Z wudaća: pjatk, 15 septembera 2023

Wojerecy (AK/SN). We Wojerowskej młodźinskej klubowni OSSI je minister sakskeho statneho ministerstwa za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) tamnišemu měšćanosće Torstenej Rubanej-Zehej (SPD) dwě zdźělence wo spěchowanju přepodał. Ze srědkow inwesticiskeho zakonja za wuhlowe kónčiny dóstanje projekt „Přetwar a rozšěrjenje něhdyšeje młodźinskeje klubownje na Nowoměšćanski forum“ 8,2 milionaj eurow spěchowanja. Město Wojerecy wobdźěli so na financowanju projekta ze 700 000 eurami. Po planach ma so nětčiša młodźinska klubownja na moderne wjacezaměrowe zetkawanske a kubłanske srjedźišćo za dźěći, młodostnych a swójby pře- a wutwarić. „Změjemy tu tež rumnosće z nóclěhami. Tak móžemy samo wjace­dnjowske dźěłarnički, mjezynarodne wuměny abo treningowe campy přewjesć“, praji nawjednica klubownje Franziska Grabowski połna wjesela. Nimo ponowjenja wonkownych płoninow ležownosće wopřija projekt tež nowotwar planetariuma. Dźakowano přetwarej po měritkach bjezbariernosće změja tež wopytowarjo z handikapom lochki přistup do domu.

Budyšin (CS/SN). Wopřijeće „domizna“ je wot kónca 19. lětstotka politikum, kotrež tworješe žro 9. Budyskeje narěče. Rěčnik w tachantskej cyrkwi swj. Pětra bě dźens tydźenja stawiznar, germanist a pedagoga dr. Justus H. Ulbricht.

Radwor (BB/SN). W Radworskej gmejnje maja wjacore towarstwa a wjesne zjednoćenstwa, kotrychž domicile na gmejnskich płoninach steja. Štó pak je tam poprawom za što zamołwity? Za wěstotu na přikład, za wudawki abo tež za wudźeržowanje objektow? To wšak dyrbjało we wotnajenskim zrěčenju stać. Što pak, hdyž tajke dojednanja mjez towarstwom a gmejnu – jeli scyła – jenož ertnje eksistuja?

Wo tym je gmejnska rada srjedu wječor diskutowała. Radźićel Philipp Wjerš z Čorneho Hodlerja mjenowaše tuchwilnu situaciju „kaž w dźiwim zapadźe“. Tuž je wjesnjanostka Madeleine Rentsch ­přilubiła, naležnosć z towarstwami zrjadować. Cil je, zo maja wšitke samsne ­wuměnjenja a zo gmejna kóžde towarstwo jenak podpěruje.

Lěpše wuměnjenja změje bórze Radworska šulska kuchnja. W tutej drje dawno hižo sami njewarja, ale zwonka Radworja nawarjeny wobjed jenož wudźěluja. Nětko pak dóstanje wona za 19 000 eurow nowe meble. Tutón nadawk su srjedu firmje z Hnašec přepodali.

Hamor (AK/SN). Při Bjerwałdskim jězoru w Hamorskej gmejnje smětej so tež klětu wulkej festiwalej pod hołym njebjom wotměć. To je gmejnska rada na swojim zašłym posedźenju wobzamknyła. HOLI open air budźe 8. junija 2024 na Hamorskim pobrjohu. Je to mjeztym dźesate ­zarjadowanje tajkeho razu. Zarjadowar je předewzaće GBG z Niskeje. Jednaćel Toni Heide liči z něhdźe 5 000 wopytowa­rjemi.

Přewjesć smědźa tež festiwal „Break the Rules“, a to wot 25. hač do 28. julija 2024 na Klětnjanskim pobrjohu. Za to gmejna a Nišćanske předewzaće za gastronomiju a catering HKH zrěčenje wotzamknjetej. Z nim rjaduja wužiwanje jednotliwych ležownosćow. Tu liča z něhdźe 9 000 wopytowarjemi.

Wodorunje: 3 nic pozdźe, 5 tuchwilu, 6 włóžnota na rostlinje, 7 kachle, 10 dźěl awta, 13 stolica Letiskeje, 14 wobydler Tatrow, 15 wučbny předmjet skrótš.

