Za klóšterski dom so mnozy zajimowali
Budyšin (CS/SN). Claudia Zaremba, pochadźaca z Pančic-Kukowa a dźensa w Budyšinje bydlaca, wjeseli so na swój nowy nadawk jako nawodnica dnjoweho hladanja w nowym zarjadnišću Advita při Budyskej tachantskej cyrkwi. Na dnju wotewrjenych duri w tak mjenowanym něhdźe 300 lět starym klóšterskim domje, měješe Serbowka minjenu sobotu na wjele prašenjow wotmołwjeć. Dnjowe hladanje je zaměstnjene na delnim poschodźe twarjenja, kotrež bě nimale 20 lět prózdne stało. Nětko su je wobšěrnje restawrowali. W naposledk jako běrow wužiwanym domje nasta dohromady 16 bydlenjow z wobstajnym hladanjom. Dnjowe hladanje je wobydlerjam runje tak kaž wopytowarjam wotwonka přistupne. Jeho srjedźišćo je přijomna kaminowa stwa. Pódla njeje je kuchnja, hdźež móža starši ludźo zhromadnje warić a jěsć. Dalše rumnosće pod wjelbowanymi wjerchami skića móžnosć, woměrje čitać a so wočerstwić.
Maltezojo z dobrej bilancu
Kamjenska chorownja pomocny transport do Bołharskeje podpěrała
Kamjenc (SN/mwe). Chorownja maltezow swj. Jana w Kamjencu móže na dobru bilancu lěta 2018 zhladować. Tak su tam něhdźe 300 pacientow wjace hač lěto do toho zastarali – přepytowali, lěkowali a hladali. Mjez lěkarjemi, chorobnymi sotrami, babami a dalšimi kaž tež pacientami su mnozy Serbja. Wjednistwu domu je tuž wažne w chorowni tež serbsku rěč pěstować a nałožować, zo móža so schorjeni, młode maćerje runje kaž wopytowarjo z personalom w swojej maćeršćinje rozmołwjeć. „Naši pacienća sej chorownju waža a so derje čuja, hdyž móža serbsce rěčeć, zo jich rozumja“, informuje Ines Eifler z nowinskeho a zjawnostneho dźěła Kamjenskeje chorownje.
Zmužitosć za wjac žiwjenskeje kwality wuprudźeć
Hedwig a Peter Fritsch wopisujetaj turistiske puće za slepych a špatnje widźacych a pohnuwataj dalšich k sobudźěłu
Metalowy płót z kerčiznu wobhrodźa Jězorowy hotel. Hedwig Fritsch w Ranju (Großräschen) móže jón słyšeć. „Nalěwo při započatku metaloweho płotu je našik (Schräge) dele. Tón wužiwamoj mój. Orientujemoj so po zepěranskej muri při nachilacej so šćežce, doniž so nachilenje a zepěranska murja njekónčitej“, wopisujetaj wona a jeje mandźelski Peter puć wot Jězoroweho hotela k přistawnemu mostej. Hedwig a Peter Fritsch staj wobaj hižo mnohe lěta slepaj – stenotypistka a programěrarka za předźěłanje elektroniskich datow Hedwig Fritsch hižo wot 2. žiwjenskeho lěta, jeje muž, chemikar dr. Peter Fritsch, mjeztym dlěje hač třiceći lět.
Što směmy poprawom hišće jěsć?
Budyšin (CS/SN). Njewěstosć je wulka a mnozy so prašeja, što poprawom směmy hišće jěsć. Kompetentnje wotmołwi na to Drježdźanska poradźowarka za zežiwjenje Tessa Rehberg minjenu póndźelu na čitanju rjada „Budyska akademija“ na žurli statneje studijneje akademije Budyšin. Hnydom na spočatku wona lapidarnje rjekny, zo njech kóždy to jě, štož znjese. Přiwšěm pak je ličba alergikarjow a ludźi, kotřiž wěste žiwidła njeznjesu, w zašłych lětach přiběrała.
Alergije su „nadměrne reakcije imunostneho systema na poprawom nješkódne přirodne maćizny“. Často wustupitej rozdźělnej alergiji paralelnje. Tak reaguja na přikład na kćenjowy próšk brězy čućiwi tohorunja špatnje na sad. Potrjecheni měli tuž płody warić, dokelž horcota alergene rozpači. Tessa Rehberg w tym zwisku nimo toho wuzběhny, zo njeje sad zasadnje strowy, mnozy fruktozu njeznjesu. W tajkim padźe měli ludźo wjace zeleniny konsumować abo sad z njewobdźěłanym joghurtom kombinować. Industrielnje produkowane měšeńcy toho razu pak wona njeporuča.
Chutny pad so najčasćišo njepřipowědźa
Što wopřijeća kaž zastaranska połnomóc (Betreuungsvollmacht), staraćelska połnomóc (Vorsorgevollmacht) a postajenje pacienta (Patientenverfügung) poprawom konkretnje woznamjenjeja, a kotry dokument za sebje trjebam? Što so stanje, njeje-li w tym zmysle ničo rjadowane? Dosaha formular za tajke rjadowanja a, hdyž haj, kotry formular wupjelnju a kak swoje přeća najlěpje sformuluju, zo jednaja zamołwići w chutnym padźe po mojej woli? Kotre kopolaki móža so jewić? Na tajke a podobne prašenja wotmołwja Susann Sperling ze Sakskeje centrale za přetrjebarjow na přednoškach. Mjez druhim čini to tež 30. januara we Wojerowskej wotnožce poradźowarnje. Silke Richter je so z referentku projekta „Hospodarski škit přetrjebarjow“ rozmołwjała.
Knjeni Sperling, stej staraćelska połnomóc a postajenje pacienta přeco hišće tabutemje?
Wjele lět so swěru wo Černobylske dźěći starała
Ruce do klina złožić njeje Gretel, kaž ju ludźo mjenowachu, zamóhła. Nětko je Margarethe Johanna Nowak z koła aktiwistow na prawdu Božu wotešła: w starobje 92 lět je Budyšanka zemrěła.
Zeznach ju po lěće 1990, jako so tež w sprjewinym měsće Budyšinje skupinka Černobylskeje iniciatiwy za to zasadźowaše, wot atomoweje hawarije strowotnje škodźenym dźěćom přebytk we łužiskej přirodźe zmóžnić. Wot toho časa je kóžde lěto skupina běłoruskich dźěći tež nam do Stróže na zahrodowy swjedźeń přijěła, a přeco bě Gretel Nowakowa jedna z prěnich a přeco zaso słyšach jeje prašenje: Móžu wam pomhać?
Pjerjo za hłowakaj nadrěli
Ludźi česćownje přewodźeć
Jězorinowy klinikum wotewrje nowu paliatiwnu staciju
Wojerecy (AK/SN). Po wosom měsacach twarskeho časa wotewru přichodnu wutoru we Wojerowskim jězorinowym klinikumje nowu paliatiwnu staciju. Změja tam šěsć stwow stajnje za jednoho pacienta. „Organizatorisce je wulke wužadanje, jich zastarać. Terapijowy plan a dnjowy wotběh chcemy indiwidualnje zestajeć a na potrěbnosće a přeća kóždeho jednotliwca wusměrić“, podšmórny wčera fachowa lěkarka za nutřkownu medicinu a šeflěkarka za geriatriju a paliatiwnu medicinu w jězorinowym klinikumje Michaela Stöckel. Wona je nowinarjam swój nowy wotrjad předstajiła.
