„Časo přichodny, zakćěj radostny“ – pod tute hesło staji stajnje zaso rady w swojej serbskej domiznje wustupowaca a w Berlinje bydlaca pianistka Heidemarija Wiesnerec swój serial wosebitych koncertow na česć awtorow serbskeje hymny Handrija Zejlerja a Korle Awgusta Kocora. Nažel pak wosta minjeny pjatk na žurli Serbskeho muzeja wjele stólcow prózdnych.
Kamjenc (BG/SN). Pod hesłom „Lessing w Třećim reichu“ su minjenu srjedu w Kamjenskej słodowni zajimawu wustajeńcu wotewrěli. Tema je wobchadźenje z herbstwom Lessinga w dobje mjez 1933–1945. Wo prašenju, kotru rólu twórba Lessinga w času nacionalsocialistow hraješe, bě kurator Matthias Herrman hižo w lěće 2006 přednošował. Fakt je, zo bě tež Josephej Goebbelsej jasne, zo njemóža Lessinga zanjechać. Wšako bě rodźeny Kamjenčan najwažniši zastupjer němskeho rozswětlerstwa, zasadźujo so w swojich twórbach za čłowjeskosć a tolerancu. Kotre městno pak zabra jeho skutkowanje w režimje, kotryž steješe za rasizm a industrijowe zamordowanje Židow, zbrašenych a politisce hinak myslacych? Nowa wustajeńca chce na tute prašenje wotmołwić.
Budyšin (CRM/SN). Wosebite pječwa k róčnym časam su chětro zajimawa tema za serbsku ludowědu. Andrea Pawlikowa, kuratorka w Serbskim muzeju, wědźeše swoje dopóznaća předwčerawšim popołdnju w serialnym zarjadowanju „Kofej w třoch“ do wědomostnje wopodstatnjeneho konteksta stajić.
Wuchadźišćo jeje přednoška běše zbožowny podawk, zo namakachu před lětami w Zagorju pola Mužakowa, kiž přisłuša hišće dźensa serbsko-němskemu sydlenskemu rumej, na łubi stareho burskeho statoka škleńčany kašćik, w kotrymž běše do wěnca splećene pječwo z lěta 1854 schowane. Wěnc je ze symbolemi a z běłej seklu wudebjeny, štož na to pokazuje, zo měještej so z nim zbožo a žohnowanje posrědkować. Podobny zaměr ma so we wšelakich pječwach widźeć, kotrež su tež dźensa w Serbach kaž tež w druhich regionach k swjedźenjam dale z wašnjom, referentka wuzběhny.
Wojerecy (SiR/SN). Sinfonija, solisća, wotkrywanje, domizna, show a dźěći – tak hodźa so kóždolětne Wojerowske hudźbne dny w krótkej formje wopisować. Tamniši wyši měšćanosta Torsten Ruban-Zeh (SPD) je tutu kulturnu tradiciju na wčerawšej nowinarskej konferency „wokřewjenje a swjedźeń za wšitke zmysły“ mjenował. Je to jónkrótny poskitk, kotryž mjez koronapandemiju a wójnu tróšku normality a kulturnu bohatosć wotbłyšćuje a kotryž maš sej tohodla wosebje wažić.
Pod hesłom „Ženje ničo njeje – fantazmy a realizmy z krajiny“ su minjeny pjatk wustajeńcu Měrki Pawlikoweje a Heiki Hannemann Klein w Berlinskim pawiljonje při mlokarni wotewrili. W njej zaběratej so wuměłče ze z ćežkometalom poćeženej wotpadkowej deponiju w Berlinskej wokolinje ze spočatka 20. lětstotka, kotraž bě do toho přirodoškitny teren. Přiwšěm skići dźensa žiwjenski rum za orchideje a mórske worjoły. Što woznamjenjatej nam dźensa krajina a přiroda? Hladamy přeco hišće romantizowace na njej, prašatej so wuměłče. Hač do 4. apryla je přehladka hišće přistupna. Foto: Kito Pawlik
Budyšin (SN/bn). Spontanje literarne teksty spisać, je po wašnju performance na jewišću prezentować a najlěpše wukony na městnje z wothłosowanjom mytować – tak hodźał so žanr poetryslam skrótka wopisować. Z USA pochadźace wuměłske wubědźowanje je mjeztym po wšěm swěće etablěrowane, w Němskej bu tale forma kreatiwneho rozestajenja z rěču w lěće 2016 do lisćiny imaterielneho kulturneho namrěwstwa UNESCO zapisana.
Iniciatiwa „My smy Europa“ zasadźuje so za to, zo so „europski projekt zešlachći. Chcemy kontinent a jeho wobydlerjow lěpje rozumić a zwěsćić, kak móže jednotliwc zwoprawdźenju projekta přinošować.“ Minjeny kónc tydźenja je iniciatiwa w tym zwisku rjad dźěłarničkow w Žitawje wuhotowała.
Žitawa (SN/bn). Nimo diskusijneho koła „Periferija – hranicy – kultura“, dialoga mjez šulerjemi a seniorami „Wotkrywanja w měsće“ a zarjadowanja za młodostnych a studowacych „Youth think tank“ bě iniciatiwa tež na dźěłarničku w Žitawskej radnicy za w medijowej branši skutkowacych přeprošała. Něhdźe 20 zajimcow mjez druhim z Němskeje, Pólskeje, Jendźelskeje, Grjekskeje, Friziskeje a ze serbskeje Łužicy je so na njej wobdźěliło.