Z wudaća: srjeda, 13 februara 2019

Moskwa/New York (dpa/SN). Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow je USA před tym warnował, so na někajke wašnje do nutřkownych naležnosćow Venezuele tykać. W telefonaće ze swojim ameriskim kolegu Mikeom Pompejom namołwješe wón po informacijach powěsćernje Tass k dalšim konsultacijam mjez Moskwu a Washingtonom nastupajo połoženje we Venezueli we wobłuku UNO. Na zemski wolij najbohatši kraj swěta ćerpi pod ćežkej krizu zastaranja. Ludźo z hłodom tradaja, w chorownjach nimaja hižo lěki a material. Pomocne posyłki z wukraja pak prezident Nicolás Maduro wotpokazuje. Wón so boji, zo móhli USA to jako přičinu za wojerske zasahnjenje w kraju znjewužiwać. Generalny sekretar UNO António Guterres chce nětko posrědkować.

Policija přećel a pomocnik – to je 99lětna žona w Kielu po słowje brała. Ze swojim rolatorom přijědźe wona na policajsku stražu a prošeše zastojnikow, jeje ergometer sporjedźeć, kotryž pječa wjace njefungowaše. Žona njeby wědźała, koho dyrbi so hewak prašeć. Zastojnikaj ju domoj přewodźeštaj, hdźež zwěsćištaj, zo bě koleso wopak programěrowane. Wonaj móžeštaj tuž pomhać, a staruška nětko zaso pilnje na nim zwučuje.

Mjeniny krónprincesny měsac přezahe swjećili su w šwedskej stolicy Stockholmje. Wčera běchu wjacore busy w měsće ze šwedskej chorhoju wupyšene, kaž je to składnostnje mjenin krónprincesny Viktorije w skandinawiskim kraju z wašnjom. Jeje mjeniny pak njejsu 12. februara, ale 12. měrca. „To drje je něchtó něšto zaměnił“, so rěčnica bliskowobchadneho zarjada zjawnje zamołwi.

Strasbourg (dpa/SN). W zwadźe wo nowe směrnicy za pipelinowe projekty, kaž je to płunowód Nord Stream 2, su so po­srědnicy EU a Europskeho parlamenta na kompromis dojednali, kaž powěsćernja dpa z kruhow wobdźělnikow zhoni. Wobhospodarjer płunowoda, ruski energijowy koncern Gazprom, dyrbi nětko z tym ličić, zo jemu předpisy napołoža. Po směrnicach EU njesmě wobhospodarjer płunowoda zdobom dodawaćel płuna być. Nord Stream 2 ma kónc lěta do­twarjeny być a kóžde lěto 55 miliardow kubiknych metrow ruskeho zemskeho płuna do Němskeje transportować. Wosebje USA projekt raznje kritizuja, šwi­kajo wotwisnosć EU wot Ruskeje na energetiskim polu. Runočasnje chcyli Europje radšo swój zemski płun předawać.

Frankfurt n. W./Słubice (RD/SN). Hižo druhi króć za sobu su Europsku uniwersitu Viadrina w Frankfurće nad Wódru z titulom „Najwoblubowaniša uniwersita Němskeje“ počesćili. Tole zdźěla „StudyCheck.de“, najwjetši portal posudźowanja wysokich šulow kraja. Zakład su posudki, kotrež su studowacy a absolwenća minjene lěto internetnje posrědkowali.

Viadrina bě z 8,90 dypkami najlěpje wotrěznyła a móžeše so přirunujo z lětom 2018 samo hišće polěpšić. Hižo loni bě wona najwoblubowaniša wysoka šula, tehdy z 8,88 dypkami. Hódnoćili běchu kategorije kaž studijne wobsahi, docentki a docentow, kubłanske zarjadowanja, wuhotowanje kubłanišća, organizaciju a biblioteku. K tomu přińdźe prašenje, hač móhli wysoku šulu dale poručić. Europska­ uniwersita Viadrina­ docpě kwotu daleporučenja 97 procentow.

Dwělomna konferenca wo Bliskim wuchodźe w pólskej stolicy zahajena

Berlin (dpa/SN). Na wot USA a Pólskeje organizowanej konferency wo Bliskim wuchodźe, kotraž so dźensa a jutře we Waršawje wotměwa, ma statny minister we wonkownym ministerstwje Niels Annen­ Němsku zastupować. To je rěčnik ministerstwa w Berlinje zdźělił. Kritikarjo šwikaja konferencu, na kotrejž wobdźěli so tež wiceprezident USA Mike Pence, jako antiiranske zetkanje. Němski wonkowny minister Heiko Maas (SPD) do Waršawy njepojědźe.

Wobkedźbowarjo běchu wočakowali, zo so wjacori zapadoeuropscy wonkowni ministrojo Waršawskeje konferency zdaluja. Po informacijach pólskeho wonkowneho ministerstwa pak budu wšitke kraje EU zastupjene. Dotal je pječa 60 z cyłkownje 70 přeprošenych delegacijow připrajiło. Na někotre přizjewjenja hišće čakaja. Swoje wobdźělenje přizjewiłoj staj israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu a madźarski wonkowny minister Péter Szijjártó.

Bohata wěža w Budyšinje je turistiski magnet, z kotrehož sej lěto wob lěto tysacy wopytowarjow sprjewine město a wokolinu wothorjeka wobhladuja. Zo pak bychu ludźo dlěje w stolicy Serbow wostali, ma so na jeje městnje natwarić nowy hotel. Što pak so potom z jednym z najwažnišich symbolow Budyšina stanje, nichtó tak prawje njewě. Byrnjež tele přirunanje znajmjeńša tak křiwe było kaž sławna wěža sama, wotbłyšćuje wone tola­ chětro zrudźace połoženje zajimawostki w Braniborje nad Habolu: Chcemy wjace turistow přiwabić, kotřiž pola nas přebywaja, zo bychu sej wobhladali, štož wjace njeeksistuje. „Słowjanska wjes“ je pječa na dołhi wid njelukratiwna, město njeje by nowy hotel dobry feńk lubił – ale za koho? Je da w Braniborje hinak hač nimale­ wšudźe druhdźe tež, hdźež je zamołwitym (hišće) wědome, zo je kultura něšto, štož skerje duchej dyžli móšni tyje? Bosćan Nawka

Praha (ČŽ/K/SN). W Čěskej je ličba bjezdźěłnych w januaru snadnje přibyła, a to wot 3,1 procenta w decembru na 3,3 procenty. 245 067 ludźi pytaše dźěło, štož je najniša januarska kwota wot lěta 1997. Po hódnoćenju generalneje direktorki dźěłoweho zarjada kraja Kateřiny Sadíl­koveje je situacija na dźěłowych wikach normalna. Zymskeho počasa z wjele sněhom a krućišimi zmjerz­kami dla stej hłownje twarstwo a ratarstwo nachwilnje dźěłowe mocy pušćiłoj. Přiwšěm bě 331 453 swobodnych dźěłowych městnow, 7 045 wjac hač w hodowniku 2018. Předewzaćeljo su w januaru najbóle hladali za montažnymi dźěławymi, pomocnikami w produkciji, rje­dźer­kami a pomocnymi mocami w hotelach kaž tež za šoferami nakładnych awtow­ a składnikami. Najmjeńša bě bjezdźěłnosć w januaru z dwěmaj procentomaj w Praze, ze 4,9 procentami w Morawsko-šleskim wobwodźe pak najwjetša, při čimž bě hórniske město Karviná ze 7,1 procentom najbóle potrjechene. Po sudźenju analytikarjow wostanje bjezdźěłnosć w Čěskej najebać snadny róst w januaru dale na niskim niwowje­ a jedna z najmjeńšich cyłeje EU.

Milena Stockowa, nawodnica Serbskeje kulturneje informacije Lodka w Choćebuzu, rozprawja wo njerjanym dožiwjenju při wotewrjenju wustajeńcy w Budyskej SKI:

Dnja 6. februara je Serbska kulturna informacija w Budyšinje wosebitu wustajeńcu wotewrěła. Zběrka drohotnych stawizniskich wobrazow pokazuje serbske žiwjenje w Delnjej Łužicy. Znosył bě eksponaty hobbyjowy zběrar Heiko Lobert. Zamołwity za rozšěrjenje Ludoweho nakładnistwa Domowina w Delnjej Łužicy hižo wjele lět historiske fota a dokumenty zběra. Pokazka bě mjeztym na šěsć wšelakich městnach w Delnjej Łužicy widźeć, prěni raz lěta 2016 w Choćebuskim Serbskim domje. Wot toho časa je wona jako pućowanska wustajeńca Załožby za serbski lud zjawnosći přistupna.

Wuznamjenjeni wobdźělnicy 56. zwjazkoweho wubědźowanja „Młodźina hudźi“ za region Sakska-Łužica su minjenu sobotu mytowanski koncert w awli Wojerowskeho Lessingoweho gymnazija wuhotowali. Mnozy z nich, mjez nimi tójšto młodych Serbow, kwalifikowachu so za krajne wurisanje w Lipsku. Huslerka Annika Jannasch (5. wotlěwa) bu nimo toho za čestne myto města Wojerec­ nominowana a budźe na zahajenskim koncerće tamnišich 54. swjedźenskich dnjow hudźby hrać. Foto: Ulrike Herzger

Ćisk (JT/SN). Tina Schubert je nowa předsydka Ćišćanskeho kulturneho towarstwa. Wuzwolili su ju minjeny pjatk na hłownej zhromadźiznje. Do toho je Hans Groba, kiž towarstwu hižo wot lěta 2008 předsyduje, dobru bilancu zašłeho dźěła sćahnył.

Jako jedyn ze sobuzałožerjow towarstwa bě wón w zašłych wjace hač 20 lětach wšitke rjane a mjenje rjane časy sobu dožiwił. Wón wuzběhny, kak so čłonojo předewšěm we wobłuku tematiskich zarjadowanjow angažuja, zo bychu na wuskim Ćišćanskim statoku wopy­towarjam dohlad do nałožkow, kultury a něhdyšeho ratarskeho žiwjenja Serbow sposrědkowali. Statok skići čłonam towarstwa kaž tež skupinje za kreatiwne tworjenje přijomny domicil a wjesnym dźěćom móžnosće paslenja. Wosebje woblubowane su měnjace wustajeńcy a drjewjana­ pěc, w kotrejž k najwšelakorišim zarjadowanjam chlěb pjeku. Ze załoženjom dźiwadłoweje skupiny w lěće 2014 dósta tež młódša generacija přistup ke kulturnemu towarstwu, kotrež ma nětko 92 čłonow.