Trump cła na awta wukazał
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je cła we wysokosći 25 procentow na awta wukazał, kotrež z wukraja do USA přiwjezu. „Hdyž swoje awto w zjednoćenych statach twariće, njetrjebaće cło zapłaćić“, republikan w Běłym domje rjekny. Z wukazom Trump wikowanski konflikt mjez USA a Europskej uniju dale přiwótřa. Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen chce wo móžnych přećiwnych reakcijach EU wuradźować.
Kupuja wjace ruskeho płuna
Brüssel (dpa/SN). Najebać wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje je EU loni zaso wjace zemskeho płuna z Ruskeje importowała. Bě to 18 procentow wjace hač 2023, institut Ember zdźěla. Při tym bě EU po zahajenju ruskeho nadpada sankcije přećiwo Ruskej wobzamknyła a připowědźiła, hač do lěta 2027 import ruskeho płuna dospołnje skónčić. Wosebje Italska, Čěska a Francoska mjeztym zaso wjace płuna w Ruskej kupuja.
Jězbu wotprajić dyrbjała
Hoberski nawal knježeše dźensa rano při zachodźe Lipšćanskich ...
Macron: Rusku wottrašić
Paris (dpa/SN). Europske wojerske jednotki w Ukrainje změja po słowach francoskeho prezidenta Emmnauela Macrona w prěnim rjedźe nadawk, wažne města a strategiske zepěranišća škitać. Njeje zaměr, zo jednotki na fronće steja a přećiwo ruskim jednotkam wojuja, Macron rjekny. Přez swoju prezencu maja Rusku wot dalšich nadpadow na Ukrainu wottrašić. W padźe noweje agresije pak su wojacy kmani, na to reagować, rjekny Macron po rozmołwje z ukrainskim prezidentom Wolodymyrom Zelenskym.
Dźensa wočakowachu zastupnikow 31 krajow k wuradźowanju „koalicije zwólniwych“ w Parisu. Při tym póńdźe wosebje wo wěstotne garantije na dobro Ukrainy w padźe přiměra z Ruskej.
Wo awtowej industriji diskutowali
Drježdźany (dpa/SN). Sakski krajny sejm je so na swojim dźensnišim posedźenju w Drježdźanach z hrožacym zničenjom dźěłowych městnow w awtomobilowej industriji zaběrał. Temu běchu na próstwu Lěwicy na dnjowy porjada stajili. Po tym wuradźowachu po woli CDU wo naprawach k zaručenju šulskeje wučby. W tutym šulskim lěće su dotal 9,4 procenty hodźin wupadnyli. Posledni dypk aktualneje hodźiny je wuwiće kraja. AfD chce wo tym rěčeć, dokelž je měnjenja, zo so Sakska dale njewuwiwa.
Wčera su mjez druhim wo tak mjenowanym sakskim fondsu wuradźowali. Opozicija na to tuka, zo chce knježerstwo zwonka etata kraja přidatne srědki składować a bjez přihłosowanja parlamenta zasadźeć, předsydka frakcije Zelenych Franziska Schubert zwurazni. Frakciski a stronski předsyda SPD Hennig Homann fonds zakitowaše. „Wurjadne zamóženje je runje to, štož Sakska nětko trjeba. Z nim je hakle dołhodobne planowanje inwesticijow hač do dźesać lět móžne“, wón argumentowaše.
„Ludźo tola hłupi njejsu“
Ministerski prezident Wüst za sprawnu analyzu wólbneho wuslědka CDU
Köln (dpa/SN). Měsac po wólbach zwjazkoweho sejma je ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Hendrik Wüst (CDU) swoje přesłapjenje hladajo na wólbny wuslědk swojeje strony zwuraznił. „Njemóžemy jako unija z cyłkownym wólbnym wuslědkom spokojom być. Smy sej wjace předewzali“, rjekny wón předwčerawšim, wutoru w sćelaku ARD. CDU a CSU běštej z wólbow 23. februara zhromadnje jako najsylniša móc wušłoj. Zo su strony amploweje koalicije SPD, Zeleni a FDP přirunujo z lětom 2021 nimale 20 procentow přisadźili, unija pak runje štyri procenty přidobyła, „njeje žadyn dobry wuslědk“, Wüst rjekny. „Friedrich Merz je sam wo 35 procentach a wjace rěčał, kotrež dyrbjeli móžne być.“
Trjebamy pomjatk
8. meja dźeń wopominanja
Drježdźany (dpa/SN). Sakski krajny sejm je prěni króć w swojich młódšich stawiznach naćisk zakonja, kiž bě opoziciska Lěwica zapodała, tež z hłosami CDU schwalił. Z nim budźe 8. meja přichodnje dźeń wopominanja. Wón ma na wuswobodźenje wot nacionalsocializma a na kónc wójny 8. meje 1945 dopominać. Naćisk zakonja podpěrowaše nimo mjeńšinoweje koalicije CDU/SPD a Lěwicy tež BSW. AfD hłosowaše přećiwo tomu. 8. meju wuzběhnyć, je stare žadanje Lěwicy.
Za CDU bě přihłosowanje naćiskam Lěwicy po znowawutworjenju parlamenta po zjednoćenju Němskeje 1990 njemóžne. Hač do dźensnišeho je za CDU zasadneho stronskeho wobzamknjenja dla zhromadne dźěło z Lěwicu wuzamknjene. Nětko pak je so mjeńšinowe knježerstwo CDU/SPD z opoziciskimi frakcijemi BSW, Zelenych a Lěwicu dorozumiło. Dokelž pobrachuje koaliciji w krajnym sejmje dźesać hłosow k wjetšinje, chce knježerstwo opoziciju dočasnje do swojich předewzaćow zapřijeć a je tak w parlamenće přesadźić. AfD nochce so na tak mjenowanym konsultaciskim mechanizmje wobdźělić.
Přećiwo wójnje demonstrowali
Šulerjow za krizy wukmanić
Brüssel (dpa/SN). Z wučbu nastupajo wobchadźenje z krizami w šulach chce Europska komisija kmanosć wobaranja Europy sylnić. Šulerki a šulerjo měli po woli Brüsselskeho zarjada přichodnje po wšej EU nawuknyć, kak maja so w nuzowych padach kaž přirodnych katastrofach abo cyberowych nadpadach prawje zadźeržeć. To je dźěl noweje strategije wotwobaranja, kotruž maja čłonske kraje EU hišće schwalić.
Po měnjenju EU dyrbi so Europa na wjacore kompleksne wohroženja nastajić, a to wot cyberowych nadpadow přez kampanje na zakładźe wopačnych informacijow hač k přirodnym katastrofam. Z cyłkownje 30 naprawami chcedźa čłonske kraje lěpje na krizy přihotować.
Centralny dypk strategije je, wobydlerjow aktiwnišo do wotwobaranja krizow zapřijeć. Nimo šulskeje wučby namjetuje komisija EU kóždolětny „Europski dźeń hotowosće“. Nimo toho chcedźa ludźi pohnuć, žiwidła a nuzowy material za 72 hodźin składować. W tym zwisku ma krizowy centrum EU nastać. Tež kooperaciju z NATO chcedźa wutwarić, mjez druhim za wojersku mobilitu.
To a tamne (27.03.25)
Wobsedźerka 15 000 eurow, kotrež bě sprawna sobujěduca w spěšniku ICE namakała, je so přizjewiła. 34lětna ze Schleswigsko-Holsteinskeje bě hižo njedźelu pola policije skoržiła, dokelž z toho wuchadźeše, zo su jej pjenjezy pokradnyli. Wona pak měješe zbožo: 33lětna z Lipska bě tobołu z pjenjezami w spěšniku z Hannovera do Mnichowa wuhladała a policiji přepodała. Pjenjezy za nowe awto chcedźa žonje nětko přepodać.
Z balonom płuna w ruce su 27lětneho šofera wosoboweho awta w Berlinje lepili. Muž bě napadnył, dokelž z wočinjenym woknom zastojnikam nadawaše a płun z balona zadycha. Jako jeho policisća zadźeržachu, bě šofer chětro agresiwny. Hakle po dlěšim času wočini durje a so jim raznje spjećowaše. Policisća dyrbjachu jeho namócnje z awta wućahnyć a sputać. Nětko hrozy jemu chłostanje.
