Z kuchnje powabliwje wonja. Tež hdyž je po hodźoch, poskićataj Kathleen a Rainer Klümpel pječenu husycu přichodne­ njedźele w hosćencu na knježim­ statoku w Bóšicach.

Tak mjenowany njedźelny brunch z husycu je woblubowana alternatiwa za hospozy, kotrež nochcedźa po warjenju mjez hodami a Nowym lětom wospjet w kuchni stać, ale chcedźa so tež raz zapleńčić dać. Mějićelej Bóščanskeho hosćenca „Knježi statok“ Kathleen a Rainer Klümpel z pječenku wopytowarjow pohosćataj. Kuchar pjelni husycu z pječenymi slowkami, rózynkami, oranžemi, jahodami jałorca, jabłukom a dalšimi dodawkami. „Wšitko pak njepřeradźu, trochu potajnstwa dyrbi być. Přihotuju husycu skerje po tradicionalnym wašnju“, wjelelětny kuchar powěda. Předchadźace lěta pasechu so w adwentnym času wupožčene husy na zelenišćach ležownosće a přiwabichu wosebje dźěći. Loni pak husy pobrachowachu. Škitarjo zwěriny běchu sej přeli, zo husy na swojim domjacym ladku wostanu.

„Znowazjednoćenje Němskeje – són a woprawdźitosć“ rěka kapsna kniha z pjera Waltera Leonharda. Rodźeny ­Durinčan je 40 lět we Wětrowskej šamotowni­ dźěłał. Serbske Nowiny wozjewjeja­ jeho trochu wudospołnjene, wot Arnda Zoby a Friedharda Krawca ­z přećelnej­ dowolnosću nakładnistwa DeBehr zeserbšćene dopomnjenki.

Hodowne štomiki z ćěsta

Freitag, 03. Januar 2020 geschrieben von:

Spočatk adwentneho časa mějachu dźěći Blunjanskeje pěstowarnje dožiwjenjowpołny dźeń. Zhromadnje z kubłarkami smědźachu štyri do šěsć­lětne dźěći pola pjekarki Marion Klammer poprjančki pjec. Tak podachu so wone do susodneje wsy Terpje, hdźež maja pjekarnju. Njejsu pak tam runu smuhu jěli, ale wotbočichu najprjedy raz k alpa­kam na Klammerec statoku. Ale na to dachu so do dźěła, zo bychu poprjančki w formje hodowneho štoma přihotowali. Z moderneje pjecy zwućahawši je rjenje wudebichu, cyle kaž hodowne štomiki. Wězo smědźachu sej dźěći chłóšćenki sobu domoj wzać. „To ma pedagogiski pozadk“, su sej pjekarka a kubłarki přezjedne. Tak zeznajomjeja so dźěći z tradicionalnym rjemjesłom, smědźa kreatiwne być a wuknu, kak pječwo nastawa. Tekst a foto: Jost Schmidtchen

W centeru poprjančki pjekli

Freitag, 03. Januar 2020 geschrieben von:

Adwentny čas je stajnje połny překwapjenkow. Tež w pěstowarnjach su zaso wjele dožiwili, zwotkelž nam tu hišće raz rozprawjeja.

Foće: Lenka JeškecNa adwentny čas běchu tež dźěći Budyskeje Serbskeje pěstowarnje „Jan Radyserb-Wjela“ z kubłarku Lenku Ješkec njesćerpnje čakali. Skupina „wódny muž“ je sej tuž do Centera na Žitnych wikach wulećała. Pola pjekarja Brězana smědźachu dźěći poprjančki pjec. Najprjedy pak stajichu sej čapku a zwjazachu sej falku. Tak běchu derje přihotowane. Z ćěsta wuka­ła­chu štomiki, hwězdźički, sorniki a měsački. Hmmm, druhdy wšak pućowaše małki kusk ćěsta tež do chłóšćeje huby. Po tym je pjekar poprjancy do pjecy sunył a je wopjekł. Hišće ćopłe poprjančki smy hnydom sobu do pěstowarnje wzali a sej je tam ze­sło­dźeć dali. Dźa­ku­jemy so Brězanec pjekarni za jara rjane adwentne dopołdnjo! Lenka Ješkec

Dohodowna překwapjenka

Freitag, 03. Januar 2020 geschrieben von:
Wosrjedź adwent­ne­ho časa su starši swoje dźěći Worklečanskeje pěstowarnje „K wódnemu mužej“ z bajku zawjeselili. Předstajichu jim klankohru „Sněholinka“, štož so dźěćom wězo spodobaše. Stefanie Grofic Foto: Stefanie Grofic

Swjateho Mikławša witali

Freitag, 03. Januar 2020 geschrieben von:

Foto: Lydija ŠołćinaPřekwapjenku dožiwili su tež w pěstowarni „Chróšćan kołća“ jako wopyta jich 6. decembra swjaty Mikławš. Hižo do toho sej dźěći mjez sobu powědachu, što bě jim swj. Mikławš doma do škórnička tyknył. „Hač drje tež do pěstowarnje přińdźe?“, so prašachu. Tež někotři wobydlerjo z Domu „swj. Ludmile“ su so ze swojimi hla­dar­kami přidružili, zo bychu swjateho Mikław­ša witali. Pěstowarnju sej wobhladać a dźěći tu dožiwić je jich jara zwjeseliło. Wšako maja zwiski k dźěćom a z nimi tež swjedźenje abo zaběru přewjeduja. Tak powita wjednica „Chróšćan kołća“ Kerstin Šołćina wosadneho fararja Měrćina Deleńka, wobydlerjow starownje a jich hladarki, kaž tež naše dźěći a kubłarjow. Wšitcy zhomadnje zanjesechu spěwaj „Prěnju swěčku zaswěću“ a „Mikławš, swjaty biskopje“. Knjez farar Deleńk zwoblěka so před nami kaž jako swj. Mikławš a rozłoži na zajimawe wašnje kóždy jednotliwy dźěl drasty. Dźěći jeho z wulkimi wočemi sćěhowachu. Jako swj. Mikławš powědaše knjez farar stawiznu wo swójbje, kotraž měješe tři holcy, a jim bě mać zemrěła.

W u h l a d yn al ě t o2 0 2 0

Freitag, 27. Dezember 2019 geschrieben von:
Nahladnosć SPD dale woteběra. Poněčim čłonojo a nawodnistwo strony widźa, zo su sej z Norbertom Walterom-Borjansom a Saskiju Esken dweju předsydow wuzwolili, kotrajž ničo njemóžetaj. Swoje přilubjenje, wulku koaliciju wopušćić, dźě běštaj spěšnje zaso cofnyłoj a wo předewzaću, Hartz IV wotstro­nić, dawno wjace njerěčitaj. W tym prašenju bě jimaj CDU „ptačka“ po­kazała. Nětko bliži so SPD pjećprocentow­skej zawěrje.
Američenjo wuzwola 3. nowembra 2020 Donalda Trumpa na dalše štyri lěta do zastojnstwa pre­zidenta. Jednanje k jeho wotsadźenju je so hižo spočatk lěta nimokuliło. Na to měješe Trump cyłe lěto chwile so jako wopor suroweho přesćěhanja ze stron demokratow insceno­wać. Tući bě­chu we wólbnym boju z ni­­male 80lětnym kandidatom nastupili a pod- ­­leželi. Jenički tróšt: Po přichod­nych štyrjoch lě­­tach dyrbi wón Běły dom wopušćić, hač chce abo nic.

Njepowalnje šulerjo hibanja Fridays for future kóždy pjatk za lěpšu klimu demonstruja. Greta Thunberg je přeco hišće jich wulki idol. Přiwšěm pak sami tak prawje njewědźa, što chcedźa sej wot politika­rjow žadać.

Na swojim zhromadnym posedźenju wčera w Bukecach (Hochkirch) zwuraznichu zastupjerjo ewangelskich Bjesadow z Rakec (Königswartha), Hodźija (Göda) a Malešec (Malschwitz) swoju starosć, zo so předewšěm katolscy Serbja dźeń a mjenje zwonka wuskich mjezow katolskeho kraja wuznawaja. Tak rozprawješe Bukečanski farar Domaš Kokoška wo njedawnej rozmołwje ze šulerjemi Chróšćanskeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“, kotřiž běchu so z busom po puću do Kyrko­nošow (Riesengebirge) w Bukecach (Hochkirch) zabłudźili. „Jako jim powědach, zo běchu Bukecy (Hochkirch) hišće před 80 lětami wuznamna serbska (wendisch) wosada, zo bydleše naš basnik Kito (Christian) Lorenc (Lorenz) přez lětstotki w bliskim Wuježku (Wuischke) a zo skutkowaše sławny Korla Awgust Kocor (Kater) samo hišće dale na wuchodźe (Osten), njemóžachu so dodźi­wać. Jim scyła wědo­me njebě, zo tež za Haslowom hišće Serbja bydla.

„Nomen est omen“

Freitag, 27. Dezember 2019 geschrieben von:

Rěkam Lubina,

Lubina Lubinskec

Twoje mjeno je Twój wosud.

Rěkaš-li Kevin, Justin, Mandy, Maurice abo Chantal – škoda wo Tebje. Přepytowanja Oldenburgskeje uniwersity dopokazuja, zo samo wučerjo měnja, zo drje z Tebje ničo praweho njebudźe.

Bohudźak maja Serbja swój leksikon předmjenow z typiskimi serbskimi mjenami kaž Adolf abo Žaklin.


A hdy sy Ty posledni raz swoju chorhoj płokał?

Burow w Berlinje hišće njewidźeli

Ratarjam po cyłej Němskej so hubjenje dźe. Woni zetkachu so njedawno w Berlinje, hdźež njejsu sej mjez sobu jenož swoje traktory pokazali, ale tež na swoju situaciju skedźbnili. ­Wulkoměšćanam pak skićeše njewšědna wukonowa

demonstracija jězdźidłow spodźiwny wobraz. Burow dźě znaja hewak z wusyłanjow telewizije, hdźež žiwjensku partnerku pytaja. „My was nasyćimy“ steješe na plakatach protestowacych.

Berlinjenjo so chětro dźiwachu. Wšako kupuja swoje zežiwidła

we wulkich kupnicach. Tajkich chaotow na traktorach,

kotrež cyły dźeń dróhi města zatykachu, hišće nihdy widźeli njeběchu.

Tež z Čorneho Hodlerja su so ratarjo z traktorami

do Berlina nastajili. Tam woni rozprawjachu, zo intensiwnje

na idejach dźěłaja, kak móhli ludnosć ze zežiwidłami

zastarać. Jedyn z tych, kotryž nochce mjenowany być,

je w běhu lětušeje hriboweje sezony předźěłane

pražene prawaki jako šnicle předawał. „Wšitko

bě rjenje zapakowane, ludźo ani widźeli njejsu,

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND