Napjatosće do wopyta Pelosi

wutora, 02. awgusta 2022 spisane wot:

Taipeh (dpa/SN). Do dźensa z wulkej napjatosću wočakowaneho wopyta předsydki doma reprezentantow USA Nancy Pelosi w Taiwanje je taiwanske wójsko bojowu hotowosć zwyšiło. Wukaz je reakcija na hroženja Chiny, w padźe wopyta Pelosi wojersce reagować. China bě USA wospjet před wopytom Taiwana warnowała a swoju wojersku prezencu na morju zwyšiła. Peking ma Taiwan dale za wotpadnjenu prowincu.

Brónje do Ukrainy dóšli

Kijew (dpa/SN). Wot Němskeje přilubjene rakety mjetace systemy Mars II su po informacijach z Kijewa do Ukrainy dóšli. Tole je zakitowanski minister Oleksij Resnikow wobkrućił. System je kmany, najwšelakoriše rakety startować, mjez druhim wusměrjene z nawigaciskim systemom abo rakety, kiž rozdźěluja miny. Rakety móža hač do sto kilometrow lećeć. Němska bě Ukrainje hižo lětadła wotwobarace tanki typa Gepard a modernu tankowu hawbicu 2000 přewostajiła.

Nawoda Al-Kaidy morjeny

Moskwa (dpa/SN). Ruska je start prěnjeje wjezwoweje łódźe z ukrainskim žitom z Čornomórskeho přistawa Odessa witała. „To je chětro pozitiwne“, rjekny rěčnik Krjemla Dmitrij Pjeskow wčera ruskej powěsćerni Interfax. „To je dobra móžnosć, efektiwitu dźěła mechanizmow wupruwować, kotrež buchu při jednanjach w Istanbulu dojednane.“ W Istanbulu běchu 22. julija pod posrědkowanjom UNO a Turkowskeje wujednane zrěčenje wo eksporće žita podpisali.

„Chcemy so nadźijeć, zo dojednanja ze wšěch stron spjelnja, a zo mechanizmy skutkownje dźěłaja“, rjekny Pjeskow. Wčera rano bě pod chorhoju Sierra Leone jěduca wjezwowa łódź „Razoni“ ze 26 000 tonami kukuricy do směra na Libanon wotjěła. Ukraina bě znowazaha­jenje transporta tež jako kročel w boju přećiwo hłodej na swěće witała.

Ruske atomowe hroženja zasudźiła

wutora, 02. awgusta 2022 spisane wot:

New York (dpa/SN). Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) a jeje kolega z USA Antony Blinken staj atomarne hroženja Ruskeje před Zjednoćenymi narodami raznje zasudźiłoj. Ruska je wospjet „njesmilnje nuklearnu retoriku“ wužiwała, z kotrejž prócowanja minjenych 50 lět wo wobmjezowanje atomowych brónjow po cyłym swěće na hrački staja, rjekny Baerbock póndźelu na konferency UNO k přepruwowanju zrěčenja wo njerozšěrjenju atomowych brónjow. Z Ukrainu je Ruska kraj bjez atomowych brónjow nadpadnyła a z tym prjedawše přilubjenja „brutalnje zraniła“.

Blinken wumjetowaše Ruskej nuklearne wrjeskotanje z tesakami. „W našim swěće njeje městna za nuklearne wottrašenje na zakładźe namocy a zatrašenja abo wudrěwanja. Dyrbimy hromadźe stać, zo bychmy to wotpokazali.“ Prezident USA Joe Biden rozłoži w stejišću, jeho knježerstwo je zwólniwe, „spěšnje“ wo nowym ramiku za brónjensku kontrolu jednać, kotryž ma New-Start-zrěčenje narunać.

Katastrofam zadźěwać

wutora, 02. awgusta 2022 spisane wot:
Ironija stawiznow: Samsny čas, hdyž so w Sakskej Šwicy lěsy pala kaž hišće nihdy, bliži so 20. róčnica dotal njesłyšaneje přirodneje katastrofy zapławjenja w lěće 2002 w samsnej kónčinje. W awgusće toho lěta bě Łobjo po dny trajacych zliwkach swoje rěčnišćo wopušćiło a wulke zapławjenja zawinowało. Njezabyte su wobrazy, kak wohnjowi wobornicy a dobrowólni pomocnicy z pěskowymi měchami spytaja, historiski dźěl sakskeje stolicy před wodu škitać. Runje tak drje helikoptery do stawiznow zańdu, kotrež dźensa njepřestajnje wodu z Łobja čěraja, zo bychu wohnišća w skałach zhašeli. Kaž tehdy, chcedźa zamołwići konsekwency sćahnyć, zo njeby so katastrofa wospjetować móhła. Mjeztym su sej města podłu Łobja škitne sćěny wobstarali, kiž móža w nuzy spěšnje nastajić. Što móhło w Sakskej Šwicy pomhać, sej tak prawje předstajić njemóžu: Fachowcy připowědźeja, zo dyrbimy tež přichodnje ze suchimi a horcymi lětami ličić. Marko Wjeńka

Jězdźenka dale jara prašana

wutora, 02. awgusta 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Hišće měsac móža ludźo z jězdźenku za dźewjeć eurow w zjawnym wosobowym bliskowobchadźe po cyłej Němskej jězdźić. Naprašowanje za dźewjećeurowskim tiketom je tuž dale wulke, tež w Berlinje a Braniborskej. Dotal su wobchadne předewzaća we woběmaj zwjazkowymaj krajomaj dohromady něhdźe pjeć milionow tychle jězdźenkow předali, zdźěli rěčnik wobchadneho Zwjazka Berlin-Braniborska (VBB).

Kaž Berlinske wobchadne předewzaća (BVG) na naprašowanje zdźělichu, su hač dotal wjace hač 2,4 miliony dźewjeć­eurowskich jězdźenkow předali. „Wot toho stajnje wjac hač 1,1 milion za měsacy junij a julij a hižo šwarnje wjac hač 200 000 za měsac awgust.“

Wulki zajim na tikeće pokazuje tež wućeženje kapacity ćahow, rěka ze stron VBB. Wućeženje ćahow je jězdźenki dla wo štwórćinu přiběrało a leži mjeztym zaso nimale na niwowje do koronakrizy. Tež Berlinske wobchadne předewzaća wobkrućeja: „Naprašowanje pasažěrow w jězdźidłach BVG je po najnowšich wuhódnoćenjach zaso staw lěćneho prózdninskeho časa do korony docpěło.“

Němske hrajerki zahoriće witane

wutora, 02. awgusta 2022 spisane wot:
Tysacy zahorjenych ludźi su hrajerki němskeho mustwa wčera po nawróće z europskich mišterstwow w Jendźelskej před Frankfurtskej radnicu zahoriće witali. Team zwjazkoweje trenarki Martiny Voss-Tecklenburg bě drje dźewjaty EM-titul z poražku 1:2 w finalu přećiwo hosćićelej Jendźelskej snadnje zapasł, přez swój wulkotny wustup při kónčnym kole pak je sej wjele sympatijow zdobył. „Smy wězo jara ćerpjeli“, praji Voss-Tecklenburg přiwisnikam. „Chcychmy poprawom europscy mištrojo być a nic dobyćerjo wutrobow. Ale hdyž je naš wukon k tomu wjedł, zo smy so do wutrobow ludnosće hrali, smy rady dobyćerjo wutrobow.“ Foto: dpa/Uwe Anspach

Mjenje dźěła za mašinotwarcow

wutora, 02. awgusta 2022 spisane wot:

Lipsk/Erfurt (dpa/SN). Wuchodoněmski mašinotwar začuwa zdźeržliwe inwesti­cije w dźělach industrije. Mnóstwo nadawkow w prěnim połlěće, kiž bě poprawom spokojace, je w juniju spadnyło, zdźěli zwjazk němskich mašinotwarcow (VDMA) wuchod wčera w Lipsku. Skazanki su w juniju wo pjeć procentow woteběrali – předewšěm popušćaceho nutřkokrajneho naprašowanja za mašinami, připrawami, komponentami a posłužbami dla. Mjeztym zo nadawki z wukraja wo jedyn procent woteběrachu, znižichu so nadawki z Němskeje wo jědnaće procentow.

„Tu wotbłyšćuje so dźeń a bóle zdźeržliwa inwesticiska zwólniwosć kupcow“, rozłoži jednaćel VDMA wuchod Oliver Köhn. Wysoke energijowe płaćizny a debaty wo zastaranskej wěstoće z płunom kaž tež dodawanske dźěle znjeměrnjeja tuchwilu wulke dźěle hospodarstwa. Na­jebać problemy w juniju je połlětna bilanca cyłkownje pozitiwna, rozłoži zwjazk. Wuchodoněmske mašinotwarske zawody knihowachu w šěsć měsacach cyłkownje nadawkowy plus 16 procentow porno lońšej dobje – z tukraja wučinješe to 13 procentow, z wukraja 17 procentow.

To a tamne (02.08.22)

wutora, 02. awgusta 2022 spisane wot:

Přehnate wyskanje po wurunanskich wrotach němskeje žónskeje wubranki w kónčnej hrě koparskeje EM je zasadźenje policije zawinowało. Wjeselo so nad wrotami bě w Ambergu 53lětny muž z trašawku do powětra třělał. Na to přijědźechu zastojnicy z wjacorymi awtami. Muž dyrbi nětko z chłostanjom ranjenja zakonja wo brónjach dla ličić.

Pokutu 130 eurow wróćił je bayerski hospodarski minister Hubert Aiwanger (Swobodni wolerjo) w hornjobayerskim Pählu ratarjej, kiž bě tón zapłaćił, dokelž běchu kruwy na dróze přewjele kruwjacych plincow zawostajili. Jedyn z wobydlerjow bě so na to hóršił. Derje widźomnje w plastowej tiće bě Aiwanger pje­njezy – ze swójskeje kapsy – přihotował a medije na přepodaće přeprosył. Wón chcył ratarjow pohonjować, skót dale na pastwach plahować, Aiwanger rjekny.

„Pokutna jězba“ do Kanady

póndźela, 01. awgusta 2022 spisane wot:

Edmonton (B/SN). Bamž Franciskus je so na prěnjej wot šěsć stacijow wopyta w Kanadźe ze zastupjerjemi indigeneje ludnosće z First Nations, Inuitow a Metis kaž tež z premierministrom Justinom Trudeauwom zetkał. Swjaty wótc je na hnujace wašnje prawobydlerjow Kanady za přeńdźenja zastupjerjow katolskeje cyr­kwje na indigenych dźěćoch wo wodaće prosył. Přisłušnicy katolskeje cyrkwje a rjadniske zhromadźenstwa wobdźělichu so na projektach kulturneho ničenja a wunuzowaneje asimilacije prawobydlerjow. To měješe swój wjeršk w systemje internatnych šulow. Wot lěta 1880 běchu přez lětdźesatki něhdźe 150 000 indigenych dźěći swójbam wutorhnyli a do katolskich internatow zawlekli. W tutych šulach dožiwichu namóc, seksualne ­znjewužiwanje, tradachu hłód a bědźachu so z chorosćemi. Sta dźěći zemrěchu. Posledni tajki internat bu w lěće 1996 zawrjeny.

Rozestajenja wo sakramentach

Baerbock po puću do New Yorka

póndźela, 01. awgusta 2022 spisane wot:

Berlin/New York (dpa/SN). Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je so dźensa do New Yorka podała, zo móhła so tam na konferency UNO k přepruwowanju zrěčenja wo wobmjezowanju atomoweho brónjenja wobdźělić. Wjace hač 50 lět stare zrěčenje, kiž je 191 statow podpisało, předpisuje, zo smědźa jenož USA, Ruska, China, Francoska a Wulka Britaniska atomowe brónje wobsedźeć. Konferenca je zazběh tři dny trajaceje jězby Baerbock po USA a Kanadźe.

Zelenskyj připowědźa reakciju

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je najnowši ruski raketowy nadpad na město Mykolajiw zasudźił a reakciju ukrainskeje armeje připowědźił. „Dźensa smy jedyn z najbrutalnišich nadpadow na Mykolajiw a wokolinu dožiwili“, rjekny Zelenskyj w swojim widejowym poselstwje. Namakamy prawu wotmołwu armeje a tajneje słužby.“

Wolf za rentu ze 70

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND