serbow žiwej. Zdobom je to naprawa, kotraž hodźi so jako zmysłapołne wužiwanje pjenjez woznamjenić, kotrež dóstawaja nošerjo dźěćacych dnjowych přebywanišćow za swoje dźěło ze serbšćinu z boka sakskeho stata. A to je derje! Milenka Rječcyna

We wčerawšim přinošku na prěnjej stronje „Krasne jutry w njeměrnym času“ dyrbi prawje rěkać, zo „bě ćichu sobotu tež ruina Mnišeje cyrkwje wjele turistow na jutrowny srjedźowěkowski spektakl přiwabiła.“ Prosymy wo wodaće za misnjenje. SN

Praha (ČŽ/K/SN). Loni je so prěni raz wjac hač pjeć milionow Čechow na dowol do wu­kraja podało. Najwoblubo­waniši dowolowy kraj bě znowa Chorwatska. K Adriji bě 815 000 čěskich ludźi ćahnyło, štož wšak je 35 000 mjenje hač 2017. Za to je so zajim na Słowakskej zwyšił. Hdyž bě předloni 645 000 Čechow w susodnym kraju dowolowe wokře­wjenje hla­dało, běchu to loni 724 000. Do Italskeje dojědźe sej 607 000 čěskich do­wol­nikow, 30 000 mjenje hač 2017. To zdźěla Čěski statistiski zarjad. Jako štwórte najwoblubowaniše dowolnišćo slěduje Grjekska, na kotrejež kupach loni 472 000 čěskich hosći (2017: 371 000) poby. Awstriska přiwabi 265 000 čěskich turistow – porno 446 000 lěta 2017 je wšak to hladajcy mjenje. Do Egyptowskeje wuleća sej 265 000 čěskich ludźi, štož wučinja w přirunowanju přirost wo 20 000.

7,9 milionow Čechow popřa sej dowol doma w kraju. Loni je prěni raz wjace­ hač dwaj milionaj čěskich dowol­nikow z lětadłom pućowało. Do Chorwatskeje a hłownje do susodnych kra­jow Češa najradšo ze swójskim awtom jězdźa.

Dźensa swjeći Janina Brankačkowa sydomdźesaćiny. Wona je w Serbach wo­sebje jako wjelelětna čłonka hrajerskeho ansam­bla Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła znata. Ze zazběhom hrajneje doby 1974/1975 debitowaše absolwentka Drježdźanskeje Wysokeje šule za hudźbu „Carl Maria von Weber“ w hrě „Moped“ z pjera Nedjalka Jordanowa. Z poslednjej wulkej rólu w inscenaciji „Kaž w nje­bje­sach“ po filmje Kayja Pollaka rozžohnowa so wona 2013 z powołanskeho jewišća.

W nimale štyrjoch lětdźesatkach zmi­štrowaše Janina Brankačkowa wjace hač 150 najwšelakorišich charakterow. Mjez wjerškami běchu mjez druhim drama Jurja­ Brězana „Stara Jančowa“, komedija „Totec swójba“ Istvána Örkényja a tehdy horcu diskusiju wuskutkowaca produk­cija „Lěs“ po Aleksandru N. Ostrowskim.

Syła serbskich křižerjow je wčera dźakne křižerske kemše w Róžeńće swjećiła. Hłowny celebrant bě farar Gabriš Nawka. W swojim prědowanju rjekny farar Wito Sćapan, zo křižerjo wozjewjeja, zo je škrička nadźije a noweho žiwjenja na swěće. Do swojich próstwow zapřijachu zranjenych a smjertne wopory nadpadow w Sri Lance kaž tež zranjenych křižerjow. Foto: Rafael Ledźbor

Wo serbskosć w Rakečanskej gmejnje so na wjacorych městnach angažuja, mjez druhim w Domowinskej skupinje Komorow-Rakecy-Trupin abo w tam­nišej Bjesadźe. Nětko so tež w gmejnskim zarjadnistwje w tym nastupanju něšto hiba.

Rakecy (JK/SN). Loni je Rakečanska gmejnska rada wobzamknyła wustawki k spěchowanju serbskeje rěče a kultury w gmejnje. Wustawki předwidźa, zo wjesnjanosta radźićelam ručež móžno namjetuje, wuzwolić społnomócnjenu abo społnomócnjeneho za serbske naležnosće. Na zašłym posedźenju gmejnskeje rady wjesnjanosta Swen Nowotny (CDU) swój namjet předstaji. Sobudźěłaćerka gmejnskeho zarjadnistwa Jaqueline Schneider je so zwólniła wuprajiła, přewzać nic runje lochki nadawk, so wo serbske naležnosće w gmejnje starać.

Budyšin (SN). Móžno, zo chcychu sej njeznaći minjeny kónc tydźenja při Bu­dyskim spjatym jězoru jenož požorto­wać. To pak móhło tež hórje wuńć. Ćichi pjatk mějachu při pobrjóžnej barje tójšto wopytowarjow. Jim njeposkići wobsedźer Matthias Schneider jenož lód a napoje, ale tež čołmiki, z kotrymiž móžeš po jě­zoru teptać.

Popołdnju nadobo telefon Matthiasa Schneidera klinkaše. Pola njeho přizjewi so swójba, kotraž bě z jednym z čołmikow runje na wodźe, jako pytny, zo so plasti­kowy płuwak nastroja poněčim z wodu pjelni. Runje za tajki nuzny pad je na čołmiku nalěpk z nuzowym čisłom. Wob­sedźer swójbu změrowa a rozłoži, zo ma čołmik hišće přidatne płuwaki a zo so podnurić njemóže. Runočasnje za­zwoni wón sobudźěłaćerjow, kotrajž z dalšim čołmikom na pomoc chwataštaj. Tak je swójba jenož tróšku mokre nohi dóstała, hewak so ničo njesta.