Padorunje: 1 znamjo, 2 rostlina z drjewa, 3 Getreide serbsce, 4 parola, 8 spěw w operje, 9 nahladnosć jendźelsce, 11 waha zapakowanja, 12 polo, zemja

Sprjewiny móst njepodpěruje

Budyšin. Budyski wyši měšćanosta Karsten Vogt (CDU) nochce hladajo na jasny wotum ludnosće přećiwo natwarej noweho Sprjewineho mosta projekt w nětčišej formje podpěrować. „Dwě třećinje přećiwnych hłosow wot dohromady 7 000 wobdźělnikow na wšitkich naprašowanjach njemóžu prosće ignorować“, wón praji. Poziciju je měšćanskej radźe zdźělił, kiž w oktobrje wo projekće wothłosuje.

Nowej ediciji z LND

Budyšin. Knižna Protyka 2024 a Wšědne hesła Ochranowskeje bratrowskeje wosady, kotrež su w serbskej rěči zhromadny wudźěłk ze Serbskim ewangelskim towarstwom, stej jako nowej ediciji w Ludowym nakładnistwje Domowina (LND) wušłoj. W srjedźišću protyki steja křižerjo, knižna premjera budźe 19. oktobra w Starym dwórnišću w Radworju.

Jendźelšćinu jako prěnju cuzu rěč

Nam Serbam wosobinsce přichilena Słowjanka praješe jónu na kromje priwatneho wječorka: „Rěčće radšo porjadnje němsce, wšako je to, štož powědaće, němčina ze serbskimi słowami.“ Njedawno sej Serb składnostnje rěčneho dalekubłanja „dekolonizaciju našeje maćeršćiny“ přeješe. Wobě wuprajeni so ze wšelakeje perspektiwy přeco znowa aktualneho wužadanja serbskeho ludu dótkatej, być dźěl němskeho kraja a zdobom słowjanskeho swěta. Na jednym boku steji oportunizm, kotry kopjace so germani­zmy jako „přirodne wuwiće rěče“ proklamuje. Na druhim boku purizm, kotry widźi Serbstwo jako twjerdźiznu słowjanskosće a kóždu požčonku z němčiny jako wulkopřeradu. Woboje njefunguje.

Rěčna kultura wězo njeje jenož w Serbach tema. Ženje njezabudu na diskusiju w němskich regionalnych nowinach, hač je přeprošenje korčmy na „Seniorenschlachtplatte“ potencielnym hosćom skerje wabjenje abo wohroženje ... A hač do dźensnišeho so prašam, što spodźiwne modowe słowčko „zeitnah“ poprawom woznamjenja.

Serbsko-němske radijo

Drježdźany. Swobodne radijo ze sakskeje stolicy, kotremuž rěkaja Coloradio, wusyła w přichodźe dwurěčne hodźinske čitanja. Literarne poskitki so z najwšelakorišej hudźbu wobrubja. Prěnje čitanje budźe jutře, sobotu, w 14.00 hodź. z Róžu Domašcynej. Za tydźeń slěduje w 13 hodź. „Hodźinka poezije a prozy“ z Benediktom Dyrlichom. Wusyłanjam hodźi so na frekwencomaj 99,3 a 98,4 MHz kaž tež na kanalu 7A DAB+ sćěhować.

Wojerowčanka wustaja

Wojerecy. Nowu wustajeńcu wotewru njedźelu, 17. septembra, w Hrodowym a měšćanskim muzeju Wojerecy. Přehladka z nadpismom „Traumsegler 2.0“ předstaja kolaže, mólby, grafiki kaž tež drjewo- a linolorězby w Zusowym měsće bydlaceje a skutkowaceje wuměłče serbskeho pochada Kersten Flohe. Wernisažu w 11 hodź. chce Christian Volker Kieschnick hudźbnje wobrubić.

Barokne byrgle zaklinča

njedźelu hornjoserbsce

11:00 Łužica tutón tydźeń

11:20 Oratorij „Wójna a ...“

11:45 Němcy – Dohlad do stawiznow wsy

12:00 nabožne wusyłanje

(Jadwiga Malinkowa)

po tym zbožopřeća

delnjoserbsce

12:30  Aktualny magacin, mjez druhim z přinoškom „Kito je nětko serbski gymnaziast“

13:00 Tematiske wusyłanje: Oratorij „Žně“ Korle Awgusta Kocora a Handrija Zejlerja

13:40  Nabožne wusyłanje

(Katharina Köhlerowa)

po tym zbožopřeća