Biografiski kaleidoskop předstajił
Towaršliwosć jej wažna była
Do Serbskeho instituta je dóšła zrudna powěsć, zo je sobotu, dnja 16. nowembra 2024, dr. Katharina Elina, rodźena Gräbnerec, po ćežkej chorosći zemrěła. W lěće 1973 we Łukowcu (Luckenwalde) rodźena wuchodźi 1992 Serbski gymnazij w Budyšinje a poda so potom na studij dźiwadłowych a kulturnych wědomosćow na Lipšćanskej uniwersiće. Dostudowa na uniwersiće w Hagenje nowu němsku literaturu, psychologiju, sociologiju a filozofiju. Wot 1999 bě jako swobodna žurnalistka, redaktorka a lektorka po Łužicy po puću, mjez druhim w nakładnistwje Lusatia dr. Franka Stübnera.
To a tamne (21.11.24)
Wjacore hodźiny w garaži čakać dyrbješe 200 ludźi w Stuttgarće. Wopačny alarm bě awtomatisku hašensku připrawu aktiwizował a wrota wulkeje garaže w pincy domu wosrjedź města zawrěł. Paliło pak so njeje. Prawdźepodobnje bě hołbjacy njerjad alarm zawinił. Technikarjo spytachu podarmo, wrota wotewrěć. Skónčnje wohnjowa wobora wulku dźěru do nich wurěza. Pad nětko přepytuja.
Kołwrótne swětowe rekordy docpěchu tele dny zaso w Hamburgu. Zaměr je zapis do Guinnessoweje knihi swětowych rekordow. Tak je Muhamed Kahrimovic 76 kokosowych worjechow w běchu 30 sekundow z ruku rozbił. Palina Glebova je z nohu dartowe kłoki do powětrowych balonow třěliła a 22 z nich rozprasnyła. Joe Alexander móže w powětře lětace kłoki z ruku popadnyć. Guinness World Records Day přiwabja kóžde lěto wjele zajimcow.
Žane rakety za Ukrainu
Rio de Janeiro (dpa/SN). Po rozprawach wo dowolnosći USA na dobro daloko sahacych raketow za Ukrainu přećiwo objektam w Ruskeje je zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) potwjerdźił, zo njebudźe Němska rakety typa Taurus Ukrainje přewostajić. Wón ma za to jasne přičiny, rjekny Scholz na zetkanju G20 w Rio de Janeiru. Němska dyrbjała rakety na objekty w Ruskej nastajić. Tole njemóže a nochce wón zamołwić.
Zranjeni w Tel Avivje
Tel Aviv (dpa/SN). Při raketowym nadpadźe Iranej přichileneje milicy Hisbollah z Libanona na israelsku metropolu Tel Aviv je so pjeć ludźi zraniło. Wuchowanske słužby wozjewichu fota wjetšeho wohenja. Prawdźepodobnje běchu zbytki wottřělenych raketow woheń zawinowali. Krótko do toho běchu israelske lětadła libanonsku stolicu Beirut bombardowali. Při tym štyrjo wobydlerjo zemrěchu. Israel měri so na zepěranišća Hisbollah.
Čas korony předźěłać
Při protestach opozicije přećiwo wólbnemu wuslědkej w Georgiskej ...
Němske truty za Ukrainu
Putin za lěpše poćahi k USA
G20: Bohačkojo maja wjace płaćić
Rio de Janeiro (dpa/SN). Čłonojo skupiny G20 připowědźa, zo chcedźa so za to zasadźić, super-bohačkam wjace dawkow napołožić. Na swojim wjeršku w Rio de Janeiru dojednachu so zastupnicy 20 wodźacych industrijnych a prohowych statow na zhromadnu deklaraciju. Po tym chcedźa mechanizmy wuwiwać, kotrež maja tomu zadźěwać, zo so bohačkojo dawkam prosće wuwinu.
W druhich dypkach deklaracije wjerškoweho zetkanja dosahaše pak jenož za minimalny konsens. Wójny na Bliskim wuchodźe a w Ukrainje tam jenož skrótka naspomnja. Zapadne kraje su ze swojej iniciatiwu zwrěšćili, Rusku jako jeničku zamołwitu za wójnu w Ukrainje pomjenować, kotraž traje hižo tysac dnjow.
Zwjazkowy kancler Olaf Scholz chcyše na wjeršku dźensa z chinskim prezidento Xi Jinpingom rěčeć. Narěčeć chcyše Scholz wojersku podpěru Chiny na dobro Ruskeje we wójnje přećiwo Ukrainje a zasadźenje wojakow ze Sewjerneje Koreje. Prašenje sankcijow EU přećiwo Chinje nochcyše Scholz narěčeć.
Scholz abo Pistorius?
W rjadach SPD diskutuja wo prawym kanclerskim kandidaće k wólbam
Berlin (dpa/SN). Prašenje kanclerskeje kandidatury njeje w rjadach SPD hišće na dobro zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza rozsudźene. Předewšěm z na čłonach najbohatšeho zwjazkoweho kraja Sewjerorynsko-Westfalskeje přizjewja so na wliwje sylni socialni demokraća, kotřiž do Scholza wjace njewěrja. Podpěru dóstanje kancler ze stronskeho nawodnistwa a w rjadach ministrow SPD w zwjazkowym knježerstwje. We woprašowanjach wo wjele woblubowaniši hač Scholz je zakitowanski minister Boris Pistorius. Tón pak wostawa loyalny.
SPD dóstawa we woprašowanjach tuchwilu mjez 15 a 16 procentami hłosow. Unija CDU/CSU z Friedrichom Merzom na čole ma dwójce telko. Runočasnje steji Pistorius na lisćinje najwoblubowanišich politikarjow Němskeje na prěnim městnje. Porno tomu je Scholz na – poslednje – 20. městno spadnył.
Wumóžer pytany
Lisćina najwoblubowanišich politikarjow Němskeje mje stajnje zaso zadźiwa. Na prěnim městnje steji njepowalnje Boris Pistorius, zakitowanski minister SPD. Bjez dźiwa tuž, zo maja jeho mnozy w rjadach socialdemokratow za lěpšeho kanclerskeho kandidata strony, kotraž docpěwa we woprašowanjach ze 16 procentami za CDU a AfD jenož hišće třeće městno. Štož pak ludźo z nim zwjazuja? Snano jeho wojerske wustupowanje, cyle hinak hač kancler Olaf Scholz. Ludźo lubuja sylnych politikarjow a njerodźa wo tajkich, kotřiž zbudźeja skerje sobuželnosć.
Socialdemokraća, kotřiž nětko za Pistoriusom wołaja, trjebaja w mojich wočach tajke něšto kaž wumóžerja, kiž wšitke problemy, starosće a strachi rozrisa. Rezolutny muž z Delnjeje Sakskeje so za to wočiwidnje najlěpje hodźi. Woprawdźitosć pak je spěšniša. To smy w USA dožiwili, hdźež je w poslednim wokomiku přiwołana Kamala Harris pře wulkich wočakowanjow dla zwrěšćiła. Marko Wjeńka
