Z wudaća: pjatk, 13 oktobera 2017

Praha (ČŽ/K). Industrijna produkcija rosće w Čěskej kaž hewak nihdźe w Europskej uniji. W awgusće přiby wona porno julijej, jako bě hižo 3,3 procenty wučinjała, wo 5,8 procentow. Wotpowědne daty wozjewi Čěski statistiski zarjad (ČSÚ). Po tydźenjach dowola w juliju je přemysło w awgusće z połnej paru dźěłać móhło. Analytikarjo pokazuja na to, zo su k wurjadnemu hospodarskemu wuslědkej předewšěm přinošowali produkcija kaž tež wotbytk miliny, płuna a klimatizowaneho powětra. ČSÚ zdobom zwěsća, zo je w spomnjenym času produkcija pola łódźow, lokomotiwow, lětadłow a kolesow wo dźesać procentow spadnyła. Za to je so twarstwo zhrabać móhło. W zawodach industrije z wjace hač 50 sobudźěłaćerjemi je so ličba dźěławych w awgusće wo 1,9 procentow rozšěriła. W nich zwyši so přerězna měsačna mzda porno lońšemu lětu wo 7,5 procentow..

W Pólskej wěnuja so skónčnje jebarskemu wobohaćenju

Waršawa. Pady reprewatizacije Pólsku tuchwilu chětro zaběraja. Zjaw je jedyn wuskutk Druheje swětoweje wójny, kotraž njeje sej jenož wjele woporow w ludnosći žadała, ale tež tójšto ruinow zawostajiła. Pólski stat bě po wójnje z dekretami spytał wšitko zrjadować. Hłowny stołp změnow bě cyłkowne zestat- njenje, k čemuž słušachu mjez druhim ležownosće a twarjenja. Priwatnosć njeje hižo eksistowała. Hakle ze změnu po lěće 1989 počinaše přestrukturowanje. Takrjec kóždy, kotremuž bě do zestatnjenja ležownosć abo twarjenje słušało, móžeše je wróćo dóstać. Přizjewili pak njejsu so jenož mějićeljo abo jich namrěwcy, ale kaž so dale a bóle wujewja tež tójšto wobšudnikow. Z pomocu swojich překle­panych prawiznikow su puće našli so z imo­bilijemi wobohaćić. Zakonje, kotrež repriwatizaciju w Pólskej rjaduja, dźě tam tak prawje nimaja. Tuž móžachu so wobšudnicy aktiwnje posłužować. Ze zdźěla jara drastiskimi metodami spytachu potom wobydlerjow z bydlenjow wuhnać. Na přikład zwyšichu wjacekróć podruž bydlenjow.

W jednym dypku běchu sej wobdźělnicy na stajnym blidźe měšćanskeho zwjazka CDU předwčerawšim přezjedni: Sakska unija je zwisk k ludźom zhubiła. Wona njeje wjace konkretne problemy woby­dlerjow na městnje chutnje brała, ale po swojich internych – lutowanskich – směrach jednała. Wosebje nastupajo šule a pěsto­warnje je tak bolostne rany zawostajiła, štož lud tak prosće njewodawa. „Ći tam horjeka“, rěkaše wospjet. Předsyda Bu­dyskeje CDU Tobias Schilling bě hižo kónc septembra swoje stejišćo na internetnej stronje měšćanskeho zwjazka wozjewił. Tam žada sej „personalne a na rozrisanje orientowane znowowusměrjenje“ strony. „Jako čłonojo CDU njemó­žemy to małej gremijowej skupinje w Drježdźanach přewostajić­“, wón pisa. Wostanje prašenje, hač woni „tam horjeka“ to tež tak widźa.

Cordula Ratajczakowa

„Što je woler nam z wulěsdkom prajił?“ Tute prašenje steješe w srjedźišću stajneho blida měšćanskeho zwjazka CDU w Budyskej piwarni. Z nimale 25 hosćimi bě zarjadowanje dwójce telko zajimcow přiwabiło hač hewak.

Budyšin (SN/CoR). Wulki wuspěch AfD we wólbach do zwjazkoweho sejma, wosebje w Sakskej a Budyšinje, njeje předsydu Budyskeje CDU Tobiasa Schillinga překwapił. Kajke konsekwency ma sakska CDU z jeho wida nětko sćahnyć, rozłoži wón w zawodnych słowach: „Mam za wopak, zo chce sakski ministerski prezident Stanisław Tilich nětko stronu bóle doprawa wusměrić. Trěbne je, CDU wobsahowje a personalnje znowa nastajić a konkrete problemy rozrisać.“

Na kromje Chrósćic dopomina na Fulkec hórce pomnik za 2 000 kónc apryla 1945 w horcych bojach přećiwo fašistiskemu němskemu wójsku padnjenych wojakow 2. pólskeje armeje. Wojowanja wosebje w Dolinje smjerće mjez Pančicami, Swinarnju a Lejnom kaz tež wokoło Chrósćic žadachu sej na pólskej stronje tójšto woporow. W Hórkach nadpadnychu němscy wojacy transport pólskich zranjenych a zabichu 200 z nich.

Andrea Hartkopf (zady) je dźensa dopołdnja we Wojerecach prěni trampolinowy park cyłeje Hornjeje Łužicy wotewriła. „Jump up“ nowy sportowy areal rěka a je na Otta Nagelowej zaměstnjeny. Z trampolinowym parkom je sej Wojerowčanka dalši són spjelniła. Hižo před lětomaj bě předewzaćelka we Wojerecach prěnje indoor-hrajkanišćo z mjenom Tobix wotewrěła. Za swój nowy projekt je cyłkownje 600 000 eurow nałožiła. Andrea Fliegner (prědku) je nowostku hižo raz wuspytała. Foto: Silke Richter

Sće hižo raz lećeli? Njeměnju jako pasažěrojo z lětadłom, ale w myslach kaž ptačk nad domom, nad wsu abo městom, nad polemi, lěsami abo morjom? Protagonistka noweje knihi „Lěćo za započatkarjow“, 13lětna Sofija, tole přeco zaso spyta, doniž to njezamóže: ležo při přibrjohu abo we łožu woči začinić, ruce k ćěłu stłóčić, so do powětra zběhnyć a z ptačeje perspektiwy na (swój) swět hladać.

njedźelu hornjoserbsce

11:00  Łužica tutón tydźeń, mjez druhim rozprawa wo mytowanju w Budyskim Serbskim domje

11:20 Marja Michałkowa 20 lět w parlamenće

12:00 Ewangelske nabožne wusyłanje

 (farar Thomas Haenchen)

po tym zbožopřeća

delnjoserbsce

12:30 Aktualny magacin, mjez druhim wo spožćenju lětušeho myta Domowiny

13:00 K stawiznam serbskeje rejowanskeje hudźby (4)

13:30 Nabožne wusyłanje

 (Christina Kliemowa)

po tym zbožopřeće 

Na poswjećenje tafle

Hodźij. Hodźijske domizniske towarstwo přeprošuje jutře w 14 hodź. na po- swjećenje spominanskeje tafle „Wuchowanski dom Hodźij“, a to při twarjenju na Darinskej dróze 3. Po witanju wotkryja tam taflu a slěduje swjedźenski přednošk. Po tym su wšitcy na kofejpiće do farskeje bróžnje přeprošeni.

Prapremjera w muzeju

Budyšin. Přeprošeni su zajimcy jutře, 14. oktobra, w 19 hodź. do Budyskeho Serbskeho muzeja na wosebity koncert. Hłowny dźěl twori suita w jazzowym stilu za spěwny hłós, basklarinetu, akordeon, klawěr a elektroniku pod titulom „MOJEDLA – TWOJEDLA“, kotruž staj Clemens Christian Pötzsch a Walburga Wałdźic specielnje za tónle koncert stworiłoj. Prapremjeru změjetej runje tak nowa kompozicija „Źiwny ptašack“ za žónski hłós, basklarinetu, altsaksofon a akordeon wot Jana Cyža kaž tež nowa kompozicija Petera Helmuta Langa za akordeon solo, z kotrejž chce komponist serbski ludowy spěw „Jeje žadanje“ česćić. 

Wotkryće w Bukecach

Pjatk 13.10. 20:00 Rejwanska dźěłarnička ze skupinu Serbska reja w Choćebuskim klubje Quasimono

Sobotu 14. a 15.10.  Zběranje łopjenow w Małowjelkowskim prazwěrjencu

  10:00 Rybarski swjedźeń w Klětnom

  10:00 Zhotowjenje ručnych klankow – dźěłarnička „Rjekojo z filca“ za dźěći a dorosćenych w Budyskim Serbskim muzeju

  19:00 Koncert „MOJEDLA – TWOJEDLA“ (I) w rjedźe musica nova sorabica w Budyskim Serbskim muzeju

  19:30 Rejohra „Kupa zabytych“ w Choćebuskim komornym dźiwadle

  20:00 Party němsko-serbskeho přećelstwa (DSF-party) w Konjecach

Njedźelu 15.10. 9:30 Serbsko-němske kemše w Bukečanskej cyrkwi

  10:00 Kermušne wiki w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje

  10:00 Poswjećenje wopomnjenskeje tafle architekta Woldemara Kandlera w Smječkečanskej cyrkwi

   15:00 Sceniske wodźenje po Krabatowej wustajeńcy w Budyskim Serbskim muzeju

  16:00 Program Serbskeje lajskeje dźiwadłoweje skupiny Chrósćicy z chórom Lilija pola Bizoldec w Haslowje