Kak dale w Syriskej?

póndźela, 09. decembera 2024 spisane wot:

UNO wuradźuja – mócnar Bashar al-Assad w Ruskej azyl dóstał

New York (dpa/SN). Po powalenju syriskeho mócnarja Bashara al-Assada chce bjezstrašnosta rada UNO dźensa za za­wrjenymi durjemi wo połoženju w Syriskej wuradźować. Po njewočakowano spěšnym přewinjenju syriskeho diktatora Assada steji dotal potłóčowany kraj před njewěstym přichodom. Tójšto wot toho wotwisuje, hač móža so wšelake skupiny zběžkarjow na rozdźělenje mocy dorozumić, abo hač nastanje wakuum mocy, kiž zawinuje nowe wojerske rozestajenja. Potom drje by so kraj z mnohimi etniskimi a nabožnymi mjeńšinami dospołnje w chaosu potepił. Nimo toho bychu w regionje nowe konflikty wudyrili.

Swobodna Syriska?

póndźela, 09. decembera 2024 spisane wot:
„Syriska je swobodna“, wšelacy komentatorojo twjerdźa – hač pak wuswobodźenje kraja wot tyrana tamnišim křesćanam njeswobodu a přesćěhanje pod islamistiskim režimom přinjese, hišće nichtó njewě. „Najmudriši“ je AfDnik Björn Höcke, kiž syriskich ćěkancow namołwja, do domizny so nawróćić, a zdobom warnuje, zo budźe w Syriskej chaos kaž po morjenju diktatora Gaddafija w Libyskej. By-li so jutře pjeć tysac syriskich lěkarjow z chorownjow w Němskej zminyło, njeby jenož hodowny měr w strowotnistwje wohroženy był. Na třećinje teritorija Syriskeje maja ludźo hižo demokratiju, runostajenje žonow a muži a samsne prawo za wšě nabožiny – w kurdisce dominowanym regionje Sewjerowuchodneje Syriskeje („Rojava“). W regionje steji jako symboliski škit 900 US-wojakow. Ale kónc tydźenja su syriscy islamisća z podpěru bombow NATO-zwjazkarja Erdoğana město Minbic (Manbidsch) nadběhowali. Swoboda je čwak teritorija přisadźiła. Marcel Brauman

Kónc Grodkowskeho zawoda

póndźela, 09. decembera 2024 spisane wot:
W Grodku zhubi so tele dny jedyn z poslednich časowych swědkow něhdy kćějateje tekstiloweje industrije. Na Georgenbergowej dróze torhaja bagry posledni z něhdy třoch zawodow tutoho razu, bywšu tkajernju Levi. Prěni zawod na Berlinskej dróze běchu hižo před 20 lětami rozbuchnyli. Tak mjenowany zawod 2 na Zahrodniskej dyrbješe so před dźesać lětami na dobro bydlenskeho domu zminyć. Zbywacy ­zawod III chcychu poprawom tohorunja na bydlenski dom přetwarić. Přepytowanje twarskeje substancy pak tomu zadźěwa. Tuž zwosta jenož hišće wottorhanje. Kak ma ležownosć přichodnje wupadać, pokazuja na taflach. Foto: Jost Schmidtchen

Holcam w Sakskej kiwa dołhe žiwjenje

póndźela, 09. decembera 2024 spisane wot:
Kamjenc (dpa/SN). W Sakskej rodźene holcy maja přerězne žiwjenske wočakowanje 83,6 lět. Jenož w Badensko-Württembergskej rodźene holcy budu w cyłoněmskim přirunowanju hišće starše. ­Tole zdźěla Krajny statistiski zarjad w Kamjencu. Z tym je žiwjenske wočakowanje holcow jasnje nad wočakowanjom hólcow. Woni docpěwaja přerěznje 77,4 žiwjenskich lět. We wšitkich zwjazkowych krajach wučinja rozdźěl mjez hólcami a holcami znajmjeńša štyri lěta.

To a tamne (09.12.24)

póndźela, 09. decembera 2024 spisane wot:

Z čerwjenej šklu na hłowje ja 82lětny starc w delnjosakskim Brake zasadźenje policije zawinił. Muž bě ze swojim kijom wo wokno znateho kłapał a so po tym w zahrodźe schował. 51lětny wobydler tukaše na rubježny nadpad a wołaše policiju. Na to so wukopa, zo chcyše 82lětny swojeho znateho jako Mikławš překwapić. Dokelž njeměješe čerwjenu čapku, hrabny sej čerwjenu šklu.

Rozbuchnjeny aku elektriskeho rolera je w Brandenburgu nad Habolu woheń we wjaceswójbnym domje zamiškrił. 17lětny bě bateriju w koridorje nabiwał. Ta so zapali a na to runjewon rozbuchny. Młodostny ćekny z bydlenja a druhich wobydlerjow warnowaše. Wohnjowa wobora wjacore bydlenja jědojtych płunow dla ewakuowaše. Twarjenje je tuchwilu zawrjene. Měšćanske zarjadnistwo je wobydlerjow prowizorisce zaměstniło.

Žony přećiwo namocy škitać

pjatk, 06. decembera 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wo konkretnych naprawach w boju přećiwo namocy žonam napřećo su dźensa w zwjazkowym sejmje wuradźowali. Wosebje wutwarić a sylnić chcedźa spušćomny pomocny system a prewenciju. K tomu mějachu zapósłancy naćiski wjacorych stron na blidźe. Hladajo na nowowólby 23. februara njebě spočatnje jasne, hač namakaja so wjetšiny za jednotliwe namjety. Přiwšěm je stronam wažne, zo ma so nuznje jednać.

Migraciju lěpje rjadować

Berlin (dpa/SN). Do zakónčenja konferency nutřkownych ministrow žadaja sej města a komuny, njeregularnu migraciju do Němskeje widźomnje wobmjezować. „Wočakujemy wot Zwjazka a krajow signale a naprawy, prudy migracije lěpje rjadować a wobmjezować“, rjekny André Berghegger wot zwjazka městow a komunow Němskeje powěsćerni dpa. Mnohim komunam je wulki problem, hdyž swójbni migrantow do Němskeje přińdu.

Žada sej 500 eurow rentnarjam

Indiscy ratarjo hromadźa so na mjezy mjez statomaj Punjab a Haryana, zo bychu so zhromadnje do stolicy New Delhija podali. Tam chcedźa so knježerstwa prašeć, hdźe wostanu wyše wunoški za ratarske produkty, štož běchu jim po protestach burow lěta 2021 přilubili. Policija stajnje zaso spyta, demonstraciju hněwnych ratarjow zadźeržeć. Foto: dpa/Anushree Fadnavis

Zběžkarjo spochi dobywaja

pjatk, 06. decembera 2024 spisane wot:
Aleppo (dpa/SN). Zwjazk syriskich zběžkarjow je sej po słowach swojeho nawody Abu Mohammeda al-Dshulanija wěsty, zo syriskeho mócnarja Bashara al-Assada bórze powala. Zwrěšćenje režima je w systemje zapołožene, rjekny al-Dshulani. Iran a Ruska stej spytałoj, jón zaso wožiwić. „Wěrnosć pak je, zo je režim mortwy“, nawoda rjekny. Srjedź minje­neho tydźenja běchu zběžkarjo ofensiwu zahajili a pokročuja jara spěšnje. Mjeztym su Aleppo a Hama zdobyli. Přichodny zaměr je 40 kilometrow južnje ležace město Homs, wažny měznik po puću do stolicy Damaskusa.

Macron chce spěšnje jednać

pjatk, 06. decembera 2024 spisane wot:
Paris (dpa/SN). Francoski prezident Emmanuel Macron chce po zwrěšćenju noweho knježerstwa spěšnje noweho ministerskeho prezidenta pomjenować. „Njemóžemy sej ani pačenje ani stagnaciju dowolić“, rjekny Macron wčera wječor w narěči. „Tohodla chcu přichodne dny noweho premierministra pomjenować.“ Tomu chce wón nadawk dać, „knježerstwo powšitkownych zajimow wutworić“, kotrež wšitke politiske mocy zjednoći, kiž su zwólniwe, so na tym wobdźělić a „kiž so zawjazaja, zo knježerstwo z wotumom njedowěry hnydom zaso njepowala“.

Hospodarstwo dale w krizy

pjatk, 06. decembera 2024 spisane wot:

Wiesbaden (dpa/SN). Industrijna produkcija w Němskej tči dale w krizy. ­Předewzaća su w oktobru produkciju njewočakowano znowa znižili, wosebje w awtomobilowym hospodarstwje.

W industriji, energijowej branši a w twarstwje je produkcija přirunujo ze septembrom wo jedyn procent woteběrała, statistiski zarjad we Wiesbadenje zdźěla. Fachowcy běchu z tym ličili, zo hospodarstwo wo cyły procent rozrosće. Přirunujo z lońšim lětom je produkcija samo wo 4,5 procentow spadnyła. „Woteběracy trend industrijneje produkcije so dale pokročuje“, piše fachowc němskeje industrijneje a wikowanskeje komory Jupp Zenzen. „Produkcija je na najnišim stawje po pandemiji.“ Wysoke kóšty, hospodarsko-politiska njewěstosć, pobrachowacy fachowcy a běrokratija předewzaća poćežuja. Tole wotbłyšćuje so w prózdnych knihach nowych nadawkow.“ Bórzomne polěpšenje njeje wotwidźomne.

HSSL24

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND