Z wudaća: wutora, 13 februara 2018

Waršawa (dpa/SN). Jarosław Kaczyński, nawoda pólskeje knježerstwoweje strony Prawo a sprawnosć (PiS), je dwělomny zakoń wo holocausće zakitował a zdobom antisemitizm jako „chorosć“ zasudźił. Kaczyński rjekny to składnostnje tradicionalneje měsačneje wopominanskeje Božeje mšě za wopory lětadłoweje katastrofy pola Smolenska 10. apryla 2010. Tehdy bě jeho bratr Lech Kaczyński žiwjenje přisadźił. Jarosław Kaczyński, najsylniši muž Pólskeje, je hač do dźensnišeho přeswědčeny, zo jednaše so wo ruski atentat. Nawoda PiS swojich přiwisnikow namołwja, „dostojnosć Pólskeje zakitować“. Tak kaž dyrbjeli so Polacy přećiwo pospytam wobarać, „wěrnosć wo katastrofje w Smolensku“ zatajeć, dyrbja so woni tež wobarać, hdyž spytaja „njepřećeljo Pólskeje“ Polakam zamołwitosć za złóstnistwa w Druhej swětowej wójnje přisunyć. Při „zakitowanju wěrnosće“ pak njesměli Polacy špatnym receptam podležeć, kotřiž jim „njepřećeljo abo samo djaboł“ dawaja. Jedyn z tajkich receptow je „chorosć antisemitizma“.

Ratarscy ministrojo CDU a CSU zhromadny tezowy dokument schwalili

Drježdźany (SN/MkWj). Ratarscy a wobswětowi ministrojo CDU a CSU su so tele dny na swojim zeńdźenju na zhromadny tezowy dokument k wobchadźenju z wjelkami dorozumili. Na dwudnjowske zetkanje bě sakski statny minister za wobswět a ratarstwo Thomas Schmidt kolegow do Sakskeje přeprosył. Zaměr ministrow běchu kraje přesahowace směrnicy za wjelči management, wosebje nastupajo wobchad z wosebje napadnymi wjelkami. „Problemy plahowarjow skotu a strachi ludźi dyrbimy chutnje brać. Jenož tak móžemy akceptancu a zahoritosć za přirodoškit budźić, štož je nam wosebje wažne“, pisa statny minister Schmidt.

Přezjedni sej běchu, zo ma so plahowanje skotu na pastwach tež pod aspektom škita družin zwěrjatow po wšej Němskej dołhodobnje zaručić. „Plahowanje skotu, předewšěm wowcow, je za škit přirody a za hladanje krajiny njeparujomne“, wuzběhny ratarski minister Badensko-Württembergskeje Peter Hauk.

Tež hdyž žana wuwołana póstniska nora njejsym, je so mi wčera na róžowopóndźelnym ćahu w Kulowje lubiło. Dźiwam so, kotre ideje twarcy wulkich póstniskich wozow maja a kak je technisce zwjetša chětro naročnje zwoprawdźeja. Tež kostimy žonow, kotrež hižo minjenu sobotu a wčera znowa po měsće ćehnjechu, běchu klasa sama za sebje. Hinak hač na druhich ćahach njeběchu tu žane „cuze“ karnewalowe towarstwa wobdźělene, ale jeničce němske a serbske nory z města, wokolnych wsow a trochu zdalenišich kónčin. Wone so prosće z Kulowom a tamnišimi póstnicami zwjazane čuja, štož ze swojim wobdźělenjom tež zwuraznjeja. Najskerje runje to tysacy zajimcow kóžde lěto do městačka wabi. Ludowe póstnicy mjenowaše to wčera bywši měšćanosta Udo Popjela, kiž je sej ćah z woknom radnicy wobhladał. Tomu njemóžeš a njetrjebaš ničo dodać. Marian Wjeńka

Staw medaljow po 14 ze 102 rozsudow

złoto slěbro bronza

1. Němska  4 1  2

2. Nižozemska   3 2 2

3. USA   3 1 2

4. Norwegska  2 4 3

5. Kanada  2 4 1

6. Francoska  2 1 2

7. Awstriska  2 0 0

Po wuběrnym starće němskich sportowcow su wosebje sněhakowarske wubědźowanja wot wichora a měnjateho wjedra potrjechene. Kaž pola muži, hdźež startuje Thomas Dreßen štwórtk w spě­šnosněhakowanju, su nětko tež wulkoslalom pola žonow přesunyli. Viktoria Rebensburg, dobyćerka we Vancouveru a třeća w Sočiju, je nazhonita dosć z tajkej situaciju wobchadźeć a koncentraciju znowa natwarić.

Wjace hač 20 wulkich wozow a 100 wobrazow w póstniskim ćahu

Kulow (SN/MWj). Z Radworja, Hórkow, Pančic-Kukowa, Njebjelčic a dalšich kónčin dwurěčneje Hornjeje Łužicy dojědźechu sej nory wčera do Kulowa, zo bychu tam róžowopóndźelny póstniski ćah dožiwili. Po měnjenju wjacorych přihladowarjow bě wón jedyn z najdlěšich zašłych lět, přetož ručež bě posledni wóz prěni raz nimo radnicy jěł, jewješe so hižo zaso čoło ćaha. Na torhošću a na wokolnych hasach tysacy ludźi noram na wjetšich a mjeńšich wozach přikiwachu a jich ideje wobdźiwachu.

Lokalne politiske naležnosće su wčera lědma rólu hrali, za to pak „wulka“ politika. Tak zaběrachu so Kobličenjo z wuchowanskej hasku po njezbožach, Němčenjo mějachu cirkus za temu, a wóz z Rachlowa zaběraše so z łužiskej brunicu. Ko­ćinska młodźina je na swojim wozu wuchowanski helikopter zwobrazniła, Kulowski VW-klub šwikaše dwuklasowu towaršnosć we wobłuku strowotniskeho systema.

Domowinska skupina Komorow/Trupin/Rakecy přewjedźe minjeny pjatk w Komorowje swoju lětnu hłownu zhromadźiznu, a to pod nawodom čłonki skupinskeho předsydstwa Alenki Hageroweje. Wona zwěsći w rozprawje, zo je skupina wšitke přede­wzaća, kotrež bě loni 10. februara wobzamknyła, spjelniła. To běchu na přikład přednošk Sonje Hrjehorjoweje wo strowym zežiwjenju, wulět do Kamjenca z wopytom Muzeja zapadneje Łužicy a wodźenjom po sakralnym muzeju ­Haninej cyrkwi, gri­lowanski wječork, přednošk wo Israelu a hodownička, kotruž wobrubichu dujerjo pod nawodom čłonki skupiny Andreje Langneroweje.

Zo zamóža tež zbrašeni při dobrej naledźe póstnicy swjećić, bě minjeny pjatk w Chróšćanskej „Jednoće“ dožiwić. Pod nawodom Franka Lawa a Boska Nowaka su jim dobrowólnicy z Chrósćic a wokoliny rjany swjedźeń wuhotowali. Podpěrali su jich Mikławškec kładźernja špundowanja, Grutkec molerski zawod, Kamjenska AOK, apoteka w Pančicach-Kukowje a dalše předewzaća. Foto: Feliks Haza

Młodej žonje znjezbožiłoj

Zejicy. Ćežke wobchadne njezbožo sta so wčera dopołdnja na statnej dróze S 101 mjez Zejicami a Hornim Wujězdom. 28lětna wodźerka Mitsubishija zajědźe w lěwej křiwicy na napřećiwnu jězdnju a šmórny so Hyundaija 29lětneje. Wobě jězdźidle wostaštej hakle na polu stejo. Jeju wodźerce so ćežko zraništej. Młódšu je helikopter do chorownje dowjezł, tamnu zranjenu wuchowanske awto. Škoda wučinja 4 000 eurow.

Woheń wosrjedź nocy

Halštrow. Wšo druhe hač měrnu nóc mějachu dźensa w nocy w Halštrowje. Tam kaž tež w Rušicy, Krěpjecach, Protecach, Kamjencu a Brězni wołaše něhdźe w 2.30 hodź. sirena wobornikow k hašenju. Na Talpenbergskej bě woheń w garaži wudyrił. Něhdźe 70 wobornikow tomu zadźěwa, zo płomjenja na bydlenski dom w bjezposrědnim susodstwje přeskočichu. Wobydlerjo běchu woheń sčasom pytnyli a swój dom wopušćili, tak zo so nichtó njezrani. Něhdźe w 5 hodź. běchu płomjenja zhašane.

Chrósćicy (MG/SN). „Ja was wšitkich witać mam, lubje witajće dźens k nam. Hdyž so z nami schadźujeće, wěmy, zo so radujeće: Před 55 lětami so naš kružk ­załoži. Z tołsteje mapy smy wubrali tu za was někotre přinoški.“ Takle witaše ­Monika Kochowa minjenu sobotu wopytowarjow literarno-hudźbneho wječora w Chróšćanskej putniskej hospodźe. Wona a dalši čłonojo Róžeńčanskeo kružka pisacych – wuměłski nawoda Beno Budar, Katrin Domašcyna a Marko Rab – čitachu basnje a krótke powědki. Marija Šołćina postara so wo hudźbne wobrubjenje na gitarje a ze swójskimi spěwami. Na wulkotne wašnje zastupjenej běštej dalšej čłonce kružka, kotrejž njemóžeštej wosobinsce přitomnej być – Borbora Mikławškowa a Blandina Ledźborjowa: Pjeć holcow, wnučki Borbory Mikławškoweje, čitaše wotměnjejo jeju teksty. To bě wokřewjace a wobohaćace. Je dźě to znamjo, zo hižo młoda generacija so započina za basnjenje zajimować. Nimo toho zawjeselichu wone wopytowarjow póstnisku sobotu w póstniskich kostimach.

Motor Kumwałd – Sokoł Ralbicy/Hórki 0:1 (0:1)

Zestawa hosći: Ch. Gloxyn – J. Bjeńš, Rawš, Šewc, Kř. Matka, M. Matka, Domaška, D. Gloxyn, S. Bjeńš, Janca (85. Materna), Kurjat

Do Kumwałda koparjo Sokoła Ralbicy/Hórki rady jědu. Dotal běchu tam dźewjeć z dohromady dźesać hrow dobyli. Wuspěch čisło 11 dźěše nětko tohorunja na jich konto. Kumwałd drje měješe přez cyłu partiju wjac hrajnych podźělow a kopicu šansow, ­Sokoljo pak jara koncentrowanje a taktisce disciplinowanje wustupowachu. Trenar Jiří Krohmer nastaji z Gabrielom ­Kurjatom jenož jeničkeho nadběhowarja a staji Pětra Domašku do centralneho srjedźneho pola z Dennyjom Gloxynom a Stefanom Bjeńšom. Woni dyrbjachu jako trójka hrajny natwar domjacych stajnje zaso mylić, štož wulkotnje fungo­waše.