Zelenskyj chce wójnu klětu skónčić

Dienstag, 24. September 2024 geschrieben von:

New York (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj z toho wuchadźa, zo móže wójna w jeho kraju klětu nimo być. „Rozsudźene postupowanje móže fairny kónc ruskeje agresije přećiwo Ukrainje klětu pospěšić“, pisa Zelenskyj po zetkanju ze strony přesahowacej de­legaciju kongresa USA. „Naš plan dobyća k tomu přinošuje, zo Rusku faktisce k měrej nuzujemy.“

Zelenskyj chce swój plan w rozmołwach a snano tež zjawnje předstajić. Wón žada sej wěstotne garantije zapada.

Po informacijach ukrainskeho prezidenta přihotuja tuchwilu mjeztym druhu měrowu konferencu. K tomu wón statnych a knježerstwowych šefow přeprošuje, wšitke prócowanja wo sprawny a měrniwy přichod Ukrainy podpěrować. Moskwa dale wotpokazuje, so na tajkim wjeršku wobdźělić. W juniju běchu prěni měrowy wjeršk bjez Ruskeje a Chiny w Šwicarskej přewjedli.

Zelenskyj chce dźensa na posedźenju Bjezstrašnostneje rady a jutře na hłownej zhromadźiznje UNO rěčeć.

Baum: Žane sebjemordarstwo

Dienstag, 24. September 2024 geschrieben von:

Bywši nutřkowny minister warnuje FDP před dočasnymi wólbami

Berlin (dpa/SN). Něhdyši zwjazkowy minister za nutřkowne naležnosće Gerhart Baum (FDP) je swoju stronu doraznje warnował, koaliciju z SPD a Zelenymi po ćežkich wólbnych poražkach liberalnych wopušćić. „FDP njesmě na žadyn pad z koalicije wustupić. To by sebjemordarstwo było“, rjekny Baum nowinarjam. Při nowowólbach njebychu liberalni snano ani wjace w zwjazkowym sejmje zastupjeni byli, 91lětny warnowaše. Wokomiknje njeby tež prawy čas za dočasny wólbny bój wo zwjazkowy sejm był, kotryž wšitke mocy wjaza. „Kraj a swět maja nětko hinaše problemy. Wustup FDP by ćeknjenje před zamołwitosću było.“

Dotal njepřeswědčeja

Dienstag, 24. September 2024 geschrieben von:
Tuchwilu Serbski sejm wo podlěšenju časa za zapodaće kandidaturow rozmysluje. Sejmar Tomaš Čornak zwěsća, zo su ludźo najebać přiběracy zajim hišće njewěsći. Tola njeby móhł Serbski sejm hižo dawno pytnyć, zo „ludźo hišće přemało wo sejmje wědźa“? Wupada tak, jako by tute dopó­znaće tróšku přepozdźe přišło. Njemyslu sej, zo wólby njewěstosće zajimcow dla přestorča, skerje dotal njedosahacych přizjewjenych wolerjow a kandidatow dla. Wólby mjenujcy bywaja dale a bóle demokratiske, ćim wjace wolerjow so na nich wobdźěla. Na wólbach prěnjeho serbskeho sejma mějachu něhdźe 836 wolerjow. Hladajo na to, zo smy takrjec oficialnje něhdźe 60 000 Serbow, je to snadna ličba wobdźělnikow. Wšako chce Serbski sejm tola tež wšěch narěčeć, kotřiž drje njeserbuja, ale so ze Serbstwom zwjazani čuja. Snadź njeje jich najwjetše wužadanje, zo njejsu ludźo njewěsći, ale prosće njepřeswědčeni. Potom pak njedosaha, terminy přestorčić. Liza-Marija Cyžec

Znowa wobšudźił

Dienstag, 24. September 2024 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Po tym zo je muž sfalšowane dokumenty z časa NS Wojerskemu historiskemu muzejej Zwjazkoweje wobory w Drježdźanach předał, je statne rěčnistwo chłostanski přikaz přećiwo 53lětnemu podhladnemu wozjewiło. Wobšudnistwa a sfalšowanja wopisma dla ma muž 9 000 eurow pokuty płaćić. Wo tym ma nětko Drježdźanske hamtske sudnistwo rozsudźić.

