Poskićeja wěcowne poradźowanje

Donnerstag, 24. November 2016 geschrieben von:

Rakecy (SN). Regionalny management Leaderoweho regiona Hornjołužiska hola a haty namołwja, wo spěchowanske srědki so požadać. „Z nazhonjenjow wěmy, zo su wot prěnjeje projektneje ideje do doskónčneje próstwy mnohe rozmołwy a wuradźowanja trěbne“, wuswětla Rudolf Rychtar z běrowa regionalneho managementa w Rakecach. Tam poskićeja zajimcam wo spěchowanske srědki z najwšelakorišich wobłukow – hač priwatnych, gmejnskich abo předewzaćelskich – wěcowne poradźowanje, zo móh­li kwalifikowanu próstwu zhotowić a zapodać. Poradźowanske poskitki su darmotne a cyłe lěto móžne.

Za lěto 2017 je gremij leaderoweho regiona wobzamknył, zo maja projektne próstwy za pjatu namołwu hač do 6. januara 2017 w Rakečanskim běrowje předležeć. Šesta namołwa slěduje potom nalěto, za čož dyrbja so próstwy hač 21. apryla zapodać. Dalša namołwa je klětu nazymu planowana. A tam měli projekty hač do 15. septembra předležeć.

Strózbi wostać a wěcownje jednać

Mittwoch, 23. November 2016 geschrieben von:

Ptača gripa z wirusom H5N8 so dale a bóle rozpřestrěwa. Mjeztym je tež hižo pad we Łužicy blisko sakskeje stolicy znaty. Kak plahowarjo pjerizny w regionje na to reaguja?

Rakecy/Brěžki (SN/BŠe). „Njeboju so, dyrbimy pak strózbi wostać a wěcownje jednać“, rjekny nawodnica Rakečanskeje plahowarnje husycow Andrea Lau na naprašowanje Serbskich Nowin. W zawodźe z něhdźe 3 000 husycami njeje hižo žadyn kontakt zwěrjatow k pjeriznje w přirodźe móžny. Husy plahuja w Rakecach tuchwilu pod třěchu, přidatnje su nětko hišće nabóčne škitne saki připrawili. Tež ludźo, kotřiž w zawodźe njedźěłaja, nimaja wjac žadyn kontakt k husycam. „Naš zawod dodźerži wšitke biologiske wěstotne naprawy“, nawodnica wujasni. Tak čisća wšědnje tež jězdźidło, kotrež picu roznošuje. „Kedźbliwosć je tuchwilu najwažniša. Połoženje jara chutnje bjerjemy“, podšmórny Andrea Lau.

Přihotuja kolesa na zymu

Mittwoch, 23. November 2016 geschrieben von:
Hišće nam miłe wjedro dowola z kolesom cyle normalnje po puću być. Štóž chce tež w zymje dale z nim jězdźić, dyrbi swoje koleso wězo sčasom a porjadnje na nju přihotować. W Kamjenskim wobchodźe Bikehouse maja w nowembrje hišće wosebite poskitki. Nawoda dźěłarnje Benjamin Schiefer a wučomnik Alexander Scheufler (wotprawa) starataj so wo to, zo kóžde koleso zymskim wuměnjenjam wotpowěduje a jeho wodźer wěsće přez zymu přińdźe. Foto: SN/Maćij Bulank

Češa so na městnje wobhonili

Dienstag, 22. November 2016 geschrieben von:
Na prócowanje Wojerowskeho cityjoweho managementa je dźensa čěska delegacija wikowanskeho zwjazka tamniše stare město wopytała. Pozadk toho je, zo přebywa dale a wjac hosći z Čěskeje w bliskej łužiskej jězorinje. Sobustawojo zwjazka wob­honichu so tuž dźensa wo móžnosćach, we Wojerecach do drobneho wikowanja inwestować, a wotwažowachu potencial. Tak su sej mjez druhim swobodne wobchody a Wojerowske stare město wobhladali. Foto: Ulrike Herzger

Zelenu swěcu za projekty dóstali

Dienstag, 22. November 2016 geschrieben von:

Na štwórtu namołwu spěchowanskeje periody 2014–2020 programa Leader Hornjołužiska hola a haty bu dwaceći projektow z najwšelakorišich wobłukow zapodatych. Na wčerawšim posedźenju sobustawow w Rakecach su wo přizwolenju spěchowanskich srědkow wuradźowali a projekty wuzwolili.

Rakecy (SN/BŠe). Zelenu swěcu za projekt dóstanje na přikład priwatny inwestor, kiž wotpohladuje w Malešecach přetwarić dom, hdźež matej so lěkarska praksa a fyzioterapija zarjadować. Kaž wuradźowanski gremij wčera pohódnoći, zaruči projekt přichodnje zastaranje ludnosće na wsach. „W bjezbarjernym domje budźe tež lift zatwarjeny“, wujasni Rudolf Rychtar z regionalneho managementa Leader. Lokalna akciska skupina, kotrejž předsyduje Marko Kowar, je wčera rozsudźiła, předewzaće z 200 000 eurami spěchować. Na ležownosći w Malešecach chce inwestor bjezbarjerne prózdninske bydlenja twarić, za čož dóstanje 85 500 eurow. Za wohnjoškitne naprawy Klukšanskeje pěstowarnje přizwoli gremij spěchowanske srědki 90 000 eurow.

Wobstatk wjelkow ma so regulować

Dienstag, 22. November 2016 geschrieben von:

Budyšin (SN/BŠe). Zhromadnje znamjo sadźić a přećiwo wjelčemu managementej protestować rěkaše w namołwje hibanja Wjesna ludnosć k dźensnišej demonstraciji na Budyskich Žitnych wikach. A mnozy su namołwu sćěhowali.

We Łužicy je wobstatk wjelkow najhusćiši. Nihdźe na swěće njeje telko wjelkow a ludźi na kwadratny kilometer. Drohe a čas rubjace naprawy su trěbne, zo móhli skót škitać. Kaž so zašłe tydźenje pokaza, pak tež wone hižo přeco njedosahaja. „Njemóžemy dlěje přihladować, kak dale a wjac skotu hinje. Mnozy jón hižo njeplahuja, dokelž so wjelkow dla boja“, zwurazni organizatorka zarjadowanja Carola Tuschmo. Tohodla je trjeba, škitny status wjelka pomjeńšić.

Poslednja opcija

Dienstag, 22. November 2016 geschrieben von:
„Pytać wěste metody škita. Wuwostanje-li wuspěch, zwěrjo wotstronić“, rěka w tabulce 3 na stronje 52 sakskeho plana wo wjelčim managemenće. Runje to měnjachu demonstranća dźensa w Budyšinje ze swojim žadanjom, plan wo wjelčim managemenće dodźeržeć. Plahowarjo wowcow su swoje skoćata najebać škitne naprawy přeco zaso na wjelka zhubili. Tež Budyskemu krajnemu radźe Michaelej Harigej so zda, zo su wuměnjenja za opciju „zwěrjo wotstronić“ spjelnjene. Ličba wjelkow we po přestrjeni wobmjezowanej Łužicy spochi přiběra. Mjez nimi su „problemowe wjelki“. Tajke morić njerěka, zo so škitny status wjelka do prašenja staji. Wowcy na pastwje su aktiwny element hladanja krajiny. Je dźiwne wot plahowarja wočakować, zo zas a zaso płoty wuporjedźa a sej nowy skót kupuje, dokelž stat jemu škodu zaruna. Druhdy je tuž „poslednja opcija“ trěbna. Axel Arlt

Nowy koncept jenož fachowcam njepřewostajeć

Freitag, 18. November 2016 geschrieben von:

Bohate wobdźělenje na wčerawšej dźěłarničce přichoda swědči wo wulkim zajimje ludnosće za to, štož so w tudyšim biosferowym rezerwaće stawa.

Stróža (JK/SN). W biosferowym rezerwaće Hornjołužiska hola a haty dźěłaja tuchwilu na nowym wobłukowym koncepće, do kotrehož maja so zaměr, ćežišća a nadawki dźěła přichodnych lět zakótwić. Zo njebychu jeničce fachowcy na za cyły region wažnym koncepće dźěłali, přewjedźechu wčera w Stróžanskim Domje tysac hatow dźěłarničku přichoda. Na njej wobdźěli so nimale 50 wosobow, a to zastupjerjo komunalneje politiki, hospodarstwa a turizma kaž tež škitarjo a lubowarjo přirody, ale tež wobydlerjo wsow biosferoweho rezerwata.

Po zawodnych słowach nawody zarjadnistwa rezerwata Torstena Rocha, kotryž zwurazni swoje spokojenje nad tak wulkim zajimom a kotryž skedźbni na to, zo je trjeba, měć wobłukowy koncept, zwoprawdźić nadawki přirodo­škita a zdobom zachować bytostne kajkosće jónkrótneje krajiny w Hornjej Łužicy­.

Žane dalše wudobywanišca

Donnerstag, 17. November 2016 geschrieben von:

Zastupnicy šěrokeje zjawnosće apeluja na politikarjow

Berlin/Choćebuz (dpa/K/SN). Přisłušnym zamołwitym politikarjam Berlina a Braniborskeje su Burski zwjazk, zamołwići ludźo komunow a cyrkwjow a wuwićowe kaž tohorunja wobswětowe zwjazki posrědkowali zhromadny list, w kotrymž sej naležnje žadaja, w planje wuwića kraja ze zaručenjom so wzdać nowych arealow wudobywanja brunicy. Na spomnjenym planje, kotryž krajej Berlin a Braniborska zhromadnje zdźěłatej, móže so hišće hač do 15. decembra tež zjawnosć wobdźělić.

„Z přibrjóžnym filtratom Sprjewje je zastaranje něhdźe dweju milionow ludźi, předewšěm Berlinjanow, z pitnej wodu přez hórnisce trěbne přidawanje sulfata wohrožene. Dalše wudobywanišća brunicy bychu tónle problem na lětdźesatki zdźerželi. Nowy senat Berlina dyrbi braniborske krajne knježerstwo k tomu pohnuć, zo hižo žane dalše pohubjeńšenje kwality wody njedowoli. Škit přetrjebarjow pitneje wody njesmě so dlěje woprować krótkowidnym zajimam wuhloweje lobby“, rjekny dr. Oliver Powalla z wobydlerskeho hibanja Škit klimy z.t.

Dowolnosć k pjelnjenju z wodu dóstali

Dienstag, 15. November 2016 geschrieben von:

Choćebuz (SN/BŠe). Łužiski energijowy koncern LEAG je wot Sakskeje krajneje direkcije dowolnosć dóstał, zo smě Hermanečanski jězor blisko Běłeje Wody z wodu pjelnić. „Po tym zo smy po hórnistwowym prawje žłobinu wodźizny wu­tworili, móžemy klětu trěbne wodowody twarić“, zdźěli projektowy nawoda LEAG dr. Thomas Koch. Jězor ma 250 hektarow wulki a maksimalnje 25 metrow hłuboki być. Předwidźane je, zo ma so Hermanečanski jězor jako přirodoškitna wodźizna wutworić. Jenož mjeńši wotrězk chcedźa turistam spřistupnić. Z nowym jězorom je Běła Woda nimo Wochožanskeho parka błudźenkow přichodnje wo atrakciju bohatša.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND