Wojerowske Towarstwo za pěstowanje regionalneje kultury srjedźneje Łužicy je njedawno na hłownej zhromadźiznje w Nowej Łuce swoju dźěławosć minjenych měsacow bilancowało. Tak zhladowaše předsyda Werner Bejma mjez druhim na wuspěšne 28. jutrowne wiki we Wojerowskej Łužiskej hali z dobrymi kulturnymi poskitkami.
Zwjeselił je čłonow towarstwa wuslědk wot Załožby za serbski lud podpěraneho projekta „Módroćišć za šórcuchi Wojerowskeje drasty“. Runje w lěće připóznaća módroćišća jako kulturne herbstwo bě so kulturnemu towarstwu poradźiło rjemjeslnika za dosć komplikowany a lětdźesatki zabyty módroćišć zahorić, zo je so do dźěła dał. We wusahowacej kwaliće zhotowi wón dwubarbny ćišć na woběmaj bokomaj płatu. Dotal njeje znate, zo štó druhi w Němskej tajki wosebity ćišć poskića. Do toho pak dyrbjachu modele za ćišć w Połčnicy zhotowić dać, a to w dobrej kwaliće z třoch wšelakich drjewow.
W Jaworniku blisko Zhorjelca je chór Lipa njedawno zhromadnje ze swójbnymi swoje prawidłowne chórowe lěhwo přewjedł.
Pjatk krótko po přijězdźe zahajichmy lěhwo z wječerju a hnydom po tym mějachmy prěnju probu. Mějachmy zwučowansku rumnosć z klawěrom a dalšu z e-pianom k dispoziciji. Tak móžachmy tež dźělene proby přewjesć. Dźeń dachmy ze zhromadnym spěwanjom a mjezsobnymi rozmołwami wuklinčeć.
Sobotu probowachmy hač do popołdnja. Po tym podachmy so spěwajo zhromadnje ze swójbnymi na wulět k horje Sedło (Landeskrone) pola Zhorjelca. Pod horu awta wotstajichmy a nóžkowachmy hač na 420 metrow wysoki wjeršk. Tam došedši smy sej w korčmje z hewak rjanym – tón dźeń pak nažel kurjawojtym – wuhladom, dobry tykanc a kofej zesłodźeć dali. Nawróćiwši so do hotela smy po wječeri hišće raz zwučowali: Přizamknychmy pak měrny wječor z wjesołej mysličku a dobrej naladu při škleńčce wina abo piwa.
Poradźene to zarjadowanje, kotrež žněješe mjez přitomnymi wjele připóznaća a dźaka! To je facit swójbneho popołdnja župy „Handrij Zejler“ Wojerecy, kotrež wotměchu minjenu sobotu w Ćišćanskim hosćencu „Zeleny wěnc“.
Žurla hosćenca bě z něhdźe 50 dorosćenymi a wulkej šwitu dźěći a wnučkow derje pjelnjena. Nowa regionalna rěčnica za Wojerowski region Sonja Hrjehorjowa přitomnych lubje witaše a so jim skrótka předstaji. Zdobom zwurazni swoju nadźiju na dobre zhromadne dźěło.
Šulerjo zakładneje šule „Handrij Zejler“ zawjeselichu hosći ze zabawnym kulturnym programom. Woni spěwachu, hudźachu na instrumentach a rejwachu z wulkim wjeselom a zapalom. Přihladowarjo dźakowachu so jim za to ze sylnym přikleskom.
Prawidłownje organizuje Domowinska skupina Pančicy-Kukow přednoški wo kulturje a stawiznach Serbow. Předwčerawšim bě sej jako referenta kapłana dr. Jensa Buliša přeprosyła.
Wjace hač 30 hosćom přednošowaše dr. Buliš w Pančičansko-Kukowskej šuli wo Janu Michale Budarju a jeho załožbje za chudych a nuzu ćerpjacych Serbow. 1713 rodźeny bě ryćerkubler w Hornjej Hórce a po powołanju jurist. W literaturje mjenuja jeho často „adwokata chudych serbskich burow“. Najwjetši wuznam sej Budar zdoby, zo da cyłe swoje zamóženstwo testamentarisce na dobro Serbow zapisać. Dochody z wotnajenja imobilijow a ležownosćow w Hornjej Hórce, Drježdźanach, Zdźarju (Särchen) a druhdźe mějachu serbskej chudźinje – ewangelskej runje tak kaž katolskej a tohorunja hornjoserbskej a delnjoserbskej – rozdźělić. Městni fararjo mějachu postajić, kotre wosoby spěchowanje dóstanu. Jedyn juristiski a jedyn cyrkwinski dohladowar staj rozdźělowanje pjenjez nawjedowałoj.
Skupina Serbow poda so w žnjencu z busom Radworskeho Šmitec wozydłownistwa na putnisku jězbu do Ukrainy. „Po A 4 jědźechmy do směra na Zhorjelc a dale do směra Kraków a Przemyśl přez statnu hranicu do ukrainskeho Lwiwa. Město mjenuja Rusojo Lwow, Polacy Lwów a Němcy Lemberg“, wuwjedźe Baćoński farar Gerat Wornar minjenu wutoru w swojim zajimawym přednošku před Budyskimi katolskimi seniorami. A běše znowa něhdźe 40 wobdźělnikow přewšo rjaneje wuprawy do stareho, na kulturje a stawiznach jimaceho, něhdyšeho kralestwa Galiciska.
Worklecy (AN/SN). Wosebity, ale tola trochu njewšědny wopyt mějachu šulerjo 3. a 4. lětnika Worklečanskeje zakładneje šule „Michał Hórnik“ na poslednim šulskim dnju do nazymskich prózdnin. Do šule bě mjenujcy tak mjenowany „Wuměłstwowy bus“ Drježdźanskich Statnych wuměłstwowych zběrkow přijěł.
Studentka Christine Jakob bě sej z nim tón dźeń sobu do Łužicy dojěła. Wona rozkładowaše dźěćom trajnu, stajnje zaso měnjacu so twórbu němskeje wuměłče w busu. Při tym jedna so wo wosebitu platu z napisom, do kotrejež móžachu šulerjo a šulerki tak mjenowane „scoubidou-bančiki“ tykać abo dalše zaso wućahnyć. Tak twórbu njepřestawajcy aktiwnje sobu měnjachu. Dale nańdźechu dźěći w busu naprawu, z kotrejž hodźi so wosebity barbojty ješć produkować. Z nim wuměłča nowe wuměłstwowe wudźěłki stwori.
Jako wjeršk projekta smědźachu so šulerjo a šulerki sami we wuměłstwowym tworjenju pospytać. Za to smědźachu tež nastroj k zhotowjenju wonych mydliznowych pucherjow wužiwać. Z nimi dujachu pak čornu, módru abo běłu barbu na wulke łopjena, při čimž nastachu woprawdźe krasne twórby.
14 wotchadnicow a wotchadnikow Serbskeje rozšěrjeneje wyšeje šule Mały Wjelkow wotmě njedawno w Budyskej Kehelerni rjadowniske zetkanje. Maturowali běchu před 55 lětami a swjećachu potajkim połkulojty jubilej. Wšitcy narodźichu so bjezposrědnje po Druhej swětowej wójnje w druhej połojcy lěta 1945 hač do nalěća 1946. Tak přisłušeja woni tej generaciji, kotraž je jako prěnja wot poroda hač do dźensnišeho w měrje žiwa. Mjez tehdyšimi maturantami bě spisowaćel a basnik Beno Budar. Wón swojich bywšich sobušulerjow překwapi a dari kóždemu eksemplar swojeje lěta 2016 w swójskim nakładźe wušłeje knihi „Jub die Geige 2“.
Zajimawe bě, kotre powołanja su bywši šulerjo, kotřiž su hižo dlěši čas w rentnarskej starobje, wukonjeli. Jedna bě w ćišćerni Nowa Doba chemigrafku nawuknyła a je tam wjele lět jako korektorka skutkowała, dalša jako baba wjele dźěćom na swět pomhała. Dwaj skutkowaštaj jako produkciskaj nawodaj, jedyn w ratarstwje, dalši w industriji. Za blidom sedźachu tež bywši inženjerojo, wučerki, přistajeni w zjawnym zarjadnistwje a dalši.
Kaž minjene lěta zetkachu so tež lětsa nazymu zaso Němčanscy seniorojo. Minjeny pjatk činjachu to při wětrniku. Hačrunjež jón mnozy cuzy ludźo wopytuja, wjacori domoródni młyn a jeho stawizny njeznaja. Tak witaše čłon wětrnikoweho towarstwa Dietmar Henčel wjace hač połsta wuměnkarjow při młynje, zo by jim wo stawiznach młyna powědał a jich po nim wodźił. Mnozy dopominachu so na bywšich wobsedźerjow, kaž na knjeza Werdina abo knjeza Lorenca, kiž bě w 1950tych lětach młyn wobšěrnje restawrował.
Jónu w běhu pjeć lět přewjedźe sakski krajny sejm oficialnje dźěłowu jězbu do wukraja. Wo wopyće na Bliskim wuchodźe rozprawješe zapósłanc CDU Marko Šiman minjenu wutoru před kruhom serbskich seniorow Budyskeje tachantskeje wosady, kotrejž dźě wón sam tež přisłuša.