Wobwinowany bě po informacijach statneho rěčnistwa pozdatne dokumenty generalneho lěkarja wójska Ferdinanda Sauerbrucha kaž tež reichsmaršala Hermanna Göringa w lěće 2016 na muzej za 6 900 eurow předał. Při tym drje bě jemu wědome, zo njejednaše so wo woprawdźite dokumenty z časa NS. Prawdźepodobnje je njeznata třeća wosoba spisy zhotowiła, wo čimž ma 53lětny poprawom wědźeć. Podhladny pak wumjetowanja wotpokazuje a na tym wobsteji, zo je wón dokumenty wot druheje, mjeztym zemrěteje wosoby, kupił. Policija pak je pola 53lětneho štyri historiske pisanske mašiny namakała. Hižo w lěće 2015 je podhladny sfalšowane dokumenty w zwisku z atentatom na Adolfa Hitlera Drježdźanskemu muzejej předał. Jednanje w tym padźe je mjeztym zakónčene.

Škody zmjerzkow dla narunaja

Dienstag, 24. September 2024 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Němska dóstanje 46,5 milionow eurow z tak mjenowaneje ratarskeje rezerwy Europskeje unije. „Tole ma tomu přinošować, ratarjow, kotřiž su dźěl swojeje produkcije přisadźili, wotškódnić“, komisija EU zdźěli. „Kónčne wothłosowanje wo wotškódnjenju drje hakle budźe. Najebać to wšitko přihotujemy, zo móhli potrjecheni ratarjo pjenjezy tak spěšnje kaž móžno dóstać“, rjekny zwjazkowy ratarski minister Czem Özdemir powěsćerni dpa w Brüsselu. Plahowarjo sadu a wina w Němskej přeco hišće sćěhow zmjerzkow dla ćerpja, wón rjekny.

Fronta lódzymneho powětra z nócnymi zmjerzkami bě po informacijach ratarskeho ministerstwa w nalěću w srjedźnej a wuchodnej Europje pola plahowarjow sadu a wina masiwne škody zawinowała. Mjez potrjechenymi ratarjemi w Němskeje trochuja škody na nimale 300 milionow eurow. Özdemir ma namjet komisije EU za dobru powěsć němskim ratarjam. Wón bě sej hižo w juliju wotškódnjenje žadał. Čłonske kraje dyrbja namjetej komisije hišće přihłosować, štož wočakuja 7. oktobra.

Karawana dźěći po puću była

Dienstag, 24. September 2024 geschrieben von:
Choćebuske dźěći su minjeny pjatk na Swětowym dnju dźěći pod hesłom „Smy přichod“ na swoje prawa skedźbnili. W tradicionalnej „karawanje dźěći“ ćehnjechu wone po měsće a wotewzachu decernenta Thomasa Bergnera jako zastupnika měšćanskeho zarjadnistwa na naměsće před měšćanskej studnju. Po tym swjećachu holcy a hólcy na naměsće wjesoły dźěćacy swjedźeń. Tam zwuraznichu tež swoje přeća a nadźije na žiwjenja kmany přichod. W Choćebuzu bydli 14 000 dźěći w starobje hač do 15 lět. Hladajo na špatne połoženje dźěći w mnohich krajach swěta bě UNO lěta 1989 wukazała, kóžde lěto 20. september dźěćom wěnować. Foto: Michael Helbig

To a tamne (24.09.24)

Dienstag, 24. September 2024 geschrieben von:

Šup je w Ratzeburgu w Schleswigsko-Holsteinskej njewšědne zasadźenje policije zawinił. Zwěrjo bě so njedźelu w spanskej stwě zabarikaděrowało. Do toho bě šup kamor wurumował a z drastami durje blokował. Dokelž njemóžachu wobydlerjo wjace do spanskeje stwy a spodźiwnych zwukow dla wołachu policiju. Wo wućah šupa postara so hajnik. Kak je zwěrjo do domu w Lauenburgskim wokrjesu přišło, njewědźa.

