To a tamne (30.05.18)

srjeda, 30. meje 2018 spisane wot:

Kruwa na twarskich róštach je w Bayerskej zasadźenje wohnjoweje wobory zawiniła. „Pytajo za wotměnu“ dósta so skoćo, z pastwy ćeknywši, na róšty, kotrež běchu při mosće připrawjene. Tam so přełama a wosta tčacy. Dźěłaćerjo ­njeběchu róšty wotpowědnje zawěsćili. Pućowarjo kruwu skónčnje wuhladachu. Dokelž policisća pomhać njemóžachu, natwarichu wohnjowi wobornicy ekstra za nju drjewjany mosćik.

Sněhowy płuh pokradnyli su njeznaći tele dny w hessenskim Melsungenje. Nastroj, kotryž je poprawom jězdźidłam zymskeje słužby přišrubowany, płaći nimale 3 000 eurow. Wón ležeše na twarnišću při kupnicy, kaž policija piše. Što paduši ze sněhowym płuhom při tuchwilnym lětnim wjedrje z 30 stopnjemi chcedźa, to drje wostanje jich potajnstwo.

Seehofer před wuběrk skazany

wutora, 29. meje 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) bě dźensa před nutřkowny wuběrk zwjazkoweho sejma skazany, zo by na prašenja čłonow k wopačnym přizwolenjam azyla přez Zwjazkowy zarjad za migraciju a ćěkancow wotmołwił. K samsnemu problemej měješe so tež prezidentka zarjada Jutta Cordt wuprajić. Po tym chcychu jedno­tliwe strony sejma rozsudźić, hač žadaja sej přepytowanski wuběrk w naležnosći. Dotal žadatej sej tajki FDP a AfD.

Maas: Turkojo dźěl Němskeje

Solingen (dpa/SN). Zwjazkowy minister za wonkowne naležnosće Heiko Maas (SPD) je 25 lět po zapalerskim nadpadźe w Solingenje zludany, zo dyrbja so Turkojo w Němskej přeco hišće z njepřećelskosćemi bědźić. „Je wohańbjace, zo maja ći, kotřiž su před wjele lětami do Němskeje přišli, přeco hišće diskriminaciju znjesć. Turkojo su mjeztym dźěl Němskeje,“ rjekny Maas nowinarjam. W Solingenje běchu prawicarjo 29. meje 1993 dom turkowskeje swójby Genç zapalili. Pjeć swójbnych tehdy zemrě.

Steinmeier namołwja Ukrainu

Dobrej tydźenjej do spočatka swětowych koparskich mišterstwow w Ruskej je tam wšitko spřihotowane. Kaž tu w Kaliningradźe witaja hosći wšudźe z wulkimi transparentami. Mjeztym su so prěnje mustwa na puć do Ruskeje nastajili. Swětowe koparske mišterstwa 2018 zahaja so 14. junija w Moskwje z hru Ruskeje přećiwo Sawdi-Arabskej. Finale budźe 15. julija. Němska prěni króć 17. junija z wubranku Mexika mocy měri. W samsnej skupinje F hrajetej hišće Šwedska a Južna Koreja. Foto: dpa/Vitali Nevar

Drježdźany (dpa/SN). Policija w Drježdźanach je sej wěsta, zo ma přiběraca namóc w tamnišim domje požadarjow azyla něšto z tuchwilnym měsacom posćenja ramadanom činić. „Njemóžemy po­dawki hišće doskónčnje posudźować, přiwšěm zdawa so połoženje wokoło ramadana rozsudne za kopjace so pady być“, rjekny policajski prezident Horst Kretzschmar wčera w Drježdźanach.

Lětsa dyrbješe policija hižo 31 króć namócnosćow dla zapřimnyć, jědnaće króć jenož w meji. Ramadan drje potrjechenych fyzisce chětro poćežuje, dokelž njesmědźa wodnjo ničo jěsć a pić.

Kriza w Italskej so přiwótřa

wutora, 29. meje 2018 spisane wot:

Rom (dpa/SN). Po tym zo su prócowanja k wutworjenju noweho knježerstwa ­w Italskej zwrěšćili, bliži so institucionelna kriza. Populistiskej stronje Pjeć hwězdow a Lega měritej so nětko přećiwo statnemu prezidentej. Nawoda Pjeć hwězdow Luigi Di Maio je připowědźił wšitko za to činić, zo njebudźe po přichodnych wólbach „tón samsny prezident“ Sergio Mattarella w zastojnstwje, kiž chce „knježerstwu přewróta“ zadźěwać. Přichodneho prezidenta měli wobydlerjo wolić a „nic ratingowe agentury, banki abo Němcy“, rjekny Di Maio. ­Planowana koalicija europskokritiskeju stron Pjeć hwězdow a prawicarskeje Lega bě zwrěšćiła, dokelž nochcyše Mattarella hladajo na njeměr na financnych wikach eurokritiskeho financneho ministra powołać. Lega a Pjeć hwězdow matej to za njedemokratiske. Di Maio je swojich přiwisnikow namołwił, sobotu w Romje demonstrować.

Mjeztym su tež socialdemokraća, kotřiž běchu při wólbach poražku poćerpjeli, za pjatk demonstracije připowědźili.

Brno (dpa/SN). Čłonojo prawicarskeje sceny su w čěskim Brnje dźiwadłowu inscenaciju chorwatskeho režisera Olivera Frljića nadběhowali. Na spočatku kontrowersneho krucha „Waša namóc, naša namóc“ wobsadźichu woni minjenu sobotu jewišćo, kaž nowina Pravo rozprawja. Protestowacy přisłušeja hibanju „Přistojni ludźo“, kotrež je za čěske nutřkowne ministerstwo ekstremistiske. Hakle po tym zo bě policija zakročiła, móžachu z předstajenjom pokročować.

W inscenaciji zaběra so 42lětny Frljić na zakładźe romana Petera Weissa „Estetika spjećowanja“ z problemami fašizma a z hidu na islam. Wobrazy su zdźěla drastiske. Přećiwo Brnjanskemu předstajenju běchu tež křesćanscy aktiwisća protestowali, dokelž w jednej scenje Jězus muslimku wumocuje. Přiwšěm su z próstwu wo nachwilny sudniski wukaz zwrěšćili. Katolscy biskopja Čěskeje rěča w lisće wo „wupředani křesćanskich idealow“, wo ranjenju křesćanow kaž tež muslimow. Kruch Frljića, kotryž bě wón ze słowjenskim młodźinskim dźiwa­dłom w Ljubljanje zdźěłał, bě we wobłuku festiwala „Swět dźiwadła“ widźeć.

Dub před domom sportowcow

wutora, 29. meje 2018 spisane wot:
Před domom sportowcow w Šlichowje pola Choćebuza rosće wot wčerawšeho dub. Decernent Thomas Bergner, wjesny předstejićer Roland Hoffmann a Thomas Hütten wot lutowarnje wokrjesa Sprjewja-Nysa sadźichu tam šarlachowy dub (Quercus Coccina), kotryž budźe raz hač do 30 metrow wysoki. Lutowarnja bě rostlinu jako připóznaće za 1. městno we wubědźowanju „Naša wjes ma přichod“ na wokrjesnej runinje financowała. Thomas Bergner je so wobydlerjam za njesebične zasadźenje a najwšelakoriše aktiwity na dobro wsy dźakował. Mytowanje ma tež k tomu přinošować, zo so wjesna zhromadnosć dale skrući. Foto: Michael Helbig

To a tamne (29.05.18)

wutora, 29. meje 2018 spisane wot:

Dokelž je přepřećelnje strowił, muž w Münsteru nětko w jastwje sedźi. Pytany, wot drogow wotwisny bě jako pěšk policistej napadnył, jako jemu kiwaše. Na prašenje, hač so znajetaj, wón rjekny: „Haj, wy sće mje tola před šěsć lětami zajał.“ Na to zastojnik wupokaz muža kontrolowaše, při čimž so wukopa, zo 33lětny statnemu rěčnistwu hišće 4 100 eurow dołži. Dokelž pjenjezy njeměješe a tež žanu krutu adresu, dowjezechu jeho do jastwa.

„Spidermanej“ z afriskeho Malija, kiž je dźěćo na štwórtym poschodźe bydlenskeho domu wuchował, chcedźa francoske staćanstwo spožčić. To je statny prezident Emmanuel Macron 22lětnemu wosobinsce přilubił. Mamoudou Gassama bě po balkonach lězł a hólčkej, kotryž wisaše na wonkownym boku wobhrodźenja, žiwjenje wuchował. Gassama je bjez papjerow w Francoskej.

Budyšin (UM/SN). Kajku pjenježnu hódnotu ma politiski jaty? Tele absurdnje klinčace prašenje měješe něhdy swoje woprawnjenje. NDR a ZRN stej na to stajnje nowe wotmołwy našłoj. Bě-li jich najprjedy 40 000 zapadnych hriwnow, je płaćizna za wukupjenje politiskeho jateho přez Zapadnu Němsku hač na 200 000 hriwnow na wosobu rozrostła. „Kóždeho jednotliweho pada dla běchu njenaprošnje a dołho wojowali“, wě Jan-Philipp Wölbern. Historikar je fachowc na polu wikowanja z jatymi mjez bywšimaj němskimaj krajomaj. Wot lěta 1963 do 1989 je Zapadna Němska cyłkownje 3,4 miliardy hriwnow nałožiła, zo by tak 33 000 muži a žonow z jastwow NDR dóstała. Přerězna płaćizna ležeše tuž trochu nad 100 000 hriwnami, z čimž je na spočatne prašenje wotmołwjene.

Dźěło cyrkwje rozjimali

póndźela, 28. meje 2018 spisane wot:

Lipsk (B/SN). Předsydstwo ewangelskeho cyrkwinskeho wobłuka Lipsk je zarjadowało nowe klawsurne posedźenje na temu „Dźěło w nowych cyrkwinskich dźělach“. To zdźěli superintendentura Lipsk. Při tym su sej situaciju w Lipsku z pla­nowanymi twarskimi předewzaćemi wu­wě­domili a zhromadnje rozjimali ćežišćowe pola cyrkwinskeho jednanja. Při tym dźěše wo dalše kročele we wuho­towanju duchowneho a socialneho kaž tež kubłanskeho zastaranja w přichodnych lětach.

Suma pjenjez dawno njedosaha

Brüssel (B/SN). Za wopory konflikta w Syriskej su na Brüsselskej konferency darićelow zwěsćili, zo zezběrachu za běžne lěto 4,4 miliardy dolarow. To pak je wjele mjenje, hač bě so Europska unija nadźijała. Němska je najwjetši dźěl pjenjez připrajiła a chce za 2018 a za slě­dowace lěta miliardu k tomu přewostajić. Zwjazk njeknježerstwowych organi­zacijow kritizuje: „Tale konferenca njeje ani docpěła, zo by tym milionam potrěbnych Syričanow wotpowědna pomoc k dispoziciji była.“

Žane biblije přez internet

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND