„Serbja trjebaja serbske šule“, běše po Druhej swětowej wójnje dewiza čěskich přećelow Serbow. Tak podachu so hižo 1. decembra 1945 nadarjeni serbscy šulerjo, mjez nimi Pětr a Jan Brězan ze Sulšečanskeje wjeledźěćneje młynskeje swójby, z ćahom do Českeje Lípy. Pozdźiši skótny lěkar, kiž sta so po politiskej změnje tež z městopředsydu Domowiny a bě wjele lět předsyda Kulowskeho Bratrowstwa, ma jara čiłe dopomnjenki na tele dožiwjenja. Njedawno rozprawješe wón wo tychle za přichodnu serbsku inteligencu jara spomóžnych lětach w kruhu Budyskich katolskich serbskich seniorow.
Minjeny tydźeń knježeštej na farje Smječkečanskeje ewangelskeje wosady wulkej hołk a tołk. Sčasami tam wjac hač 40 dźěći z jedneje stwy do druheje chwatachu. Mister Lego bě zaso jónu přijěł. A w swojim transporteru měješe wjace hač 350 000 legoklockow! Spěšnje dachu so mali architekća do dźěła. Lětuše hesło rěkaše „Muž w štomje“. Słyšachu powěsć wo Cacheju a mějachu nadawk, tule stawiznu do swojich twarow zaplesć. A woprawdźe, wšudźe sedźeše na kóncu muž w štomje.
Legowe dny zakónčichu so wčera z kemšemi. Tam dźěći dorosćenym wo Cacheju powědachu, kak njewoblubowany bě, kak ludźom pjenjezy ze zaka ćahaše a kak so jeho žiwjenje změni, po tym zo bě Jězus pola njeho z hosćom. Na kóncu spjelni Moritz jako Cachej swój slub a je přitomnym cło, kotrež bě jim přewjele wobličił, wróćił – tónraz w šokolodźanych tolerjach. Jako Mr. Lego zamó Lutz Riedel kóždy dźeń znowa dźěći zahorić, a to za legoklocki kaž tež za stawizny biblije. W Smječkecach je z dobrym wašnjom, zo ewangelske a katolske, serbske a němske dźěći wjesele na zhromadnych projektach dźěłaja.
Christina Donatec
Wjesna Domowinska skupina Šunow/Konjecy bě zawčerawšim, srjedu, na skupinski wječor „Swjate křiže a Konječanska wjesna kapałka“ přeprosyła. Něhdźe 60 skupinarjow a dalšich zajimcow je přeprošenje sćěhowało, mjez nimi wjacori, kotřiž běchu so z Pančic-Kukowa, Němcow a z druhich kónčin při tej składnosći zaso raz domoj namakali. Dokumentaciju zezběrał, ju jako DVD zestajał a nam předstajił je Alfons Kuring z Pančic-Kukowa.
Dwě njedźeli do hłowneje zhromadźizny Domowiny we Wojerecach zeńdźechu so čłonojo Jasčanskeje Bjesady k swojej hłownej zhromadźiznje. Předsyda towarstwa Guido Zahrodnik móžeše w swojej rozprawje na mnohe derje wopytane zarjadowanja w lěće 2016 pokazać. Na póstničce na přikład bě so wjele młodych ludźi wobdźěliło. Něhdźe 40 čłonow sćěhowaše w měrcu wuwjedźenja serbskeho krosnowarja Achima Miča z delnich Sulšec. Na mały wjesny swjedźeń je so mjeztym tež w Jaseńcy chodojtypalenje wuwiło. Wjeršk běše bjezdwěla zaso adwentnička, na kotrejž su lajkojo znowa dźiwadło hrali.
W juniju pobychu Jasčenjo w čěskej wsy Srbsko. Přičina, partnersku komunu Bóščanskeje gmejny wopytać, bě wulki swjedźeń składnostnje 700. narodnin Korle IV. na hrodźe Karlštejn.
Čłonojo Jasčanskeje Bjesady dźěłachu tež na arealu wokoło kulturneho domu. Nalěto a nazymu bě wulke rjedźenje. Tež při kładźenju sylnoprudoweho kabla do zemje su pomhali. Wužadanje běše twar beachvolleyballnišća blisko małeho sportnišća. Za připrawu kaž tež za sportnišćo je towarstwo wjacore saki kupiło.
Šulerjo-serbšćinarjo 10. lětnika Kulowskeje wyšeje šule „Korla Awgust Kocor“ pobychu minjeny tydźeń w Čěskej. Wučerka serbšćiny Ines Lešowa dojědźe sej z nimi z małobusom do Libereca. Tam wobhladachu sej najprjedy centrum města z jeho znatej historiskej radnicu kaž tež měšćanske dźiwadło. Na to wopytachu nowy muzej Liberecskeje techniskeje uniwersity ze wšelakimi laborami, z planetarijom a móžnosćemi za eksperimenty. Tu šulerjo mnohe wěcy wupruwowachu.
Do chowanja słónca dojědźechu na Ještěd z jeho futuristiskej wěžu. Hora witaše jich ze sylnym wichorom a sněhom. Šulerjam bě to wosebite dožiwjenje, dokelž w hotelu wěže přenocowachu. Po słódnej čěskej wječeri wužiwachu składnosć, na nócne město hladać.
Nazajtra po snědani jědźechu wulětnikarjo z powjaznicu horu dele, hdźež jich wučerka hižo wočakowaše. Nětko wopytachu wólnočasny centrum Babylon, prjedy hač so po wobjedźe zaso na dompuć do Kulowa nastajichu.
Chór 1. serbskeje kulturneje brigady přebywa wot njedźele w zwučowanskim lěhwje w čěskich Hejnicach, kotrež Załožba za serbski lud podźělnje spěchuje. 65 šulerjow a šulerkow wužiwa swoje prěnje prózdninske dny za to, zo bychu sej zhromadnje ze swojim nawodu Friedemannom Böhmu połožili zakłady dalšeho wjetšeho projekta tohole šulskeho lěta. Je to oratorij „Podlěćo“ Handrija Zejlerja a Korle Awgusta Kocora. Twórba ma zaklinčeć 11. junija 2017 w Róžeńčanskej putniskej cyrkwi. Orchester Serbskeho ludoweho ansambla budźe chór přewodźeć. Wězo zwučuja a skrućeja chórisća tež dalše twórby, kotrež su młódšim spěwarjam a spěwarkam nowe, ale słušeja do repertoira brigady. Mjezynarodny centrum za duchowne wobnowjenje w Hejnicach skići jej hižo wjacore lěta idealne wuměnjenja chutneho dźěła, ale tež wočerstwjenja. Tak organizuja sej šulerjo na přikład we wječornej zabawje škotowy turněr, a po cyłym domje je słyšeć wjesołe spěwanje. Swoje proby zakónča jutře, srjedu, připołdnju w cyrkwi a z dźaknym spěwom personalej.
Rejza Šěnowa
Dlěje hač dźesać lět schadźuje so w Ćisku serbska bjesada. Maćernorěčni Serbja zetkawaja so z dalšimi zajimcami, zo bychu rěč we wšědnym dnju nałožowali. Při tym je stajnje jedyn z wobdźělnikow hosćićel a tež temu poda. Stawizny a přitomnosć serbskeho žiwjenja runje tak wobjednawamy kaž rozprawy wo zarjadowanjach a nowosće z radija a telewizije. Na kóncu sej stajnje zaspěwamy, nic pak jeno znate pěsnje, ale tež nowe, kotrež zhromadnje nazwučujemy.
30 šulerjow sedmeho lětnika Worklečanskeje wyšeje šule „Michał Hórnik“ přebywaše zašły tydźeń w sněhakowanskim lěhwje w čěskim Bedřichovje. Wuměnjenja w sněze běchu optimalne. Nimo sportoweho wučerja Křesćana Bejmaka a jeho bratra Floriana staraštaj so tež čěskaj wučerjej wo šulerjow. Wonaj jich na čućiwe a žortne wašnje sněhakowanje nawučištaj. Socialna dźěłaćerka Rěčneho centruma WITAJ Franciska Zopic młodostnych do Čěskeje sobu přewodźeše.
Při šćipatym wjedrje daloko pod nulu nawuknychu šulerjo w třoch skupinkach zakłady sněhakowanja na běžkach kaž tež ski alpin. Bórze hibachu so cyle samozrozumliwje po sněhakowanskim arealu, mějachu wjeselo při wužiwanju liftow a wuspytachu wšelake pisty. Wšitcy šulerjo běchu při sněhakowanju wuspěšni, tak zo je jim dobra znamka w sporće wěsta. Nimo wšědneho sněhakowanja wubědźowachu so woni potom na wječorach w blidotenisu a bowlingu, wuchodźowachu so po Bedřichovje a podachu so do kupjele „Babylon“ w bliskich Liberecach.
Na přeprošenje Sakskeho statneho ministerstwa za wobswět a ratarstwo je Ćišćanska rejwanska skupina minjenu sobotu sakski jewišćowy program na mjezynarodnym Zelenym tydźenju w Berlinje sobu wuhotowała. „Přez tele přepro- šenje smy so jara zwjeselili, přetož někotři naši čłonojo tak a tak často na Zeleny tydźeń jězdźa“, praji předsydka skupiny Gabriela Linakowa. Rejwarki a rejwarjo z Łužicy mějachu dwójce 20mjeńšinski program předstajić. Tak rozsudźichu so za wurězk ze swojeje žnjenskeje rejohry, za wjacore serbske reje w swójskej choreografiji a jako referencu na stolicu za reju Rixdorfer. Hnydom po Nowym lěće započachu zwučować.
Prjedy hač chór Lipa w jubilejnym lěće 2017 w Pančičansko-Kukowskej šulskej awli zaso zwučuje, běchu jeho čłonojo na hłownu wólbnu zhromadźiznu prošeni. Předsydka Franciska Zopic rozprawješe wo minjenym lěće, w kotrymž běše chór nimoměry aktiwny.
Loni mějachu Lipjenjo ze swojej dirigentku Jadwigu Kaulfürstowej 15 wustupow. Wjerški běchu druhi koncert „Lipa a přećeljo“ na kopatej połnej žurli w Haslowje, programaj w Choćebuzu a Budyšinje z dalšimi chórami k 25. róčnicy znowazałoženja Zwjazka serbskich spěwarskich towarstwow a wulkoprojekt „Serbski rekwiem“, kotryž su zhromadnje ze solistami a z Drježdźanskim orchestrom Sinfonietta pod nawodom Judith Kubicec w Chróšćanskej cyrkwi přednjesli. Tójšto připosłucharjow móžachu na nalětnim koncerće na zahrodźe klóštra Marijineje hwězdy a na tradicionalnym hodownym nyšporje w Róžeńće witać. W běhu lěta su so cyłkej tři spěwarki přidružili, tak zo ma tuchwilu 55 aktiwnych spěwarjow a spěwarkow.