Na wšěch 95 kilogramow kokaina w bananowych kistach namakali su sobudźěłaćerjo wobchoda žiwidłow w Mönchengladbachu w Porynskej. Policisća z toho wuchadźeja, zo su kisty z drogami w hódnoće sydom milionow eurow mylnje do wobchoda dowjezli. Banany z Južneje Ameriki běchu w Antwerpenskim přistawje dojěli. Wot tam běchu je drje mylnje do wobchoda dowjezli.

Dotalna koalicija bjez wjetšiny

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:

SPD wólby Braniborskeho krajneho sejma snadnje před AfD dobyła

Podstupim (dpa/SN). Po snadnym wólbnym dobyću SPD před AfD steji Braniborska před wobćežnym wutworjenjom noweho knježerstwa – a amplowa koalicija w Berlinje před nowym eksistencnym wužadanjom. Socialdemokraća z ministerskim prezidentom Dietmarom Woidku na čole buchu při wčerawšich wólbach krajneho sejma drje najsylniša móc. Dotalnej koaliciskaj partneraj CDU a Zeleni pak staj masiwnje hłosy přisadźiłoj. Wjetšinu bjez AfD změje Woidke přichodnje jenož hišće ze Zwjazkom ­Sahry Wagenknecht (BSW). Liberalna FDP je tak raznje přisadźiła, zo staja dalše dźěło w amplowej koaliciji do prašenja.

Woidke docpěwa ze swojej SPD po dotalnym hamtskim wuslědku 30,9 procentow a tak swój zaměr: Wotrěznyć před AfD. Prawicarjo docpěchu ze 29,2 procentomaj tohorunja sylny wuslědk. Třeće městno wobsadźi hakle před měsacami załoženy BSW ze 13,5 procentami před CDU z 12,1 procentom. Tute štyri strony su w parlamenće zastupjene.

Nabožina a demokratija

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:

Mnichow (B/SN). Na njedawnej konferency „Kelko nabožiny trjeba demokratija“ praji nutřkowny minister Bayerskeje Joachim Herrmann, zo je jemu dialog mjez nabožinami „wutrobna naležnosć“. Na njej wobdźělichu so zastupjerjo politiki, cyrkwjow, islama a židowstwa. Wučerka islama wuzběhny: „Dźěći maja nawuknyć z rozdźělemi pozitiwnje wobchadźeć, zo móhli w demokratiji wotrosć.“

Nowy předsyda

Kopenhagen (B/SN). Do Sewjerneje biskopskeje konferency (NBK), kiž je skeptiska napřećo reformam cyrkwje, słušeja štyru kraje Danska, Finska, Norwegska a Šwedska ze sydom biskopami za 250 000 katolikow. Dotalneho danskeho předsydu z pólskimi korjenjemi Czesława Kozona naslěduje norwegski mnich Erik Varden, generalna sekretarka a čłonka rady NBK je rjadniska knježna Anna Mirijam Kaschner.

Mjez nabožinami a kulturami

Habeck rěči z awtotwarcami

Montag, 23. September 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Do dźensnišeho tak mjenowaneho „awtoweho wjerška“ zwjazkoweho hospodarskeho ministra Roberta Habecka (Zeleni) ze zastupnikami awtotwarcow Němskeje je sej delnjosakski hospodarski minister Olaf Lies (SPD) wobšěrny paket naprawow žadał, kotrež měli konjunkturu tutoho wobłuka wožiwić. Habeck chcyše popołdnju wo krizy rěčeć. Njedawno bě koncern Volkswagen wobšěrne skrótšenje, pušćenja a zawrjenje twornjow připowědźił.

Biskopja wuradźuja

Fulda (dpa/SN). W hessenskim Fulda zahaja dźensa nazymsku hłownu zhromadźiznu konferency biskopow Němskeje. Hač do štwórtka wuradźuje tam 61 biskopow katolskeje cyrkwje Němskeje pod nawodom předsydy konferency, Limburgskeho biskopa Georga Bätzinga. Temy njezjawneho wuradźowanja su přichod katolskeje teologije, połoženje cyr­kwje na Bliskim wuchodźe a wuwiće němsko-pólskich poćahow hladajo na klětuše lěto wopominanja 2025.

Jězdźenku njepodróšić!

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND