Budyšin (SN/bn). Prěni raz wot Zwjazka serbskich wuměłcow wuhotowana dźěłarnička za komponowanje je zakónčena. Minjeny kónc tydźenja wěnowaše so dohromady šěsć wobdźělnikow w starobje 18 do 44 lět pod nawodom hudźbytwórca Jana Cyža z třećim a poslednim zarjadowanjom w Budyskim Serbskim domje – dalšej lekciji wotměštej so tydźensce wot spočatka lětušeho julija – předewšěm přiměrjenju słowow na melodiju a rytmus. Tak mějachu dorostowi komponisća někotre basnje Handrija Zejlerja zhudźbnić. „Zaměr bě sej wuwědomić, kak z tekstami wobchadźeć a nawuknyć, přećiwo rěčnemu rytmusej njehrěšić“, Jan Cyž rozjima.
Nowonastate kompozicije „najprjedy raz słyšeć njebudu, za to bě prosće přemało chwile. Njejsym tež někajki docent, dźěłarnička bě dźěłarnička, to rěka mjezsobne branje a dawanje. Sym wědu posrědkował a sam něšto noweho nawuknył. Štož je mje wosebje wjeseliło, bě wulka sćerpnosć w skupinje, rozdźělne předznajomosće njejsu nikoho haćili. Skrótka prajene bě dźěłarnička wušna“, Cyž podšmórnje.
Bratislava (SN/bn). Juraj Kubańka je na prawdu Božu wotešoł. Wjelelětny wuměłski nawoda a choreograf Serbskeho ludoweho ansambla je wčera w starobje 92 lět w Bratislavje zemrěł, kaž SLA dźensa zdźěli. Legenda słowakskeje reje, mišter, rejwar, choreograf, režiser, dramaturg, libretist, sobuzałožer skupiny Lúčnice, wjelelětny wuměłski nawoda słowakskeho ludowuměłskeho kolektiwa SĽUK, kulturny archeologa, spěchowar lajskich cyłkow, pedagoga, „prawy muž w prawym času na prawym blaku“ a „najlěpši znajer zapadosłowjanskeje kultury“, kaž w přinošku Serbskich Nowin składnostnje dźewjećdźesaćinow Kubańki rěkaše, bě we Łužicy runje tak znaty kaž w domjacej Słowakskej a susodnej Čěskej. Mjez druhim wuznamjenichu jeho 1970 z Mytom Ćišinskeho, 2008 z Mytom Domowiny, 2009 z rjadom Ľudovíta Štúra a hižo 1966 jako Zasłužbneho wuměłca Čěskosłowakskeje.
Tudyšemu publikumej je a wostanje Juraj Kubańka předewšěm z choreografijemi za inscenacije SLA w pomjatku, kaž su to na přikład produkcije „Naša Hanka w’ wěncu steji“, „Dwuskokowa“, „Krasna družka Łužica“, „Kokot“ a hudźbne dźiwadło „Fantazija na Lubinje“.
Drježdźany (CSTN/SN). We wobłuku 33. Drježdźanskeho filmoweho swjedźenja Sakski filmowy zwjazk prěni raz stajne blido k łužiskim a serbskim paskam wuhotowa. Něhdźe 40 wopytowarjow je so na předwčerawšim na žurli Lingneroweho hrodu w Połobskim Florencu wotmětym zarjadowanju wobdźěliło. Sylke Gottlebe, nawodnica mjezynarodneho Drježdźanskeho festiwala krótkofilmow, najwjetšeho zarjadowanja tajkeho razu w Europje, je hosći wosobinsce witała.
Bórze so ludźo do lěćneho dowola podadźa. Što drje je to rjeńšeho, hač sej ćišćanu knihu za sebje a swoje dźěći sobu do kófra spakować. Tež tón, kiž doma wostanje, njech składnosć čitanja wužije. Ludowe nakładnistwo Domowina ma bohaty poskitk a za kóždy zajim knihu. Tuž njech kóždy/kóžda raz na krótki čas handy hasnje, zo by dožiwił(a) rjane wokomiki zanurjenja do serbskeho ćišćaneho słowa, do jeho klinčaceho zwuka. Mjeztym zo so mysle čitarjow wokoło móžneho dowola a nadźijomnje tež knihow pletu, dopřihotuje LND prospekt „Nowinkar“. Srjedź septembra dóstanje so wón k wam do listowych kašćikow. A tam, hdźež njeje móžno sej knihu direktnje kupić, skići onlineshop www.domowina-verlag.de najkrótši puć skazanja. Za Serbow w Delnjej Łužicy přihotujemy prospekt „Kniglicki“. Stajnje je tež za nas Hornjoserbow zajimawe jónu „přez płót“ pohladnyć, što drje delnjoserbski knižny program skići.
Za swój lětuši program pod hołym njebjom na dworje Smochčanskeho kubłanišća swj. Bena njeje so Serbski ludowy ansambl kaž dotal za galarewiju z tematisce geografiskim abo stilistiskim ćežišćom rozsudźił, ale wuwi dospołnje nowy format. Iniciator, libretist a režiser inscenacije „Napoléon a agentka“ Tomaš Kreibich-Nawka wopisa dwudźělne předstajenje jako „słuchokruch“. To je bjezdwěla kmana definicija, a wopytowarjo móhli hrě tež jeno připosłuchać. Potom pak bychu wizuelnej komponenće skomdźili, mjenujcy baletne sceny a na płachtu projicěrowane animacije. A hudźbnikam kaž tež ekstra angažowanej dźiwadźelnicy při dźěle přihladować dźě hdys a hdys tež cyle wopak njeje. Konsekwentnje tuž, zo w programowym zešiwku naposledk rěka: komornohudźbny słuchokruch z baletom.
Mužakow (CK/SN). Zwjazk a Swobodny stat Sakska spěchujetej tež přichodnje załožbu Park hrabje Pücklera-Mužakowskeho. Wotpowědne financne dojednanje, płaćiwe hač do lěta 2025, staj wčera kulturna zwjazkowa ministerka a społnomócnjena za wuměłstwo a medije prof. Monika Grütters a sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (wobaj CDU) w Mužakowje podpisałoj. Cyłkownje nałožujetaj pjenjezydawarjej přichodne štyri lěta dźesać milionow eurow, při čimž sej sumu „fifty-fifty“ dźělitej, kaž Grütters wuzběhny. Połojca srědkow ma běžne kóšty parka zaručeć, tamne pjeć milionow eurow je za inwesticije k dispoziciji. Podpismje podlěšitej wobzamknjenje, na kotrež běštaj so Grütters a tehdyši sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) hižo 2016 dojednałoj.
Wustajeńca „Wobrazy krajiny – Podobe pokrajine – Bilder einer Landschaft. Přechod – Prehod – Übergang 03“ je zakónčena. Finisažu třikrajoweje přehladki, na kotrejž běchu wuměłcy z Łužicy, Awstriskeje a Słowjenskeje wobdźěleni, wotměchu minjeny pjatk z čitanjom w Galeriji Brandenburg a předwčerawšim z wodźenjom po Choćebuskim Serbskim muzeju.
Choćebuz (mbc/SN/bn). Čitanje w Galeriji Brandenburg – špatneho wjedra dla njebě poprawom pod hołym njebjom planowane zarjadowanje móžne – wuhotowachu Lubina Hajduk-Veljkovićowa, Cvetka Lipuš, Anja Golob a Jill-Francis „Źilka“ Ketlicojc. Moderatorka Anja Zachariasojc kóždu spisowaćelku skrótka předstaji, na čož literatki so wotměnjejo swójske twórby w originalnej rěči kaž tež w delnjoserbskim a/abo němskim přebasnjenju resp. přełožku předstajichu.